I. Đề tài:
MỘT VÀI BIỆN PHÁP THỰC HIỆN TỐT VIỆC GIÁO DỤC
BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG CHO HỌC SINH TIỂU HỌC QUA
HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP
II. Đặt vấn đề:
Hiện nay những vấn đề nổi cộm mà thế giới quan tâm là chiến tranh,
dịch bệnh, thiên tai, dân số và môi trường. Môi trường bị ô nhiễm bởi những
nguyên nhân nào? Môi trường bị ô nhiễm đã và đang ảnh hưởng như thế nào
đến chúng ta thì không phải ai cũng nhận thức được.
Hiện trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng, hàng ngày, hàng
giờ con người vẫn tiếp tục khai thác và sử dụng một khối lượng khổng lồ
những nguồn tài nguyên thiên nhiên như than đá, dầu mỏ, gỗ, các loài sinh
vật ở một số nơi, sự khai thác quá mức đã khiến cho những nguồn tài
nguyên này bị lâm vào tình trạng suy kiệt một cách trầm trọng. Cũng như vậy,
hàng ngày, hàng giờ các nhà máy sản xuất công nghiệp vẫn tiếp tục thải vào
môi trường đất, nước, không khí những lượng chất thải vô cùng lớn cùng với
lượng bụi và độ ồn quá tiêu chuẩn cho phép.
Thực tế đã cho thấy, thiệt hại về môi trường là những thiệt hại có tính
nghiêm trọng. Thiệt hại môi trường làm phát sinh những thiệt hại tiềm ẩn
trong đó có thể dẫn tới thiệt hại cho tính mạng, sức khoẻ và tài sản của con
người.
Một thực tế đáng lo ngại hiện nay là môi trường bị ô nhiễm không chỉ ở
các nhà máy, các khu công nghiệp, bệnh viện, đường xá mà còn bắt gặp ngay
cả ở trong một số cơ quan, trường học Rác xuất hiện ở khắp mọi nơi, chỗ
nào cũng có thể thấy rác, từ quán ăn, chợ, trên đường, tại các trường học, ký
túc xá, bệnh viện đến các sông hồ
Là một giáo viên, một cán bộ quản lý trường học, tôi luôn trăn trở về
thực trạng môi trường đang ngày càng bị ô nhiễm làm ảnh hưởng rất lớn đến
chất lượng cuộc sống và sức khỏe của con người. Đặc biệt là đối với trẻ em,
những chủ nhân tương lai của đất nước.
Làm thế nào để góp phấn vào việc bảo vệ môi trường Xanh - Sạch -

BGD&ĐT, Ngành Giáo dục và Đào tạo Thành phố Tam Kỳ đã có công văn
chỉ đạo Tăng cường công tác Y tế, vệ sinh trong trường học.
Trường TH Trần Quốc Toản, Thành phố Tam Kỳ đưa nội dung Tăng
cường giáo dục ý thức bảo vệ môi trường; Xây dựng trường lớp Xanh - Sạch -
Đẹp vào nhiệm vụ trọng tâm hằng năm của nhà trường
IV. Cơ sở thực tiễn:
Môi trường Thế giới nói chung và môi trường Việt Nam nói riêng đang
ở trong tình trạng báo động về sự ô nhiễm.
Đối với môi trường Thế giới, hằng năm, các hoạt động công nghiệp
thải ra 50% khí đioxxit cacbon, chính chất này là một trong các nguyên nhân
tạo ra hiệu ứng nhà kính, làm tăng nhiệt độ Trái đất và hủy hoại tầng ozôn;
bên cạnh đó các hoạt động sản xuất và sinh hoạt của con người cũng thải ra
hàng triệu tấn chất thải nguy hiểm, gây ô nhiễm môi trường nặng.
Khí hậu toàn cầu biến đổi và tần suất thiên tai gia tăng. Nồng độ CO2
và SO2 trong khí quyển gia tăng; Nguồn tài nguyên, đặc biệt là tài nguyên
rùng, đất, nước cạn kiệt; Nhiều hệ sinh thái bị mất cân bằng nghiêm trọng,
không còn khả năng tự điều chỉnh. Nhiệt độ Trái đất tăng: Trong vòng 100
năm trở lại đây, Trái Đất đã nóng lên khoảng 0,5 độ C và dự báo trong thế kỷ
này sẽ tăng lên từ 1,5 - 4,5 độ C so với nhiệt độ của thế kỷ XX. Mực nước
biển có thể dâng cao từ 25 - 40 cm do băng tan; Gia tăng tần suất thiên tai như
bão, động đất, phun trào núi lửa, cháy rừng, sóng thần
Tầng ôzôn cũng suy giảm. Tầng ôzôn có tác dụng sưởi ấm bầu không
khí và tạo ra tầng bình lưu, lọc tia cực tím có hại cho các sinh vật trên mặt
đất Thế nhưng trong thời gian gần đây, tầng ôzôn đang bị hủy hoại dần
Hầu hết các nguồn tài nguyên đều bị suy thoái, nghiêm trọng nhất là tài
nguyên đất, tài nguyên rừng, tài nguyên nước
2
Nói chung ô nhiễm môi trường đang xảy ra trên quy mô rộng.
Môi trường Thế giới là vậy. Còn môi trường Việt Nam thì sao? Cạn kiệt tài
nguyên rừng, khoáng sản; suy thoái tài nguyên đất, nước, không khí; chất độc

và sinh hoạt của người dân.Mỗi ngày,
chợ Tam Kỳ thải ra khoảng 10 tấn rác
và đều được Xí nghiệp Môi trường đô
thị TP. Tam Kỳ thu gom vận chuyển về
bãi tập kết theo quy định. Chỉ có điều,
khu vực quanh chợ rác thải vẫn chất
thành từng ụ lớn, lâu ngày không được thu gom nên phân hủy bốc mùi hôi
thối. Đặc biệt, mỗi khi trời mưa, nước do rác thải phân hủy chảy theo nước
mưa tràn đi khắp nơi gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sinh hoạt của
người dân xung quanh và các hộ kinh doanh trong chợ.
3
Thời gian vừa qua, tình trạng ô nhiễm môi trường trên địa bàn TP Tam
Kỳ, tỉnh Quảng Nam là một vấn đề nóng đang được các ngành chức năng
quan tâm, đặc biệt là ô nhiễm nguồn nước ở các sông hồ, hệ thống kênh rạch,
đầm Nguyên nhân thì nhiều, song chủ yếu là do ý thức chấp hành bảo vệ
môi trường của một số doanh nghiệp vừa và nhỏ chưa được tốt.
Nguồn nước “đen kịt” tại con mương nằm sau cơ sở sản xuất bò khô thải
trực tiếp ra hồ điều hòa
Tầm 5 giờ chiều mỗi ngày, khi cái nắng bắt
đầu dịu đi cũng là lúc cơn gió nồm đẩy những
làn khói bụi bốc mùi vôi nồng nặc từ các lò lôi,
lò gạch ở thôn Phú Đông (Tam Phú) xộc vào
nhà dân. Gần đây, các lò vôi, gạch thủ công
này đốt lò thường xuyên hơn. Đến giờ tan tầm,
các em học sinh khi tan trường ngang qua đoạn
đường Tam Phú (Tam Kỳ), một tay đạp xe,
một tay phải che mũi.
Còn tại trường Trần Quốc Toản, mặc dù đã được các thầy cô giáo trang
bị cho kiến thức về môi trường và bảo vệ môi trường qua các môn học . Thế
nhưng, vẫn còn không ít học sinh chưa có ý thức trong việc giữ gìn trường

động giáo dục ngoài giờ lên
lớp.Vì vậy, các giáo viên, nhân
viên được phân công có thời gian
chủ động sưu tầm tài liệu , xây dung nội dung tuyên truyền, giáo dục
cho học sinh đạt hiệu quả cao.
Trong thời gian qua Ban HĐGDNGLL của nhà trường do tôi làm
trưởng ban đã tổ chức tuyên truyền đến giáo viên, nhân viên và học sinh một
số nội dung sau: Truyền thông sức khỏe, vệ sinh môi trường; Hưởng ứng
ngày thế giới rửa tay bằng xà phòng; Biện pháp phòng chống bệnh sốt xuất
huyết; hưởng ứng Giờ Trái đất; ….
Để cho việc tuyên truyền được
nhẹ nhàng, phù hợp với tâm snh lý học
sinh tiểu học, tôi đã chỉ đạo các tuyên
truyền viên tăng cường sử dụng hình
ảnh, dụng cụ trực quan để tuyên truyền,
giáo dục cho học sinh
Hình thức và nội dung tuyên truyền
cũng phải thường xuyên thay đổi.Có
như vậy
5
Hình ảnh một buổi ngoại khoá
mới thu hút được sự chú ý của các em. Để làm được điều này, tôi đã cùng với
nhân viên y tế và Tổng phụ trách Đội
đầu tư tổ chức tuyên truyền bằng nhiều hình thức. Đặc biệt là tăng cường hoạt
động giáo dục ngoài trời, trang trí các khu vệ sinh bằng những hình ảnh ngộ
nghĩnh, có tính tuyên truyền, giáo dục 3. Biện pháp 3: Thành lập Câu lạc bộ Tuyên truyền Măng non
Đối với Trường Tiểu học Trần Quốc Toản , nơi tôi đang công tác vô

truyền Măng non", tôi cũng đã chỉ đạo
Liên đội TNTP Hồ Chí Minh nhà
trường thành lập các câu lạc bộ: Họa sĩ
7
Học sinh cùng tham gia các buổi tuyên truyền của CLB Măng non
tí hon, Chim sơn ca… Và tôi cũng đã
chỉ đạo chủ nhiệm các câu lạc bộ nêu
trên xây dựng kế hoạch tổ chức các hội
thi với nội dung xoay quanh chủ đề bảo
vệ môi trường. Câu lạc bộ Họa sĩ tí hon
đã tổ chức hội thi vẽ tranh với chủ đề
“Trường em xanh - sạch - đẹp”.
Đã có rất nhiều ý tưởng đẹp thể
hiện qua từng bức tranh của các em;
câu lạc bộ Chim sơn ca cũng đã giới
thiệu cho các bạn học sinh trong
trườngnhững bài hát có ý nghĩa về môi
trường …
Trong các chương trình Giao lưu
học sinh giỏi của các khối lớp, Ban
HĐGDNGLL phối hợp với chuyên
môn, đưa các câu hỏi về việc tham gia
bảo vệ môi trường để khắc sâu cho các em.
Hè năm học 2009 – 2010, tham gia Diễn đàn trẻ em cùng với các
trường học trên địa bàn thành phố, các em học sinh của nhà trường đã mang
đến diễn đàn thông điệp “Ngôi trường thân thiện – Ngôi nhà chúng em” .Các
em đã vẽ ước mơ về một ngôi trường “xanh - sạch - đẹp dành cho các bạn học
sinh vùng sâu, vùng xa . Các em cũng đã gởi đến các cô, các chú lãnh đạo
những suy nghĩ của tuổi thơ về một thành phố văn minh : sao đường phố
Tam Kỳ vẫn còn thiếu cây xanh và ngập nước vào mùa mưa; nhà vệ sinh ở

dục ngoài giờ lên lớp " tại trường. Vì vậy, giáo viên phụ trách các lớp đã được
tham gia dự chuyên đề nên việc thiết kế giáo án để tổ chức hoạt động này đã
được các thầy cô thực hiện khá tốt
6. Kết quả nghiên cứu :
Sau hơn 2 năm thực hiên đề tài với 5 biện pháp nêu trên, bước đầu tôi đã
thu hoạch được một số kết quả:
- Đa số học sinh nhà trường có ý thức trong việc bảo vệ môi trường:
+ Khuôn viên nhà trường và các lớp học luôn được các em giữ gìn sạch
sẽ. Các em đã biết bỏ rác vào thùng rác, tự động nhặt rác trên sân trường ( nếu
có)
+ Các khu vệ sinh của nhà trường luôn sạch sẽ, phục vụ cho hơn 1000
học sinh và CBGVNV nhà trường. Các em đã biết đi tiêu , đi tiểu đúng nơi
qui định; biết dội cầu, rửa tay sau khi đi vệ sinh….
9
Học sinh cùng cô giáo dọn vệ sinh sân trường
+ 100% học sinh biết tiết kiệm nước, tiết kiệm điện.( Năm 2009 số tiền
điện nước mà nhà trường phải chi trả là hơn 4 triệu đồng/ tháng; đến nay chỉ
còn hơn 2 triệu đồng/tháng)
+ Cây xanh trong sân trường ngày càng xanh tốt do được các em chăm
sóc hằng ngày.
- Ngoài việc tham gia bảo vệ môi trường, các em còn là những tuyên
truyền viên tích cực, vận động người thân cùng tham gia ….
Tôi không có tham vọng rằng mình sẽ làm cho tình hình lập tức thay
đổi theo chiều hướng tốt đẹp ngay, mà chỉ mong là những đóng góp nhỏ bé
của mình sẽ góp phần giáo dục các em ngày càng có ý thức trong việc bảo vệ
môi trường. Hôm nay các em là trẻ em nhưng sau này các em sẽ là những
người chủ của đất nước. Bởi vậy, thay đổi nhận thức, thói quen, hành vi cho
các em ngay ngày hôm nay chính là thay đổi thái độ, hành vi cho xã hội mai
sau.
7. Kết luận :

Tam Kỳ nên tổ chức các hoạt động như hội trại, hội thi với chủ đề “ Chúng
em cùng hành động vì môi trường xanh - sạch – đẹp” hoặc diễn đàn “ Trẻ em
với môi trường”… Có như vậy thì việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường
cho học sinh sẽ hiệu quả hơn.
Tam Kỳ, ngày 20 tháng 4 năm 2011
Người viết
Nguyễn Thị Thanh Nga
11