BăGIÁOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o KHịAăLUNăTTăNGHIP TÀI:
GIIăPHÁPăNỂNGăCAOăCHTăLNGăCHOă
VAYăDOANHăNGHIPăNHăVÀăVAăTIăNGỂNă
HÀNGăTHNGăMIăCăPHNăCỌNGăTHNGă
VITăNAMăCHI NHÁNH HỐNGăVNG
SINHăVIểNăTHCăHIN
MÃ SINH VIÊN
CHUYÊN NGÀNH
:ăLểăPHNGăTHY
: A14872
Giáoăviênăhngădn
:ăTh.săTrnăThăThùyăLinh
Sinhăviênăthcăhin
:ăLêăPhngăThy
Mã sinh viên
: A14872
Chuyên ngành
: Tài chính ậ Ngân hàng
HÀăNIăậ 2012
Thang Long University Library
LIăCMăN
Liăđuătiên,ă emă xină bàyătălòngăbitănăsâuăscă tiă cácă Thyă giáo,ă Côă giáoă
trngăiăHcăThngăLong,ăđcăbitălàăCôăgiáoăTh.săTrnăThăThùyăLinhăđãătnătìnhă
giúpăđăemăhoànăthànhăkhóaălunăttănghipănày.ăEmăcngăxinăcmănăsăgiúpăđăcaă
cácăcôăchú,ăanhăchăcôngătácătiăNgânăhàngăthngămi căphnăCôngăThngăVită
Nam - Chi nhánh HùngăVngăđãănhitătìnhăgiúpăđăemătrongăvicăcungăcpăcácăsă
liuăvàăthôngătinăthcătăđăchngăminhăchoăcácăktălun trongăkhóaălunăttănghipă
caăem.
DoăgiiăhnăkinăthcăvàăkhănngălỦălunăcaăbnăthânăcònănhiuăthiuăsót, em
kính mong đc săchădnăvàăđóngăgópăcaăcácăthyăcôăgiáoăđăkhóaălunăcaăemă
đcăhoànăthinăhn.
VA NGỂNăHÀNGăTHNGăMI 1
1.1. Khái quát chung v doanh nghip nh và va 1
1.1.1. Khái nim doanh nghip nh và va 1
1.1.2. căđim ca doanh nghip nh và va 2
1.1.2.1. Th mnh ca doanh nghip nh và va 2
1.1.2.2. Khó khn ca doanh nghip nh và va 4
1.1.3. Vai trò ca doanh nghip nh và va Vit Nam 5
1.1.4. Nhu cu vn ca doanh nghip nh và va 7
1.1.5.ăKhóăkhnăca doanh nghip nh và va khi tip cn vn Ngân hàng 8
1.2. Hotăđng cho vay doanh nghip nh và va caăNgơnăhƠngăthngămi 9
1.2.1. Khái nim cho vay doanh nghip nh và va 9
1.2.2.ăcăđim và vai trò caăchoăvayăđi vi doanh nghip nh và va 10
1.2.2.1. c đim ca cho vay đi vi doanh nghip nh và va 10
1.2.2.2. Vai trò ca cho vay đi vi doanh nghip nh và va 10
1.2.3. Các hình thc cho vay doanh nghip nh và va caăNgơnăhƠngăthngă
mi 11
1.2.3.1. Theo k hn cho vay 11
1.2.3.2. Phân loi theo xut x 13
1.2.3.3. Phân loi theo tính cht đm bo 13
1.3. Chtălng cho vay các doanh nghip nh và va caăNgơnăhƠngăthngămi
15
1.3.1. Khái nim chtălng cho vay doanh nghip nh và va ca Ngân hàng
thngămi 15
1.3.2. Các ch tiêu phn ánh chtălng cho vay doanh nghip nh và va ti
NgơnăhƠngăthngămi 16
1.3.2.1. Các ch tiêu đnh tính 16
1.3.2.2. Các ch tiêu đnh lng 17
1.3.3 Các nhân t nhăhng ti chtălng cho vay doanh nghip nh và va
tiăNgơnăhƠngăthngămi 20
1.3.3.1. Các nhân t ch quan 20
2009-2011 53
2.2.3.1. Ch tiêu đnh tính 53
2.2.3.2. Ch tiêu đnh lng 55
2.3.ăánhăgiáăchtălngăchoăvayăđi vi doanh nghip nh và va ca Ngân hàng
thngămi c phnăCôngăthngăVit Nam - Chi nhánh HùngăVng 60
2.3.1. Nhng kt qu đtăđc 60
2.3.2. Nhng hn ch 62
2.3.3. Nguyên nhân ca nhng hn ch 64
CHNGă 3. GII PHÁP NÂNG CAO CHTă LNGă CHOă VAYă I VI
CÁC DOANH NGHIP NH VÀ VA TIăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI C
PHNăCỌNGăTHNGăVIT NAM - CHI NHÁNH HỐNGăVNG 69
3.1.ănhăhng hotăđng kinh doanh 69
3.1.1.nhăhng hotăđng kinh doanh ca Ngân hàng thngămi c phn
CôngăThngăVit Nam 69
3.1.2.ănhăhng hotăđng kinh doanh ca Ngân hàng thngămi c phn
CôngăThngăVit Nam - Chi nhánh HùngăVng 69
3.1.2.1. Phng hng, nhim v trng tâm nm 2012 69
3.1.2.2. Các gii pháp – bin pháp thc hin 70
3.1.3.ănhăhng v hotăđng cho vay ca Ngân hàng thngămi c phn
CôngăThngăVit Nam - Chi nhánh HùngăVng 71
3.1.4.ănhăhng cho vay Doanh nghip nh và va ca Ngân hàng thngă
mi c phnăCôngăThngăVit Nam - Chi nhánh HùngăVng 73
3.2. Các gii pháp nhm nâng cao chtălng cho vay đi vi các doanh nghip
nh và va ti Ngân hàng thngămi c phnăCôngăThngăVit Nam - Chi
nhánh HùngăVng 74
3.2.1. y mnhăcôngătácăhuyăđng vn nhmăđápăng kp thi nhu cu vn
ca khách hàng 74
3.2.2. Xây dng chính sách tín dng linh hot và hp lý 76
3.2.3. m bo thc hin tt quy trình cho vay 78
DN
DNNVV
DPRR
GDP
HSX
KFW
NH
NHNN
NHTM
NH TMCP
NQH
TG
TNHH
TNHH MTV
VCCI
VietinBank
VietinbankSC
VIB
VNăă
Tênăđyăđă
Máyărútătinătăđng
Trung tâm thông tin tín dng
B chng t / chp nhn thanh toán
B chng t / thanh toán
ChngătrìnhătínădngăVităc
Doanhănghipă
Doanhănghipănhăvàăvaă
Dăphòngăriăroăăă
Tng snăphmăqucăni
Hăsnăxut
Bngă2.2.ăTình hình cho vay caăChi nhánh qua các nmă2009 ậ 2011 43
Bngă2.3.ăKtăquăkinhădoanhăquaăcácănmă2009ă- 2011 47
Bng 2.4. Doanh s cho vay DNNVV 49
Bng 2.5. Ch tiêuădăn cho vay DNNVV 50
Bngă2.6. Ktăcuădănătheoăthiăhnăcho vay DNNVV 51
Bng 2.7. T trng doanh s thu n 52
Bng 2.8. H s thu n DNNVV 53
Bng 2.9. Ch tiêu vòng quay ca vn 55
Bng 2.10. T l n quá hn cho vay DNNVV 56
Bng 2.11. T l n xu cho vay DNNVV 57
Bng 2.12. T l trích lp DPRR cho vay DNNVV 58
Bngă2.13.ăHăsăkhănngăbùăđpăriăro 59
Bng 2.14. Thu nhp t cho vay DNNVV 59
LIăMăU
1. TínhăcpăthităcaăđătƠi
tăncătaăđangăcóăs chuyn dchăcăcu kinh t t nông nghip sang công
nghip và dch v mt cách nhanh chóng, thc hin nhim v Công nghip hóa - hin
điăhóaăđtănc.ăiăcùngăvi s chuynăđiăcăcu kinh t này, h thng Ngân hàng
(NH) cngăcóănhngăbc chuyn mình cho phù hp viăđiu kin và hoàn cnh kinh
t mi.ăng thi vi s phát trin ca nn kinh t, nhiu mô hình kinh t khác nhau
đã đc th nghim và mang li nhngăthànhăcôngăđángăghiănhn và mt trong s các
mô hình kinh t đóăphi k đn s đóngăgópătoăln ca các doanh nghip nh và va
(DNNVV). Trong nhngănmăgnăđây,ăs lng các DVNVV không ngngătngălên,ă
đóngăgópăkhong 40% GDP và chim 97% t trng s lng DN (doanh nghip) trong
nn kinh t. Vic phát trinăDNNVVăđangălàăvnăđ đcăngăvàănhàănc rt coi
trng,ăđc coi là nhim v trng tâm trong chinălc phát trin kinh t - xã hi quc
gia. Tuy vy, thc t hotăđng ca nhng DN này còn gp phi rt nhiu nhng khó
khnăvàătháchăthc, nht là trong thi bui hp nhp hin nay vi s cnh tranh khc
lit ca các DN lnătrongăvàăngoàiănc. Trong nhngăkhóăkhnăđóăthìăkhóăkhnăv
vn cho hotăđng sn xut kinh doanh và vic tip cnăNHăđ vay vn vn là vnăđ
trng tâm ca các DNNVV.
Chngă 1: Mt s vnăđ v cho vay doanh nghip nh và va ti ngân hàng
thngămi.
Chngă2: Thc trng cht lng cho vay đi vi doanh nghip nh và va ti
Ngân hàng thngă mi c phn Công Thngă Vit Nam - Chi nhánh Hùng
Vng.
Chngă3: Gii pháp nâng cao chtălngăchoăvayăđi vi các doanh nghip nh
và va ti Ngân hàng thngămi c phn CôngăThngăVit Nam - Chi nhánh
HùngăVng.
1
CHNGă1
MT S VN V CHO VAY DOANH NGHIP NH VÀ VA
NGÂN HÀNG THNG MI
1.1. Khái quátăchungăvădoanhănghipănhăvƠăvaă
1.1.1.ăKháiănim doanhănghipănhăvƠăva
Trên th gii,ăđnhănghaăv DNNVVăđc hiuăvàăquyăđnh khác nhau tu theo
tng quc gia và tng thi k kinh t. Trong khu vc Châu Á,ăInđônêxiaăphânăloi
DNNVV da trên ba tiêu thc là s lngălaoăđng, tng giá tr tài sn và doanh thu;
Singapo thì ch da vào s lngălaoăđng và tng giá tr tài sn. HngăKôngăxácăđnh
DNNVV ch da trên tiêu thc s lngălaoăđng,ănhngăs lngălaoăđngăđt ra cho
các ngành là khác nhau: vi ngành dch v thìălngălaoăđng nh hnăsoăviălng
laoăđng trong ngành công nghip.ăCngănhăvyănhngăHànăQuc chia theo thành ba
ngành,ăđóălàăcácăngành:ăch to máy và khai khoáng, xây dng, dch v. Trên th gii,
Canada, Úc và M đu phân loi da vào s lngălaoăđng,ănhngăs lngălaoăđng
làm tiêu chí thì miănc là khác nhau.
Mc dù có nhiu tiêu thcăkhácănhauăđ phân loi DNNVV nhngătrênăthc t
nghip siêu
nh
Doanh nghip nh
Doanh nghip va
S laoăđng
Tng
ngun vn
S laoăđng
Tng ngun
vn
S lao
đng
1. Nông, lâm
nghip và
thy sn
10ăngi tr
xung
20 t đng
tr xung
T trên 10
ngiăđn
200ăngi
T trên 20
t đngăđn
100 t đng
T trên
200ăngi
đn 300
ngi
2. Công
ngiăđn
100ăngi
(Ngun : )
Theo Ngh đnhătrênăthìăđãăcóăs đi mi v đnhănghaăDNNVVăsoăvi Ngh
đnh 90/2001/N-CP ban hành ngày 23/11/2001 th hin s phân cp rõ ràng hn,ă
có thêm cp DN siêu nh và qui mô tng ngun vnăđc m rngăhn,ăt 20 t đng
tr xung (trong khi ti Ngh đnhă90/2001/N-CPălàădi 10 t đng).
1.1.2. căđimăcaădoanhănghipănhăvƠăva
1.1.2.1. Th mnh ca ếoanh nghip nh và va
- DNNVV tn ti và phát trin mi thành phn kinh t, mi khu vc trong tt c
các ngành ngh.
NuănhăcácăDNălnăthngăđt tr s ti các trung tâm kinh t ln caăđt
nc thì các DNNVV li có mt khpăcácăđaăphng.ăCác DNNVV thc hin dch
v đaădng và phong phú, hotăđng trên tt c cácălnhăvcăthngămi, dch v, sn
xut hàng tiêu dùng, ch bin nông lâm sn, xây dng… TheoăPhòngăThngămi và
Công nghip VităNamă(VCCI),ătínhăđn ngày 31-12-2011, Vit Nam có 543.963 DN,
vi s vn khong 6 triu t đng. Trong tng s DNăđó,ăcóăgn 97% là DNNVV. S
lngă DNNVVă đangă ngàyă càngă giaă tng c v quyă môă cngă nhă s lng, ngành
ngh,ăđóngăgópătoălnătrongătngătrng kinh t,ăthayăđiăcăcu kinh t đtănc.
3
- Hot đng kinh doanh ca các DNNVV rt nng đng, linh hot và nhy cm vi
s thay đi ca th trng.
DNNVV hotăđng trên tt c cácălnhăvc ca nn kinh t và hotăđngădi
mi hình thcănh:ăDNănhàănc, DN tănhân,ăcôngătyăc phn, công ty trách nhim
hu hn (TNHH), DN có vnăđuătănc ngoài Các ch DN không ngng tìm kim
lnhăvc mà đóăs cnhătranhăchaăcaoănhngăđemăli li nhun nhanh chóng. Bên
cnhă đóă DNNVV cóă tínhă nngă đngă caoă trc nhngă thayă đi ca th trng, các
DNNVV có kh nngăchuynăhng kinh doanh và chuynăhng mt hàng nhanh vi
chi phí thpădoălng vn b ra không nhiu.
thc ln buc các DN phiăthngăxuyênăđi mi mtăhàng,ătngăchtălng, gim chi
phíăđ có th tn tiăcngănhăthích ngăđc viămôiătrng mi. Nhng yu t đóăđãă
tácăđng ln làm cho nn kinh t nngăđng, hiu qu hn.
- Các DNNVV có b máy t chc qun lý gn nh, có hiu qu
Hu ht các DNNVV có cu trúc t chcăđnăgin, ch yu thc hin chc
nngăk toán, các chcă nngăqun tr khácă khôngăđc chuyên môn hóa hoc phân
công rõ ràng, s phân quyn rt hn ch, quyn hn qun tr tp trung gnănhătuyt
đi vào ch DN. Trong mt chng mc nào đó,ăkhiăDNăcóăquyămôărt nh, hotăđng
ít phc tp, tính cht gn nh và thun tin caăcăcu t chc th hinăđcăuăđim,
tuy nhiên nu duy trì lâu s tr thành nguyên nhân kìm hãm s trng thành ca DN,
điu này lý gii mt phn v s tngătrng s lngănhngăítătngălênăv chtălng
ca phnăđôngăcácăDNNVV hin nay.
1.1.2.2 Khó khn ca ếoanh nghip nh và va
- Nn tng tri thc qun lý và chin lc còn nhiu hn ch; hot đng ch yu
da vào tri thc vn hành; ngun b sung tri thc hn hp
Trình đ vnăhóaăca ch DN, nhà qun lý và nhân viên phn ánh ngun tri
thcăcăbn và tính sn sàng v mt tri thc caăDNăđ có th tip nhn tri thc mi.
Tuy nhiên các ch DNNVVăcóătrìnhăđ đi hc tr lên chim t l rt khiêm tn. Khi
khi nghip, phn ln ch DNăđu da trên tri thc vn hành (kin thc, k nngăsn
xut ra sn phm c th) hình thành qua kinh nghim, rt thiu tri thc chinălc và
kh nngăqun lý.ăiăđaăs các ch DNNVVăđuăđm nhnăluônăvaiătròălàăngi qun
lý điu hành. Phn lnăcácăDNăđu không có s phân bit gia chcănngălãnhăđo,
xây dng chinălc ca ch DN và chcănngăqun lý vic vn hành hàng ngày ca
ngi qun lý. iu này làm cho các ch DNăkhôngăđ nngălc và thi gian dành cho
vic xây dng chinălc phát trin. Do vy, phn ln các DNNVV hotăđng còn
mang tính ng phó vi th trng, ch yu thc hin mc tiêu ngn hn, nhm vào li
nhunătrc mt.ăiu này dnăđn, khi th trngăthayăđi hoc có nhng bt n v
kinh t vămô,ăth trng có nhng binăđng mnh, DN s rt khó ng phó.
- Công ngh, trang thit b còn lc hu
Thc t nhiu quc gia trên th gii nói chung và Vit Nam nói riêng, DNNVV
đãăcóănhngăđóngăgópărt quan trng trong quá trình phát trin kinh t - xã hi ca mi
quc gia.
- To công n vic làm và tng thu nhp cho ngi lao đng
Mcăđíchăchínhăca các nhà DN là li ích kinh t mà h thuăđc.ăNhngăvôă
hình chung, s raăđi ca các DN li gii quyt vnăđ vicălàmăchoăkhôngăítăngi lao
đng. DNNVVăđãăvàăđangăthuăhútăđc nhiuălaoăđng c thành th và nông thôn,
to ra thu nhpăchoăngiălaoăđng và làm gim bt gánh nng tht nghip cho xã hi.
Bên cnhăđó,ăDNNVV còn hotăđng trong nhiuălnhăvc nên có th s dngăngi
laoăđng miătrìnhăđ, toăcăhi cho nhng laoăđng cóătrìnhăđ chuyên môn không
cao vn có th tìmăđc vic làm thích hp vi kh nngăca mình.
- Khai thác, tn ếng các ngun lc xã hi
Hin nay còn rt nhiu timănngătrongădânăcăchaăđcăkhaiăthácănhătim
nngăv trí tu,ălaoăđng tay ngh cao, vn, bí quyt sn xut…ăDoăđó vic phát trin
DN sn xut, các ngành ngh trong nông thôn hin nay là mtăhng quan trngăđ
khai thác ngun lcănóiătrên,ăthuăhútălaoăđng nông thôn, phát huy li th ca tng
vùng nhm phát trin kinh t.
Thang Long University Library
6
- DNNVV có th phát huy đc tim lc trong nc
Khác vi các DN ln, khi mà vic s dng ngun nguyên liu sn có tiăđa
phngăgp rt nhiuăkhóăkhnădoălng d tr thp thì vi các DNNVV có li th
trong vic s dngălaoăđng di dào tiăđaăphngăvàătn dngăcácătàiănguyên,ătăliu
sn xut snăcó,ăphátăhuyăđc tim lc trongănc phc v cho sn xut kinh doanh.
DNNVV sn sàng phc v nhng vùng xa xôi nht, t thành th đn nhng vùng nông
thônăniămàăđi sng caăngi dân còn nhiu thiu thn.ăóăchínhălàăthànhăcôngăca
DNNVV khi tn dngăđc nhngăđiu kin c th caăđtănc v tài nguyên thiên
nhiên và ngunălaoăđng.ăiu này góp phn rt ln vào s phát trin kinh t đtănc,
gim bt s chênh lch v mc sng hay chênh lch giàu nghèo gia các vùng.
Nhìn vào bng s liu có th thy t trng DNNVV ca Vit Nam là 97% trên
tng s DN trên c nc. Tuy nhiên hotăđng ca các DN này chaătht s hiu qu
bi GDP ca các DNNVV ti Vit Nam mi ch chim 40% tng GDP ca c nc
trong khi tiăcácănc khác trên th gii vào khongă50%.ăNhăvy, cn phi có nhng
bin pháp nâng cao s lngăcngănhăchtălng ca các DNNVV.
7
- Tham gia tích cc vào hot đng xut nhp khu
Trong nhngănmăqua,ăthc hin chính sách caăngăvàăNhàănc v m rng
và khuynăkhíchăthngămi quc t, toăđiu kin cho mi thành phn kinh t tham
gia kinh doanh xut nhp khu, DNNVV nht là các DN kinh doanh mt hàng th
công m ngh, ch bin nông sn, thy snăđãănngăđngăđuătăvàoăcácăngànhăngh
có nhiu li th, ch đng tìm kim và khai thác th trng quc t,ăquaăđóăgópăphn
tích ccătngăkimăngch xut khu, thu ngoi t choăđtănc.
- Góp phn tng thu cho Ngân sách Nhà nc
óngăthu là trách nhim ca mi công dân, mi t chc. Thu là ngun thu
chính ca Ngân sách Nhàănc, là ngun chi tr cho li ích chung ca xã hi.ăDoăđó,ă
sn xut kinh doanh phát trin to ra ngun thu cho Ngân sách Nhàă nc. Trong
nhngănmăva qua, do có s quan tâm toăđiu kin ca Nhàănc và vi kh nngă
sáng to ca mình, cácăDNNVVăđãătngăbc khngăđnh v trí caămình.ăHàngănmă
khu vc này đãăđóngăgópătrênă30%ăNgân sách Nhàănc, góp phn gim s mt cân
đi ca cán cân Ngân sách, phát huy vai trò qun lý vămôăca Nhàănc.
Qua nhngăđóngăgópăk trên có th thyăDNNVVăđãăvàăđangăngàyăcàngăcóăvaiă
trò vô cùng quan trngăđi vi nn kinh t đtănc. tănc đãăvàăđangăbc vào
hi nhp kinh t quc t toàn din và sâu rng, hàng rào bo h b d b và gim
mnh, có nhiuăcăhiăđ m rng th trng.ăâyălàăcăhi tt cho các DNNVV phát
trin thành nhng DN ln mnh. Tuy nhiên, nhng yêu cu miăđt ra rt nhiu thách
thcăđòiăhi các DNNVV phi không ngng hoàn thin v mi mt.
1.1.4. NhuăcuăvnăcaădoanhănghipănhăvƠăva
nhunăcaoăhnăchiăphíătàiăchínhăphi tr. Th hai, lãi sut mà các DN phi tr trên
khonăvayăđc xem là chi phí hp l vàăđc khu tr khi tính thu. Khon khu tr
này là mt phn trong li nhun ca DN và giúp gim s tinăDNăđóngăthu hàngănm.ă
Ngoài ra, có nhng DN c nh cònăđcăhng nhiuăuăđãiăthu. DN có th tip cn
các khon vay h tr DN nh vi nhiuăđiu khon thun liăhnăsoăvi các khon vay
truyn thng t NH. Th ba, ch n ca DNNVV không đcăhng khon chia li
nhun ca công ty.
Nhăvy có th thy s giaătngătrongănhuăcu vn ca DNNVV t l thun vi
cung nhu cu vay vn, c th là vay vnăNH.ăc bit trong bi cnh kinh t hi nhp
hin nay thì vicăcácăDNNVVătìmăđnăcácăNHTMăđ gii quyt nhu cuă“đói”ăvn s
ngàyăcàngăgiaătng,ăđt ra thách thc lnăchoăcácăNHătrongăbàiătoánăđápăng vn cho
nhngă“kháchăhàngătrungăthành”ăca mình.
1.1.5.ăKhóăkhnăcaădoanhănghipănhăvƠăvaăkhiătipăcnăvnăNgân hàng
Theo nghiên cu ca VCCI thc hinătrongănmă2011,ăcóăđn 75% DNNVV
mun tìm vn bng hình thcăvayăNH,ănhngăthc cht ch có khong mt phn ba
DNNVV có kh nngătip cn vn vay NH, s còn li khó tip cn hoc không tip
cnăđc. Có th nói trong các hình thc vay vn khác nhau thì NH vn là kênh huy
đng vn quan trng nht ca các DNNVV. Mc dù vn vay t NH ca các DNNVV
ngàyăcàngătng,ănhngănhìnăchungăvic tip cn vn ca các DNNVV vn còn gp
không ít khó khnănht là các khon vay trung - dài hn. Chim t trng 97% trong
tng s các DN,ă đángă l khu vc này phiă làă “kháchă hàngă truyn thng”ă ca các
NHTM, song thc t là t l các DNNVV có quan h tín dng vi NH vn còn hn
ch. Hu ht các DNNVVăđu phàn nàn mun vay vn NH không phi là chuyn d,
phi hi t đyăđ cácăđiu kin “cht ch”ăcnăvàăđ. Nhngăngayăc khiăđápăng
đc mt s cácăđiu kinăđóăriăchaăchcăDNăđãănhnăđc vn ngay mà còn phi
9
thông qua các th tc hành chính, mt thiăgianăđiăli vi NH. Nguyên nhân chính ca
tình trng này là NH yêu cu DNNVV bt buc phi có tài snăđm bo nuănhămun
vay vn.ăTrongăkhiăđó,ăphn ln các DNNVV có vn ch s hu thp, ít có tài sn bo
nht đnh theo tha thun gia NH và DNNVV vi nguyên tc hoàn tr c gc và
lãi thỀo đúng hn đã cam kt”
Thang Long University Library
10
1.2.2.ăcăđimăvƠăvaiătròăcaăchoăvayăđiăviădoanhănghipănhăvƠăva
1.2.2.1. c đim ca cho vay đi vi ếoanh nghip nh và va
Cho vay DNNVV là mt hình thc cp vn cho các DNNVV thông qua hp
đng tín dng.ăiătng ca loi hình cho vay này là các DNNVV. Có th tóm tt
đcăđim cho vay DNNVV qua mt s yu t sau:
- Mc đích s dng vn vay: Các DNNVV vay vn vi rt nhiu mcă đích khác
nhau,ănhngăcóămt s mcăđíchăch yu sau: Vayăđ b sung vnăluăđng tài tr cho
hotăđng sn xut kinh doanh ca mình trong ngn hn,ăvayăđ thc hin các d án
đuătătrongătrung - dài hn…
- Quy mô khon vay: Quy mô các khon vay ph thuc vào chu k sn xut kinh
doanh ca DN, quy mô ca các d ánăđuătăhayăquyămôăcácăhpăđngăđãăkíăkt. Quy
mô các khonăvayăthng không ln.
- Ngun tr n: Bao gm các ngun t hiu qu s dng vn vay, khu hao tài sn
ca DN và các ngun khác năđnh mà DN cam kt s dngăđ tr n cho NH.
- Thi gian ca các khon vay: Tùy thuc vào mcăđíchăs dng vnăvayănhngănhìnă
chungăcácăDNNVVăthng vay vnăđ đápăng nhu cu sn xut kinh doanh trong
ngn hn nhiuăhnălàăchoăvayătrung - dài hn bi chu k kinh doanh ca các DNNVV
thng là ngn hn và nhu cu vay vn caăcácăDNNVVăđaăs làăđ đápăng cho nhu
cu vnăluăđng, chi tr cho các hotăđng ngn hnănhămuaănguyênăliu sn xut,
tr lngăcôngănhânăviên,ăvayătheoăhn mc tín dngăđápăng các giao dch mua bán
vi nhà cung ng và khách hàng, các d ánăđuătătrongăngn hn.
- Tài sn đm bo:ăâyălàăđiu kin quan trngăđ NH ra quytăđnh cho DN vay vn
cngănhăquytăđnh quy mô khon vnăđc vay. Theo lý thuyt thì tài snăđm bo
luôn phi có giá tr lnăhnăgiáătr ca khon vay. Tuy nhiên mt thc trng ph bin
ca mình sao cho có hiu qu.ăiuăđóălàmătngăhiu qu kinh t ca d án,ăphngă
án,ăđemăli li nhun cho hotăđng sn xut kinh doanh.
+ Tng kh nng cnh tranh ca DNNVV
Nn kinh t th trngănngăđng binăđiăđaădng theo các chiuăhng khó
lng, nhu cu vnăđ cnh tranh ngày mt cam go và khc nghităhn. Vic giám sát
vay vn ca NH vi DNNVV trong hotăđng vay vn s to ra sc ép tích cc cho
DN phi liên tc tìm kim nhngăphngăán,ăđngăđiăphùăhp và sáng sut, nhy bén
vi nhngăthayăđi ca th trng, t đóăđaăraănhng hotăđnh chinălc miăđ có
th cnhă tranhă đc vi các DN khác trên th trng.ă Chínhă điuă nàyăđãăgópăphn
không nh giaătngănngălc cnh tranh ca các DNNVV.
1.2.3. Cácăhìnhăthcăchoăvay doanhănghipănhăvƠăvaăcaăNgơnăhƠngăthngămi
1.2.3.1. ThỀo k hn cho vay
- Cho vay ngn hn
Khon vay ngn hn là các khon vay có thiăgianăchoăvayăđn 12 tháng. Mc
đíchăca loi hình cho vay này thng là nhm tài tr cho vic hình thành, mua sm tài
sn luăđng,ăđápăng nhu cu vnăluăđng ca DNNVV trong hotăđng kinh doanh.
+ Cho vay mua hàng d tr: NH cho DNNVV vay đ tài tr mua hàng tnăkhoănhă
nguyên liu, bán thành phm,ăgiáăthành.ăâyălàăloi hình cho vay kinh doanh ngn hn
ch yu caăNH.ăcăđim ca loi hình cho vay này là vic NH s xem xét cho vay
tng ln theo tngăđiătng c th, xem xét k hn n ca loi cho vay này c th, bt
đu t lúc b tin mua hàng tn kho và chm dt khi hàng tnăkhoăđãătiêuăth và thu
Thang Long University Library
12
đc tin.ăPhngăthcăchoăvayăđi vi d tr hàng tnăkhoăđc áp dngălàăphngă
thc cho vay ngătrc. Thi hn cho vay gn lin vi chu k ngân qu ca DN.
+ Cho vay vn lu đng: Là loi cho vay nhmăđápăng toàn b nhu cu d tr hàng
tnăkhoăvàăđcăđim gn ging vi cho vay mua hàng d tr. Tuy nhiên loi cho vay
nhmăđápăng toàn b nhu cu vnăluăđng thiu ht ca DN (nhu cu vnăluăđng
thi v choăkháchăhàng).ăcăđim ca loi hình cho vay này th hin ch: iătng
13
1.2.3.2. Phân loi thỀo xut x
Daăvàoăcnăc này,ăchoăvayăđc chia làm hai loi:
- Cho vay trc tip: NH cp vn trc tipăchoăngi có nhu cu,ăđng thiăngiăđiă
vay trc tip hoàn tr n vay cho NH.
- Cho vay gián tip: Là khonăchoăvayăđc thc hin thông qua vic mua li các kh
c hoc chng t n đãăphátăsinhăvàăcònătrongăthi hn thanh toán. Các NHTM cho
vay gián tip theo các loi sau:
+ Chit khu thng mi: Ngiăhng th hi phiu hoc lnh phiu còn trong thi
hn thanh toán có th nhng li cho NH.
+ Mua các phiu bán hàng: các mt hàng tiêu dùng và máy móc nông nghip tr góp.
1.2.3.3. Phân loi thỀo tính cht đm bo
Theo tính chtăđm bo, cho vay DNNVV có hai loi chính: Choăvayăcóăđm
bo bng tài snăvàăchoăvayăkhôngăcóăđm bo bng tài sn.
- Cho vay có đm bo bng tài sn: Là loi cho vay daătrênăcăs các boăđmănhă
th chp hoc cm c, hoc phi có s bo lãnh caăngi th ba. i vi các khách
hàngăkhôngăcóăuyătínăcaoăđi vi NH khi vay vnăđòiăhi phi có boăđm. S bo
đmănàyălàăcnăc pháp lỦăđ NH có thêm mt ngun th hai, b sung cho ngun thu
n th nht thiu chc chn. Choăvayăcóăđm bo bng tài sn ch yuăđc thc hin
bi các hình thc sau:
+ Cho vay cm c bng chng khoán: Là hình thc cho vay mà DN có th dùng mt
hay nhiu chngăkhoánăđ đm bo cho mt khon n: Công trái, trái phiu kho bc,
c phiu, trái phiu…ă
+ Cho vay cm c bng thng phiu:ăDNăcóăthngăphiuănhngăkhôngămun chit
khu hoc không nhn chit khu. Trongătrng hp này, DN có th xin vay có cm
c bngăthngăphiu.
+ Cho vay cm c bng hp đng thu khoán: Phn ln dành cho các công ty xây
dng hocăcácăDNătrongălnhăvc kinh doanh trúng thuăđòi hi mtălng vn ln ban
đuăđ tin hành xây lp hoc mua sm máy móc.
chcătínădngăchoăvayăhocăcácătăchcătínădngăkhác;ănăgcăquáăhn,ălãiăvnăvayă
chmătrăkhôngăbaoăgmănăkhoanh,ănăđcăgiãn,ănăchăxălỦătheoăquyăđnhăcaă
Chínhăphăvàălãi vnăvayăchmătrăphátăsinhătănhngăkhonănănày.
+ăăTrngăhpăChínhăph,ăThătngăChínhăphăcóăquyăđnhăvăchoăvayăkhôngăcóăboă
đmăbngătàiăsnăđiăviăkháchăhàngăvayăvàănhuăcuăvayăvnăcăth,ăthìătăchcătínă
dngăthcăhinătheoăquyăđnhăcaăChínhăph,ăThătngăChínhăphăvàăhngădnăcaă
NHNNăVităNam.
Tóm li: Hinănay,ăcácăNHTMăđu thc hinăđaădng hoá các hình thc cho
vay t cho vay ngn, trung - dài hn, đn bo lãnh cho khách hàng, mua các tài snăđ
choăthuê ă m rng tín dng cho vay có hiu qu, các NH không ch xây dng và
thc hinăđúngăđn chính sách tín dng cho vay mà phiăluônăđaădng hoá các hình
thc cho vay cho phù hp vi nhu cu và th hiu ca khách hàng. Vic phân loi các
hình thc cho vay DNNVV theo các tiêu chí khác nhau giúp cho NH qun lý thanh
khon ttăhn,ătngăkh nngăd báo và phòng nga riăro,ătrênăcăs đóăthuăđc li
nhun tiăđa.