B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH NGUYN ANH HÙNG
LUN VN THC S KINH T Tp. H Chí Minh – Nm 2010
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH NGUYN ANH HÙNG Chuyên ngành: Qun tr Kinh doanh
Mã s: 60.34.05
LUN VN THC S KINH T
Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS TRN KIM DUNG
Ch tch : PGS. TS H Tin Dng
Phn bin 1: TS.
Bo Trung
Phn bin 2: TS. Ngô Th Ánh
Th ký : TS. Bùi Th Thanh
U viên : PGS. TS. Phc Minh Hip
i
DANH MC BNG, BIU TRONG TÀI
Trang
Bng 2.1: Mt s ví d v tính cách thng hiu 12
Bng 4.1: Cronbach’s Alpha ca các nhân t nh hng đn
Lòng trung thành ca khách hàng 33
Bng 4.2: Kt qu EFA thang đo tính cách thng hiu 36
Bng 4.3: Kt qu phân tích hi quy 38
Bng 4.4: Bng tng hp kt qu kim đnh gi thuyt 41
Bng 4.5: Giá tr trung bình các nhân t ca tng thng hiu 42
Bng 4.6: Kt qu T-Test đi vi nhóm khách hàng
có gii tính khác nhau 46
Bng 4.7: Kt qu ANOVA đi vi khách hàng có đ tui khác nhau 47
Bng 4.8: Kt qu ANOVA đi vi nhóm khách hàng
có mc thu nhp khác nhau 49
Bng 4.9: Kt qu ANOVA đi vi nhóm khách hàng
công tác ti các loi hình doanh nghip khác nhau 50
Bng 4.10: Kt qu ANOVA đi vi nhóm khách hàng
có cp bc công vic khác nhau 53
Bng 4.11: Kt qu ANOVA đi vi nhóm khách hàng
có thâm niên s dng thng hiu khác nhau 54
Bng 4.12: Kt qu kim đnh ANOVA đi vi nhóm khách hàng
có giá tin mua sn phm khác nhau 56
Danh mc hình, đ th ii
Chng 1: Tng quan 1
1.1 Gii thiu 1
1.2 Lý do chn đ tài 1
1.3 Mc tiêu nghiên cu 3
1.3 Phm vi nghiên cu 3
1.4 Phng pháp nghiên cu 3
1.5 Ý ngha thc tin ca đ tài 4
1.6 Kt cu ca báo cáo nghiên cu 5
Chng 2: C s lý thuyt và Mô hình nghiên cu 6
2.1 Gii thiu 6
2.2 Các đnh ngha, khái nim 6
2.2.1 Thng hiu 6
2.2.2 Thành phn ca thng hiu 8
2.2.3 Tính cách thng hiu 9
2.2.4 Khách hàng 13
2.2.5 Lòng trung thành khách hàng 14
2.3 C s lý thuyt 15
2.3.1 Mô hình nghiên cu tính cách con ngi “Big Five” 15
2.3.2 Mô hình nghiên cu tính cách thng hiu ca Aaker 16
2.3.3 Mô hình đo lng tính cách thng hiu ca Okazaki 17
2.3.4 Mô hình v tác đng ca tính cách thng hiu 18
đn lòng trung thành ca khách hàng
2.3.5 Nghiên cu v “S gn kt thng hiu” (Brand identification) 19
2.3.6 Nghiên cu v “Giá tr t th hin” (Self – expressive value) 20
2.3.7 Nghiên cu v “S lôi cun ca tính cách
thng hiu” (Attractiveness of Brand personality) 20
2.3.8 Nghiên cu v “Lòng trung thành vi thng hiu” (Brand Loyalty) 21
4.5.1 Gii tính 45
4.5.2 tui 47
4.5.3 Thu nhp 48
4.5.4 Loi hình c quan công tác 50
4.5.5 Cp bc công vic 52
4.5.6 Thâm niên s dng thng hiu 54
4.5.7 Giá tin mua 56
4.5.8 Máy mi/ máy đã qua s dng 57
4.5.9 Ni c trú 59
Chng 5: Ý ngha, kt lun và kin ngh 62
5.1 Ý ngha và kt lun 62
5.2 Áp dng kt qu nghiên cu vào gii pháp thc tin cho các nhà sn xut/
doanh nghip kinh doanh máy tính xách tay ti TP. HCM 63
5.2.1 Gia tng S lôi cun ca thng hiu 64
5.2.2 Gia tng Giá tr t th hin 66
5.2.3 Gia tng S gn kt thng hiu 69
5.3 Hn ch ca đ tài và hng nghiên cu tip theo 71
Tài liu tham kho 73
Mc lc ph lc
Ph lc 1’ – 20’
1
CHNG 1: TNG QUAN
1.1 Gii thiu:
Chng 1 trình bày tình hình chung v th trng máy tính xách tay ti Vit
:
Trích t thông tin Internet truy cp ti đa ch
soi_dong-4-21315484.html
(2)
: Trích t thông tin Internet truy cp ti đa ch
/>21206155.html
2
Vit Nam không nm ngoài xu hng chuyn bin trên, th trng máy tính
đ bàn nm 2010 tng trng chm mc 9% so vi 2009 trong khi mc tng
trng ca máy tính xách tay lên đn 97%. Theo ông Nguyn c Trung,
Giám đc bán hàng ca hãng máy tính danh ting Dell ti Vit Nam cho rng,
“Vit Nam là mt th trng đy tim nng cho Laptop ti khu vc ông Nam
Á. Mc đ tng trng theo d đoán nm 2010 s đt khong 30%, trong khi
t l ngi dân s dng Laptop còn thp, chim 6%”. Còn theo ông Quang
Dng, Công ty C phn Dng Sn Lan (Hà Ni), “Nm 2009 th trng
cng chng kin vic phân khúc laptop “ln sân” máy tính đ bàn. Nu nh
nm 2007, t l máy tính đ bàn bán ra là 70% và laptop là 30% thì nm 2010,
d đoán s laptop bán ra s chim 52% trong khi vi máy tính đ bàn s ch là
48% ”. Và hin ti, s liu nghiên cu th trng máy tính xách tay ti Vit
Nam cho thy, 2 thành ph ln Hà Ni và TP. H Chí Minh chim đn 75%
th phn. đó có s hin din ca nhiu thng hiu máy tính xách tay ni
ting ca nc ngoài nh HP-Compaq, Toshiba, Acer, IBM, Lenovo, Asus,
Sony, Dell, Samsung, Macbook… và c thng hiu trong nc V-Open,
Sputnik, Zblack, Wiscom, Vibird… (Xem thêm danh mc các thng hiu
máy tính xách tay thông dng ti th trng TP. HCM ph lc 1).
Nh vy, chúng ta có th thy th trng máy tính xách tay ti Vit Nam đang
thêm chng 3).
- Phm vi thc hin kho sát và nghiên cu: Thành ph H Chí Minh.
- i tng tp trung kho sát: Sinh viên, nhân viên vn phòng và doanh
nhân.
- Cách thc kho sát: (i) Ngi đc kho sát đin bng kho sát in ra trên
giy và chuyn v cho tác gi; (ii) Ngi đc kho sát đin bng kho sát và
gi v qua email cho tác gi và (iii) Tác gi trc tip phng vn và đin vào
bng kho sát.
- Cách thc tip cn kho sát: Tác gi thc hin kho sát, ly mu ti các
quán café wifi, trng đi hc – cao đng, ký túc xá sinh viên, doanh nghip
4
có nhân viên s dng máy tính xách tay và các trung tâm kinh doanh máy tính
xách tay.
- Nghiên cu đc thc hin qua 2 giai đon là nghiên cu s b và nghiên
cu chính thc. Nghiên cu s b đc thc hin thông qua phng pháp
đnh tính và đnh lng trên 10 ngi (tho lun nhóm, th kho sát vi ngi
quen, bn bè đã tng hoc đang s dng máy tính xách tay). Nghiên cu chính
thc bng phng pháp đnh lng đc tin hành thông qua vic phng vn
trc tip ngi tiêu dùng bng bng câu hi chi tit.
- S dng công c Cronbach Alpha đ kim đnh các thang đo, EFA đ
khám phá liên h tng quan trong tp hp bin đ nhóm li thành các nhóm
nhân t, xây dng phng trình hi quy đ xác đnh mi tng quan gia các
nhân t trong mô hình nghiên cu và dùng T-Test, ANOVA đ kim đnh gi
thuyt v trung bình tng th …. thông qua kt qu x lý d liu ca phn
mm thng kê SPSS for Windows Version 11.5.
1.6 Ý ngha thc tin ca đ tài:
- tài cung cp thông tin và nhng lun c khoa hc vi các kt qu đnh
6
CHNG 2: C S LÝ THUYT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CU
2.1 Gii thiu:
Chng 2 trình bày các đnh ngha, thut ng, khái nim và ni dung c bn
ca các lý thuyt có liên quan đ làm c s nn tng cho nghiên cu này.
Chng này cng trình bày mô hình nghiên cu ca đ tài.
2.2 Các đnh ngha, khái nim:
2.2.1 Thng hiu (Brand):
- Theo Moore (2003): Thng hiu là tng hp tt c các yu t vt
cht, thm m, lý l và cm xúc ca mt sn phm, hoc mt dòng sn
phm, bao gm bn thân sn phm, tên gi, logo, “hình nh” và mi s
hai quan đim chính:
(i) Quan đim truyn thng: Cho rng thng hiu là “mt cái tên,
mt t, thit k, biu tng hoc bt k mt đc đim nào đ phân
bit sn phm hay dch v ca đn v này vi đn v khác”. Nh
vy, vi quan đim này, thng hiu đc xem là thành phn ca
sn phm và chc nng chính ca thng hiu là đ phân bit sn
phm ca doanh nghip mình vi các sn phm khác trong cùng tp
cnh tranh.
(ii) Quan đim tng hp: Cho rng thng hiu không ch là mt
cái tên hay mt biu tng mà nó phc tp hn nhiu, nó là mt tp
các thuc tính cung cp cho khách hàng mc tiêu các giá tr mà h
đòi hi. Theo quan đim này sn phm ch là mt thành phn ca
thng hiu làm nhim v cung cp li ích chc nng cho ngi
tiêu dùng. Trong khi đó, thng hiu va cung cp cho khách hàng
mc tiêu không nhng li ích chc nng mà còn li ích tâm lý.
Quan đim tng hp v thng hiu ngày càng đc nhiu nhà
nghiên cu và thc tin chp nhn. Lý do là ngi tiêu dùng luôn
mong mun đc tha mãn hai nhu cu, nhu cu v chc nng và
nhu cu v tâm lý. Sn phm ch cung cp cho ngi tiêu dùng li
ích chc nng còn thng hiu mi cung cp cho ngi tiêu dùng
c hai. Hn na, nh Stephen King ca tp đoàn WPP đã tng phát
biu: “Sn phm là nhng gì đc sn xut trong nhà máy còn
thng hiu là nhng gì khách hàng mua. Sn phm có th b bt
chc bi các đi th cnh tranh nhng thng hiu là tài sn riêng
ca công ty. Sn phm có th nhanh chóng b lc hu, nhng
thng hiu, nu thành công s không bao gi b lc hu”. Chính vì
vy, dn dn thng hiu đã thay th cho sn phm trong các hot
8
- Thành phn chc nng: Thành phn này có mc đích cung cp li
ích chc nng cho khách hàng mc tiêu và nó chính là sn phm. Nó
bao gm các thuc tính mang tính chc nng (functional attributes) nh
công dng sn phm, các đc trng b sung (features), cht lng.
- Thành phn cm xúc: Thành phn này bao gm các yu t giá tr
mang tính biu tng (symbolic values) nhm to cho khách hàng mc
tiêu nhng li ích tâm lý. Các yu t này có th là tính cách thng
hiu (brand personality), biu tng (symbols), lun c giá tr hay còn
gi là lun c bán hàng đc đáo (gi tt là USP - unique selling
proposition), v trí thng hiu, đng hành vi công ty (organisational
associations) nh quc gia xut x (country of origin), công ty ni đa
hay quc t…
2.2.3 Tính cách thng hiu (Brand personality):
Theo Aaker (1997): Tính cách thng hiu là mt thành phn trong
nhn din thng hiu (Brand Identity). Thng hiu đc nhn din
di bn góc đ: (i) Góc đ sn phm gm phm vi sn phm, thuc
tính sn phm , cht lng, cách s dng, ngi tiêu dùng, ngun gc
sn xut; (ii) Góc đ doanh nghip gm thuc tính, đc đim ca nhà
sn xut, nhà sn xut là công ty đa phng hay công ty toàn cu; (iii)
Góc đ “con ngi” gm tính cách thng hiu và mi quan h gia
thng hiu – khách hàng; (iv) Góc đ biu tng gm phép n d liên
tng và mang tính hình nh, tài sn thng hiu. Nh vy, tính cách
thng hiu là mt thành phn ca nhn din thng hiu, thuc góc
đ “con ngi”. (Xem thêm ph lc 8)
Theo Hankinson & Cowking (1993), tính cách thng hiu là mt yu
t trong chu trình xây dng thng hiu. Chu trình xây dng thng
hiu gm 5 bc theo trình t: Bc 1 – Nghiên cu, Bc 2 – Xác
khác bit so vi nhng thng hiu khác. Nhng tính cách này th hin
hành vi ca thng hiu thông qua c nhng cá nhân đi din cho
thng hiu (ví d nh ngi lao đng) cng nh mu qung cáo, bao
11
bì… Khi hình nh thng hiu hoc nhn dng thng hiu đc th
hin theo nhng nét đc trng ca con ngi, nó đc gi là tính cách
thng hiu.
- Tính cách thng hiu là s nhân cách hóa ca thng hiu. Mt
thng hiu đc th hin nh là cá tính hin thân cho nhng nét đc
trng tiêu biu hoc là nét đc trng riêng. Tính cách thng hiu là
kt qu ca tt c kinh nghim ngi tiêu dùng thng hiu đó. Nó là
duy nht và tn ti lâu dài.
- Tính cách thng hiu phi đc phân bit vi hình nh thng
hiu. Trong khi hình nh thng hiu th hin nhng li ích và thuc
tính ca thng hiu mt cách hu hình thì tính cách thng hiu biu
th nhng s liên kt v cm xúc ca thng hiu. Nu hình nh thng
hiu là thng hiu bao hàm da theo quan đim ca nhng ngi tiêu
dùng thì tính cách thng hiu là thng hiu bao hàm mà to ra đc
tính và s liên tng cm xúc trong suy ngh ca ngi tiêu dùng.
- Tính cách thng hiu phát trin giá tr thng hiu. Nó là thông tin
đu vào quan trng cho bt c hot đng qung bá và marketing
thng hiu. Nó giúp ích trong vic hiu khách hàng cm nhn nh th
nào v thng hiu. Tính cách thng hiu cho thy s khác bit gia
các thng hiu mt cách rõ nét. Tính cách thng hiu đc s dng
đ đa ra chin lc thng hiu mt cách xác thc. Tính cách thng
hiu ch ra mi quan h mà ngi tiêu dùng có đi vi thng hiu.
- Tính cách thng hiu và s ni ting b sung ln nhau. S ni
dùng mt cách sâu sc v thng hiu, gn kt sn phm vi khách
hàng thông qua s yêu thích v “tính cách” mà sn phm th hin.
- To ra s khác bit cho nhng thng hiu có thuc tính sn phm
tng t nhau, th hin “đng cp” ca sn phm.
13
- Góp phn to s đa dng, phong phú trong chin lc truyn thông
sn phm.
- Và cui cùng là góp phn xây dng giá tr thng hiu dài hn, to
s khác bit và đc đáo so vi các sn phm cnh tranh khác, là
công c to lp mi quan h mnh m gia khách hàng – sn phm.
2.2.4 Khách hàng:
Theo www.Wikipedia.org: Khách hàng là ngi mua hoc có s quan
tâm mt loi hàng hóa nào đó mà s quan tâm này có th dn đn hành
đng mua.
Theo www.Businessdictionary.com: Khách hàng là 1 thc th nhn
hoc mua sn phm (hàng hóa/ dch v) và có kh nng la chn gia
các sn phm, nhà cung cp khác nhau. Khách hàng cng đc xem
nh ngi mua hàng.
Theo Wal Mart – tp đoàn bán l ln nht th gii – đnh ngha v
khách hàng mt cách đn gin, d hiu và gn gi hn:
- Khách hàng là ngi không ph thuc vào chúng ta, chúng ta
(nhng ngi bán hàng) ph thuc vào h.
- Khách hàng là ngi ban n cho chúng ta khi h đn mua sm
ca hàng ca chúng ta, chúng ta chng ban n gì cho h khi cung cp
dch v khách hàng.
- Khách hàng là mt phn quan trng trong công vic ca chúng ta,
h là ngi trong cuc, ch không phi ngi ngoài cuc.
vic tái mua sn phm. Khách hàng có th tái mua mt sn phm vi
nhãn hàng đó vì s ép buc tình hung, thiu sn phm thay th hoc
không thun tin đ mua sn phm khác. Khi đó, lòng trung thành đc
xem nh “s gi mo”. Lòng trung thành thng hiu đích thc ch tn
ti khi khách hàng có s quan tâm cao đn sn phm và th hin thông
qua hành vi tái mua. Khi đó, khách hàng sn sàng mua vi mc giá cao
hn, công dng ít hn, công ty tn ít chi phí qung bá hn và có nhiu
khách hàng mi đn vi Công ty hn thông qua s truyn ming.
15
2.3 C s lý thuyt:
Nh mc 2.2.3 đã nêu, tính cách thng hiu và tính cách ngi tiêu dùng có
mi quan h vi nhau thông qua nhng yu t cm xúc. Vì vy trong phn c
s lý thuyt này, trc tiên tác gi s nêu tng th v mô hình nhóm tính cách
con ngi và mô hình tính cách thng hiu. K tip s đ cp đn mô hình
các nhân t tính cách thng hiu tác đng đn lòng trung thành ca khách
hàng cùng các thang đo c th.
2.3.1 Mô hình nghiên cu tính cách con ngi “Big Five”:
Caprara, Barbaranelli & Guido (1998) đã đa ra mô hình “Big Five” đ
đo lng tính cách ca con ngi thông qua 5 nhóm tính cách. Các
nhóm tính cách đó là: S hng ngoi – Extroversion, Tính d
thng – Agreebleness, S ngay thng – Conscientiousness, S n
đnh tình cm – Emotional stability và S ci m đ tri nghim –
Openess to experience.
Hình 2.2: Mô hình nghiên cu tính cách con ngi “Big Five”
Ngun: Caprara, Barbaranelli and Guido (1998)
thng hiu cnh tranh. Bà cng nhn mnh thêm rng các nhóm tính
cách khác nhau s nh hng đn khách hàng theo nhng cách khác
nhau. Ví d: các nhóm Tính chân tht, s lôi cun, nng lc tác đng
đn tính cách bên trong ca con ngi, trong khi s tinh t và s mnh
m li thu hút nhng ngi tiêu dùng mun có nó vì bn thân h không
có đc điu đó.
Ngoài ra, đi vi tng nhóm thng hiu ca các nn vn hóa khác
nhau dn đn tính cách con ngi khác nhau thì Aaker đa ra mt s
mô hình tính cách thng hiu khác nhau có hiu chnh:
- i vi các thng hiu Nht: c Aaker (2001) phát trin và
hiu chnh thành 5 nhóm tính cách Tính thành tht, S lôi cun,
Nng lc, S tinh t và S thanh thn. Nh vy, so vi mô hình
tính cách thng hiu M thì nhóm tính cách S mnh m đã đc
thay th bng S thanh thn. (Xem thêm ph lc 8)
- i vi các thng hiu Tây Ban Nha: c Aaker (2001) phát
trin và hiu chnh thành 5 nhóm tính cách Tính thành tht, S lôi
cun, S đam mê, S tinh t và S thanh thn. Nh vy, so vi
mô hình tính cách thng hiu M thì nhóm tính cách S mnh m
đã đc thay th bng S thanh thn và Nng lc đã đc thay th
bng S đam mê. (Xem thêm ph lc 8)
2.3.3 Mô hình đo lng tính cách thng hiu ca Okazaki:
Da trên mô hình ca Aaker, Okazaki (2006) đã nghiên cu, sàng lc
và đa ra mô hình tính cách thng hiu ca mình vi 2 yu t mi là
S a thích (Affection) và Tính ph bin (Popularity) thay cho 2 yu t
Tính chân tht (Sincerity) và S mnh m (Rugedness) ca Aaker. Nh
vy, vi mô hình ca Okazaki, tính cách thng hiu s gm 5 nhóm:
S a thích, S lôi cun, Nng lc, S tinh t và Tính ph bin.