MỞ ĐẦU
Đất đai – tài nguyên quý giá không gì có thể có thay thế được, đang
ngày càng trở thành đề tài nóng hổi bởi tính thời sự và phức tạp của nó. Mỗi
ngày, lại thêm những quan hệ xã hội liên quan đến đất đai lại hình thành và
phát triển thêm những tình huống mới. Điều này đòi hỏi các cơ quan chức
năng vô cùng cẩn trọng trong công tác quản lý cũng như ban hành Luật, các
quyết định có liên quan và chính những công dân cũng cần thiết phải trau dồi
kiến thức pháp luật về đất đai để có thể tự mình, bằng hiểu biết của mình bảo
vệ những quyền lợi, lợi ích theo những gì pháp luật Việt Nam quy định.
Một trong những vấn đề cũng đang được quan tâm hiện nay là cho,
tặng, thừa kế… quyền sử dụng đất. Vấn đề tưởng chừng đơn giản nhưng nếu
không được quan tâm đúng mức rất dễ dẫn đến những tranh chấp về sau, thiệt
hại đến những quyền lợi chính đáng của không ít cá nhân.
Dưới đây là một tình huống em chọn để làm bài tập lớn cho môn học
Luật đất đai có liên quan đến vấn đề trên.
Bài tập số 2:
1. Ông Long có mảnh đất rộng 200 m
2
. Năm 2004, ông Long biếu bố mẹ khu
đất này để xây dựng nhà, làm nơi thờ cúng tổ tiên. Khi biếu đất, ông Long
không làm giấy tờ gì. Hỏi:
a. Việc làm này của ông Long đúng hay sai? Vì sao?
b. Để bố mẹ ông Long được quyền sử dụng đất hợp pháp, ông Long phải
thực hiện những trình tự thủ tục gì?
c. Hãy soạn thảo giúp ông Long giấy tặng cho bố mẹ ông khu đất này?
2. Hiện ông Long có một khu đất khác rộng 2000 m
2
. Nay ông muốn chia thừa
kế cho 6 người con (5 gái, 1 trai). Hỏi:
a. Ông Long phải thỏa mãn điều kiện gì khi chia thừa kế khu đất này?
b. Thủ tục chia thừa kế khu đất này được tiến hành như thế nào?

quyền lợi cho bố mẹ của ông Long đối với việc sử dụng mảnh đất đó.
Luật đất đai 2003 quy định về trình tự, thủ tục đăng ký thừa kế, tặng
cho quyền sử dụng đất tại điều 129, có thể vắn tắt lại như sau:
Nộp hồ sơ tặng cho quyền sử dụng đất:
“Nộp tại Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất, trường hợp ông sử dụng đất
tại nông thôn thì nộp tại UBND xã nơi có đất để chuyển cho văn phòng đăng kí
quyền sử dụng đất.
Hồ sơ tặng cho quyền sử dụng đất gồm văn bản cam kết tặng cho hoặc hợp
đồng tặng cho hoặc quyết định tặng cho quyền sử dụng đất và giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
Văn bản cam kết tặng cho phải có chứng thực của UBND xã, phường, thị
trấn, hoặc có chứng nhận của công chứng nhà nước.”
Thực hiện nghĩa vụ tài chính (nếu có), nghĩa vụ tài chính sẽ được Văn
phòng đăng ký quyền sử dụng đất thông báo với bố mẹ ông Long – là người
nhận tặng cho quyền sử dụng đất.
Sau thời gian làm việc, các cơ quan có thẩm quyền sẽ cấp giấy chứng
nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất
cho bố mẹ của ông Long, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của bố mẹ ông.
c. Giấy tặng cho bố mẹ ông Long khu đất 200m
2
có thể có nội dung như sau:
Cộng hòa Xã hội Chủ Nghĩa Việt Nam
Độc lập Tự do Hạnh phúc
Giấy tặng cho quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất
Chúng tôi gồm có: Bên tặng cho là tôi - …Long
Bên nhận là cha mẹ tôi , ông (…), bà (…)
Hai bên chúng tôi thỏa thuận tặng cho quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền
với đất (nếu có) như sau:
Điều 1: Quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất tặng cho
Quyền sử dụng mảnh đất của tôi theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số

c. Quyền sử dụng đất không bị kê biên để bảo đảm thi hành án;
d. Trong thời hạn sử dụng đất.”
b.Thủ tục chia thừa kế khu đất này phải được tiến hành theo đúng những quy
định, trình tự đã được quy định trong Bộ Luật dân sự và Luật đất đai 2003
Bước 1: Lập di chúc
Việc lập chúc chia mảnh đất của ông có thể lập thành văn bản có nội dung
được quy định tại điều 653 Bộ Luật dân sự, ông Long phải tự tay viết và ký vảo trong
tình trạng minh mẫn, sáng suốt, không bị lừa dối, đe dọa, cưỡng ép, nội dung không
trái đạo đức, trái pháp luật. Trường hợp khác có thể lập thành văn bản có người làm
chứng theo điều 656, hoặc lập di chúc tại cơ quan công chứng hoặc UBND xã,
phường, thị trấn theo điều 658, hoặc lập di chúc miệng theo điều 651 Bộ Luật dân sự
2005.Ông có thể tự giữ di chúc hoặc giao cho người khác giữ, trường hợp ông lập tại
cơ quan công chứng hoặc UBND có thể gửi giữ di chúc tại đó.
Bước 2: Mở thừa kế
Thời điểm mở thừa kế là thời điểm mà ông Long qua đời, di chúc lúc đó mới
được công bố và có hiệu lực pháp luật, chỉ khi đó mới phát sinh các quyền và nghĩa
vụ về tài sản của những người con được thừa kế của ông Long.
Bước 3: Đăng ký thừa kế quyền sử dụng đất theo trình tự thủ tục quy định tại
điều 129 Luật đất đai
Nộp hồ sơ thừa kế gồm : di chúc hoặc biên bản phân chia thừa kế hoặc bản án,
quyết định giải quyết tranh chấp về thừa kế quyền sử dụng đất của Tòa án nhân dân
đã có hiệu lực pháp luậ và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và
tài sản gắn liền với đất.
Nộp tại Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất hoặc tại UBND xã nơi có đất
để chuyển cho Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất.
Hồ sơ sẽ được thẩm tra, chuyển lên cơ quan quản lý đất đai thuộc UbND có thẩm
quyền cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và các tài sản khác
gắn liền với đất để làm thủ tục cấp giấy.
Bước 4: Thực hiện các nghĩa vụ tài chính với các thủ tục quản lý, sử dụng đất
(thuế, lệ phí cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền