Sáng kiến cải tiến kỹ thuật:

Một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức bữa ăn cho
trẻ 18 - 36 tháng.
A. Phần mở đầu

Ngày nay, trong công cuộc xây dựng đất nước nói chung và xây dựng chiến
lược con người nói riêng. Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm đến sự nghiệp bảo vệ,
chăm sóc và giáo dục trẻ em. Sự quan tâm đó đã từng bước được thể chế hoá bằng
các văn bản pháp luật, các chỉ thị, các quy định và các quy ước rất cụ thể:
Luật GD - 2005 của nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam đã khẳng
định Giáo dục mầm non (GDMN) có nhà trẻ và mẫu giáo là cấp học thuộc hệ
thống giáo dục quốc dân. GDMN thực hiện việc nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo
dục trẻ em từ 3 tháng tuổi đến 6 tuổi.
Chính vì lẽ đó mà xã hội quan tâm chăm sóc trẻ về mọi mặt để đứa trẻ có
một nhân cách tốt, khoẻ mạnh, nhanh nhẹn, hồn nhiên, cơ thể phát triển hài hoà
cân đối, đặc biệt là lứa tuổi trẻ nhà trẻ. Trẻ khỏe mạnh và thông minh là niềm
hạnh phúc của gia đình là sự phồn vinh của đất nước. Muốn trẻ khoẻ mạnh và
thông minh thì vấn đề dinh dưỡng phải hợp lý, chăm sóc nuôi dưỡng phải có khoa
học đây là một việc làm không thể thiếu được, là trách nhiệm của gia đình, cộng
đồng và toàn xã hội. Nếu trẻ bị suy dinh dưỡng thì sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển
về thể lực và trí tuệ. Thiếu dinh dưỡng trẻ sẻ trở thành một gánh nặng của mỗi gia
đình, của toàn xã hội, ảnh hưởng đến nguồn nhân lực trong tương lai của đất nước.
Vì vậy vấn đề chăm sóc nuôi dưỡng trẻ ở trong trường Mầm non là một vấn đề hết
sức quan trọng. Muốn tạo được thế hệ trẻ có sức khoẻ tốt, đáp ứng với thời đại
khoa học hiện đại thì chúng ta phải chăm sóc nuôi dưỡng trẻ tốt, trẻ sẽ khoẻ mạnh
và thông minh phát triển toàn diện về mọi mặt.
Trường Mầm non là nơi là nơi tập trung đông trẻ, bản thân trẻ còn non nớt,
chưa chủ động, ý thức được đầy đủ về giáo dục dinh dưỡng. Mặc dầu là trường
trọng điểm có chất lượng cao về nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ nhưng vẫn
còn tỷ lệ trẻ bị suy dinh dưỡng, mặc dù nhà trường cũng như các giáo viên đã rất

thuốc là thức ăn., khoa học dinh dưỡng cho chúng ta biết: Thc n, cỏc cht dinh
dng lm vt liu xõy dng c th con người. Cỏc vt liu ny phải thng
xuyờn được i mi v thay th thụng qua quỏ trỡnh hp th v chuyn hoỏ cỏc
cht trong c th. Ngc li, khi c th khụng c cung cp y các cht dinh
dng s khụng th phỏt trin bỡnh thng v ú l nguyờn nhõn gõy ra bnh tt
nh: Suy dinh dng, cũi xng, thiu mỏu do thiu st...
Theo nghiên cứu của Viện dinh dưỡng thì ăn uống có sự ảnh hưởng rất ln
n sc kho ca tr. Tr c nuụi dng tt, n ung y thỡ da d hng

Người viết: Nguyễn Thị Hoa - Trường Mầm non Hoa Mai - Lệ Thủy

2


Sáng kiến cải tiến kỹ thuật:

Một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức bữa ăn cho
trẻ 18 - 36 tháng.
ho, tht chc nch v cõn nng m bo. S n ung khụng iu s nh hng
n s tiờu hoỏ ca tr. Nếu cho tr n ung khụng khoa hc, khụng cú gi gic,
thỡ thng gõy ra ri lon tiờu hoỏ v tr cú th mc mt s bnh nh tiờu chãy,
cũi xng, khụ mt do thiu VitaminA
Nh vy, vn n ung i vi trẻ Mm non ó c quan tõm t rt
sm. Tuy nhiờn, cỏc tỏc gi mi ch quan tõm n nh hng ca s n ung về
sc kho v bnh tt ca tr. ng thi cỏc tỏc gi cng cho rng: cú c th
phỏt trin tt, trỏnh c bnh tt thỡ cn phi m bo mt ch n ung khoa
hc, hp lý v v sinh, thc n cú hỡnh thc p, mựi v hp dn thỡ s gõy cm
giỏc thốm n của tr. Mi khu phn ginh cho tr em thỡ phi cho n cựng mt
lỳc tr quen n ht khu phn của trẻ.
Mọi sự đổi mới trong cấu tạo cơ thể con người, nguồn năng lượng cho cơ

sinh an toàn thực phẩm (VS - ATTP).
2- Cơ sở thực tiễn:
Chuyên đề "Nâng cao chất lượng giáo dục dinh dưỡng và vệ sinh ATTP"
được ngành triển khai trong nhiều năm qua. Trường MN Hoa Mai đã quán triệt và
bồi dưỡng chuyên đề đến tận đội ngũ. Trong năm học 2009- 2010 Trường Mầm
non Hoa Mai cũng đã chú trọng nhiều đến chuyên đề vệ sinh an toàn thực phẩm
và đã phổ biến cụ thể đến từng giáo viên.
Là một giáo viên trực tiếp đứng lớp lứa tuổi nhà trẻ 18 - 36 tháng, qua quá
trình thực hiện tôi thấy có những thuận lợi, khó khăn sau:
1- Thuận lợi:
- Năm học 2009 - 2010 được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Phòng Giáo
dục - Đào tạo Lệ Thủy, của BGH nhà trường về thực hiện chuyên đề VS - ATTP,
bản thân tôi cũng được tham gia bồi dưỡng chuyên đề ở cụm và ở trường, tôi đã
tiếp thu và làm kinh nghiệm cho mình trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ.
- Nhà trường tạo mọi điều kiện nâng cao kiến thức, phương pháp tổ chức
bữa ăn cho trẻ và đầu tư cơ sở vật chất trang thiết bị đầy đủ.
- Đa số phụ huynh có nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của bữa ăn cho
trẻ hàng ngày đầy đủ các chất dinh dưỡng nên đã đóng góp tiền ăn cho trẻ phù hợp
với giá cả thị trường hiện nay.
- Bản thân tôi được sự kiểm tra dự giờ thường xuyên của hội đồng chuyên
môn nhà trường, được dự giờ kiến tập, thao giảng. Từ đó đã tích luỹ được một số
kinh nghiệm trong việc tổ chức bữa ăn cho trẻ. Mặt khác, bản thân vốn yêu nghề
mến trẻ, có nhiều kinh nghiệm trong việc chăm sóc giáo dục trẻ và thấy được tầm
quan trọng của dinh dưỡng đối với sức khoẻ trẻ tại trường là vô cùng quan trọng.
2- Khó khăn:

Người viết: Nguyễn Thị Hoa - Trường Mầm non Hoa Mai - Lệ Thủy

4


3. 1- Luôn tự học tập, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng thực hành về dinh
dưỡng và tổ chức bữa ăn cho trẻ 18 - 36 tháng một cách khoa học và hợp lý:

Người viết: Nguyễn Thị Hoa - Trường Mầm non Hoa Mai - Lệ Thủy

5


Sáng kiến cải tiến kỹ thuật:

Một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức bữa ăn cho
trẻ 18 - 36 tháng.
- Luôn học tập và nghiên cứu các văn bản, Chỉ thị và Nghị quyết của cấp
trên đề ra về vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) như: Công văn số
9252/BGDĐT ngày 3/8/2008 về việc đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong các
cơ sở giáo dục. Công văn số 969/UBND-YT ngày 25/12/2008 của Huyện Lệ Thủy
về việc tăng cường đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Công văn số 661 về việc
đảm bảo về vệ sinh an toàn thực phẩm, phòng chống các dịch bệnh về mùa hè và
Quy chế Nuôi dạy trẻ để có kế hoạch chăm sóc trẻ tốt hơn.
- Tham gia tốt các cuộc tập huấn chuyên môn do phòng, cụm liên trường và
nhà trường tổ chức. Trong đó chú trọng vấn đề kiến thức dinh dưỡng, kỹ năng thực
hành khâu vệ sinh ăn uống cho trẻ và tổ chức bữa ăn cho trẻ phải khoa học và hợp
lý.
- Thường xuyên tìm tòi sách báo, nghiên cứu và tìm hiểu thêm về vai trò
tầm quan trọng của các chất dinh dưỡng đối với cơ thể trẻ lứa tuổi 18 - 36 tháng.
- Tham gia tốt các đợt thao giảng dự giờ bạn đồng nghiệp để học hỏi thêm
kinh nghiệm về tổ chức bữa ăn cho bản thân.
- Thường xuyên tổ chức bữa ăn cho trẻ theo đúng quy trình của độ tuổi 18 36 tháng.
3.2. Tham mưu với nhà trường mua sắm đầy đủ cơ sở vật chất.


+ Lồng ghép vào các hoạt động học tập:
- Có thể lồng ghép dinh dưỡng thông qua việc cho trẻ làm quen với môi
trường xung quanh, thông qua hoạt động tạo hình, âm nhạc, thông qua việc cho trẻ
làm quen với văn hoc...
- Thông qua các hoạt động đó trẻ sẽ biết được tên gọi, các chất dinh dưỡng
và tác dụng của các thực phẩm chẳng hạn như: Trong hoạt động làm quen với môi
trường xung quanh qua đề tài Làm quen với một số động vật nuôi trong gia
đình "Làm quen với một số loại quả" thì trẻ sẻ biết được các động vật, các loại
quả đó cung cấp nhiều chất đạm, Vitamin giúp cho cơ thể khỏe mạnh như thế nào.
- Trong hoạt động tạo hình trẻ được làm quen với các loại quả qua: Xâu
vòng quả, các con vật, xếp các loại quả, nặn các loại quả...Thông qua đó cô giáo
đã giáo dục cho trẻ biết được các chất dinh dưỡng. Thông qua các bài thơ, câu
chuyện, bài hát trẻ cũng biết được về các thực tế và các chất dinh dưỡng của các
loại thực phẩm đó.
- Mặt khác thông qua các hoạt động đó còn giúp trẻ nhận biết các loại thức
ăn có sẵn ở địa phương, giúp trẻ biết lợi ích thức ăn đối với sức khỏe của cơ thể,
biết một số bệnh liên quan đến ăn uống.
+ Thông qua các bữa ăn hàng ngày:

Người viết: Nguyễn Thị Hoa - Trường Mầm non Hoa Mai - Lệ Thủy

7


Sáng kiến cải tiến kỹ thuật:

Một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức bữa ăn cho
trẻ 18 - 36 tháng.
- Trong các bữa ăn cô giới thiệu cho trẻ biết món ăn và các chất dinh dưỡng
mà trẻ sẽ được ăn trong món ăn, các món ăn đó được chế biến là nhờ bàn tay khéo



Sáng kiến cải tiến kỹ thuật:

Một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức bữa ăn cho
trẻ 18 - 36 tháng.
Qua các thời điểm như: Giờ đón trẻ, trả trẻ, tổ chức cho trẻ xem các loại
tranh ảnh, chơi lô tô về các món ăn, các loại thực phẩm, kể tên về các món ăn trẻ
được ăn ở gia đình.
3.5. Phối hợp chặt chẽ với nhà bếp và các nhóm lớp để lựa chọn thực
phẩm hợp lý với trẻ.
- Hằng ngày trong bữa ăn của trẻ tôi luôn để ý đến những món ăn và những
món ăn đó có đảm bảo năng lượng phù hợp với trẻ nhà trẻ tại trường đạt: 708 - 826
Kcal/ ngày và đầy đủ các chất dinh dướng như: Prôtêin là 13%, Lipít là 35%,
Gluxít là 50% không. Mặt khác tôi còn tham khảo, trao đổi với các nhóm, lớp xem
những món ăn đó như thế nào có phù hợp với trẻ hay không.
Nếu những món ăn đó không phù hợp và chưa đảm bảo được năng lượng thì
tôi sẽ trao đổi với nhà bếp, BGH nhà trường để lựa chọn thực phẩm phù hợp và
cùng với nhà bếp nghiên cứu để xây dựng thực đơn hàng tuần, hàng tháng phù hợp
với trẻ hơn, với điều kiện thực tế các thực phẩm sẵn có ở địa phương.
3.6. Phải nắm được quy trình của việc tổ chức một bữa ăn cho trẻ:
Thông thường tổ chức bữa ăn cho trẻ được tiến hành 3 bước:
a- Trước khi ăn:
- Cô cần làm tốt khâu chuẩn bị đồ dùng phương tiện, vệ sinh cho cô và trẻ.
Đồ dùng phương tiện phải đầy đủ sạch sẽ như bát thìa được nhúng nước sôi, số
thìa phải dư so với số trẻ, dĩa để thức ăn và cơm rơi, dĩa để khăn, khăn đã được
giặt sạch, bàn ghế sạch sẽ được sắp xếp sẵn và thuận tiện khi chăm sóc, nước được
rót ra ở cốc khi trẻ ăn xong để trẻ uống, bố trí nơi ăn của trẻ phải rộng rãi thoáng
mát, thức ăn phải dược dựng trong dụng cụ sạch có nắp đậy kín.
- Trước khi ăn cô và trẻ phải vệ sinh sạch sẽ như: Rửa tay, lau mặt theo

bàn bằng khăn ướt, giặt sạch và phơi khô. Quét sạch thức ăn, cơm rơi dưới sàn
nhà. Lau sạch sàn nhà sau mỗi bữa ăn.
- Rửa bát thìa, soong nồi bằng nước rữa bát và nước sạch, tráng lại ít nhất
hai lần bằng nước sạch. Phơi nắng bát thìa riêng của lớp. Sau khi phơi khô đậy kĩ
cất ở nơi quy định và chỉ dùng các dụng cụ trên khi chia thức ăn cho trẻ.
3.7- Làm tốt công tác tuyên truyền, phối hợp với phụ huynh:
Công tác tuyên truyền phối kết hợp giữa nhà trường với gia đình và cộng
đồng xã hội là việc làm không thể thiếu được ở trường Mầm non nói chung và
Trường Mầm non Hoa Mai nói riêng. Vì vậy lớp đã chuẩn bị trước nội dung tuyên
truyền sau:
- Nuôi con bằng sữa mẹ
- Theo dõi sức khoẻ trẻ bằng biểu đồ phát triển.

Người viết: Nguyễn Thị Hoa - Trường Mầm non Hoa Mai - Lệ Thủy

10


Sáng kiến cải tiến kỹ thuật:

Một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức bữa ăn cho
trẻ 18 - 36 tháng.
- Phòng chống các bệnh suy dinh dưỡng.
- Vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Phối hợp với đơn vị Y tế khám sức khoẻ định kỳ cho trẻ 2 lần/năm.
- Thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh về tầm quan
trọng của việc tổ chức bữa ăn cho trẻ bằng nhiều hình thức như : Qua các buổi họp
phụ huynh, qua các giờ đón, trả trẻ, qua các hội thi, qua góc tuyên truyền cha mẹ
cần biết của lớp.
- Phối hợp chăt chẽ với phụ huynh trong việc tổ chức bữa ăn cho trẻ như:



Sáng kiến cải tiến kỹ thuật:

Một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức bữa ăn cho
trẻ 18 - 36 tháng.
Qua nhiều năm thực hiện, từ những việc làm cụ thể trên. Bản thân tôi đã rút
ra được những bài học kinh nghiệm sau:
1- Muốn thực hiện tốt tổ chức bữa ăn cho trẻ 24 - 36 tháng tại trường được
tốt thì trước hết cô giáo phải không ngừng tự học tập bồi dưỡng kiến thức, kĩ năng
thực hành về dinh dưỡng và tổ chức bữa ăn cho trẻ một cách khoa học và hợp lý
phù hợp với lứa tuổi của trẻ.
2- Đẩy mạnh công tác tham mưu với BGH nhà trường, với các bậc phụ
huynh để mua sắm đầy đủ cơ sở vật chất phục vụ cho việc tổ chức bữa ăn hàng
ngày của trẻ tại trường.
3- Phải thường xuyên cho trẻ làm quen với các chất dinh dưỡng qua các
hoạt động trong ngày, từ đó giáo dục cho trẻ biết tầm quan trọng của các chất dinh
dưỡng cần thiết cho cơ thể. Để từ đó kích thích trẻ chú ý vào các bữa ăn hứng thú
hơn. Chất lượng bữa ăn của trẻ ngày được nâng cao, giúp trẻ ăn ngon miệng hết
suất, đúng tiêu chuẩn Kcal trong ngày.
4- Làm tốt công tác phối kết hợp với nhà bếp và các nhóm lớp để lựa chọn
thực phẩm phù hợp đối với trẻ vì khi trẻ ăn những món ăn phù hợp thì trẻ sẻ ăn hết
suất của mình và góp phần nâng cao chất lượng tổ chức bữa ăn chăm sóc sức khỏe
cho trẻ.
5- Giáo viên phải nắm chắc được quy trình của việc tổ chức bữa ăn cho trẻ.
Vì khi đã nắm chắc được quy trình tổ chức bữa ăn thì sẻ gây được hứng thú cho trẻ
trong khi ăn, trẻ ăn có nề nếp hơn và đảm bảo được vệ sinh an toàn thực phẩm cho
trẻ, giúp trẻ ăn ngon miệng hết suất.
6- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phối kết hợp chặt chẽ với phụ huynh,
trạm y tế để phối hợp chăm sóc sức khỏe trẻ tốt hơn.

suy dinh dưỡng giảm so với đầu năm học là: Quy trình tổ chức bữa ăn được thực
hiện thường xuyên và đạt hiệu quả cao.
Trên đây là những vấn đề qua thực tế học hỏi mà bản thân tôi đã thực hiện
được. Kính mong hội đồng khoa học nhà trường và hội đồng khoa học của Phòng
giáo dục Lệ Thủy xét duyệt, bổ sung, góp ý chân thành để sáng kiến kinh nghiệm
của tôi mang tính khả thi cao hơn, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc giáo
dục trẻ ở lứa tuổi 18 - 36 tháng tốt hơn, đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục
Mầm non trong giai đoạn hiện nay.
Xin chân thành cảm ơn!

Xác nhận của HĐKH
Trường Mầm non hoa mai

Hoa Mai, ngày 20 tháng 5 năm 2010
Người viết sáng kiến cải tiến kỹ thuật

Người viết: Nguyễn Thị Hoa - Trường Mầm non Hoa Mai - Lệ Thủy

14


Sáng kiến cải tiến kỹ thuật:

Một số biện pháp nâng cao chất lượng tổ chức bữa ăn cho
trẻ 18 - 36 tháng.

Nguyễn Thị Hoa

Người viết: Nguyễn Thị Hoa - Trường Mầm non Hoa Mai - Lệ Thủy