SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI

MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG PHÂN MÔN TẬP VIẾT LỚP MỘT

I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Phân môn Tập viết là một trong những phân môn được nhiều trường, nhiều
giáo viên quan tâm nhất. Đặc biệt là học lớp 1, lớp đầu cấp. Cấp Tiểu học được coi là
“Nền tảng của hệ thống giáo dục quốc dân ” thì lớp 1 được coi là “móng”. Bên cạnh
đó, phân môn Tập viết cung cấp cho học sinh một công cụ dùng để giao tiếp và trao
đổi thông tin. Tập viết có liên quan mật thiết tới chất lượng học tập ở các môn khác.
Nếu chữ viết rõ ràng, đúng mẫu, viết tốc độ nhanh, nhờ vậy kết quả học tập sẽ tốt
hơn. Chữ viết kém, xấu, tốc độ chậm sẽ ảnh hưởng không tốt đến chất lượng học tập.
Tập viết còn góp phần quan trọng vào việc rèn luyện cho học sinh những phẩm
chất đạo đức tốt như tính cẩn thận, lòng yêu thích cái đẹp, tinh thần trách nhiệm, ý
thức tự trọng và thái độ tôn trọng người khác. Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng nói: “
Chữ viết cũng là một biểu hiện của nết người. Dạy cho học sinh viết đúng, viết cẩn
thận, viết đẹp là góp phần rèn luyện cho các em tính cẩn thận, tính kỷ luật, lòng tự
trọng đối với mình cũng như đối với thầy và bạn đọc bài, đọc vở của mình”.
Mục tiêu cần đạt của phân môn Tập viết ở lớp 1 là:
- Viết các chữ cái thường và chữ số theo đúng quy định về hình dạng, kích cỡ,
thao tác.
- Viết các chữ liền mạch, đúng khoảng cách, thẳng hàng, đặt dấu thanh đúng vị
trí, trình bày hợp lí.
Tuy nhiên thực tế chữ viết của học sinh lớp 1 trong những năm học qua vẫn
còn những hạn chế sau:
1. Nguyên nhân chủ quan:
- Một số giáo viên chưa coi trọng việc rèn chữ viết cho học sinh.
- Chữ viết của giáo viên chưa được đúng, đẹp.
- Một số em viết chữ ẩu, nguệch ngoạc không đúng nét, viết chữ chưa được,

sách, báo, đồng nghiệp.
- Tôi luôn chuẩn bị đầy đủ dụng cụ để dạy như: chữ mẫu, bảng con, khung chữ
mẫu, bài viết mẫu.
2. Công việc của giáo viên đối với học sinh:
- Trước thực trạng trên tôi bắt đầu xây dựng tạo điều kiện để các em nắm được
quy trình, dụng cụ khi học phân môn Tập viết. Ngay từ tuần đầu của năm học trước
tiên tôi giáo dục cho các em hiểu cái hay, cái đẹp của chữ viết, tầm quan trọng của
chữ viết.
- Ngoài ra, tôi còn giúp cho các em thấy chữ viết thể hiện tính cẩn thận, lòng tự
trọng đối với mình cũng như đối với thầy cô giáo và bạn đọc bài của mình.
- Hướng dẫn cho học sinh tư thế ngồi viết đúng là rất quan trọng, ngồi ngay
ngắn, lưng thẳng, không được tì ngực vào bàn, đầu hơi cúi, hai mắt cách vở từ 20cm 25 cm. Cánh tay trái đặt trên bàn bên trái vở, bàn tay trái tì vào mép vở giữ cho vở
không xê dịch khi viết, không lệch vai, hai chân vuông góc với mặt đất. Làm thế nào
2


để có tư thế ngồi thoải mái sẽ là điều kiện giúp các em học tốt suốt buổi. Giáo viên
cần kiểm tra và nhắc nhở thường xuyên trong các tiết học. Muốn có tư thế ngồi tốt ít
nhất bàn ghế phải phù hợp với lứa tuổi và giáo viên phải hướng dẫn tư thế ngồi ngay
từ đầu để các em hình thành thói quen tốt.
- Có tư thế ngồi tốt, ta cần chú ý đến cách cầm bút, để vở của học sinh. Khi viết
ta cầm bút và điều khiển bằng ba ngón tay ( ngón trỏ, ngón cái và ngón giữa) của bàn
tay phải. Đầu ngón tay trỏ đặt ở phía trên cách đầu ngòi bút khoảng 3 cm, đầu ngón
tay cái giữ bên trái, phía bên phải của bút tựa vào cạnh đốt đầu ngón tay giữa. Ba
điểm tựa này giữ bút và điều khiển ngòi bút dịch chuyển linh hoạt. Khi viết cần có sự
phối hợp cử động của cổ tay, khuỷu tay và cánh tay luôn tạo cho đôi tay mềm mại khi
cầm bút để viết, không viết bằng toàn thân. Vở phải để nghiêng về bên trái so với
mép bàn từ 20cm - 25cm để các em dễ viết.
- Giáo viên cần hướng dẫn các em xác định vị trí các nét nằm trên dòng kẻ nào,
độ cao ra sao thật chính xác. Muốn vậy, giáo viên hướng dẫn cho các em xác định

 Chữ ch từ nét khuyết qua nét móc hai đầu kéo lên đường kẻ 2 rồi mới viết
nét móc hai đầu và nét móc hai đầu xiên tròn tránh trường hợp không tròn hay kéo
lên đến đường kẻ 3 mới viết nét móc hai đầu .
 Viết chữ gh lưu ý học sinh nét khuyết dưới cắt nhau ở đường kẻ 1 và nét
khuyết trên cắt nhau ở đường kẻ 3, khoảng cách giữa con chữ g và con chữ h vừa
phải không xa quá cũng không gần quá .
 Chữ m lưu ý học sinh viết nét móc độ rộng cho đều nhau
 Chữ r lưu ý học sinh nét thắt nằm trên đường kẻ 3 , từ nét thắt qua nét móc
dưới tròn .
 Chữ s nét thắt tương tự chữ r , lưu ý nét xiên hơi cong thì chữ sẽ đẹp hơn .
 Chữ u, ư, t ,y nét hất và nét xiên hơi cong .
 Chữ ơ, ư khi viết móc, móc hơi nghiêng về bên phải không viết thẳng quá
- Lưu ý học sinh chữ viết đúng nhưng thêm dấu không đúng thì cũng không
đẹp nên khi thêm dấu cần lưu ý: dấu huyền, dấu sắc đi với chữ có mũ ^ thì nằm bên
phải mũ ^.
- Đối với học sinh khá, giỏi khi hướng dẫn các con chữ, giáo viên có thể nâng
cao hơn về kỹ thuật viết đối với học sinh có chữ viết đẹp như: hướng dẫn các em viết
nét thanh, nét đậm ở mỗi con chữ. Tạo nét thanh bằng các nét đưa lên tay viết nhẹ,
tạo nét đậm bằng các nét kéo xuống ta viết mạnh tay và lưu ý trong quá trình viết
tránh trường hợp để gãy bút.
- Lựa chọn nội dung và yêu cầu tập viết phù hợp với từng đối tượng học sinh
trong lớp.
- Sau khi viết mẫu trên bảng và hướng dẫn quy trình viết chung thì học sinh
khá, giỏi, trung bình đã viết được nhưng đối với học sinh yếu thì tôi đến chỗ các em
ngồi để chấm các điểm cho học sinh nối lần lượt các điểm đó lại với nhau tạo thành
chữ.
Ví dụ: Tôi hướng dẫn viết chữ l như sau:
Chữ l: Tôi chấm yêu cầu các em nối hai điểm đó lại thành nét xiên /, sau đó
chấm tiếp hai điểm nữa như sau: , học sinh nối tiếp để có , chấm thêm lần nữa
và hướng dẫn nối lại để hoàn thành chữ l.

Hằng năm vào đầu năm học mới, khoảng 50% học sinh đã biết cầm bút, viết
được chữ, còn 50 % còn lại các em chưa biết cầm bút, để vở, ngồi viết không đúng
tư thế. Tôi đã sử dụng các biện pháp trên trong những năm qua, kết quả cuối năm
ở các lớp trong tổ có 100% học sinh biết cầm bút, viết được chữ, chỉ còn 1em viết
chữ chưa đẹp. Vở sạch chữ đẹp đạt từ 50% trở lên, riêng lớp tôi trực tiếp giảng
dạy vở sạch chữ đẹp đạt 60%. Trong 10 tuần đầu của năm học 2010 - 2011, học
sinh tổ 1 tham gia dự thi viết chữ đẹp vòng trường 16 em và đạt 16 giải: 4 giải
nhất, 4 giải nhì, 8 giải ba và vở sạch chữ đẹp giữa học kì I, loại A trên 50%. Sự
tiến bộ của các em thể hiện rõ qua bài viết ở phân môn tập viết và các phân môn
khác.
Với những biện pháp trên, tôi thấy học sinh có nhiều tiến bộ. Tuy nhiên, với
kinh nghiệm của tôi cũng không phải là toàn diện, rất mong các bạn đồng nghiệp
tiếp tục xây dựng và đóng góp cho sáng kiến kinh nghiệm của tôi được hoàn chỉnh
hơn.
Khánh Bình Đông, ngày 15 tháng 10 năm 2010
Người viết

Nguyễn Thị Én
5


TÓM TẮT SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG PHÂN MÔN
TẬP VIẾT LỚP MỘT
Người thực hiện: Nguyễn Thị Én
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Phân môn Tập viết là một công cụ dùng để giao tiếp và trao đổi thông tin. Chữ viết có
liên quan đến chất lượng các môn học khác. Đối với lớp 1, tập viết còn là “ Nền tảng ” cho
các lớp học, cấp học sau…Chữ viết còn góp phần quan trọng vào việc rèn phẩm chất đạo
đức cho học sinh. Nhưng trong thời gian qua, chữ viết của học sinh vẫn còn nhiều hạn chế: