Tuyển tập Báo cáo “Hội nghị Sinh viên Nghiên cứu Khoa học” lần thứ 6 Đại học Đà Nẵng - 2008
298
PHÂN TÍCH SO SÁNH NGUYÊN NHÂN CỦA NHỮNG
ĐIỀU CẤM KỴ TRONG CÁC NGÀY LỄ CỦA PHÁP VÀ
VIỆT NAM.
AN ANALYSIS OF TABOOS OF FESTIVALS IN FRANCE
AND THOSE VIETNAM.

SVTH: ĐỖ THỊ THỦY - ĐẶNG THỊ THU THẢO
Lớp 04CNP03, Khoa Pháp, Trường Đại Học Ngoại Ngữ.
GVHD: NGUYỄN THỊ THÚY LOAN
Khoa Pháp, Trường Đại Học Ngoại Ngữ, Đại học Đà Nẵng
Tóm tắt
Cùng với xu thế toàn cầu hóa hiện nay thì nhu cầu giao lưu văn hóa cũng ngày càng phát
triển. Các diễn đàn về văn hóa cấp độ khu vực và thế giới được tổ chức ngày càng nhiều và
quy mô. Trước xu hướng ấy, chúng em có ý tưởng nghiên cứu phân tích so sánh nguồn gốc
của những kiêng kỵ trong các ngày lễ của Việt Nam và Pháp. Hi vọng kết quả nghiên cứu này
có thể mang đến cho mọi người những hiểu biết sâu sắc hơn về lễ tết cũng như những kiêng
kỵ trong các ngày lễ đó.
Summary
Along with the current trend of globalization, demands for cultural exchanges are on an
increase. Cultural forums at region and international levels are increasing in number and
scape. In that context, we have an idea to reseach and compare the origin of taboos in
Vietnamese and French festivals. We hope that the reseach will bring about a better insight
into these festivals’ taboos.
1. Mở đầu:
Như một kết quả tất yếu của sự phát triển nhanh chóng về mặt kinh tế-xã hội, những
truyền thống tốt đẹp của văn hóa dân tộc đang dần bị mai một.Tuy vậy, lễ Tết-được xem như
một phần văn hóa của dân tộc thì vẫn giữ được những nét đặc trưng của nó từ xưa đến nay.
Nhưng ngày nay rất ít người (đặc biệt là giới trẻ) hiểu rõ các tục lệ, kiêng kỵ trong những ngày
lễ, tết của dân tộc.

- Tết Nguyên Đán (mùng một đến mùng ba tháng giêng âm lịch).
- Quốc khánh (ngày 2 tháng 9).
- Tết trung thu (ngày 15 tháng 8 âm lịch).
- Tết Trung Nguyên (ngày 15 tháng 7 âm lịch).
- Giỗ tổ Hùng Vương (ngày 10 tháng 3 âm lịch)
- ….
3.2. Những kiêng kỵ và nguồn gốc của chúng:
3.2.1. Tết Nguyên Đán:
Đây là cái tết quan trọng và có ý nghĩa thiêng liêng nhất trong năm của người Việt Nam, và
cũng là cái tết có nhiều kiêng kỵ phức tạp nhất:
- Kiêng không quét nhà, không hốt rác đổ đi trong ba ngày tết.
- Kiêng không cho lửa, không vay mượn trong ba ngày tết.
- Kiêng không làm đổ vỡ chén đĩa, đồ vật trong ba ngày tết.
- Kiêng không cãi vã, không đánh lộn, không lớn tiếng trong ba ngày tết.
- Kiêng không ăn một số loại thực phẩm trong dịp tết.
- Kiêng kỵ trong việc xông đất (đây là kiêng kỵ quan trọng nhất và được duy trì nguyên
vẹn nhất)
3.2.2. Tết Trung Nguyên (lễ Vu lan):
Đây là tết dài nhất trong năm. Tuy ngày chính tết là ngày 15 nhưng những kiêng kỵ thì đã
dược áp dụng từ đầu tháng bảy.
- Kiêng không xây nhà, may quần áo, cưới hỏi… trong dịp này.
3.3. Lễ tết của Pháp:
- Tết dương lịch (ngày 1 tháng 1).
- Lễ Chandeleur (ngày 2 tháng 2).
- Lễ phục sinh (chủ nhật và thứ hai của tháng 3 hoặc tháng 4).
- Quốc tế lao động (ngày 1 tháng 5).
- Kỉ niệm kết thúc chiến tranh 1918 (ngày 11 tháng 11), và 1945 (ngày 8 tháng 5).
- Lễ Ascension ( tháng 5).
- Lễ Pentecôte ( chủ nhật hoặc thứ hai của tháng 5 hoặc tháng 6).
- Quốc khánh (ngày 14 tháng 7).

- Vào ngày này, người ta đi thăm mộ, và mang những bó cúc đặt lên mộ người đã khuất.
Đây được xem là hoa của người chết, vì thế họ không tặng hoa này cho người sống.
4. So sánh:
4.1. Giống nhau và khác nhau giữa kiêng kỵ của Pháp và Việt Nam :
4.1.1. Giống nhau :
Nhìn chung dù là người Pháp hay người Việt, thì những kiêng kỵ trong các ngày lễ tết
đều bắt nguồn từ niềm tin vào thần thánh, từ nhu cầu tìm chỗ dựa tâm linh của con người.
Một yếu tố khác tác động đến sự trường tồn của những phong tục, những điều kiêng kỵ này,
đó chính là lòng trắc ẩn, vị tha và tình cảm của con người.
4.1.2. Khác nhau :
Tuy đều xuất phát từ thế giới tâm linh nhưng những kiêng kỵ của Việt Nam khác với
những kiêng kỵ của Pháp do bởi sự khác nhau về hệ tư tưởng về nền văn hóa.
Bên cạnh đó, sự khác nhau giữa quan niệm về cõi âm và dương, về hệ tư tưởng, về các
mối quan hệ hàng xóm láng giềng và xã hội, mối quan hệ giữa kiếp này và kiếp khác, giữa
người sống và người chết cũng là một trong những yếu tố tạo nên sự khác biệt này.
4.2. Ảnh hưởng tới cuộc sống ngày nay:
- Kiêng không quét nhà, không hốt rác đổ đi trong ba ngày tết.
Trong ngày này kiêng quét rác, thì nhà cửa bừa bộn, lộn xộn. Ngày nay, vừa để đảm bảo nhà
cửa sạch sẽ trong tết, vừa tôn trọng truyền thống của cha ông, mọi người thường quét rác vào
góc nhà ( chú ý quét từ cửa quét vào), đổ rác vào thùng hoặc bao nilông, qua tết mới đem đổ
đi.
- Kiêng không cho lửa, không vay mượn trong ba ngày tết.
Kiêng kỵ này ít ảnh hưởng đến cuộc sống ngày nay.
- Kiêng không làm đổ vỡ chén đĩa, đồ vật trong ba ngày tết.
Mọi người cẩn thận hơn khi tham gia việc nội trợ hay thu dọn nhà cửa
- Kiêng không cãi vã, không đánh lộn, không lớn tiếng trong ba ngày tết.
Tuyển tập Báo cáo “Hội nghị Sinh viên Nghiên cứu Khoa học” lần thứ 6 Đại học Đà Nẵng - 2008
301
Đây là một phong tục đẹp của dân tộc và cần được tôn trọng và duy trì.
- Kiêng không ăn một số loại thực phẩm trong dịp tết.

[7] />s+en+France&meta
[8] ndes-
fetes.com/LesF%c3%aatesdelAnn%c3%a9e/HalloweenToussaint/Toussaint/Lal%c3%a9g
endeAurea/tabid/114/Default.aspx
[9]
[10]
[11]
[12]
[13] />8&sa=X&oi=images&ct=title
[14]