UBND quận hai bà trng
Trờng MN minh khai
*
Sáng kiến kinh nghiệm
Đề tài: các biện pháp cho trẻ làm quen
với tác phẩm văn học hiệu quả
TG: Nguyễn Thanh Thủy
GV: Lớp MGL (A3)
Trờng MN Minh Khai
Năm học: 2013 - 2014 CC BIN PHP GIP TR
LM QUEN TC PHM VN HC HIU QU

Mục lục Trang
A. Đặt vấn đề:
I. Lý do chọn đề tài:
3
II. Cơ sở lý luận:
3 - 4
III. Cơ sở thực tiễn:
5 - 6
B. Nội dung:
Các biện pháp cho trẻ làm quen với tác phẩm văn
học hiệu quả
1.Bin phỏp 1:S dng trc quan hỡnh tng
7 - 13
2. Biện pháp 2: T hc hi trau ri kin thc, k nng dy tt hot
ng lm quen vn hc
14 - 15

gần gũi và giúp đỡ những người thân xung quanh trẻ như ông bà, bố mẹ, cô
giáo, anh chị em. Thông qua hoạt động này trẻ tái tạo và sáng tạo thêm những
tình tiết của tác phẩm một cách hồn nhiên phù hợp với nội dung của tác phẩm
nâng cao sự hiểu biết, trí tưởng tượng của trẻ. Đồng thời trẻ đọc thuộc thơ, kể
lại chuyện được sẽ phát triển vốn từ, phát triển khả năng diễn đạt. Chính vì thế
để đạt được mục đích của môn học: làm quen với văn học bản thân tôi đã nghiên
cứu suy nghĩ "CÁC BIỆN PHÁP CHO TRẺ LÀM QUEN TÁC PHẨM VĂN
HỌC HIỆU QUẢ”.
Trong hoạt động " cho trẻ làm quan với văn học" có rất nhiều các biện
pháp được sử dụng để mang lại hứng thú cho trẻ nhưng tôi quan tâm hơn hết đó
là biện pháp "Sử dụng trực quan hình tượng" vì biện pháp này sử dụng từ những
hình ảnh sống động, đến những con rối ngộ nghĩnh và cả những mảng truyện

được gắn trên những chiếc mẹt xinh sắn điều đó mang lại nhiều sự bất ngờ đến
niềm vui khích lệ sự tò mò với tác phẩm văn học.
II. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Văn học là môn rất quan trọng đối với trẻ mầm non, là phương tiện phát
triển ngôn ngữ cho trẻ có đủ vốn từ để nói năng lưu loát, diễn đạt gãy gọn biết
sữ dụng từ đúng lúc, đúng chỗ, không những thế mà việc dạy trẻ làm quen với
những từ ngữ nghệ thuật như từ tượng hình, từ tượng thanh giúp trẻ phát triển trí
tưởng tượng, óc quan sát, khả năng tư duy độc lập trong suy nghĩ.
Thông qua nội dung các tác phẩm giáo dục trẻ lòng nhân ái, biết yêu quý
người hiền lành, biết ơn và kính yêu ông bà, bố mẹ, anh chị, bạn bè, biết nhường
nhịn em nhỏ…
Xuất phát từ mục tiêu đó cho nên hoạt động dạy trẻ làm quen với văn học
là môn học không thể thiếu trong trương trình chăm sóc giáo dục trẻ. Ví vậy
việc nâng cao chất lượng dạy trẻ làm quen với tác phẩm văn học là vấn đề quan
trọng trong đổi mới giáo dục mầm non.
Cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học qua nghệ thuật đọc và kể diễn cảm
của cô giáo. Hoạt động này nhằm dẫn dắt, hướng dẫn trẻ cảm nhận những giá trị

trách lớp MGL A3 là lớp mới mở thêm.Lớp tôi có 50 cháu, trong quá
trình dạy trẻ , chúng tôi đã gặp những thuận lợi và khó khăn sau:
a. Thuận lợi:
- Phòng GD Quận luôn đi sâu đi sát trong việc chỉ đạo chuyên môn
+ Thường xuyên tổ chức các buổi kiến tập để giáo viên trong quận học tập, trao
đồi kinh nghiệm và nâng cao trình độ chuyên môn
+ Mời giảng viên về bồi dưỡng kiến thức cho giáo viên về các bộ môn, các cách
làm đồ dùng, đồ chơi.
- Ban giám hiệu nhà trường quan tâm, giúp đỡ về cơ sở vật chất, thời gian để
giáo viên nhà trường tham gia học tập và bồi dưỡng chuyên môn.
+ Lớp được trang bị cơ sở vật chất như : vi tính, giá đồ chơi, đồ dùng học tập
+ Tổ chức các buổi bồi dưỡng chuyên môn tại trường: kiến tập, trao đổi thảo
luận về phương pháp dạy học.
* Giáo viên:

- Các cô giáo trong lớp nhẹ nhàng, có trình độ chuyên môn vững vàng, có kinh
nghiệm trong chăm sóc và giảng dạy là điều kiện thuận lợi để trẻ trong lớp được
học và chơi tốt hơn.
- Các cô luôn tìm tòi học hỏi, xây dựng các bài giảng dạy tốt nhất và có hiệu quả
cao nhất.
* Trẻ:
- Trẻ mạnh dạn, tự tin, thông minh, ham học hỏi.
* Phụ huynh:
- Đối với phụ huynh rất muốn con mình được học tập và tiếp thu kiến thức một
cách tốt nhất nên rất nhiệt tình ủng hộ các nguyên vật liệu sẵn có như tranh ảnh,
và thường xuyên kết hợp với cô giáo để dạy các con cá bài thơ, câu chuyện phục
vụ cho các tiết học “làm quen văn học” của trẻ.
b. Khó khăn:
+ Lớp học thì chật hẹp trong khi học sinh thì đông, điều này ảnh hưởng
rất lớn đến việc tổ chức thực hiện các hoạt động cho trẻ.

nội dung, có thể thuộc và thể hiện tình cảm khi đọc thơ bài thơ hay kể
những nhân vật trong chuyện.
VD: Đối với bài thơ "Bàn tay cô giáo" tôi sưu tầm và đưa hình ảnh gần
gũi với trẻ khi đọc bài thơ này
VD: Với truyện Tích Chu khi đưa hình ảnh kết hợp với tiếng chim hót và
tiếng nước chảy với cảnh Tích Chu đi lấy nước ở dòng suối tạo nên tính
tò mò hứng thú như trẻ

b, Đưa rối vào tác phẩm văn học
* Làm rối tay
Tôi lấy vải vụn may thành áo, lấy quả bóng nhựa hay xốp gọt thành hình
tròn để làm đầu nhân vật, sau đó dán mắt, mũi, các chi tiết đặc trưng của
từng nhân vật

*VD đối với truyện dê đen và dê trắng tôi sử dụng nhân vật rối để vào
bài gây hứng thú cho trẻ , bắt đầu từ những lời dẫn ngỗ nghĩnh
-Xin chào các bạn mình là dê trắng hôm nay trời đẹp quá mình sẽ đi vào
rừng để tìm lá non và nước suối mát có ai đi cùng mình không?(Cô đưa
rối dê trắng ra)
-Và con chó sói nấp ở trong thi thoảng thò đầu ra (Cô sử dụng rối con
chó sói nấp bên trong)
-Còn mình là dê đen mình sẽ đi vào rừng tìm lá non và nước suối mát để
uống (Cô đưa rối dê đên ra)
->Chuyện gì sẽ sảy ra cô mời các con đến với câu chuyện "Chú dê đen"

*Làm rối đế, rối dẹt
Sử dụng nguyên liệu vỏ chai, hộp sữa sau đó vẽ hoặc dán các chi tiết

dung tác phẩm, bài dạy đạt hiệu quả cao.
Ví dụ:

Kể chuyện 'Quả bầu tiên" chủ đề "Thực Vật"
+ ổn định tổ chức

Cô cho trẻ hát bài: "Em yêu cây xanh'
+ Nội dung:
Cô đọc câu đố:
"Hoa vàng mà quả lại xanh
Mẹ đem xào thịt, nấu canh tôm đồng
Là quả gì?
(Quả Bầu)
Có một quả bầu kì lạ xuất hiện trong câu truyện "Quả bầu tiên" các con
hãy nghe và đoán xem quả bầu trong câu truyện kì lạ như thế nào nhé!
*Cô kể lần 1: (Thể hiện nét mặt, cử chỉ, điệu bộ)
*Cô kể lần 2: (Trình chiếu bài giảng điện tử)
Đàm thoại
Giáo dục trẻ: biết giúp đỡ người gặp hoàn cảnh khó khăn, sống thật thà
và cô nói cho trẻ biết những người hiền lành tốt bụng như chú bé bao giờ
cũng được hưởng hạnh phúc. Người chịu ơn như chim Én thì không bao
giờ quên. Kẻ tham lam độc ác như tên địa chủ thì sẽ bị trừng trị.
* Trò Chơi: gắn tranh theo trình tự câu truyện
+ Kết thúc: Củng cố, NXTD
Như vậy công nghệ thông tin vào giảng dạy thực sự đã gây hứng thú cho
trẻ khi làm quen văn học
2.Biện pháp 2. Đọc kể diễn cảm để dạy tốt hoạt động làm
quen văn học

:

"Này chú Gà Nâu
Cãi nhau gì thế
Này chị Vịt bầu
Chớ gào ầm ĩ
Bà tớ ốm rồi
Cánh màn khép rủ
Hãy yên lặng nào
Cho bà tớ ngủ"
Đọc chậm rãi, thể niện sự băn khoăn, lo lắng
Giọng đọc: 4 câu thơ tiếp
"Bàn tay nhỏ nhắn
Phe phẩy quạt nan
Đều đều ngọn gió

Rung rinh góc màn
Đọc với độ bình thường nhấn mạnh vào các từ (nhỏ nhắn, phe phẩy, đều
đều, rung rinh)
Giọng đọc các câu còn lại "Bà ơi hãy ngủ
Có cháu ngồi bên
Căn nhà vắng vẻ
Khu vườn lặng im
Hương bưởi hương cau
Lẩn vào tay quạt
Cho bà nằm mát
Giữa vòng gió thơm"
Đọc chậm rãi, thể hiện tình cảm yêu mến, quan tâm chăm sóc.
3.Biện pháp 3: Lựa chọn hình thức giới thiệu linh hoạt khi tố
chức hoạt động
Muốn thu hút và kích thích sự chú ý, hứng thú cho trẻ khi tham gia
hoạt động thì cô giáo phải đưa trẻ vào hoạt động học một cách nhẹ

Chương trình của giáo dục mầm non mới nhấn mạnh lấy trẻ là
trung tâm, trẻ tích cực hoạt động, mạnh dạn, tự tin. Cô giáo phải tổ chức
các hoạt động linh hoạt, sáng tạo, tạo môi trường tốt cho trẻ hoạt động
tích cực. Sử dụng hệ thống câu hỏi mở, động viên khen trẻ kịp thời là
một trong những biện pháp hữu hiệu giúp trẻ đạt được mục tiêu giáo dục
và hứng thú tham gia hoạt động "Làm quen Văn học"
Ví dụ: kể truyện "Tích Chu" (Truyện trẻ chưa biết)
Cô kể: "Có một cậu bé ham chơi, khi bà ốm cậu cũng chẳng chăm sóc bà
và điều gì xảy ra khi bà khát nước và không có nước uống? (Trẻ trả lời
theo suy nghĩ riêng của mình) vì sao con nghĩ như vậy?
Để biết điều gì xảy ra với bà cậu bé cô mời các con nghe cô kể truyện
"Tích Chu" nhé. Và sau đó cô kể một cách tự nhiên trẻ rất thích thú nghe
cô kể chuyện
Khi đàm thoại:
+ Trong truyện có những nhân vật nào?
+ Bà đối với "Tích Chu" như thế nào?

+ Tích Chu đối với bà ntn?
+Vì sao con biết
+ Điều gì xảy ra khi bà khát nước quá?
+Khi bà biến thành chim Tích Chu cảm thấy thế nào?
+Ai đã giúp Tích Chu?
+Tích Chu đã làm gì để bà được trở lại thành người?
+Khi nghe câu chuyện, con cảm thấy thế nào?
+Con sẽ làm gì để dược mọi người yêu mến và khen ngợi?
Khi trẻ tham gia hoạt động, mạnh dạn nói lên ý tưởng của mình và
trả lời câu hỏi của tôi, tôi tươi cười âu yếm và khuyến khích trẻ bằng
những tràng pháo tay thật to, khen gợi trẻ
Đối với trẻ còn nhút nhát tôi quan tâm khuyến khích trẻ tham gia
hoạt động, gần gũi và khuyến khích trẻ mạnh dạn nói lên ý tưởng của

Thứ
tự Nội dung thử nghiệm
Khảo sát kết
quả trước khi
thử nghiệm
Khảo sát kết
quả sau khi
thử nghiệm
Số cháu Tỷ lệ
%
Số
cháu
Tỷ lệ
%
1 Số trẻ hứng thú tham gia HĐ 15/50 30 50/50 100
2 Số trẻ chưa hứng thú tham gia
HĐ
35/50 70
3 Số trẻ mạnh dạn, tự tin 17/50 34 47/50 94
4 Số trẻ nhút nhát, thụ động hạn
chế khi tham gia hoạt động
33/50 66 3/50 6
D.BÀI HỌC KINH NGHIỆM
I. Bài học kinh nghiệm

:
1. Để trẻ tiếp thu tốt thì ta phải gây được hứng thú cho trẻ tham gia hoạt
động. Đối với hoạt động làm quen văn học muốn gây được hứng thú cho
trẻ trước hết ta phải học hỏi nâng cao kỹ năng đọc kể diễn cảm kết hợp
biểu lộ từ ánh mắt, gương mặt cử chỉ, điệu bộ, phù hợp với nội dung tác

mình viết, không sao chép của người
khác.

Nguyễn Thanh ThủyTÀI LIỆU THAM KHẢO
- Phương pháp tổ chức hoạt động làm quen với tác phẩm văn
học.
- Phương pháp dạy trẻ học nói như thế nào
Tác giả Kha – Hai – Nơ – Đích. NXBGD 1990.
- Chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non
- Bồi dưỡng thường xuyên
- Phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ qua hoạt động
LQVH.