Một số biện pháp giáo dục bảo vệ mơi trường thơng qua mơn sinh học 6
MỤC LỤC
Nội dung Trang
1.Tóm tắt đề tài 2
2.Giới thiệu 3
3. Phương pháp 4
3.1. Khách thể nghiên cứu 4
3.2. Thiết kế nghiên cứu 4
3.3.Quy trình nghiên cứu 5
3.4. Đo lường và thu thập dữ liệu 5
4.Phân tích dữ liệu và bàn luận kết quả 6
5.Kết luận và khuyến nghò 7
6.Tài liệu tham khảo 8
7. Phụ lục của đề tài 8
GDMT trong bài học55:Thực vật góp phần điều hòa khí hậu 8
GDMT trong bài học 59:Bảo vệ sự đa dạng của thực vật 9
Đề kiểm tra sau tác động 10
Đáp án bài kiểm tra sau tác động 11
Bảng điểm lớp thực nghiệm 12
Bảng điểm lớp đối chứng 13
Giáo viên: Trần Thị Hạnh - Trường THCS Bình Mỹ - Năm học 2013-2014
- 1 -
Một số biện pháp giáo dục bảo vệ mơi trường thơng qua mơn sinh học 6
Tên đề tài : một số biện pháp giáo dục bảo vệ mơi trường thơng qua mơn sinh học 6
Tên tác giả : Trần Thị Hạnh, trường THCS Bình Mỹ.
1.TĨM TẮT ĐỀ TÀI
Mơi trường là khơng gian sinh sống của con người và sinh vật.Đó không chỉ là
nơi tồn tại, sinh trưởng, phát triển mà còn là nơi lao động và nghỉ ngơi, hưởng thụ và
trau dồi những nét văn hố, thẩm mĩ,…Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, mçi ngêi chóng ta
cµng c¶m thÊy những tác hại to lớn cđa sù « nhiƠm m«i trêng đã gây nhiều hậu quả
nghiêm trọng đến sự sống. §ã chÝnh lµ hËu qu¶ cđa nh÷ng hµnh ®éng thiÕu hiĨu biÕt

bảo vệ mơi trường trong các mơn học nhưng hiện nay vẫn có nhiều giáo viên xem
nhẹ vấn đề này, chỉ chú tâm đến việc dạy các kiến thức mới cho học sinh nên ý thức
của học sinh trong việc bảo vệ mơi trường là chưa cao.Chính vì lẽ đó, tơi đã tiến hành
nghiên cứu đề tài này với mục tiêu giúp cho học sinh lớp 6 qua các giờ học mơn sinh
học tích cực hơn, sơi nổi hơn, đồng thời ý thức của các em về vấn đề mơi trường là tự
giác tích cực và cần thiết chứ khơng gượng ép, bắt buộc.
Qua việc thăm lớp, dự giờ khảo sát trước tác động, chúng tơi thấy giáo viên chỉ
áp đặt, thơng báo cho học sinh phải thế này, thế kia là chủ yếu. Kết quả là học sinh
bị ép buộc, khơng tự giác nên ý thức và vận dụng vào thực tế chưa cao.
Để thay đổi hiện trạng trên, đề tài nghiên cứu này thay cho các câu hỏi sn,
buồn tẻ, áp đặt để tạo sơi nổi, hứng thú cho học sinh.
Giải pháp thay thế: Đưa các biện pháp giáo dục mơi trường gây hứng thú cho
học sinh trong giờ sinh học, như phương pháp tổ chưc một số trò chơi, đóng vai,thảo
luận nhóm, bàn về các vấn đề môi trường
Về vấn đề GDMT cho học sinh , đã có nhiều bài viết được trình bày trong các sáng
kiến liên quan. Ví dụ:
- Sáng kiến kinh nghiệm: GDMT cho học sinh thơng qua giờ sinh hoạt lớp của giáo
viên Phạm Thị Thanh Huyền- THCS Đơng Mỹ.
Các đề tài, sáng kiến này đều bàn về thực trạng ơ nhiễm mơi trường, các cách tổ
chức hoạt động ngoại khố về mơi trường, GDMT thơng qua giờ sinh hoạt lớp, chưa
có tài liệu, đề tài nào đi sâu vào việc sử dụng các biện pháp gây hứng thú cho học
sinh nhằm GDMT thơng qua bộ mơn sinh học 6
Tơi nghiên cứu với mong muốn có một nghiên cứu cụ thể hơn và đánh giá
được hiệu quả của việc đổi mới PPDH thơng qua việc sử dụng các biện pháp gây
hứng thú cho học sinh trong giờ sinh học tạo khơng khí vui vẽ, thoải mái. Qua đó,
học sinh tự khám phá ra kiến thức khoa học, dồng thời học sinh tự giác ý thức được
việc cần thiết phải BVMT giúp các em gần gũi thiên nhiên, bảo vệ thiên nhiên.
Giáo viên: Trần Thị Hạnh - Trường THCS Bình Mỹ - Năm học 2013-2014
- 3 -
Một số biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường thông qua môn sinh học 6

có sự khác nhau, do đó chúng tôi dùng phép kiểm chứng T-Test để kiểm chứng sự
chênh lệch giữa điểm số trung bình của 2 nhóm trước khi tác động.
Kết quả:
Bảng 2. Kiểm chứng để xác định các nhóm tương đương
Giáo viên: Trần Thị Hạnh - Trường THCS Bình Mỹ - Năm học 2013-2014
- 4 -
Một số biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường thông qua môn sinh học 6
Đối chứng Thực nghiệm
TBC 6,2 6,5
p = 0,115
p = 0,115 > 0,05, từ đó kết luận sự chênh lệch điểm số trung bình của hai nhóm thực
nghiệm và đối chứng là không có ý nghĩa, hai nhóm được coi là tương đương.
Sử dụng thiết kế 2: Kiểm tra trước và sau tác động đối với các nhóm tương
đương (được mô tả ở bảng 2):
Bảng 3. Thiết kế nghiên cứu
Nhóm Kiểm tra trước TĐ Tác động KT sau TĐ
Thực nghiệm O1 Dạy học có sử dụng biện
pháp GDMT trong môn
sinh học
O3
Đối chứng O2 Dạy học không sử dụng
biện pháp GDMT trong
môn sinh học
O4
ở thiết kế này, chứng tôi sử dụng phép kiểm chứng T-Test độc lập
3.3. Quy trình nghiên cứu
* Chuẩn bị bài của giáo viên:
- Cô Lợi dạy lớp đối chứng: Thiết kế kế hoạch bài học không sử dụng các biện pháp
GDMT, quy trình chuẩn bị bài như bình thường.
- Tôi: Thiết kế kế hoạch bài học có sử dụng các biện pháp GDMT thông qua bộ môn

Bảng 5. So sánh điểm trung bình bài kiểm tra sau tác động
Đối chứng Thực nghiệm
ĐTB 7,0 7,75
Độ lệch chuẩn 1,14 0,52
Giá trị P của T- test 0,00002
Chênh lệch giá trị TB chuẩn
(SMD)
0,66
Như trên đã chứng minh rằng kết quả 2 nhóm trước tác động là tương đương.
Sau tác động kiểm chứng chênh lệch ĐTB bằng T-Test cho kết quả P = 0,00002, cho
thấy: sự chênh lệch giữa ĐTB nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng rất có ý nghĩa,
tức là chênh lệch kết quả ĐTB nhóm thực nghiệm cao hơn ĐTB nhóm đối chứng là
khơng ngẫu nhiên mà do kết quả của tác động.
Chênh lệch giá trị trung bình chuẩn SMD =
7,75 7,0
0,66
1,14
−
=
. Điều đó cho thấy
mức độ ảnh hưởng của dạy học có sử dụng các biện pháp gây hứng thú học tập
nhằm GDMT cho học sinh thông qua môn sinh học 6 đến TBC học tập của nhóm
thực nghiệm là lớn.
Giả thuyết của đề tài “Sử dụng
các biện pháp GDMT thơng qua bộ
mơn sinh học sẽ gây hứng thú và
nâng cao ý thức tự giác của học sinh
lớp 6 trong việc BVMT ” đã được
kiểm chứng.
Hình 1. Biểu đồ so sánh ĐTB trước tác động và sau tác động

đề nóng xoay quanh môi trường, phải biết linh hoạt, phối hợp trong khâu thiết kế
nội dung học nhằm gây hứng thú cho học sinh.
Với kết quả của đề tài này, chúng tơi mong rằng các bạn đồng nghiệp quan
tâm, chia sẻ và đặc biệt là đối với giáo viên giảng dạy các môn học có tích hợp
,lồng ghép GDMT như:môn sinh, hoá, công nghệ,…để tạo hứng thú và nâng cao kết
quả học tập cho học sinh.
Giáo viên: Trần Thị Hạnh - Trường THCS Bình Mỹ - Năm học 2013-2014
- 7 -
Một số biện pháp giáo dục bảo vệ mơi trường thơng qua mơn sinh học 6
6.TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Tài liệu nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng. Dự án Việt Bỉ - Bộ GD&ĐT.
-Đề tài:sáng kiến kinh nghiệm“GDMT cho học sinh thông qua giờ sinh hoạt lớp
”của giáo viên Phạm Thò Thanh Huyền, trường THCS Đông Mỹ.
- Tài liệu hội thảo tập huấn:
Giáo dục Bảo vệ môi trường trong môn sinh học trung học cơ sở – Nhà xuất bản
Giáo Dục.
7.PHỤ LỤC CỦA ĐỀ TÀI
A. KẾ HOẠCH BÀI HỌC
A
1
. GDMT trong bài học bµi 55:THỰC VẬT GĨP PHẦN ĐIỀU HỊA KHÍ
HẬU
I.Mục tiêu:
1. Kiến thức
HS chứng minh được vai trò của thực vật trong việc:
- Điều hòa lượng oxi và cacbonic trong khơng khí.
- Làm giảm ơ nhiễm mơi trường
2. Kĩ năng
Khả năng vận dụng kiễn thức cũ vào bài học mới để hình thành kiến thức mới và
giải thích hiện tượng thực tế.

-Học sinh vận dụng được mục đích của trò chơi vào việc BVMT.
- Giúp học sinh có ý thức tốt trong việc BVMT,đặc biệt là phòng chống lâm tặc
II. Chuẩn bị:
1.GV:14 tờ giấy A
4
, 100 cái kẹo gồm 20 màu đỏ, 20 màu xanh, 20 màu trắng, 20 màu
tím, 20 màu vàng.
2.HS: giấy khổ lớn, bút lơng
III. Hoạt động:
-GV chọn 14 HS, đóng các vai sau(lấy giấy khổ A
4
viết chữ rồi dán lên lưng áo mỗi
HS): 3 cán bộ kiểm lâm, 2 thợ săn, 2 người khai thác gỗ lậu, 2 người bn gỗ lậu, 2
người đân địa phương, 2 người dân kinh tế mới, 1 thầy lang đi hái thuốc.
-GV thông báo hình thức chơi và xếp rải rác các viên kẹo lên bàn GV và bàn thứ
nhất của học sinh.
-Trò chơi bắt đầu: Các cán bộ kiểm lâm cố gắng giữ không cho số kẹo trên(rừng)
mất đi;những người khác tìm cách để lấy số kẹo kể cả dùng mưu mẹo càng nhiều
càng tốt.
-Trò chơi diễn ra trong 5 phút rồi dừng lại.
-Tiếp đến GV chú thích thêm cho học sinh:Người kiểm lâm giữ kẹo (giữ rừng),
các bạn khác cố gắng lấy kẹo( những người khai thác rừng trái phép)
-Sau đó hướng dẫn HS thảo luận nhóm:
+ Người kiểm lâm có thể giữ vẹn toàn số kẹo(rừng) không?
+ Để có thể giữ vẹn toàn số kẹo(rừng), người kiểm lâm cần sự hỗ trợ của ai?
+ Những người hỗ trợ cần phải làm gì để giúp người kiểm lâm có thể giữ vẹn toàn
số kẹo(rừng)
Giáo viên: Trần Thị Hạnh - Trường THCS Bình Mỹ - Năm học 2013-2014
- 9 -
Một số biện pháp giáo dục bảo vệ mơi trường thơng qua mơn sinh học 6

- 10 -
Một số biện pháp giáo dục bảo vệ mơi trường thơng qua mơn sinh học 6

ĐÁP ÁN BÀI KIỂM TRA SAU TÁC ĐỘNG
I. Trắc nghiệm.
A.Khoanh tròn vào chữ cái trước câu trả lời đúng : (1 điểm/câu)
1. a 2.b 3. d 4.c
B. Điền khuyết:mỗi vò trí đúng 0,5 điểm
(1)Hoạt động của con người
(2) tự nhiên
II. Tự luận
1.(2,5đ)Bản thân em đã có những hành động để bảo vệ môi trường quanh khu
vực trường học của em là:
- Khôngvứt rác bừa bãi, đổ rác đúng nơi quy đònh
- Không bẽ gãy, chặt phá cây xanh trong vườn trường
-Tham gia đầy đủ các buổi lao động:trồng cây, chăm sóc bồn hoa, cây cảnh,
-Tuyên truyền cho các bạn khác cùng hành động bảo vệ môi trường.
- Lên án các hành vi sai trái của các bạn khác trong trường,
2.(2,5đ)Khi thấy một người vứt xác chết súc vật xuống sông, em sẽ xử lí như
sau:Giải thích cho người đó biết làm như thế là không đúng và khuyên họ không
bao giờ tái phạm nữa mà nên xử lí theo cách đào hố chôn sâu.
Giải thích vì khi vứt xác chết súc vật xuống sông sẽ gây ô nhiễm nguồn nước,
gây hôi thối ô nhiễm không khí xung quanh khu vực đo,đồng thời khó phân
huỷ xác chết đó.

BẢNG ĐIỂM
LỚP THỰC NGHIỆM
Giáo viên: Trần Thị Hạnh - Trường THCS Bình Mỹ - Năm học 2013-2014
- 11 -
Một số biện pháp giáo dục bảo vệ môi trường thông qua môn sinh học 6

5 6
9
Bùi Thò Diễm
6 7
10
Lê văn Diện
7 8
11
Trần Thò Ngọc Dung
5 7
12
Ngô Thò Dung
7 8
13
Lê Thanh Đại
6 7
14
Lê Thành Đạt
7 8
15
Phạm Duy Đạt
6 7
16
Lê Hoài Đạt
6 8
17
Đào Ngọc Đê
7 7
18
Lê Thò Hải

5 7
29
Trần Thò Hoài
7 8
30
Nguyễn Thanh Hoan
7 8
31
Hồ Ngọc Hoàng
6 7
32
Nguyễn Ngọc Hồng
7 8
LỚP ĐỐI CHỨNG
TT Họ và tên Điểm kiểm tra trước
tác động
Điểm kiểm tra sau
tác động
Giáo viên: Trần Thị Hạnh - Trường THCS Bình Mỹ - Năm học 2013-2014
- 13 -
Một số biện pháp giáo dục bảo vệ mơi trường thơng qua mơn sinh học 6
1
Cao Phạm Đình Hân
5 6
2
Huỳnh Văn Hùng
6 6
3
Dương Gia Huy
7 7

14
Phạm Tấn Lân
6 6
15
Nguyễn Thò nh Linh
5 5
16
Nguyễn Thanh Lộc
8 8
17
Lê Thừa Luân
5 5
18
Lê Thò Lý
5 6
19
Tô Đồng Miên
5 6
20
Đặng Thò Thảo My
8 8
21
Phan Thanh Nam
5 6
22
Lê Thành Nam
6 7
23
Nguyễn Thò Tuyết Nga
6 6

Duyệt của Hội đồng khoa học trường Người viết
Trần Thị Hạnh