Trường THPT Lê Hoàn – Đức Cơ

Giáo án chuan 11  Người soạn: Thanh Vũ Long
Tuần:08 Ngày soạn:22.10.07
Tiết:29 + 30 Ngày dạy:24.10.07
ÔN TẬP VĂN HỌC TRUNG ĐẠI VIỆT NAM
I. Mục tiêu cần đạt:
1. Kiến thức:
- Hệ thống hóa những kiến thức cơ bản về Văn học trung đại Việt Nam đã học trong chương trình
Ngữ văn lớp 11.
- Tự đánh giá được kiến thức về văn học trung đại và phương pháp ôn tập, từ đó rútkinh nghiệm học
tập tốt hơn về phần Văn học VN.
2. Kó năng: Rèn luyện kó năng tổng hợp phân tích văn học.
II. Chuẩn bò: Thu thập tài liệu, đọc tài liệu, soạn giáo án
Đọc tài liệu, học bài cũ, soạn bài mới theo hệ thống câu hỏi hướng dẫn học bài.
III. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn đònh lớp.
2. Kiểm tra bài cũ: (lồng vào nội dung bài học).
3. Bài mới:

Hoạt động của thầy & trò Nội dung cần đạt
HĐ1 Gv yêu cầu học sinh trả lời theo cách vấn
đáp về nội dung các câu hỏi trong sgk/76
? Những biểu hiện của nội dung y/n trong Vh từ
thế kỉ XVIII đến hết thế kỉ XIX ?
Nd yêu nước: * Tình cảm công dân:
Đau xót trước tình cảnh nước mất nhà tan(chạy
giặc); Ca ngợi những người hi sinh vì nước và nỗi
đau buồn cho qhđn(VTNSCG); Tình yêu phong
cảnh quê hương, non sông đ/n(Câu cá mùa thu,
Bài ca phong cảnh Hương Sơn.)
Thiết tha với tương lai phát triển đất nước (Chiếu

- Những Nd nhân đạo chủ yếu trong Vh g/đ từ
thế kỉ XVIII đến nửa đầu thế kỉ XIX: Thương
cảm trước bi kòch và đồng cảm với khát vọng của
con người; khẳng đònh đề cao tài năng nhân
phẩm; lên án tố cáo những thế lực tàn bạo chà
đạp lên con người; đề cao truyền thống đạo lý,
nhân nghóa của dân tộc...
- Cảm hứng nhân đạo trong văn học g/đ này có
những biểu hiện mới so với g/đ trước: Hướng vào
quyền sống của con người, nhát là con người trần
Trang: 48
Trường THPT Lê Hoàn – Đức Cơ

Giáo án chuan 11  Người soạn: Thanh Vũ Long
nhân trong thời kì này ?
* Sự thức tỉnh ý thức cá nhân như là một bước của
lòch sử phát triển tư tưởng: Cái tôi khát vọng
hạnh phúc(Tự tình), Thái độ tự tôn tự hào, ngông
ngênh ngạo mạn(Bài ca ngất ngưởng). Khát vọng
khám phá con đường mới vươn tới tương lai(Bài
ca ngắn đi trên bãi cát).
* Hiện thực: Thái độ phê phán nhẹ nhàng khéo
léo về cảnh sống xa hoa nơi phủ chúa.
Đất nước rơi vào họa xâm lăng, ý chí chiến đấu
kiên cường của người dân Nam Bộ.
? Ý thức cá nhân trong VHTĐ được thể hiện như
thế nào trong các tác phẩm ?
Gv tiếp tục cho hs thảo luận để trả lời các câu hoi
trong sgk/76 - 77 ?
? Đoạn trích vào phủ chúa Trònh đã thể hiện điều

khí nơi phủ chúa. Ám khí bao trùm không gian,
cảnh vật. Ám khí ngấm sâu vào hình hài, thể
tạng con người. Vò chúa nhỏ Trònh Cán cái gì
cũng “quá” trong sự xa hoa nhưng lại thiếu 1
điều căn bản là sự sống, sức sống.
Câu 4. Những giá trò về nội dung & nghệ thuật
trong sáng tác của NĐC:
- Về nội dung, đề cao đạo lý nhân nghóa qua
truyện LVT, nội dung yêu nước qua Ngư Tiều y
thuật vấn đáp, bài thơ Chạy giặc và nhất là qua
Văn tế nghóa só Cần Giuộc.
- Về nghệ thuật, chú ý hai nét riêng và cũng là
đóng góp nổi bật của NĐC: Tính chất đạo đức -
trữ tình, màu sắc Nam Bộ qua ngôn ngữ, qua hình
tượng nghệ thuật.
- Vẻ đẹp bi tráng của hình tượng người nghóa só
nông dân Cần Giuộc:
+ Bi: đau buồn, thương tiếc qua đời sống lam lũ,
vất vả nỗi đau thương mất mát của nghóa só &
Trang: 49
Trường THPT Lê Hoàn – Đức Cơ

Giáo án chuan 11  Người soạn: Thanh Vũ Long
Gv yêu cầu các nhóm khác nhận xét phần trình
của bạn. Gv nhận xét bổ sung góp ý nếu cần
thiết. Sau đó tiếp tục hướng dẫn học sinh tổng
hợp theo mẫu sgk/77
tiếng khóc đau thương của những người thân,
những người còn sống.
+ Tráng: hào hùng, tráng lệ; qua lòng yêu nước,

4 Trần Tế Xương (Tú
Xương)
Thương vợ - Có giá trò biểu đạt cao: Ca ngợi người phụ nữ Việt
Nam nói chung. Là tiếng lòng tri ân, tri âm, tri công
của ông Tú dành cho người vợ đáng quý.
- Sự tiếp thu sáng tạo chất liệu Ca dao & s/d bút pháp
trữ tình xen lẫn trào phúng
5,6 Ng. K & T X Ng.K;Tr. T.
Xương
- Tình bạn cao đẹp. Thể thơ song thất lục bát, âm
điệu thâm trầm réo rắt, khi thì trách móc thở than.
- Chua xót trước thực trạng xã hội & sự nhố nhăng
lộn xộn của khoa thi cuối mùa. Bằng bút pháp trữ
tình, thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
6 Ng. C. Trứ Bài ca ngất
ngưởng
- Thể hát nói - thể thơ tự do rất phù hợp thể hiện nội
dung tư tưởng, lối sống...
- Bài thơ thể hiện ý thức & khẳng đònh cái tôi cá
nhân của tác giả.
7 Cao Bá Quát Bài ca ngắn đi
trên bãi cát
- Bài thơ tả thực nhưng giàu ý nghóa tượng trưng &
mang tính triết lý. Qua con đường đi thi nhà thơ bàn
đến con đường đời của con người dưới thời PK(bủa
vây, thui chột bao khát vọng tài năng-> XD 1 con
đường mới.
- S/D thi liệu hiện đại, không s/d điển tích điển cố..
Trang: 50
Trường THPT Lê Hoàn – Đức Cơ

Nguyễn Trường Tộ.

Đặc điểm thi pháp Nội dung biểu hiện
Tư duy nghệ thuật Theo kiểu mẫu, công thức (tùng, cúc, trúc, mai; ngư, tiều, canh, mục...
Tạo thành tứ bình, tứ quý hoặc tứ linh: long, li, quy,phụng. Hình ảnh ước
lệ tượng trưng: thu thiên, thu thủy, thu hoa, thu diệp...
Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt,(thu thiên)
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo,(thu thủy)
Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo.(thu diệp)
Tựa gối buông cần lâu chẳng được,(Ngư ông)
Quan niệm thẩm mó Hướng về cái đẹp trong quá khứ, thiên về cái tao nhã, cao cả, ưa s/d
điển tích, điển cố, thi liệu Hán học.
Bút pháp Thiên về ước lệ, tượng trưng, gợi nhiều hơn tả.
Thể loại Kí sự, thơ Đường luật , hát nói - ca trù, văn tế.
Tuần:08 Ngày soạn:23.10.07
Tiết:31 Làm Văn Ngày dạy:27.10.07
TRẢ BÀI VIẾT SỐ 2
I. Mục tiêu cần đạt:
- Trả kết quả bài làm cho học sinh.
- Nhận xét củng cố đánh giá về kiến thức làm văn của học sinh. Trên cơ sở đó sửa các lỗi sai cho học
sinh. Hướng dẫn để học sinh tự nhận ra các lỗi sai của mình, rồi từ đó tiến hành sửa chữa rút kinh
nghiệm cho chính bản thân mình, tiến hành làm lại bài viết hoàn chỉnh.
II. Chuẩn bò:
- Gv: Tìm tài liệu, soạn đề, lập dàn ý. Ra đề yêu cầu hs làm.
Trang: 51
Trường THPT Lê Hoàn – Đức Cơ

Giáo án chuan 11  Người soạn: Thanh Vũ Long
- Làm dàn ý theo yêu cầu của Gv.
III. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn đònh lớp.

vững.
? Hãy xác đònh các luận điểm luận cứ cho đề bài
trên ?
I. Tìm hiểu đề:
* Đề bài: Từ hình ảnh người Lữ Khách trong
Bài ca ngắn đi trên bãi cát(Cao Bá Quát). Em suy
nghó như thế nào về con đường đời của mình ?
a. Phân tích đề:
- Đề trên có đònh hướng cụ thể không? Đề đó
thuộc kiểu bài nào: NL kiểu bài giải thích, phân
tích, chứng minh.
- Vấn đề cần nghò luận là gì: Vấn đề con đường
của người Lữ Khách và suy nghó của bản thân
về con đường của mình .
- Phạm vi dẫn chứng: lấy từ thực tiễn cuộc sống
và từ thực tế học tập của học sinh.
b. Lập dàn ý:
Học sinh giải thích các vấn đề sau:
Lđ1 - Lc1: Nghóa thực: Về những khó khăn, gian
truân, vất vả trên con đường tìm kiếm công
danh của bao người & người Lữ Khách trong
Bài ca ngắn đi trên bãi cát.
Lđ1 - Lc2: Nghóa tượng trưng: người đời đang tất
tả vì danh lợi. Cái mồi công danh lôi kéo con
người làm cho con người mê muội...
Học, hành thi cử để tìm kiếm công danh thời
nào cũng có, nhưng ở mỗi thời lại có điểm khác
nhau. Đó là1 quá trình kết chặt chẽ với nhau
không thể tách rời. Nó bổ sung cho nhau làm
hoàn thiện tri thức và nhân cách trong con

ý không nêu tên học sinh, đặc biệt là các em hay
có tính mặc cảm
Gv yêu cầu hs nêu cách sửa và chú ý cách sửa
đơn giả mà hiệu quả nhất, cho các em tự sửa bài
cho nhau. Sau đó Gv đònh hướng cách sửa và
chốt lại ở những đơn vò kiến thức quan trọng
nhất.
Thời gian còn lại Gv dành cho việc viết bài,
khuyến khính những em viết chưa được tốt bằng
cách viết lại theo những gợi ý trên
III. Củng cố dặn dò:
Gv chốt lại vấn đề từ sau việc trả bài:
- Các em cần nghiêm túc trong việc đánh giá lại
những mặt làm được và chưa làm được của bản
sống.).
Nếu chỉ thực hành mà không được học lý
thuyết, không được chỉ bày một cách hệ thống
(tất cả chỉ do tự mày mò... cũng có thể thành
công, nhưng điều đó là rất khó, nhát là trong
thời buổi hiện nay.)
Lđ2 - Lc3: Bài học rút ra từ vấn đề của người
Lữ Khách? Tất cả mọi thành công có được đều
do việc vận dụng một cách sáng tạo & có chọn
lọc giữa học và hành.
c. Viết bài cụ thể ( Học sinh viết lại bài trên cơ
sở những gợi ý trên.)
II. Nhận xét bài làm:
1. Ưu điểm:
- Đại đa số các em đã đáp ứng được yêu cầu đề
ra.(về cả nội dung và hình thức.)