LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi.
Các số liệu, dữ liệu nêu trong luận văn là trung thực với nguồn trích
dẫn trong phần phụ lục, danh mục tài liệu tham khảo. Những kết
luận khoa học của luận văn chưa từng được công bố trong bất kỳ
công trình nghiên cứu nào.
Tác giả Luận văn
Nguyễn Huy Chí
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình nghiên cứu, mặc dù đã có nhiều cố gắng
nhưng do trình độ và thời gian hạn chế nên đề tài không tránh khỏi
những thiếu sót. Học viên rất mong nhận được sự góp ý của thầy cô
giáo. Học viên xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của các cô chú, các
anh chị tại phòng Tài chính - Kế hoạch huyện Thường Tín, đặc biệt
là sự hướng dẫn tận tình của PGS, TS: Lê Chi Mai trong suốt thời
gian nghiên cứu và hoàn thành đề tài nghiên cứu này.
Tác giả Luận văn
Nguyễn Huy Chí
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN
DANH MỤC SƠ ĐỒ BẢNG BIỂU CỦA LUẬN VĂN
PHẦN CHÍNH CỦA LUẬN VĂN GỒM:
MỞ ĐẦU 1
1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI 1
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN VĂN 3
3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU 3
4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 3
5. NHỮNG ĐÓNG GÓP CỦA LUẬN VĂN 3
6. KẾT CẤU CỦA LUẬN VĂN 4
CỞ SỞ KHOA HỌC CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI CÁC DỰ ÁN
ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN BẰNG NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ

trên địa bàn cấp huyện 19
1.2.2.2- Nội dung của quản lý NSNN cho đầu tư XDCB trên địa bàn cấp
huyện 20
1.2.2.3- Xây dựng và ban hành hệ thống pháp luật và các chính sách của
Nhà nước về quản lý NSNN cho đầu tư XDCB trên địa bàn cấp huyện 20
1.2.2.4- Tổ chức thực hiện quản lý NSNN cho đầu tư XDCB trên địa bàn
cấp huyện 28
1.2.2.5- Thanh tra, kiểm tra giám sát việc thực hiện quản lý NSNN cho đầu
tư XDCB trên địa bàn cấp huyện 32
1.2.3- Những nhân tố ảnh hưởng đến việc quản lý NSNN cho đầu tư
XDCB trên địa bàn cấp huyện 33
1.2.4- Sự cần thiết hoàn thiện việc quản lý NSNN cho đầu tư XDCB trên
địa bàn cấp huyện 35
1.2.5- Kinh nghiệm về xây dựng và hoàn thiện việc quản lý NSNN cho
đầu tư XDCB trên địa bàn cấp huyện 40
1.2.5.1- Tổng quan về kinh nghiệm 40
1.2.5.2- Những bài học rút ra từ kinh nghiệm quản lý NSNN cho đầu tư
XDCB của thành phố Bắc Ninh, thành phố Đà Nẵng 44
THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI CÁC DỰ ÁN
ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN BẰNG NGUỒN VỐN NGÂN SÁCH NHÀ
NƯỚC 46
2.1- KHÁI QUÁT HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƯ VÀ HÌNH THÀNH NSNN CHO
XÂY DỰNG CƠ BẢN, TỪ VỐN NSNN DO HUYỆN THƯỜNG TÍN QUẢN LÝ
TRONG THỜI GIAN QUA 46
2.2- HIỆN TRẠNG QUẢN LÝ NSNN CHO ĐẦU TƯ XDCB TRÊN ĐỊA BÀN
HUYỆN THƯỜNG TÍN HÀ NỘI 51
2.2.1- Về hệ thống chính sách, pháp luật liên quan công tác quản lý NSNN
cho đầu tư XDCB trên địa bàn huyện 51
2.2.2- Về thực trạng công tác quy hoạch và giải phóng mặt bằng 61
2.2.3- Về quy trình quản lý NSNN cho đầu tư XDCB trên địa bàn huyện

QLNN ĐỐI VỚI CÁC DỰ ÁN ĐTXD BẰNG VỐN NSNN 84
3.2.1- Những căn cứ xác định phương hướng 84
3.2.1.1- Bối cảnh kinh tế xã hội quốc tế và trong nước tác động đến đầu tư
XDCB 84
3.2.1.2- Xu hướng phát triển của đầu tư XDCB của nước ta 86
3.2.1.3- Dự báo vốn NSNN cho đầu tư XDCB trong thời gian tới 87
3.2.2- Phương hướng hoàn thiện biện pháp quản lý NSNN cho đầu tư
XDCB trên địa bàn cấp huyện 87
3.3- NHỮNG BIỆN PHÁP CƠ BẢN ĐỂ TĂNG CƯỜNG QUẢN LÝ ĐTXD
CÁC CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG BẰNG VỐN NSNN 90
3.3.1- Hoàn thiện pháp luật, chính sách nhà nước liên quan đến quản lý
vốn NSNN cho đầu tư XDCB trên địa bàn cấp huyện 91
3.3.1.1- Hướng dẫn cụ thể văn bản quy phạm pháp luật khi có sửa đổi, bổ
sung, đồng thời hướng dẫn xử lý chuyển tiếp khi thay đổi cơ chế quản lý 91
3.3.1.2- Hoàn thiện cơ chế bồi thường, hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất để
xây dựng công trình 92
3.3.1.3- Xây dựng cơ chế ngăn ngừa rủi do trong đầu tư XDCB thuộc
nguồn vốn NSNN trên địa bàn cấp huyện 92
3.3.1.4- Bổ sung thêm tiêu chí năng lực nhà thầu và hình thành thị trường
thông tin đấu thầu 96
3.3.1.5- Thực hiện phân cấp nhiệm vụ chi đầu tư XDCB phải phù hợp với
phân cấp nguồn thu trên địa bàn, phù hợp phân cấp quản lý đô thị và nông thôn
98
3.3.2- Hoàn thiện quy trình quản lý vốn NSNN cho đầu tư XDCB trên địa
bàn cấp huyện 98
3.3.3- Nâng cao năng lực của bộ máy chính quyền cấp huyện trong thực
hiện quản lý vốn NSNN cho đầu tư XDCB trên địa bàn cấp huyện 104
3.3.4- Tăng cường thanh tra, giám sát, kiểm tra việc thực hiện quản lý
vốn NSNN cho đầu tư XDCB trên địa bàn cấp huyện 106
3.3.5- Đẩy nhanh tiến trình cải cách thủ tục hành chính trong quản lý vốn

+8
69:;###<'()*6=
-><?:@AB$###$%&'()*< C!
9&D9E=F
--><"012%&'()*
=8
-+><$;!GH9'()*$I!JB$##9&D
9E=K
-6*LM$!&/$!M!<"###$
%&'()*< C!9&D9E
F
+><?###$%&'()*< C!
$;K
+-><"12'()*< C!
++><@NM3!%&'()*$I!JB$
&/$-+
MỞ ĐẦU
1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Trong những năm qua, thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, ngành xây
dựng Việt Nam đã có những bước phát triển không ngừng về mọi mặt. Nhiều
lĩnh vực hoạt động xây dựng như quản lý dự án, khảo sát, thiết kế công trình,
thi công xây lắp đã có bước trưởng thành nhanh chóng, trong đó có những công
trình lớn và hiện đại. Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về xây dựng ngày
càng được bổ sung, hoàn thiện, phục vụ đắc lực cho công tác quản lý nhà nước
về xây dựng, góp phần thúc đẩy sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp.
Hoạt động xây dựng phát triển lành mạnh, đúng hướng trong điều kiện nền kinh
tế thị trường và hội nhập quốc tế, định hướng xã hội chủ nghĩa.
NSNN giữ vai trò hết sức quan trọng là chìa khóa của tăng trưởng kinh tế.
Hàng năm NSNN dành khoảng 30% để chi cho lĩnh vực đầu tư XDCB, trên thực
tế, việc quản lý sử dụng ngân sách cho đầu tư đã và đang bộc lộ hiện tượng thất,

không nằm ngoại lệ. Đó cũng là lúc vai trò của quản lý nói chung, QLNN nói
riêng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
Tuy nhiên, trong vài năm gần đây tốc độ tăng trưởng kinh tế còn chậm,
khối lượng vốn đầu tư được huy động rất hạn hẹp so với nhu cầu vốn đầu tư.
Mặt khác, tình trạng thất thoát, lãng phí trong hoạt động đầu tư XDCB còn diễn
ra khá phổ biến trên phạm vi cả nước, làm cho vốn đầu tư sử dụng đạt hiệu quả
thấp. Năng lực, trình độ quản lý nhà nước đối với các dự án đầu tư xây dựng cơ
bản bằng nguồn vốn NSNN trong đầu tư xây dựng hiện nay còn nhiều vấn đề
bất cập.
Đây là một vấn đề ngày càng trở nên bức xúc và là điều đáng lo ngại cần
được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước nói chung và các cấp, các ngành trên địa
bàn cấp huyện ở Hà Nội nói riêng.
Vì vậy việc quản lý nhà nước đối với các dự án đầu tư xây dựng cơ bản
bằng nguồn vốn NSNN ở huyện thuộc Hà Nội là hết sức cần thiết.
Để góp phần tháo gỡ những vướng mắc nêu trên, trong khuôn khổ kiến
thức của chương trình đào tạo cao học QLNN, học viên xin mạnh dạn đề cập
vấn đề:
“Quản lý nhà nước đối với các dự án đầu tư xây dựng cơ bản bằng
nguồn vốn NSNN ở cấp huyện thuộc Hà Nội”OP;MB2$QR
S9&D9ETS#U
2
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU CỦA LUẬN VĂN
- Trên cơ sở nghiên cứu cơ sở khoa học của QLNN đối với các
DAĐTXDCB bằng vốn NSNN, luận văn đánh giá chính xác thực chất “Quản lý
nhà nước đối với các dự án đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn NSNN
ở cấp huyện thuộc Hà Nội”. #M&/$?$;MB$V$
<" ĐTXD.
- Từ đó góp phần tìm ra nguyên nhân của việc quản lý cũng như thực hiện
chưa tốt để có biện pháp quản lý làm cho hoạt động này ngày càng hiệu quả,
minh bạch.

Chương 2. Thực trạng hoạt động quản lý nhà nước đối với các dự án
đầu tư xây dựng cơ bản bằng nguồn vốn NSNN ở cấp huyện thuộc Hà Nội
O>!2$ABS9&D9ET9IHS#L!B-,,T-,-,U
Chương 3. Biện pháp tăng cường QLNN đối với dự án đầu tư XDCB
bằng nguồn vốn NSNN ở cấp huyện thuộc Hà Nội.
4
CHƯƠNG 1
CỞ SỞ KHOA HỌC CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI CÁC DỰ
ÁN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN BẰNG NGUỒN VỐN
NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC
1.1- TẦM QUAN TRỌNG CỦA QLNN ĐỐI VỚI DỰ ÁN ĐTXDCB
BẰNG NGUỒN VỐN NSNN.
1.1.1- Tổng quan về đầu tư
1.1.1.1- Khái niệm và đặc trưng của đầu tư
a- Khái niệm đầu tư
Đầu tư là một khái niệm có nội hàm rất rộng. Tuỳ theo phạm vi nghiên cứu
mà hình thành nên những khái niệm khác nhau về đầu tư và vốn đầu tư, với mỗi
phạm vi đầu tư lại có một loại vốn đầu tư tương ứng.
9WX!<L, đầu tư có nghĩa là sự hy sinh các nguồn lực ở hiện tại để
tiến hành các hoạt động nào đó nhằm đem lại cho nhà đầu tư các kết quả nhất
định trong tương lai mà kết quả này thường phải lớn hơn các chi phí về các
nguồn lực đã bỏ ra. Nguồn lực bỏ ra có thể là tiền, là tài nguyên thiên nhiên, là
tài sản vật chất khác hoặc sức lao động. Sự biểu hiện bằng tiền là tất cả các
nguồn lực đã bỏ ra trên đây gọi là vốn đầu tư. Trong các kết quả đạt được có thể
là tài sản vật chất, tài sản trí tuệ, nguồn nhân lực tăng thêm,
Những kết quả của đầu tư đem lại là sự tăng thêm tài sản tài chính (tiền
vốn), tài sản vật chất (nhà máy, đường xá, của cải vật chất khác), tài sản trí tuệ
(trình độ văn hoá, chuyên môn, khoa học, kỹ thuật,… của người dân). Các kết
quả đạt được của đầu tư đem lại góp phần tăng thêm năng lực sản xuất của xã
hội.

đồng chiếm 41% GDP; năm 2009 là 658 ngàn tỷ đồng chiếm 42% GDP. Bên
cạnh đó, đầu tư còn góp phần xóa đói giảm nghèo, thu hẹp khoảng cách giữa
thành thị - nông thôn, xây dựng cơ sở kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội, tăng hiệu
quả kinh tế. Đầu tư là công cụ điều tiết vĩ mô của Chính phủ thực hiện cắt giảm
đầu tư, đặc biệt là đầu tư công. Ngược lại, khi nền kinh tế thiểu phát, Chính phủ
thực hiện đầu tư nhằm kích cầu nền kinh tế.
S%&
Hiệu quả đầu tư được hiểu trong mối quan hệ giữa lợi ích thu được do đầu
tư mang lại và chi phí bỏ ra để thực hiện đầu tư. Do mục đích đầu tư khác nhau,
nên cách đánh giá hiệu quả đầu tư cũng khác nhau. Có hoạt động đầu tư mang
lại hiệu quả kinh tế nhưng không mang lại hiệu quả xã hội, nhưng có những hoạt
động đầu tư mang lại hiệu quả kinh tế thấp hoặc không có hiệu quả kinh tế trước
mắt nhưng lại có hiệu quả về mặt xã hội lâu dài (Trồng rừng, xây trường học,
bệnh viện…). Đối với NSNN, mục đích đầu tư không chỉ vì lợi ích kinh tế xã
hội trước mắt mà còn vì lợi ích kinh tế xã hội lâu dài. Do đó, đối tượng sử dụng
6
vốn NSNN để đầu tư là những dự án mang lại lợi ích trực tiếp hoặc lợi ích gián
tiếp cho toàn xã hội.
Để đánh giá hiệu quả sử dụng vốn của nền kinh tế, người ta sử dụng hệ số
ICOR với ý nghĩa: để tạo ra một đơn vị tăng trưởng GDP thì cần thêm bao nhiêu
đồng vốn đầu tư, ICOR càng cao chứng tỏ việc sử dụng chi phí đầu tư càng kém
hiệu quả.
Để đánh giá hiệu quả kinh tế của dự án sử dụng vốn NSNN thường được
phân tích cề các chỉ tiêu xã hội hoặc kinh tế xã hội như: dự án đó tạo ra được
bao nhiêu việc làm, nhờ dự án đó mà người dân hưởng được lợi ích gì ?
1.1.2- Đầu tư xây dựng cơ bản
1.1.2.1- Khái niệm, bản chất và đặc điểm của đầu tư XDCB
JM
Đầu tư xây dựng cơ bản là một loại hình đầu tư, trong đó việc bỏ vốn
được xác định rõ và giới hạn trong phạm vi tạo ra những sản phẩm xây dựng

và tài sản lưu động cho hoạt động sản xuất kinh doanh như đầu tư cho y tế, giáo
dục, xoá đói giảm nghèo… nhưng lại rất quan trọng để nâng cao chất lượng
cuộc sống và vì mục tiêu phát triển. Do đó, cũng được xem là đầu tư ĐTXDCB.
Mục đích của ĐTXDCB là vì sự phát triển bền vững, vì lợi ích quốc gia,
cộng đồng và nhà đầu tư. Trong đó, đầu tư nhà nước nhằm thúc đẩy tăng trưởng
kinh tế, tăng thu nhập quốc dân, góp phần giải quyết việc làm và nâng cao đời
sống của các thành viên trong xã hội. Đầu tư của doanh nghiệp nhằm tối thiểu
chi phí, tối đa lợi nhuận, nâng cao khả năng cạnh tranh và chất lượng nguồn
nhân lực…
Đầu tư XDCB thường được thực hiện bởi một chủ đầu tư nhất định. Xác
định rõ chủ đầu tư có ý nghĩa quan trọng trong quá trình quản lý đầu tư nói
chung và vốn đầu tư nói riêng. Chủ đầu tư là người sở hữu vốn hoặc được giao
quản lý, sử dụng vốn đầu tư. Theo nghĩa đầy đủ, chủ đầu tư là người sở hữu vốn,
ra quyết dịnh đầu tư, quản lý quá trình thực hiện và vận hành kết quả đầu tư và
là người hưởng lợi từ thành quả đầu tư đó. Chủ đầu tư chịu trách nhiệm kiểm tra
giám sát đầu tư, chịu trách nhiệm toàn diện về những sai phạm và hậu quả do
ảnh hưởng của đầu tư đến môi trường môi sinh và do đó, có ảnh hưởng quan
trọng đến việc nâng cao hiệu quả hoạt động đầu tư. Thực tế quản lý còn có
những nhận thức không đầy đủ về khái niệm chủ đầu tư.
Hoạt động ĐTXDCB là một quá trình, diễn ra trong thời kỳ dài và tồn tại
vấn đề “độ trễ thời gian”. Độ trễ thời gian là sự không trùng hợp giữa thời gian
đầu tư với thời gian vận hành các kết quả đầu tư. Đầu tư hiện tại nhưng kết quả
đầu tư thường thu được trong tương lai. Đặc điểm này của đầu tư cần được quán
triệt khi đánh giá kết quả, chi phí và hiệu quả hoạt động đầu tư XDCB.
8
HZ$NM
+ Đầu tư XDCB là một hình thức đầu tư, nó là một hoạt động bỏ vốn, do
vậy quyết định đầu tư trước hết là quyết định tài chính, thể hiện ở các chỉ tiêu:
Tổng mức đầu tư, nguồn, cơ cấu tài chính, khả năng hoàn vốn …
Đầu tư XDCB là một hoạt động có tính lâu dài, kết quả của đầu tư XDCB

mồi”, dẫn dắt thu hút các nguồn vốn khác.
- Vốn nước ngoài: bao gồm cả đầu tư trực tiếp (FDI) và đầu tư trực tiếp
(ODA).
+ Tính không xác định của dự án.
+ Người ủy quyền riêng của dự án.
+ Tính bất biến của kết quả dự án.
(2%&'()*.?B.<2%&\?12
Các hoạt động đầu tư XDCB, đặc biệt là đầu tư từ nguồn vốn NSNN đều
được thực hiện qua các dự án đầu tư.
Theo Luật Xây dựng: Dự án đầu tư xây dựng là một tập hợp các đề xuất
liên quan đến việc bỏ vốn để xây dựng mới, mở rộng hoặc cải tạo những công
trình xây dựng nhằm mục đích phát triển, duy trì, nâng cao chất lượng công
trình hoặc sản phẩm, dịch vụ trong một thời gian nhất định.
^?B12
T)$_ME$;!M
Dự án quan trọng Quốc gia do Quốc Hội xem xét, quyết định về chủ
trương đầu tư, các dự án còn lại được phân thành 3 nhóm A,B,C (theo quy định
tại Nghị định 12/NĐ-CP ngày 12/02/2009).
T)$_W!M
+ Dự án thuộc nguồn vốn Nhà nước gồm: vốn NSNN, vốn tín dụng đầu tư
phát triển của Nhà nước, Vốn trái phiếu (Chính phủ, Chính quyền địa phương),
vốn đầu tư phát triển của DNNN;
+ Dự án đầu tư từ nguồn vốn hỗn hợp: sử dụng hỗn hợp nhiều nguồn vốn
(giữa Nhà nước và các thành phần kinh tế khác).
1.1.2.3- Vai trò của đầu tư đối với sự phát triển kinh tế - xã hội
- Đầu tư tác động đến tổng cung và tổng cầu.
Đầu tư làm biến đổi cầu. Do đầu tư mà xuất hiện cầu về tư liệu sản xuất
như: vật liệu xây dựng, máy móc thiết bị v.v…cho giai đoạn xây dựng, nhu cầu
về nguyên vật liệu cho giai đoạn sau xây dựng, khi công trình được huy động
vào sản xuất.

thực hiện chức năng gì, từ đó hình thành quyết định của Nhà nước về việc dùng
NSNN để thực hiện chức năng gì của mình.
b- Hình thành phương hướng đầu tư
Người ta còn gọi khâu này là khâu sáng kiến đầu tư, vì ở bước này, người
có vốn phải suy nghĩ và tìm câu trả lời câu hỏi: Đầu tư thế nào, đầu tư vào đâu?
11
Nếu là cá nhân, câu hỏi trên rất cụ thể: đầu tư vào ngành nghề gì: kinh tế,
giáo dục, y tế,… Nếu là kinh tế thì kinh tế gì: Buôn bán, công nghiệp, canh
nông,…
Nếu là Nhà nước, thì câu hỏi đặt ra rộng hơn: đầu tư vào lĩnh vực nào, trên
địa bàn nào?,…
Câu hỏi trên được trả lời bằng phương hướng đầu tư, nội dung chính của nó
là đề ra Hướng đầu tư, trong đó có sự lập luận chặt chẽ về tính cấp thiết của
hướng đầu tư này, dự định sơ bộ về mô hình kết quả cuối cùng, kết quả xây
dựng, những vấn đề cần giải quyết và hướng sơ bộ cho việc giải quyết các vấn
đề đã được phát hiện, dự định sơ bộ về tổ chức các bước thực hiện.
c- Giai đoạn chuẩn bị đầu tư
Giai đoạn này bao gồm các khâu:
- Công tác chuẩn bị đầu tư.
- Trình tự lập dự án đầu tư.
- Nội dung chủ yếu của báo cáo nghiên cứu tiền khả thi.
- Nội dung chủ yếu của báo cáo nghiên cứu khả thi.
- Tổng mức đầu tư.
- Thẩm định dự án đầu tư.
- Nội dung thẩm định dự án đầu tư.
- Hội đồng thẩm định Nhà nước về các dự án đầu tư.
- Thời hạn thẩm định dự án đầu tư kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.
- Nội dung quyết định đầu tư.
- Thay đổi nội dung dự án đầu tư.
- Kinh phí lập dự án, thẩm định dự án đầu tư.

NSNN được phân chia thành hai hệ thống NSTW và NSĐP ( bao gồm ngân
sách cấp tỉnh và cấp xã), gắn với quyền hạn và trách nhiệm các cấp hành chính
được phân công, phân cấp trong hệ thống bộ máy nhà nước. Xét về mặt bản
chất, sự phân định ngân sách thành các cấp ngân sách mang tính tương đối so
với tính thống nhất theo nguyên tắc tập trung dân chủ và cân đối tổng thể trên
phạm vị toàn quốc gia của NSNN.
NSNN là vốn thuộc sở hữu nhà nước, được hình thành từ các khoản thu
NSNN bao gồm: thu từ thuế, phí, lệ phí; các khoản thu từ hoạt động kinh tế của
nhà nước; các khoản đóng góp của các tổ chức và cá nhân; các khoản viện trợ;
các khoản thu khác theo quy định của pháp luật, nhằm phục vụ nhu cầu chi tiêu
của nhà nước, như chi cho hoạt động bộ máy nhà nước, chi đầu tư phát triển, chi
trả nợ, viện trợ
13
Nhà nước phải đầu tư là vì những lý do sau đây:
Thứ nhất, đầu tư để có phương tiện, công cụ thực hiện những ý tưởng,
đường lối của mình.
Điều này đã được chứng minh trong phần nói về vai trò tác dụng của đầu tư
nói chung. Nhà nước nào cũng cần có bộ máy làm việc để cai trị xã hội theo ý
đồ của mình, nên Nhà nước nào cũng phải đầu tư bộ máy. Vậy để có bộ máy thì
phải có cơ sở hạ tầng, công trình trụ sở để hoạt động, để có cai trị, để xã hội thực
hiện theo ý tưởng, đường lối của mình.
Nhà nước đầu tư để hoàn thành trách nhiệm, nghĩa vụ của Nhà nước đối
với nhân dân, như việc xoá đói giảm nghèo, cải thiện môi trường sinh thái,
phòng chống dịch bệnh, phát triển giáo dục phổ thông, bảo tồn văn hoá dân tộc.
Nhà nước nào cũng là “công cụ” của dân do dân và vi dân. Dân đóng thuế,
dân giao việc công, Nhà nước phải làm. Muốn làm được việc công, Nhà nước
phải có phương tiện. Muốn có phương tiện để thực thi công vụ, Nhà nước phải
đầu tư. Đó là tất cả những gì gắn kết thành một xã hội, trong đó nhà nước là tổ
chức đứng đầu.
Thứ hai, Tạo ra cơ sở vật chất, kỹ thuật cho sự phát triển KT- XH

T9$&D\?12$3R$;@b$)#'S.`MB$
c!.Bc!;&/$
Với chức năng tạo lập, duy trì, phát triển hệ thống hạ tầng kinh tế xã hội và
phát triển kinh tế mũi nhọn, NSNN cho đầu tư XDCB đã làm phát triển nhanh
hệ thống hàng hóa công cộng, tạo cơ sở vững chắc cho phát triển lực lượng sản
xuất…Từ đó cơ sở vật chất của Chủ nghĩa xã hội sẽ không ngừng được tăng
cường, làm nên tiền đề vững chắc cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước.
T)ILL@A$A.15!$$2AL
@!d$N<N;&/$
Thông qua đầu tư phát triển các ngành, lĩnh vực kinh tế mũi nhọn có lợi thế
so sánh quốc gia, NSNN cho đầu tư XDCB đã tạo điều kiện cho nền kinh tế
tham gia phân công lao động quốc tế và áp dụng nhanh các thành tựu tiến bộ
khoa học kỹ thuật của nhân loại thông qua nhập khẩu máy móc, thiết bị, công
nghệ tiên tiến. Quá trình tham gia phân công lao động quốc tế và áp dụng nhanh
tiến bộ khoa học kỹ thuật làm cho nền kinh tế chủ động trong hợp tác và hội
nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng.
T^<NV@AML$$Ve
NSNN cho đầu tư XDCB một mặt đầu tư cho phát triển kinh tế, một mặt
đầu tư cho sự nghiệp xóa đói nghèo, bảo vệ môi trường sinh thái, giải quyết các
vấn đề xã hội. Dưới giác độ đó, ngoài tác động tăng trưởng kinh tế, an sinh xã
15
hội được duy trì và kiềm chế được phần nào mặt trái của kinh tế thị trường làm
cho nền kinh tế phát triển một cách bền vững.
TJ0?$!2$"XM$I!#&/$
Từ vai trò chủ đạo của Kinh tế Nhà nước, NSNN cho đầu tư XDCB đã
đường hướng, điều tiết đầu tư của toàn xã hội, tác động vào tổng cung và tổng
cầu của nền kinh tế cùng với hiệu ứng phản hồi sau tác động đã cung cấp kịp
thời thông tin cho Nhà nước để điều chỉnh những tác động của mình. Thông qua
điều chỉnh tác động vĩ mô theo yêu cầu thường xuyên biến đổi của thực tiễn làm

xây dựng cơ bản đã góp phần quan trọng và tốc độ tăng GDP hàng năm, tăng
tiềm lực kinh tế, cải thiện và nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân
dân. Vì vậy, quản lý và cấp vốn đầu tư XDCB phải thiết lập các biện pháp quản
lý và cấp vốn đầu tư phù hợp nhằm đảm bảo tiền vốn được sử dụng đúng mục
đích, tránh ứ đọng, thất thoát vốn, đảm bảo quá trình đầu tư xây dựng các công
trình được thể hiện liên tục dúng kế hoạch và tiến độ đã được xác định.
TJ;Z$@N<2$A
Ở khía cạnh tài chính, khả năng hoàn vốn khó xác định, mà việc đánh giá
hiệu quả dự án nhiều khi không chỉ phụ thuộc vào chỉ tiêu định hướng.
T(Q<!RV.V$;"&9<&.C!&
Of..\]U
TG%&\?12$0#?3$#&/$A
VM5$ 
Đặc điểm này dẫn đến tình trạng dàn trải, thiếu tập trung, đầu tư không
dứt điểm do vốn đầu tư không có hạn trong khi nhu cầu đầu tư cho các mục tiêu
trong nền kinh tế rất lớn.
T)I%&@&D3Re%&E$2$
Về nguyên tắc, chủ đầu tư phải là người sở hữu vốn đích thực, tuy nhiên
theo quy định hiện nay đối với vốn NSNN, chủ đầu tư chỉ là người đại diện sở
hữu quản lý và sử dụng vốn. Đây là khó khăn chủ yếu trong quản lý vốn đầu tư
từ NSNN. Do vậy, đối với vốn đầu tư từ NSNN phải quản lý chặt từ khâu đầu
đến khâu cuối.
TG%&$I!#&/$1QC;.]E
Đây là đặc điểm hết sức chú ý, vì khi vốn đầu tư từ NSNN bị thất thoát,
lãng phí không những gây thiệt hại về kinh tế mà có ảnh hưởng tiêu cực về mặt
chính trị, làm xói mòn lòng tin của quần chúng nhân dân. Tình trạng tham
nhũng, bớt xén tiền vốn của Nhà nước có thể làm nhiễu loạn xã hội, thay đổi các
chủ trương đầu tư đúng đắn sang chủ trương đầu tư sai lầm.
TH&a$"<;$Z$g
Nhà nước quản lý toàn bộ quá trình đầu tư xây dựng từ việc xác định chủ