BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM

------------------------------

HỒ QUANG DŨNG

NHỮNG NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT
ĐỊNH LỰA CHỌN DỊCH VỤ KẾ TOÁN CỦA
CÁC DOANH NGHIỆP TẠI THÀNH PHỐ HỒ
CHÍ MINH

LUẬN VĂN THẠC SĨ
Chuyên ngành: Kế toán
Mã số ngành: 60340301

TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 01 năm 2016


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP.HCM

------------------------------

HỒ QUANG DŨNG

NHỮNG NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT
ĐỊNH LỰA CHỌN DỊCH VỤ KẾ TOÁN CỦA
CÁC DOANH NGHIỆP TẠI THÀNH PHỐ HỒ
CHÍ MINH


Nghệ Tp. Hồ Chí Minh đến nay, tôi đã nhận được rất nhiều sự quan tâm, giúp đỡ
của quý Thầy Cô, gia đình và bạn bè.
Với lòng biết ơn sâu sắc nhất, tôi xin gửi đến quý Thầy Cô ở khoa Kế toán –
Tài chính – Ngân hàng; phòng Quản lý khoa học và đào tạo sau đại học – Trường
Đại Học Công Nghệ Tp. HCM; tất cả quý Thầy Cô đã cùng với tri thức và tâm
huyết của mình để truyền đạt vốn kiến thức quý báu và tạo mọi điều kiện thuận lợi
cho chúng tôi trong suốt thời gian học tập tại trường.
Tôi chân thành cảm ơn TS. Phạm Ngọc Toàn đã tận tâm hướng dẫn tôi trong
suốt thời gian thực hiện đề tài luận văn. Nếu không có những lời hướng dẫn tận
tnh của thầy thì tôi rất khó hoàn thiện được luận văn này.
Mặc dù, tôi đã cố gắng rất nhiều trong suốt quá trình nghiên cứu và thực
hiện luận văn. Nhưng do hạn chế về mặt thời gian cùng với việc thiếu kinh nghiệm
trong nghiên cứu nên đề tài luận văn chắc chắn còn nhiều hạn chế và thiếu sót. Tôi
rất mong nhận được những ý kiến đóng góp quý báu của quý Thầy Cô để luận văn
của
tôi được hoàn thiện hơn nữa.
Tp. HCM, tháng 01 năm 2016
Tác giả

HỒ QUANG DŨNG


3

TÓM TẮT
Hầu hết những người mới bắt đầu sự nghiệp, mới thành lập công ty đều
thất bại nhanh chóng vì họ không nắm bắt được tầm quan trọng của kế toán,
thuế và pháp luật. Chi phí chi trả cho một kế toán trưởng là rất cao. Họ không thể
chi trả. Hoặc có thể họ không tin tưởng vào một kế toán khi mới bắt đầu cho doanh
nghiệp. Doanh nghiệp có thể bị phạt với số tiền lớn, gấp nhiều lần nếu làm sai lệch

trực tiếp đến các nhân tố nhằm có quyết định tối ưu nhất trong việc lựa chọn
dịch


5

vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, nghiên
cứu này chỉ thực hiện ở một nhóm mẫu, chưa đại diện hết cho tất cả các các doanh
nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh, ngoài ra còn nhiều hạn chế về thời gian, số
lượng mẫu nhỏ nên hạn chế tính tổng quát cao của đề tài.


6

ABSTRACT
Most beginners career, start-up companies fail because they do not quickly
grasp the importance of accounting, taxation and law. Expenses paid to a chief
accountant is very high. They can not pay. Or maybe they do not believe in a new
start when accounting for the business. Businesses can be fined with large sums of
money, many times if falsifying books and documents related to accounting.
In the era of market competition you only have two choices. Backwards:
you'll be the other companies in the sector overtake and occupy the market
quickly, revenue decreased until bankruptcy. Development: Your revenues
increased strongly sustained by the development of the market. For peace of mind
development company, enterprise, must have accounting staff knowledgeable and
aware of the decree, the latest circular on tax - law. That was the main reason why
most enterprises choose accounting services.
In this study, the author's aim is to study the factors afecting the decision
to select accounting services as well as assessing the current situation on the
choice of accounting services identify any measurable targets when deciding the


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ..................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN .......................................................................................................... ii
TÓM TẮT ............................................................................................................... iii
ABSTRACT ............................................................................................................. v
MỤC LỤC.............................................................................................................. vii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................ xi DANH
MỤC BẢNG .............................................................................................. xii DANH
MỤC CÁC HÌNH VẼ............................................................................... xiii DANH
MỤC PHỤ LỤC ....................................................................................... xiv PHẦN
MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1
1. Lý do hình thành đề tài ...................................................................................... 1
2. Mục tiêu nghiên cứu .......................................................................................... 1
3. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................ 2
4. Đối tượng, phạm vi và thời gian nghiên cứu ..................................................... 2
4.1 Đối tượng nghiên cứu .................................................................................. 2
4.2 Phạm vi và thời gian nghiên cứu ................................................................. 2
5. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................... 2
6. Ý nghĩa khoa học của đề tài .............................................................................. 3
7. Kết cấu của đề tài nghiên cứu............................................................................ 3
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ............................... 5
1.1 Đề tài nghiên cứu nước ngoài ............................................................................ 5
1.2 Đề tài nghiên cứu trong nước .............................................................................
6
1.3 Nhận xét về các công trình nghiên cứu ............................................................
10
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1..................................................................................... 12
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN ......................................................................... 13
2.1 Tổng quan dịch vụ kế toán ............................................................................... 13

2.3.7 Độ tin cậy ..................................................................................................... 35
2.4 Mô hình nghiên cứu ......................................................................................... 36
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2..................................................................................... 38
CHUƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................... 39
3.1 Phương pháp nghiên cứu.................................................................................. 39
3.1.1 Phương pháp chung....................................................................................... 39
3.1.2 Phương pháp cụ thể ....................................................................................... 40
3.1.3 Khung nghiên cứu của luận văn .................................................................... 40
3.2 Thiết kế nghiên cứu......................................................................................... 42
3.2.1 Xây dựng thang đo ........................................................................................ 42


9

3.2.1.1 Thang đo các yếu tố ảnh hưởng lựa chọn dịch vụ kế toán ......................... 42
3.2.1.2 Thang đo Lựa chọn dịch vụ kế toán ........................................................... 44
3.2.2 Xây dựng giả thuyết về các yếu tố ảnh hưởng quyết định lựa chọn dịch vụ kế
toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh .............................. 45
3.2.2.1 Lợi ích .........................................................................................................45
3.2.2.2 Trình độ chuyên môn ................................................................................. 45
3.2.2.3 Giá phí ........................................................................................................ 45
3.2.2.4 Thương hiệu...............................................................................................................46
3.2.2.5 Sự giới thiệu ............................................................................................... 46
3.2.2.6 Thái độ ....................................................................................................... 46
3.2.2.7 Độ tin cậy ................................................................................................... 47
3.2.3 Mô hình hồi quy các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn dịch kế
toán của các doanh nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh.
.......................................... 47
3.2.4 Mô tả dữ liệu và phương pháp thu thập dữ liệu ............................................ 48
3.2.4.1 Phương pháp chọn mẫu và đối tượng điều tra ......................................... 48

4.4.3 Kiểm định hiện tượng đa cộng tuyến ............................................................68
4.4.4 Kiểm định về phân phối chuẩn của phần dư ................................................68
4.4.5 Kiểm định về tính độc lập của phần dư.......................................................68
4.5 Kiểm tra các giả định mô hình hồi quy bội .......................................................69
4.5.1 Kiểm định giả định phương sai của sai số (phần dư) không đổi....................69
4.5.2 Kiểm tra giả định các phần dư có phân phối chuẩn .......................................70
KẾT LUẬN CHƯƠNG 4..................................................................................... 73
CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...................................................... 74
5.1. Kết luận ........................................................................................................... 74
5.2. Kiến nghị ......................................................................................................... 74
5.3. Hạn chế của đề tài và hướng nghiên cứu mở rộng.......................................... 80
KẾT LUẬN CHƯƠNG 5..................................................................................... 81
KẾT LUẬN CHUNG ........................................................................................... 82
TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ
LỤC


11

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
ĐTC

: Độ tin cậy

EFA

: Exploratory Factor Analysis - phân tích thống kê

GP


TRA

: Thuyết hành động hợp lý

TPB

: Thuyết hành vi dự định

VIF

: Variance Inflation Factor - hệ số phòng đại phương sai


xii

DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 4.1: Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Lợi ích” ..............................................52
Bảng 4.2: Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Trình độ chuyên môn” .......................53
Bảng 4.3: Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Giá phí”..............................................53
Bảng 4.4: Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Thương hiệu” .....................................54
Bảng 4.5: Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Sự giới thiệu”.....................................55
Bảng 4.6: Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Thái độ” .............................................55
Bảng 4.7: Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Độ tin cậy” .........................................56
Bảng 4.8: Kết quả độ tin cậy thang đo biến “quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán” 57
Bảng 4.9: Hệ số KMO và kiểm định Bartlet các thành phần...................................58
Bảng 4.10: Bảng phương sai trích.............................................................................59
Bảng 4.11: Bảng ma trận xoay ..................................................................................60
Bảng 4.12: Hệ số KMO và kiểm định Bartlet các thành phần.................................61
Bảng 4.13: Phương sai trích ......................................................................................61
Bảng 4.14: Kết quả phân tích tương quan Pearson giữa các biến độc lập và biến phụ


: Nội dung bảng khảo sát

Phụ lục PL – 2

: Danh sách đơn vị khảo sát

Phụ lục PL – 3.1 : Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Lợi ích”
Phụ lục PL – 3.2 : Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Trình độ chuyên môn”
Phụ lục PL – 3.3 : Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Giá phí”
Phụ lục PL – 3.4 : Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Thương hiệu”
Phụ lục PL – 3.5 : Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Sự giới thiệu”
Phụ lục PL – 3.6 : Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Thái độ”
Phụ lục PL – 3.7 : Kết quả độ tin cậy thang đo biến “Độ tin cậy”
Phụ lục PL – 3.8 : Kết quả độ tin cậy thang đo biến “quyết định lựa chọn dịch vụ
kế toán”
Phụ lục PL – 3.9 : Hệ số KMO và kiểm định Bartlet các thành phần
Phụ lục PL – 3.10 : Bảng phương sai trích
Phụ lục PL – 3.11 : Bảng ma trận xoay
Phụ lục PL – 3.12 : Hệ số KMO và kiểm định Bartlet các thành phần
Phụ lục PL – 3.13 : Phương sai trích
Phụ lục PL – 3.14 :Kết quả phân tích tương quan Pearson giữa các biến độc lập và
biến phụ thuộc
Phụ lục PL – 3.15 : Kiểm tra độ phù hợp của mô hình
Phụ lục PL – 3.16 : Bảng phân tích ANOVA
Phụ lục PL – 3.17 : Bảng kết quả hồi quy
Phụ lục PL – 3.18 : Kết quả phân tích tương quan Spearman giữa các biến độc lập
và biến phụ thuộc
Phụ lục PL – 3.19 : Kết quả chạy Durbin-Watson
Phụ lục PL – 3.20 : Bảng kiểm định giả định phương sai của sai số

Đề tài thực hiện nhằm:
Mục tiêu chung: Tìm hiểu và đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến việc quyết
định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Qua đó nâng cao chất lượng dịch vụ, mở rộng thị trường dịch vụ góp phần đưa thị
trường dịch vụ kế toán phát triển đồng thời mang lại lợi ích cho khách hàng cũng
như bên cung cấp dịch vụ trong sự phát triển chung của nền kinh tế.


2

Mục tiêu cụ thể:
-

Xác định các nhân tố ảnh hưởng đến việc lựa dịch vụ kế toán của các doanh
nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh.

-

Đo lường mức độ ảnh hưởng đến việc lựa chọn dịch vụ kế toán của các
doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh.

- Đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ kế toán.
3. Câu hỏi nghiên cứu
-

Các nhân tố nào ảnh hưởng đến việc lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh
nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh?

-


bảng câu hỏi được thiết kế dựa trên thang đo Likert 5 mức độ nhằm đánh giá
mức độ quan trọng của các nhân tố ảnh hưởng đến “Các nhân tố ảnh hưởng đến
quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí
Minh”.
- Đánh giá giá trị và độ tin cậy bằng việc ứng dụng hệ số Cronbach Alpha và
phân tích nhân tố khám phá (EFA).
- Đánh giá và kiểm định sự phù hợp của mô hình hồi quy.
6. Ý nghĩa khoa học của đề tài
Vận dụng được cơ sở lý thuyết về dịch vụ kế toán và kết quả khảo sát để
phát triển mô hình quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại
Thành phố Hồ Chí Minh.
Vận dụng được phương pháp kiểm định mô hình hồi quy tuyến tính bội để
đo lường mức độ ảnh hưởng các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn
dịch vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Luận văn đã xây dựng được thang đo, đã kiểm định sự phù hợp cũng như độ
tin cậy của chúng. Xác định được nhân tố nào của ảnh hưởng đến quyết định
lựa chọn dịch vụ kế toán có ảnh hưởng mạnh nhất tới quyết định lựa chọn dịch
vụ kế toán của các doanh nghiệp tại Thành phố Hồ Chí Minh. Từ đó đưa ra các giải
pháp để nâng cao chất lượng dịch vụ kế toán nhằm góp phần nâng cao chất lượng
và mở rộng thị trường dịch vụ kế toán tại Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và cả
nước nói chung
7. Kết cấu của đề tài nghiên cứu
Luận văn bao gồm 5 chương:
Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu
Chương 2: Cơ sở lý luận
Chương 3: Phương pháp nghiên cứu


4


giới thiệu từ các khách hàng của nhà cung cấp, quen biết từ trước với nhà cung
cấp, vị trí, cung cấp các dịch vụ quốc tế.
Lee (2009), “How buyers buy” trong nghiên cứu đối với những dịch vụ
chuyên nghiệp để tìm hiểu những động lực của quá trình ra quyết định. Lee đã
đưa ra 30 tiêu chí khác nhau được gom tập trung vào 11 nhóm: chuyên môn/kỹ
năng


6

chuyên môn, nhóm dự án, kinh nghiệm của nhà cung cấp, kiến thức về ngành tnh
hình của khách hàng, danh tiếng, quy mô doanh nghiệp và phạm vi, sẵn sàng linh
hoạt, mối quan hệ cá nhân, giá phí, phương pháp quản lý công ty, nguồn lực
của công ty.
1.2 Đề tài nghiên cứu trong nước
Mai Thị Hoàng Minh (2010), “Kế toán và dịch vụ kế toán Việt Nam trong
tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế”: Đề tài đánh giá tác động của cam kết quốc tế
về dịch vụ kế toán tại Việt Nam khi hội nhập, từ đó đưa ra các giải pháp nhằm hoàn
thiện hệ thống pháp luật về kế toán và dịch vụ kế toán theo các điều ước quốc tế
mà Việt Nam đã ký kết. Điều đó là một yêu cầu, một cơ hội cho sự phát triển.
Tuy nhiên thực trạng dịch vụ kế toán Việt Nam vẫn có những hạn chế: phần lớn các
doanh nghiệp kế toán còn nhỏ, mới thành lập, cơ sở vật chất nghèo nàn,
kinh nghiệm quản trị còn ít; dịch vụ kế toán có quá nhiều lực lượng cạnh tranh
không lành mạnh; quản lý về đạo đức của người hành nghề đang bị bỏ lỡ trong
công tác quản lý nhà nước; bất cập về trình độ... Từ đó tác giả đã đưa ra các giải
pháp nhằm hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, nâng cao chất lượng dịch vụ kế toán và
tăng cường công tác quản lý hành nghề, xây dựng hồ sơ quản lý trong các doanh
nghiệp dịch vụ kế toán, xây dựng đội ngũ nhân viên trong các doanh nghiệp dịch vụ
kế toán.
Hồ Nam Đông (2013), “Giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ kiểm toán

định lựa chọn dịch vụ kế toán và những mong muốn của khách hàng về lợi ích mà
dịch vụ kế toán có thể đem lại cho họ để từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ,
mở rộng thị trường dịch vụ góp phần đưa thị trường dịch vụ kế toán phát triển
sâu và rộng trở thành ngành dịch vụ mang lại thu nhập cao và đóng góp đáng kể
vào GDP của Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và cả nước nói chung. Mục tiêu cụ
thể: (1) Xác định các nhân tố ảnh hưởng quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của
các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Thành phố Hồ Chí Minh, (2) Đo lường mức độ
ảnh hưởng của các nhân tố đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán của các
doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Thành phố Hồ Chí Minh, (3) Đánh giá sự khác nhau
về giới tính, chức vụ, đối tượng cung cấp dịch vụ, đến quyết định lựa chọn dịch
vụ kế toán của các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Phương pháp nghiên cứu được áp dụng là sự kết hợp phương pháp định tính và
định lượng. Quá trình nghiên cứu được tiến hành theo hai bước chính: nghiên
cứu sơ bộ và nghiên cứu chính thức. Trong đó, nghiên cứu sơ bộ được thực hiện
bằng phương pháp phỏng vấn trực


8

tiếp với những giám đốc, kế toán trưởng của các doanh nghiệp đã hoặc đang
sử dụng dịch vụ kế toán dựa trên bảng câu hỏi sơ bộ ban đầu. Nội dung và kết quả
phỏng vấn được dùng làm cơ sở cho việc hiệu chỉnh và bổ sung các biến quan sát
để xác định các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định lựa chọn dịch vụ kế toán.
Kết quả nghiên cứu sơ bộ là bảng câu hỏi hoàn chỉnh cho nghiên cứu chính
thức. Nghiên cứu chính thức được thực hiện bằng phương pháp định lượng. Tiến
hành khảo sát mẫu lựa chọn theo phương pháp thuận tiện phi xác suất thông qua
bảng câu hỏi. Dữ liệu sơ cấp thu thập thông qua khảo sát sẽ được xử lý phân
tích bằng phương pháp thống kê mô tả qua phần mềm SPSS. Công cụ hệ số
Cronbachalpha được sử dụng nhằm đánh giá độ tin cậy của thang đo, nhân tố
khám phá được sẽ dùng để xác định các nhân tố và phân tích hồi quy bội để