Đề tài: Quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT Thị Xã Chí
Linh tỉnh Hải Dương

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1.Lý do chọn đề tài ............................................................................................ 1
2. Mục đích nghiên cứu ..................................................................................... 3
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu .............................................................. 3
4. Giả thuyết khoa học ...................................................................................... 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................... 3
6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu của đề tài ....................................................... 4
7. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................... 4
8. Cấu trúc của luận văn : .................................................................................. 5
CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHUYÊN
MÔN CỦA HIỆU TRƢỞNG TRƢỜNG THPT ......................................... 6
1.1 Vài nét về lịch sử nghiên cứu vấn đề .......................................................... 6
1.2. Các khái niệm cơ bản ................................................................................. 9
1.2.1. Khái niệm Quản lý .............................................................................. 9
1.2.2 Quản lý giáo dục ................................................................................ 11
1.2.3.Quản lý trường THPT ........................................................................ 12
1.3 Hoạt động chuyên môn ở trường THPT ................................................... 25
1.3.1. Khái niệm Hoạt động chuyên môn ở trường THPT ......................... 25
1.3.2 Nội dung của hoạt động chuyên môn ở trường THPT ...................... 29
1.4 Quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng trường THPT ........... 31
1.4.1 Nội dung quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng trường THPT31
1.4.2 Biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng trường
THPT .................................................................................................... 36
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động chuyên môn ở trường THPT ... 38
1.5.1. Các yếu tố chủ quan. ......................................................................... 38
1.5.2. Các yếu tố khách quan ...................................................................... 40

3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp ........................................................... 80
3.2. Các biện pháp đề xuất .............................................................................. 81
3.2.1. Biện pháp 1: Nâng cao năng lực và hiệu quả quản lý của tổ trưởng, tổ
phó chuyên môn ................................................................................ 81
3.2.2. Biện pháp 2: Kế hoạch hóa việc tổ chức hoạt động của tổ chuyên môn .84
3.2.3. Biện pháp 3: Tăng cường chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học theo
hướng phát huy tính tích cực, sáng tạo của mỗi học sinh. ................ 85

2


Đề tài: Quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT Thị Xã Chí
Linh tỉnh Hải Dương

3.2.4. Biện pháp 4: Thường xuyên phân loại học sinh để bồi dưỡng học
sinh giỏi và phù đạo học sinh tiếp thu chậm ..................................... 89
3.2.5. Biện pháp 5: Tăng cường chỉ đạo giáo dục toàn diện cho học sinh. 91
3.2.6. Biện pháp 6: Chỉ đạo đổi mới công tác kiểm tra đánh giá hoạt động
dạy học của giáo viên và kết quả học tập của học sinh. ................... 94
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp .............................................................. 97
3.4. Khảo sát tính cần thiết và khả thi của các biện pháp. .............................. 99
Tiểu kết chương 3......................................................................................... 102
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................. 103
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 106

DANH MỤC BẢNG SỐ LIỆU
Bảng 2.2a - Thống kê đội ngũ Hiệu trưởng các trường THPT thị xã Chí Linh .....46

3


4


Đề tài: Quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT Thị Xã Chí
Linh tỉnh Hải Dương

MỞ ĐẦU
1.Lý do chọn đề tài
1.1 Xuất phát từ cơ sở lý luận
Ngày nay với sự phát triển của khoa học và công nghệ, kinh tế thế giới phát
triển theo xu hướng toàn cầu hóa, tất cả các quốc gia đều nhận thức rõ vai trò của
GD-ĐT đối với sự phát triển KT-XH của quốc gia, dân tộc mình. Đó là những thách
thức lớn, đồng thời cũng là thời cơ của mỗi quốc gia, có khả năng tụt hậu hoặc vươn
lên hội nhập với các nước trong khu vực và trên thế giới. Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ VIII Đảng Cộng sản Việt Nam đã khẳng định “Cùng với khoa học và công
nghệ, giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu nhằm nâng cao dân trí, đào tạo
nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho sự công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”; “Tập
trung nâng cao chất lượng dạy và học, sáng tạo của học sinh” (Văn kiện Đại hội
Đảng toàn quốc lần thứ VIII Đảng Cộng sản Việt Nam). Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ IX của Đảng Cộng sản Việt Nam cũng khẳng định rõ “phát triển giáo dục và
đào tạo là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp
hóa, hiện đại hóa, là điều kiện để phát huy nguồn lực con người - yếu tố cơ bản để
phát triển xã hội, tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững”. Đại hội chủ trương “tiếp
tục nâng cao chất lượng toàn diện, đổi mới nội dung, phương pháp dạy và học, hệ
thống quản lý giáo dục. Thực hiện chuẩn hóa, xã hội hóa giáo dục” (Văn kiện Đại
hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX Đảng Cộng sản Việt Nam). Đại hội đã đặt ra
những nhiệm vụ cụ thể cho ngành GD-ĐT, trong đó đổi mới công tác quản lý GD ĐT được xem là giải pháp quan trọng nhằm nâng cao chất lượng GD-ĐT.
Luật giáo dục năm 2005 cũng chỉ rõ “ Phương pháp giáo dục phải phát huy
tính tích cực, tự giác chủ động tư duy sáng tạo của người học, bồi dưỡng năng lực
tự học, lòng say mê học tập và ý chí vươn lên’’. Chính vì vậy đổi mới công tác quản

định về công tác quản lý và từng bước khẳng định mình, song chưa đáp ứng được
tình hình thực tế hiện nay của xã hội, đặc biệt trong công tác quản lý hoạt động
chuyên môn. Bởi lẽ các biện pháp quản lý mà Ban giám hiệu các trường đang áp
dụng hầu hết là do kinh nghiệm của bản thân và học hỏi các thế hệ đi trước nên
chưa phát huy hết sức mạnh nội lực của nhà trường. Do đó để đáp ứng yêu cầu đổi
mới giáo dục hiện nay, quản lý hoạt động chuyên môn của các trường phải có
những cải tiến nhằm pháp huy những nội lực sẵn có của trường, đưa nhà trường
ngày một phát triển phù hợp với tình hình thực tế hiện nay.

2


Đề tài: Quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT Thị Xã Chí
Linh tỉnh Hải Dương

Xuất phát từ những lý do trên tôi chọn đề tài nghiên cứu “Quản lý hoạt động
chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT Thị Xã Chí Linh tỉnh Hải
Dương” với mong muốn đóng góp một phần nhỏ bé của mình vào việc xác định các
biện pháp quản lý của nhà trường, đặc biệt là biện pháp quản lý hoạt động chuyên
môn của hiệu trưởng trong trường THPT hiện nay.
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận, phân tích thực trạng công tác quản lý hoạt động
chuyên môn và đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý
chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT Thị xã Chí Linh tỉnh Hải Dương.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu: Quản lí hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng
trường THPT Thị xã Chí Linh tỉnh Hải Dương.
3.2. Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn của
hiệu trưởng trường THPT Thị xã Chí Linh tỉnh Hải Dương
3.3.Khách thể khảo sát : Luận văn khảo sát qua ý kiến của 90 cán bộ quản lý

quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng trong 2 năm ( 2010 - 2012) của 4
trường THPT trong Thị xã Chí Linh và đề xuất một số biện pháp quản lý hoạt động
chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT Thị xã Chí Linh tỉnh Hải Dương
trong thời gian tới.
7. Phƣơng pháp nghiên cứu
7.1 Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý luận: Phân tích, tổng hợp, khái quát
hoá các tài liệu có liên quan đến đề tài.
7.2 Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
7.2.1 Phương pháp điều tra: Khảo sát lấy ý kiến các tổ chuyên môn của nhà
trường nhằm đánh giá thực trạng quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng
trường THPT.
7.2.2 Phương pháp phỏng vấn: Đề tài tiến hành phỏng vấn và phỏng vấn sâu
một số cán bộ quản lý Sở GD-ĐT, một số hiệu trưởng các trường THPT trong thị
xã Chí Linh để làm rõ thực trạng quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng
các trường trong thị xã.
7.2.3 Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.
7.2.4 Phương pháp chuyên gia

4


Đề tài: Quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT Thị Xã Chí
Linh tỉnh Hải Dương

7.3. Phương pháp xử lý số liệu : sử dụng phương pháp toán học tính điểm
trung bình và xếp thứ bậc để xử lý số liệu nhằm bảo đảm tính chính xác và khách
quan của số liệu thực tiễn. Nội dung công thức tính giá trị trung bình : X  

xy


nâng cao chất lượng dạy học của giáo viên THPT là một vấn đề tưởng như đơn giản
nhưng lại rất khó khăn, phức tạp và cơ bản. Vì thực chất công tác quản lý trường
học của hiệu trưởng chủ yếu là quản lý hoạt động chuyên môn với mục tiêu cuối
cùng là nâng cao chất lượng dạy học của giáo viên THPT.
Việc nâng cao chất lượng dạy học trong các nhà trường nói chung và nhà
trường THPT nói riêng từ lâu đã trở thành vấn đề quan tâm của các nước trên thế
giới, trong đó có Việt Nam. Nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển Giáo dục và Đào tạo
của xã hội, nâng cao chất lượng giảng dạy, vai trò đóng góp của các biện pháp đó là
hết sức quan trọng. Đây là vấn đề luôn luôn được các nhà khoa học trong và ngoài
nước quan tâm. Họ nghiên cứu thực tiễn các nhà trường để tìm ra biện pháp quản lý
hoạt động chuyên môn sao cho có hiệu quả nhất.
Các nghiên cứu quản lý giáo dục Xô Viết đã cho rằng: “ Kết quả toàn bộ hoạt
động của nhà trường phụ thuộc rất nhiều vào việc tổ chức đúng đắn và hợp lý công
tác hoạt động của đội ngũ giáo viên” với kinh nghiệm 26 năm làm hiệu trưởng
VAXukhomlin xiki (VA.Xukhomilinki - Một số kinh nghiệm lãnh đạo của hiệu
trưởngTHPT) đã tổng kết được những thành công cũng như thất bại của mình.
Trong những trang viết của mình,V.A.Xukhomlinki cũng như các tác giả
V.PXtrezicodin, Gigoocscaia, Zakhonôp... đều cho rằng một trong những chức năng
của hiệu trưởng nhà trường là phải xây dựng và bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, phát
huy được tính chủ động, sáng tạo trong lao động và tạo ra khả năng ngày càng hoàn
thiện vì tay nghề sư phạm của mình. Muốn xây dựng đội ngũ giáo viên có trình độ
chuyên môn, tâm huyết với nghề, người hiệu trưởng phải có quyền lựa chọn đội ngũ
giáo viên cho trường mình, đó là những người yêu trẻ, phải biết giao tiếp với trẻ,
nắm vững chuyên môn giảng dạy, nắm vững các khoa học có liên quan các môn
trong nhà trường, vận dụng linh hoạt lý luận dạy học, lý luận giao tiếp, tâm lý học...

6


Đề tài: Quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT Thị Xã Chí

giáo viên giỏi, cứ như vậy giáo viên đã được hiệu trưởng dạy cho rất nhiều về

7


Đề tài: Quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT Thị Xã Chí
Linh tỉnh Hải Dương

phương pháp dạy học, về cách thức tổ chức dạy học để nâng cao trình độ học vấn
của học sinh.
Ở Việt Nam đã có nhiều công trình nghiên cứu chủ yếu về mặt lý luận như
quản lý và chức năng quản lý, về tiêu chuẩn và phẩm chất cần có của người quản lý,
vai trò của hiệu trưởng trường THPT, về sự liên hệ giữa khoa học quản lý và khoa
học khác. Các công trình nghiên cứu riêng về chân dung người hiệu trưởng trường
học, có thể kể đến các tác giả: Nguyễn Ngọc Quang, Hà Sỹ Hồ, Lê Tuấn, Nguyễn
Văn Lê... Trong các công trình đó, các tác giả đã nhấn mạnh vai trò của quản lý
trong việc thực hiện mục tiêu giáo dục: Hiệu trưởng phải là người “luôn luôn biết
kết hợp một cách hữu cơ sự quản lý dạy và học (theo nghĩa rộng) với sự quản lý của
quá trình bộ phận, hoạt động dạy và học các môn và hoạt động khác bổ trợ cho hoạt
động dạy và học nhằm làm cho tác động giáo dục được hoàn chỉnh, trọn vẹn”. Biện
pháp giáo dục chính trị tư tưởng cho giáo viên và bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ
để xây dựng tiềm lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên cũng là biện pháp không
thể thiếu được mà phải làm thường xuyên liên tục.
Tuy nhiên các công trình trên mới chỉ nghiên cứu về mặt lý luận, song nghiên
cứu thực tiễn về biện pháp quản lý hoạt động chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng
dạy học của giáo viên THPT chưa được đề cập cụ thể đầy đủ trong khoa học giáo
dục. Chính đây là vấn đề bức xúc trong chiến lược và phát triển giáo dục mà nước ta
cần “Đổi mới mạnh mẽ nội dung- phương pháp và quản lý Giáo dục -Đào tạo”.
Gần đây một số luận văn thạc sỹ khoa học giáo dục chuyên ngành quản lý giáo
dục bước đầu tổ chức nghiên cứu thực trạng quản lý, đề xuất một số biện pháp quản

Hải Dương. Hiện nay chủ yếu là các chuyên đề về đổi mới phương pháp dạy học của
giáo viên, sinh hoạt chuyên đề của tổ chuyên môn như : Áp dụng giáo án điện tử, dạy
trình chiếu... tức là chủ yếu thiên về người dạy, còn vấn đề quản lý hoạt động chuyên
môn của hiệu trưởng như thế nào để nâng cao chất lượng dạy học ít được nhắc đến.
Thực tế còn ít chuyên đề, bài viết về góc độ quản lý, chất lượng dạy học ở trường
THPT, đặc biệt là rất ít các nhà quản lý tham luận về quản lý chuyên môn như: Làm
thế nào để nâng cao chất lượng dạy học của giáo viên, vấn đề quản lý hoạt động dạy
học của giáo viên THPT như thế nào ? Biện pháp thực hiện ra sao để đạt được hiệu quả
cao trong giảng dạy và học tập nhằm đạt được mục tiêu đào tạo của nhà trường THPT.
Đó cũng chính là vấn đề mà đề tài muốn hướng tới trong luận văn này.
1.2. Các khái niệm cơ bản
1.2.1. Khái niệm Quản lý
Quản lý là một trong những loại hình lao động quan trọng nhất và lâu đời của
con người. Nó phát triển không ngừng theo sự phát triển của xã hội. Quản lý là một

9


Đề tài: Quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT Thị Xã Chí
Linh tỉnh Hải Dương

hoạt động cần thiết cho tất cả các lĩnh vực của đời sống con người và là một nhân tố
của sự phát triển xã hội. Lý luận về quản lý vì vậy được hình thành và phát triển qua
các thời kí và trong các lý luận về chính trị, kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, mới chỉ gần
đây người ta mới chú ý đến "chất khoa học" của quá trình quản lý và dần dần hình
thành các "lý thuyết quản lý". Từ khi F.W.Taylor phát biểu nguyên lý về quản lý thì
quản lý nhanh chóng phát triển thành một ngành khoa học.
Có nhiều quan điểm khác nhau về quản lý tùy thuộc vào các cách tiếp cận, góc
độ nghiên cứu và hoàn cảnh xã hội, kinh tế, chính trị.
Theo Nguyễn Ngọc Quang: "Quản lý là những tác động có định hướng, có kế

Đề tài: Quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT Thị Xã Chí
Linh tỉnh Hải Dương

dục nhiều nhà nghiên cứu cho rằng quản lý giáo dục vừa là một khoa học vừa là
một nghệ thuật. Đó là khoa học, nghệ thuật của việc điều khiển, phối hợp các bộ
phận, các phần tử của hệ thống giáo dục để đưa hệ thống giáo dục phát triển theo
yêu cầu của xã hội.
Về chức năng của quản lý nói chung, quản lý giáo dục nói riêng có bốn chức
năng chính: Kế hoạch hóa, tổ chức, điều khiển, kiểm tra. Tác giả Trần Kiểm đã chỉ
ra rằng kế hoạch chính là căn cứ pháp y quy định thành công của tổ chức, tiếp theo
là chức năng tổ chức. Điều hành là bước tiếp theo của người quản lý, ở khâu này
người quản lý phải vận dụng khéo léo các phương pháp và nghệ thuật quản lý để
mọi việc diễn ra suôn sẻ theo kế hoạch. Cuối cùng người quản lý thực hiện chức
năng kiểm tra nhằm đánh giá việc thực hiện các mục tiêu đã đề ra.
Tóm lại, từ những phân tích trên, chúng tôi cho rằng: Quản lý giáo dục là quá
trình tác động có ý thức của chủ thể quản lý tới khách thể quản lý và các thành tố
tham gia vào quá trình hoạt động giáo dục nhằm thực hiện có hiệu quả mục tiêu
giáo dục.
1.2.3.Quản lý trường THPT
Trong các trường học, đặc biệt là trường THPT thì hoạt động dạy học là hoạt
động trọng tâm nhằm đạt được mục tiêu giáo dục đã đề ra. Vì thế có ý kiến cho
rằng: Quản lý trường THPT là quản lý hoạt động chuyên môn nhằm nâng cao chất
lượng dạy học của giáo viên, tức là đưa hoạt động đó từ trạng thái này đến trạng
thái khác để dần dần tiến tới mục tiêu giáo dục của THPT là một mục tiêu kép: Vừa
chuẩn bị kiến thức cho học sinh vào cao đẳng, đại học, vừa chuẩn bị cho các em
một kỹ năng, tính tự chủ trong lao động. Điều này có ý nghĩa khác nhiều so với cấp
THCS. Đối với học sinh THPT thì ngoài việc trang bị kiến thức, việc hình thành
cho các em phương pháp học tập, tư duy, khả năng thích ứng với cuộc sống cũng là
một vấn đề quan trọng. Vì thế vấn đề đặt ra đối với việc quản lý trường THPT chính
là: Người quản lý (chủ thể quản lý) tác động như thế nào Vào các thành tố của hệ

cao chất lượng giáo dục. Ở đề tài này, chúng tôi khảo sát thực trạng quản lý hoạt
động chuyên môn của hiệu trưởng nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở các trường
THPT Thị xã Chí Linh Tỉnh Hải Dương. Từ đó đề xuất một số biện pháp quản lý
hoạt động chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học của giáo viên.
Như vậy quản lý trường THPT là tập hợp các tác động tối ưu sự cộng tác
tham gia hỗ trợ, huy động, can thiệp của chủ thể quản lý đến tập thể giáo viên, học
sinh và cán bộ công nhân viên nhà trường nhằm tận dụng các nguồn dự trữ do nhà
nước đầu tư, lực lượng xã hội đóng góp và do xây dựng vốn tự có hướng vào việc

13


Đề tài: Quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT Thị Xã Chí
Linh tỉnh Hải Dương

đẩy mạnh hoạt động của nhà trường, thực hiện nhiệm vụ trọng tâm của nhà trường
mà hoạt động cơ bản nhất là quản lý hoạt động chuyên môn. Cũng chính vì thế mà
nội dung cơ bản nhất trong nhà trường của hiệu trưởng là quản lý hoạt động chuyên
môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học, thực hiện có chất lượng mục tiêu Giáo
dục-Đào tạo.
1.2.3.1.Trường THPT
Giáo dục THPT là cấp học cuối cùng của giáo dục phổ thông. Trường THPT
thu nhận những học sinh có bằng tốt nghiệp THCS có đủ tiêu chuẩn quy định vào
học lớp 10, 11, 12.
- Mục tiêu bậc học THPT
Giáo dục THPT nhằm giúp học sinh củng cố, phát triển những kết quả giáo
dục THCS, hoàn thiện học vấn phổ thông và những hiểu biết thông thường về kỹ
thuật và hướng nghiệp, có điều kiện phát huy năng lực cá nhân để lựa chọn hướng
phát triển tiếp tục học đại học, cao đẳng, trung cấp, học nghề hoặc đi vào cuộc sống
lao động.

+ Quản lý giáo viên, nhân viên và học sinh.
+ Quản lý, sử dụng đất đai, trường sở, trang thiết bị và tài chính theo quy định
của pháp luật.
+ Phối hợp với gia đình người học, tổ chức, cá nhân trong hoạt động giáo dục.
+ Tổ chức cho giáo viên, cán bộ, và người học tham gia các hoạt động xã hội khác.
+ Thực hiện các nhiệm vụ và quyền hạn khác.
+ Thực hiện các nhiệm vụ và quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.
1.2.3.2. Hiệu trưởng trường THPT
Trách nhiệm của hiệu trưởng trong việc quản lý nhà trường được quy định tại
điều 29 - Điều lệ trường phổ thông: "Hiệu trưởng là thủ trưởng trường học, đại diện
cho nhà trường về mặt pháp lý, có trách nhiệm và thẩm quyền cao nhất về hành
chính và chuyên môn trong trường, chịu trách nhiệm trước Bộ Giáo dục tổ chức và
quản lý toàn bộ hoạt động của nhà trường"
Nhiệm vụ quản lý của hiệu trưởng các nhà trường được quy định cụ thể tại
điều 30 - Điều lệ trưởng phổ thông:
- Chỉ đạo thực hiện các hoạt động giáo dục của nhà trường, chấp hành đầy đủ
chỉ thị, nghị quyết và hướng dẫn chuyên môn của cấp trên.
- Xây dựng kế hoạch công tác và chỉ đạo thực hiện kế hoạch công tác hàng
năm của nhà trường, duyệt kế hoạch công tác của các tổ chuyên môn, giáo viên chủ
nhiệm lớp, giáo viên bộ môn, nhân viên nhà trường; ấn định lịch công tác hàng
tháng, hàng tuần, phối hợp điều hòa các hoạt động giáo dục trong trường.

15


Đề tài: Quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT Thị Xã Chí
Linh tỉnh Hải Dương

- Chấp hành nghiêm túc những quy định về quyền làm chủ tập thể của giáo
viên, cán bộ, nhân viên và học sinh, phát huy tính tích cực của họ trong mọi hoạt


Đề tài: Quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT Thị Xã Chí
Linh tỉnh Hải Dương

Vai trò trách nhiệm của hiệu trưởng được qui định tại điều 29 - Điều lệ trường
phổ thông: "Hiệu trưởng là thủ trưởng trường học, đại diện cho nhà trường về mặt
pháp lý, có trách nhiệm và thẩm quyền cao nhất về hành chính và chuyên môn trong
nhà trường, chịu trách nhiệm trước Bộ Giáo dục tổ chức và quản lý toàn bộ hoạt
động của nhà trường".
1.2.3.3. Quản lý của hiệu trưởng trường THPT
TrườngTHPT là cấp học cuối cùng của giáo dục phổ thông, gồm 3 năm. Đây
là cấp học hoàn thiện kiến thức phổ thông cho học sinh, là cấp học tạo nguồn nhân
lực cho yêu cầu xã hội, đồng thời tích cực, trực tiếp cho thế hệ trẻ chuẩn bị hành
trang vào đời, đi vào cuộc sống lao động sản xuất, làm nghĩa vụ công dân và có điều
kiện tiếp tục học lên.
Trường THPT có mục tiêu, nội dung, phương pháp giáo dục mang tính phổ
thông cơ bản, toàn diện, với những đặc thù riêng nhằm thực hiện nhiệm vụ.
- Hoàn chỉnh học vấn phổ thông nhằm phát huy nhân cách con người lao động
mới: Năng động, sáng tạo, tích cực chuẩn bị cho học sinh bước vào cuộc sống lao
động, sản xuất, làm nghĩa vụ công dân, xây dựng bảo vệ tổ quốc Việt Nam xã hội
chủ nghĩa. Chuẩn bị cho một bộ phận tiếp tục học cao hơn đáp ứng yêu cầu tạo
nguồn đội ngũ cán bộ, công nhân, kỹ thuật lành nghề và tri thức xã hội chủ nghĩa.
- Tiếp tục pháp hiện bồi dưỡng học sinh có năng khiếu góp phần đào tạo nhân
lực cho đất nước.
- Đảm bảo số lượng, chất lượng và hiệu quả đào tạo học sinh THPT phối hợp
với nhu cầu và khả năng phát triển kinh tế ở điạ phương.
- Phát huy tác dụng về mặt văn hóa tư tưởng, khoa học kỹ thuật ở địa phương.
Với những năm đầu của quá trình đổi mới với sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước, việc xây dựng cơ sở vật chất của chủ nghĩa xã hội ở nước ta được
tiến hành dưới nhiều hình thức sở hữu thành phần kinh tế, vận hành theo cơ chế thị

Hiệu trưởng là thủ trưởng cơ quan đó, nên Hiệu trưởng quản lý nhà trường,
quản lý giáo dục theo nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ
trách. Thủ trưởng chịu trách nhiệm đối với cấp trên, có quyền xử lý và ra quyết định
theo đúng quyền hạn và chức trách của mình. Người Hiệu trưởng trước hết là người
có phẩm chất chính trị tốt, vận động thu hút quần chúng thực hiện tốt nhiệm vụ nhà
trường, đồng thời phải biết hy sinh quyền lợi cá nhân vì tập thể, có chuyên môn vững
vàng, biết vận dụng sáng tạo chủ trương đường lối chính sách của Đảng và nhà nước
vào đơn vị, phát huy tốt tinh thần dân chủ, sáng tạo đoàn kết trong việc thực hiện
quản lý hoạt động chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy học của giáo viên.

18


Đề tài: Quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT Thị Xã Chí
Linh tỉnh Hải Dương

a/ Vai trò thông tin
Trong một nhà trường có rất nhiều mối quan hệ giữa Hiệu trưởng và các thành
viên do vậy có rất nhiều thông tin cung cấp cho Hiệu trưởng về các hoạt động của
nhà trường. Có những thông tin chính xác, trung thực song cũng có những thông tin
sai lệch ảnh hưởng không tốt đến việc điều hành của hiệu trưởng. Chính vì thế
người Hiệu trưởng phải sáng suốt lựa chọn các thông tin để phản hồi sao cho có
hiệu quả nhất với tất cả các thông tin
b/ Vai trò quyết định
Từ hai vai trò nói trên cho thấy Hiệu trưởng còn phải là một nhà thiết kế các
hoạt động của nhà trường sao cho phù hợp với khả năng và năng lực của từng thành
viên, các tổ chức trong nhà trường, bằng các biện pháp khác nhau. Đồng thời hiệu
trưởng là người ra quyết định trong thẩm quyền của pháp luật qui định.
Công tác chuyên môn ở trường THPT đa dạng, phong phú, bao gồm nhiều
hoạt động, liên quan đến nhiều đối tượng, nhiều mặt. Nội dung công tác quản lý

nghiệp gọi là giáo viên.
Nhiệm vụ và quyền hạn của giáo viên được quy định trong Điều lệ trường
THPT như sau:
- Nhiệm vụ của giáo viên:
+ Giảng dạy và giáo dục theo đúng chương trình giáo dục kế hoạch dạy học,
soạn bài, chuẩn bị thí nghiệm, kiểm tra đánh giá theo quy định vào sổ điểm, ghi học
bạ đầy đủ, lên lớp đúng giờ, không tùy tiện bỏ giờ, bỏ buổi dạy, quản lý học sinh
trong các hoạt động giáo dục do nhà trường tổ chức, tham gia các hoạt động tổ
chuyên môn.
+ Tham gia công tác phổ cập giáo dục THCS ở địa phương.
+ Rèn luyện đạo đức, học tập văn hóa, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ để
nâng cao chất lượng và hiệu quả giảng dạy giáo dục.
+ Thực hiện nghĩa vụ công dân, các quy định của pháp luật và điều lệ nhà
trường, thực hiện quyết định của hiệu trưởng, chịu sự kiểm tra của hiệu trưởng và
của các cấp QLGD..
+ Giữ gìn phẩm chất danh dự, uy tín nhà giáo, gương mẫu trước học sinh,
thương yêu tôn trọng học sinh, đối xử công bằng với học sinh, bảo vệ các quyền lợi
chính đáng của học sinh, đoàn kết giúp đỡ các bạn đồng nghiệp.
+ Phối hợp với giáo viên chủ nhiệm, các giáo viên khác, gia đình học sinh,
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Đội Thiếu Niên Tiền Phong Hồ Chí Minh trong các hoạt
động giảng dạy và giáo dục học sinh.

20


Đề tài: Quản lý hoạt động chuyên môn của hiệu trưởng các trường THPT Thị Xã Chí
Linh tỉnh Hải Dương

+ Thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật.
- Những yêu cầu cụ thể đối với giáo viên.