Website: Email : Tel : 0918.775.368
Chương 1: Cơ sở khoa học của quy hoạch sử dụng đất.
I) Tổng quan chung:
1) Khái niệm và đặc điểm, tính chất của quy hoạch sử dụng đất:
1.1)Khái niệm.
1.2)Tính chất.
2) Các loại hình quy hoạch sử dụng đất ở Việt Nam.
3) Sự cần thiết của quy hoạch sử dụng đất:
4) Nhận thức về đánh giá quy hoạch sử dụng đất cấp xã:
II) Đánh giá những căn cứ để lập quy hoạch sử dụng đất cấp xã:
1) Căn cứ pháp lý.
2) Định hướng phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh.
3) Yêu cầu bảo vệ môi trường, yêu cầu bảo vệ, tôn tạo di tích lịch sử - văn
hóa, danh lam thắng cảnh.
4) Hiện trạng quỹ đất đai và nhu cầu sử dụng đất.
5) Phát triển dân số.
6) Kết quả thực hiện quy hoạch, kế hoạh sử dụng đất kỳ trước.
III)Đánh giá quy hoạch sử dụng dất đai cấp xã theo các bước thực hiện
quy hoạch:
7) Đánh giá công tác chuản bị và điều tra cơ bản.
1.1)Đánh giá yêu cầu, mục đích và phê duyệt dự án.
1.2)Đánh giá về công tác tổ chức và chuẩn bị triển khai.
1.3)Đánh giá công tác điều tra cơ bản.
8) Đánh giá điều kiện tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên, cảnh quan và môi
trường tác động đến việc sử dụng đất đai.
1
Website: Email : Tel : 0918.775.368
9) Đánh giá thực trạng phát triển kinh tế - xã hội tác động đến việc sử dụng
đất đai của xã.
10) Đánh giá tình hình quản lý, hiện trạng sử dụng đất đai và biến động đất
đai 5 – 10 năm.
1) Phương án chung sử dụng đất đai toàn xã Cao Thắng giai đoạn 2005 –
2010.
2) Biến động đất đai trong giai đoạn 2005 – 2010.
3) Bố trí sử dụng đất đai trong giai đoạn 2005 – 2010.
3.1) Đất nông nghiệp.
3.2) Đất có mặt nước nuôi trồng thủy sản.
3.3) Đát lâm nghiệp.
3.4) Đất chuyên dùng.
3.5) Đất khu dân cư nông thôn.
3.6) Đất chưa sử dụng.
III) Đánh giá quy hoạch sử dụng đất đai xã Cao Thắng:
1) Căn cứ xây dựng quy hoạch của xã.
2) Đánh gía nội dung, phương án quy hoạch.
2.1) Đất nông nghiệp.
2.2) Đất lâm nghiệp.
2.3) Đất chuyên dùng.
2.4) Đất đô thị.
3
Website: Email : Tel : 0918.775.368
2.5) Đất khu dân cư nông thôn.
2.6) Đất chưa sử dụng.
III) Đánh giá quy hoạch sử dụng đất đai xã Cao Thắng - Huyện Thanh
Miện - Tỉnh Hải Dương:
1) Đánh giá cănh cứ xây dụng quy hoạch xã
2) Đánh giá nội dung quy hoạch sử dụng đất của xã.
2.1) Đất nông nghiệp.
2.2) Đất lâm ghiệp.
2.3) Đất chuyên dùng.
2.4) Đất đo thị.
2.5) Đất khu dân cư nông thôn.
- xã hội của Huyện Thanh Miện nói riêng và cả tỉnh Hải Dơng nói chung.
Trong tơng lai gần nhu cầu sử dụng đất đai là rất lớn và có nhiều biến động
theo xu thế phát triển của xã hội do đó quy hoạch xã Cao Thắng là 1 việc tất
yếu phải làm. Đánh giá quy hoạch sử dụng đất đai xã Cao Thắng giúp cho bản
quy hoạch gần hơn với thực tiễn, để có thể kịp thời điều chỉnh quy hoạch sử
dụng đát đai trong quá trình thực hiện ngoài thực tế, đóng góp một phần nào
giúp quy hoạch sử dụng đất đai của xã Cao Thắng có hiệu quả cao nhất. Do
đó, em đã lựa chọn đề tài: Đánh giá quy hoạch sử dụng đất đai xã Cao
Thắng - Huyện Thanh Miện - Tỉnh Hải Dơng từ năm 2005 - 2010 làm đề
5
Website: Email : Tel : 0918.775.368
tài nghiên cứu.
Mục tiêu nghiên cứu của đề tài:
- Đánh giá quy hoạch sử dụng đất đai của xã Cao Thắng - Huyện Thanh Miện
- Tỉnh Hải Dơng từ năm 2005 - 2010.
- Đề xuất những giải pháp nhằn nâng cao quy hoạch sử dụng đất đai cấp xã.
Phơng pháp nghiên cứu:
Để thực hiện đợc mục tiêu đề tài đã đặt ra, đề tài sử dụng cac phơng pháp
chính nh:
- Phơng pháp tiếp cận hệ thống.
- Phơng pháp điều tra.
- Phơng pháp phân tích tổng hợp.
Nội dung của bài viết gồm:
- Lời mở đầu.
- Nội dung: Chia làm 3 chơng:
+ Chơng I: Cơ sở khoa học của quy hoạch sử dụng đất đai.
+ Chơng II: Đánh giá quy hoạch sử dụng đất đai xã Cao Thắng - Huyện
Thanh Miện - Tỉnh Hải Dơng nam 2005 - 2010.
+ Chơng III: Phơng án hoàn thiện và các giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao
tính khả thi của quy hoạch đất đai cấp xã.
pháp của nhà nước nhằm điều chỉnh các mối quan hệ đất đai và tổ chức sử
dụng đất như tư liệu sản xuất đặc biệt với mục đích nâng cao hiệu quả sản
xuất của xã hội kết hợp bảo vệ đất và môi trường”.
1.2) Tính chất của quy hoach sử dụng đất:
1.2.1) Tính lịch sử - xã hội:
Từ khi xuất hiện xã hội loài người thì con người và đất đai luôn có
mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Để tồn tại và phát triển con người luôn tìm
mọi biên pháp khai thác và tổ chức sư dụng đất đai 1 cách có hiệu quả nhất,
đáp ứng được nhu cầu của mình. Và trong quy hoạch sử dụng đất đai, luôn
nảy sinh nhiều mối quan hệ giữa người với đất đai, cũng như quan hệ giữa
người với người, đồng thời là yếu tố thúc đẩy phát triển lực lượng sản xuất,
vừa là yếu tố thúc đẩy các mối quan hệ trong quá trình lao động và sản xuất
của con người. Vì vậy, nó luôn là 1 bộ phận của phương thức sản xuất của
xã hội.
1.2.2) Tính tổng hợp:
Tính tổng hợp của quy hoạch sử dụng đất đai biểu hiện chủ yếu ở
quan hệ sử dụng đất đai đề cập đến nhiều lĩnh vực về khoa học, kinh tế và xã
hội như: khoa học xã hội, dân số và đất đai, sản xuất nông nghiệp, công
nghiệp môi truờng, môi trường sinh thái, …
Đặc tính này thể hiện ở quy hoạch là tổng hơp toàn bộ nhu cầu sử
8
Website: Email : Tel : 0918.775.368
dụng đất; điều hoà mâu thuẫn về đất đai của các nghành, lĩnh vực, xác định
và điều phối phương thức phân bố sử dụng đất phù hợp với mục tiêu kinh tế
- xã hội, làm cho nền kinh tế quốc dân luôn phát triển bền vững, đạt tốc dộ
cao và ôn định.
1.2.3) Tính định lượng:
Dự báo xu thế biến động đài hạn của những yếu tố kinh tế - xã hội
quan trọng dể xác định nhu cầu và bố trí quy hoạch trung và dài hạn về sử
dụng đất đai, đề ra các phương hướng, chính sách và biện pháp có tính chiến
hoạch sử dụng đất đai.
- Quy hoạch sử dụng đất theo ngành như các dạng sau:
+ Quy hoạch sử dụng đất đai nông nghiệp.
+ Quy hoạch sử dung đất đai lâm nghiệp.
+ Quy hoạch sử dung đất đai công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp.
+ Quy hoạch sử dụng đất đai giao thông, thủy lợi.
……..
Quy hoạch sử dụng đất đai giữa các ngành có quan hệ chặt chẽ với
10
Website: Email : Tel : 0918.775.368
quan hệ sử dụng đất của các vùng và cả nước.
- Quy hoạch sử dụng theo lãnh thổ có các dạng sau:
+ Quy hoạch tổng thể sử dụng đất cả nước.
+ Quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh.
+ Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện.
+ Quy hoạch sử dụng đất cấp xã.
Đối tượng của quy hoạch sử dụng đất theo lãnh thổ là tổng thể diện
tích tự nhiên của lãnh thổ.
Tùy thuộc vào cấp vị lãnh thổ hành chính quy hoạch sử dụng đất theo
lãnh thổ sẽ có nội dung cụ thể chi tiết khác nhau và thực hiên theo nguyên
tắc: từ trên xuống, từ toàn cục đến bộ phận, từ cái chung đến cái riêng, từ vĩ
mô đến vi mô và bước sau hoàn chinh hơn bước trước.
Mục đích chung của quy hoạch sử dung đất theo các cấp lãnh thổ
hành chính là: đáp ứng được nhu cầu đất đai (tiết kiệm, khoa học, hợp lý và
hiệu quả) cho tương lai để phát triển các ngành kinh tế quốc dân; cụ thể hóa
một bước quy hoach của sử dụng đất đai của các ngành và đơn vị hành chính
cấp cao hơn.
+ Làm căn cứ, cơ sở để các ngành (cùng cấp) và các đơn vị hành
chính cấp dưới triển khai quy hoach sử dụng đất của ngành và địa phương
mình.
3) Sự cần thiết của quy hoạch sử dụng đất đai:
Quy hoạch sử dụng đất đai là các quyết đinh của con người nhằm tạo
điều kiện đưa đất đai vào sử dụng 1 cách có hiệu quả nhằm mang lai lợi ích
cao nhất, nó thực hiện đồng thời 2 nhiệm vụ: Điều chỉnh mối quan hệ giữa
người và đất đai; là tư liệu sản xuất đặc biệt với mục đích nâng cao hiệu quả
sản xuất của xã hội kết hợp với bao vệ môi trường.
Bên cạnh đó, việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai có ý nghia
cực kỳ to lớn và quan trong cho tương lai. Căn cứ vào các điều kiện tự
nhiên, kinh tế xã hội,… của mỗi vùng, quy hoạch sử dụng đất được tiến
hành nhằm định hướng cho các cấp, các ngành trên địa bàn đó lập quy
hoach, kế hoạch sử dung đất đai chi tiêt của mình sao cho có hiệu quả nhất.
Quy hoạch đất đai chính là 1 công cụ quản lý của nhà nước, giúp ngăn
chặn các hiện tượng tiêu cực, tranh lấn, lấn chiếm, hủy hoại đất, phá vỡ cân
bằng sinh thái gây ô nhiễm môi trường. Từ đó sẽ làm kìm hãm sản xuất, đời
sống người dân bị ảnh hưởng.
Nền kinh tế phát triển làm cho đát đai bi phá hủy nghiêm trọng, khiến
mối quan hệ giữa người và đất ngày càng căng thảng. Vấn đề được đt ra là
phải sử dụng đất đai như thế nào? Đang là vấn đề cấp bách và cần thiết
không chỉ ở Việt Nam mà còn là nhiệm vụ của toàn thế giới.
4) Nhận thực về đánh giá quy hoạch sử dụng đất cấp xã:
13
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Đánh giá quy hoạch sử dụng đất đai là 1 quá trình xuyên suốt và liên tục
tù công tác chuẩn bị, công tác điều tra thu thập, xem xét số liệu,... đến quá
trình thực hiện quy hoạch cho đén khi dự án hoàn thành.
Nội dung trọng tâm của đánh giá quy hoạch chính lầ các số liêu, kết quả
đưa ra có phù hợp hay không? Và điều đó được dựa trên yêu cầu, mục tiêu,
nhiệm vụ của quy hoạch, sẽ so sánh kết quả đạt được với mục tiêu đã đề ra
đó.
Mặt khác, đánh giá quy hoạch còn phải đưa ra được những mặt mạnh,
hướng dẫn thi hành luật, trong đó đã cụ thể hóa 1 số điều về quy hoạch sử
dụng đất.
- Thông tư số 30/2004/TT-BTNMT: Nhằm thực hiện tốt quy hoạch sử dụng
đất đâi đã dược quy định Bộ tài nguyên và Môi trường đã ban hành thông tư
số 30/2004/TT-BTNMT ngày 01/11/2004 về hướng dẫn lập, điều chỉnh và
thẩm định quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
2) Định hướng phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh:
Trước những thay đổi thay đổi mạnh mẽ của nền kinh tế, cũng như
những đòi hỏi chất lượng ngày càng cao của thực tiễn đối với quy hoạch sử
dụng đất đòi hỏi phải tiếp tục hoàn thiện các quy định đối với quy hoạch sử
15
Website: Email : Tel : 0918.775.368
dụng đất nói chung và quy hoạch sử dụng đất đai cấp xã nói riêng.
Ngày 01/10/2001 chính phủ đã ban hành nghị định số 68/2001/NĐ-CP
về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai.
Phải xác định mục tiêu phát triển kinh tế- xã hội của xã trong thời kỳ
quy hoạch và sau quy hoạch. Tính toán nhu cầu sử dụng đất cho mục tiêu
phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và cân đối quỹ đất.
3) Yêu cầu bảo vệ môi trường, bảo vệ tôn tạo di tích lịch sử, văn hóa,
danh lam thắng cảnh:
Môi trưong là yếu tố quan trọng, ảnh hưởng đến đời sống dân cư. Do
đó 1 quy hoạch được coi là hoàn thiện, đạt hiệu quả cao không chỉ tác động
đến kinh tế - xã hội mà nó còn đạt hiệu quả về cảnh quan thẩm mỹ, bảo vệ
môi trường.
Bên cạnh đó các di tích lịch sử - văn hóa là đời sống tinh thần, tâm
linh của người dân vì vậy quy hoạch cũng phải chú trọng đến việc bảo vệ và
tôn tạo các di tích lịch sử - văn hóa của xã.
4) Hiện trạng quỹ đất đai và nhu cầu sử dụng đất:
Đất đai là đối tượng chính để tham gia quy hoạch sử dụng đất đai,
tiềm năng đất đai địa phương là căn cứ quan trọng đẻ thực hiện quy hoạch sử
17
Website: Email : Tel : 0918.775.368
thuộc vào nhau.
Căn cứ vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai kỳ trước và yêu cầu
của kế hoạch, quy hoạch kỳ này để xây dựng nên 1 bản quy hoạch hợp lý,
toàn diện, bao đảm sự phát triển cân đối cho xã.
Quy hoạch sử dụng đất cấp xã còn còn phải căn cứ vào quy hoạch của
các ngành. được thựchiện trên cơ sở định hướng quy hoạch sử dụng đất câp
huyện, thành phố. Quy hoạch sử dụng đất đai tiến hành với mục tiêu xác
định chiến lược dài han về vị trí, quy mô và cơ cấu sử dụng đất đai cũng như
tổng thể không gian chung.
Quy hoạch sử dụng đất đai là ngắn hạn hay dài hạn thì nó đều có 1
mức thời gian nhất đinh, quy hoạch có thể phù hợp với tình hình phát triển
hiện nay nhưng tương lai thì sẽ bị lạc hậu, gây cản trở cho sự phát triển kinh
tế - xã hội nói chung. Đòi hỏi phải xây dựng 1 bản quy hoạch, kế hoạch sử
dụng đất đai kỳ trước. Đây chính là tính khả biến của quy hoạch sử dụng đất
đai.
III) Đánh giá quy hoạch sử dụng đất đai cấp xã theo các bước thực hiện
quy hoạch:
1) Đánh giá công tác chuẩn bị và điều tra cơ bản:
1.1) Đánh giá yêu cầu, mục đích và phê duyệt dự án:
Đánh giá lại yêu cầu cầu mục đích của việc đề xuất lập quy hoạch sử
dụng đất đai ở địa phương. Điều tra sơ bộ và xin ý kiến chỉ đạo của UBND
và cơ quan địa chính cấp huyện.
1.2) Đánh giá về công tác tổ chức và chuẩn bị triển khai:
18
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Ngay khi dự án được phê duyệt, UBND các cấp phải ra quy định
thành lập ban chỉ đạo quy hoạch.
- Thành phần ban chỉ đạo quy hoạch gồm:
- Đánh giá các nguồn tài nguyên: tài nguyên đất (thổ nhưỡng), tài nguyên
rừng, tài nguyên khoáng sản…
- Đánh giá về cảnh quan và thực trang môi trường sẽ có nhiều nét khác nhau
về điều kiện tự nhiên, những điều kiện này ảnh hưởng mạnh mẽ tới việc sử
dụng đất đai tại địa bàn. Vì vậy đánh giá là một tất yếu khách quan để có
được những thông tin số liêu chính xác mang tính khoa học để tìm ra những
điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội, thách thức của địa phương.
Đánh giá điều kiện tự nhiên ở đây là vị trí địa lý của địa phương so
với các trục đường giao thông, các trung tâm kinh tế chính trị văn hóa quan
trọng để từ đó thấy được những lợi thế và han chế trong việc phát triển kinh
tế - xã hội do vị trí đị lý mang lại. Và còn xem xét, đánh giá đăc điểm khí
hậu, chế độ thủy văn và các tài nguyên như đất, nước, khoáng sản…để thấy
được các ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên đến vấn đề phát triển sản xuất và
sử dụng đất.
20
Website: Email : Tel : 0918.775.368
3) Đánh giá thực trạng phát triển kinh tế- xã hôi tác động đén việc sử
dụng đất của xã:
- Đánh giá về tăng trưởng kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế tác động đến
việc sử dụng đất.
- Đánh giá thực trạng của các ngành nông lâm, ngư nghiệp, công nghiệp và
tiểu thủ công nghiệp.
- Đánh giá về tình hình dân số, lao động, việc làm, mức sống dân cư.
- Đánh giá thực trạng về cơ sở hạ tầng như giao thông, thủy lợi, điện nước, y
tế, giáo dục, văn hóa, thể thao…
Đánh giá các điều kiện kinh té - xã hội đó là thực trạng phát triển của
các ngành và lĩnh vực. Các điều kiện về kinh tế - xã hội ảnh hưởng rất lớn
tới việc sử dụng đất đai. Dựa vào sự phát triển, đánh giá thực trạng phát triển
kinh tế - xã hội để xây dựng các phương án về phân bố và sử dụng đất chỉ
tiết cho các ngành, các lĩnh vực.
pháp thực hiện quy hoạch. Thông tư số 106/QHKH-RĐ ngày 15/04/1991 về
hướng dẫn lập quy hoạch phân bổ đất đai: “ Phạm vi của quy hoạch là phân
bổ đất đai cho các ngành, xác định được rõ vị trí, số lượng, mục đích sử
dụng; còn việc sử dụng, áp dụng biện pháp kỹ thuật đầu tư và hiệu quả đầu
22
Website: Email : Tel : 0918.775.368
tư do quy hoạch chuyên ngành đảm nhiệm. Đối tượng mà quy hoạch phân
bổ đất đai tác động tới là lãnh thổ cá đơn vị hành chính: xã (phường, thị
trấn…), huyện (quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh), tỉnh chứ không phải là
các xí nghiêp sản xuất nông lâm nghiệp, hợp tác xã hay các vùng kinh tế”.
6) Xây dựng báo cáo thuyết minh tổng hợp, hoàn chỉnh hồ sơ quy
hoạch,sử dụng đất và trình duyệt:
Thẩm định và phê duyệt quy hoạch sử dụng đất của đơn vị cấp xã như
sau:
Bước 1: quy hoạch sử dụng đất đai cấp xã khi xây dựng xong trình UBND
cấp xã nghiệm thu chỉnh sửa.
Bước 2: UBND xã gửi báo cáo tổng hợp quy hoạch sử đất đai cho HĐND
huyện thông qua.
Bước 3: UBND xã trình UBND cấp huyện phê duyệt. UBND huyện có trách
nhiệm phê duyệt sẽ lập hội đồng thẩm định và tổ chức hội nghị thẩm định
(thành phần gồm: chủ tịch là trưởng phòng địa chính huyện và đ¹i diện các
cơ sở, ban ngành của cấp huyện)
Hồ sơ thẩm định gồm có:
* Tờ trình của UBND cấp xã kèm theo nghị quyết của HĐND cùng cấp
thông qua quy hoạch sử dụng đất đai.
* Các sản phẩm của dự án quy hoạch sử dụng đất đai cấp xã:
+ Báo cáo quy hoạch sử dụng đất đai – kèm theo các phụ biểu, số liệu, các
bản đồ hiện trạng, bản đồ quy hoạch và bản đồ chuyên đề (ghi trong dự án)
23
Website: Email : Tel : 0918.775.368
nền kinh tế quốc dân và xã hội ở phạm vi tương đối rộng mối quan hệ giưũa
sử dụng đất và với các yếu tố hạn chế. Phân tích vi mô được thực hiện với
đối tượng nghên cứu là sử đất mang tính cục bộ của từng khu vực hoặc từng
nghành nhằm xác định mối quan hệ giữa thay đổi động thái sử dụng đất với
các nhân tố hạn chế.
3) Phương pháp cân bằng tương đối
Quá trình xây dựng và thực thi quy hoạch sử dụng đất là quá trình
điều chỉnh sự không cân bằng của hệ thống cũ và xây dựng hệ thống mới.
Thông qua điều tiết khống chế vĩ mô, thực hiện sự cân bằng tương đối về
tình trạng sử dụng đất ở một thời điểm nào đó. Quá trình phát triển của kinh
tế - xã hội, sẽ nảy sinh sự mất cân bằng mới về cung cầu đối với sử dụng đất.
Do đó, quy hoạch sử dụng đất là một quy hoạch động, sự mất cân đối trong
sử dụng đất luôn được điều chỉnh và các vấn đề được xử lý nhờ phương
pháp phân tích động.
4) Các phương pháp toán kinh tế, dự báo và ứng dụng công nghệ tin
học trong quy hoạch sử dụng đất
Các phương pháp toán kinh tế và dự báo áp dụng trong quy hoạch sử
dụng đất là quá trình linh hoạt và sáng tạo nhưng rất phức tạp. Dự báo sử
25
Copyright: Tài liệu đại học ©