B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
MAI VN TRÍ
NGHIÊN CU CÁC YU T NH HNG N
THÁI VÀ ụ NH S DNG DCH V NGÂN
HÀNG TRC TUYN CA KHÁCH HÀNG TI
KHU VC NG BNG SỌNG CU LONG
LUN VN THC S KINH T
TP. H CHÍ MINH - NM 2014
Tôi xin cam đoan lun vn này do chính tôi nghiên cu và thc hin. Các s liu
và thông tin s dng trong lun vn này đu là trung thc và có ngun gc rõ ràng, c
th. Kt qu nghiên cu trong lun vn là trung thc và cha đc công b trên bt
công trình nghiên cu nào. Thành Ph H Chí Minh - nm 2014
Mai vn Trí MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ký hiu và t vit tt
Danh mc các hình v
Danh mc các bng biu
CHNG I: TNG QUAN V TÀI NGHIÊN CU
1.1. C s hình thành đ tài 1
1.2. Vn đ nghiên cu 2
1.3. Mc tiêu nghiên cu 2
1.4. i tng và phm vi nghiên cu 3
1.5. Phng pháp nghiên cu 4
1.6. Ý ngha thc tin và khoa hc ca nghiên cu 5
1.7. B cc ca đ tài 5
nghiên cu e-banking Vit Nam” 24
2.4.5.5 Mô hình nghiên cu “Các yu t nh hng đn thái đ đi vi s dng
ngân hàng trc tuyn ca khách hàng trên đa bàn TP.HCM ” 24
2.5. Thc trng dch v ngân hàng trc tuyn ti khu vc BSCL 26
2.6. Mô hình nghiên cu 30
CHNG 3: THIT K NGHIÊN CU
3.1. Quy trình nghiên cu 34
3.1.1 Nghiên cu s b 34
3.1.2 Nghiên cu chính thc 34
3.2. Phng pháp x lỦ s liu 36
3.2.1 Kim đnh thang đo bng h s Croncbach Alpha 36
3.2.2 Phân tích nhân t khám phá EFA 37
3.2.3 Phân tích hi quy tuyn tính 38
3.3. Thit k mu nghiên cu 40
3.3.1 i tng kho sát 41
3.3.2 Cách thc kho sát 41
2.3.3 Quy mô và cách chn mu 41
3.4. Xây dng thang đo 42
3.4.1 iu chnh thang đo 42
3.4.2 Xây dng thang đo thc tin 43
CHNG 4: KT QU NGHIÊN CU
4.1. Mô t mu kho sát 46
4.2. ánh giá s b thang đo qua kim tra h s tin cy Cronbach Alpha 49
4.3. ánh giá thang đo bng phân tích nhân t khám phá EFA 51
4.3.1 EFA cho thang đo các yu t nh hng đn thái đ khách hàng 51
4.3.2 EFA cho thang đo thái đ khách hàng 53
4.3.3 EFA cho thang đo ý đnh s dng 54
4.4. Hiu chnh mô hình và gi thuyt nghiên cu 54
4.5. Kim đnh mô hình 59
4.5.1 Kim đnh mô hình các thành phn thái đ ca khách hàng 59
Ting Vit
Ting Anh
AIE
Các bin nhân khu hc
Age/Income/Education
CA
Thái đ khách hàng
Customer Attitude
CNTT
Công ngh thông tin
BSCL
ng Bng Sông Cu Long
IB
Ngân hàng trc tuyn
Internet Banking
ITU
Ý đnh s dng
Intend To Use
NHT
Ngân hàng đin t
NHTMCP
Ngân hàng thng mi c phn
MLR
Mô hình hi quy bi
Multi Linear Regression
SLR
Ri ro cm nhn
Perceived Risk
DANH MC HÌNH V
Hình 2.1 Mô hình mc đ chp nhn s dng dch v Ngân hàng đin t ti Iran
… 20
Hình 2.2 Mô hình Rào cn s chp nhn s dng Ngân hàng trc tuyn ti
Tunisian 22
Hình 2.3 Mô hình chp nhn ngân hàng đin t ca khách hàng Nigeria 23
Hình 2.4 Mô hình nghiên cu ngân hàng đin t Vit Nam 24
Hình 2.5 Mô hình nghiên cu nh hng ca các yu t đn thái đ đi vi s
dng dch v ngân hàng trc tuyn ca khách hàng ………25
Hình 2.6 Mô hình nghiên cu thái đ và ý đnh s dng dch v ngân hàng trc
tuyn ca khách hàng ti khu vc BSCL 33
Hình 3.1. S đ quy trình nghiên cu 35
Hình 4.1 Mô hình kt qu nghiên cu 68
DANH MC BNG BIU
Bng 2.1. Danh sách các NHTM cung cp dch v Ngân hàng trc tuyn ti khu
vc BSCL 28
Bng 2.2. Báo cáo tình hình thanh toán bng các phng tin tháng 06/2013 ca
khu Vc BSCL 29
Bng 4.1. Mô t mu theo gii tính kho sát s b 47
Bng 4.2. Mô t mu theo đ tui kho sát s b 47
Bng 4.3. Mô t mu theo trình đ hc vn 47
Bng 4.4. Mô t mu theo thu nhp 48
Bng 4.5. Mô t mu theo tình trng s dng 48
Bng 4.6. Cronbach's Alpha các thành phn trong thang đo nháp 49
Bng 4.7. Kt qu phân tích nhân t (EFA) các yu t nh hng đn thái đ
khách hàng 72
Bng 4.32. Kt qu phân tích ANOVA v s khác bit giá tr trung bình mu
nghiên cu theo thu nhp ca khách hàng 72 1
Chng 1: TNG QUAN V TÀI NGHIÊN CU
1.1. C s hình thành đ tài
Trong thi đi bùng n công ngh thông tin nh hin nay, các t chc ln nh
FPT, VietTel, Ngân hàng, Bo him,… mi thành phn kinh t đu phi t to
tim lc cho riêng mình đ đ sc cnh tranh và hi nhp vi nn kinh t trong
khu vc và th gii. c bit, trong lnh vc ngân hàng s phi đi đu vi
nhng tp đoàn tài chính đa quc gia vi tim lc tài chính khng l, k thut,
công ngh hin đi và dày dn kinh nghim hn chúng ta.
Th nht, Ngày nay khách hàng ngày càng có nhiu s chn la và thay đi
hành vi s dng thng xuyên hn nên buc các ngân hàng phi thay đi nhanh
chóng cht lng dch v bng cách d đoán đc hành vi và ý đnh ca khách
hàng. Phép màu ca công ngh máy tính hin đi đã to điu kin cho các ngân
hàng nâng cao nng lc cnh tranh, ct gim chi phí và tng các tin ích giao
dch bng cách cho phép khách hàng giao tip trc tip vi thit b ngân hàng
đin t ch không phi vi con ngi bng xng bng tht nh truyn thng.
Th hai, S thay đi nhanh chóng và linh hot các chin lc kinh doanh đã
buc các ngân hàng phi áp dng công ngh tiên tin nh mt điu kin cn thit
đ to v th cnh tranh mà trong đó dch v ngân hàng trc tuyn đóng vai trò
rt quan trng.
Th ba, Vic ng dng công ngh máy tính đã to nên nn tng vt cht k thut
cho vic trin khai đa dng các nghip v và dch v ngân hàng hin đi, cung
cp các tin ích mi thun li cho các cá nhân, doanh nghip. đáp ng các
yêu cu đó ngành ngân hàng đã có nhng đt phá trong vic ng dng công ngh
tin hc vi vic trin khai các d án hin đi hóa ngân hàng và h thng thanh
khu vc ng Bng Sông Cu Long.
1.3. Mc tiêu nghiên cu
tài nghiên cu đc thc hin vi các mc tiêu:
3
- Xác đnh các thành phn nào nh hng đn thái đ và ý đnh s dng dch
v ngân hàng trc tuyn
- Xây dng thang đo các thành phn nh hng đn thái đ và ý đnh s
dng dch v ngân hàng trc tuyn
- Kim đnh mô hình lý thuyt v mi quan h gia các thành phn đn thái
đ và ý đnh s dng dch v ngân hàng trc tuyn
- xut mt s hàm ý nhm nâng cao cht lng dch v ngân hàng trc
tuyn cho các Ngân hàng thng mi Vit Nam ti khu vc ng Bng
Sông Cu Long.
1.4. Phm vi, đi tng nghiên cu
Phm vi nghiên cu
Nghiên cu các lý thuyt, các nghiên cu v các yu t nh hng đn thái
đ và ý đnh s dng dch v ngân hàng trc tuyn ca khách hàng ti khu vc
ng Bng Sông Cu Long.
i tng nghiên cu
Các yu t nh hng đn thái đ và ý đnh s dng dch v ngân hàng trc
tuyn ca khách hàng.
i tng kho sát
tài tp trung vào kho sát các nhóm khách hàng là các cá nhân đã s
dng, cha s dng hoc đang có ý đnh s dng các dch v ngân hàng trc
tuyn ca các Ngân hàng thng mi Vit Nam và đc thc hin ti khu vc
ng Bng Sông Cu Long.
Nghiên cu phng vn trc tip các đi tng sau:
- Các chuyên viên v kinh doanh dch v ngân hàng trc tuyn ca các ngân
hàng thng mi.
Ý ngha thc tin ca nghiên cu: tài nghiên cu xác đnh các yu t
nh hng đn thái đ và ý đnh s dng dch v ngân hàng trc tuyn, đánh giá
mt cách khách quan tình trng khách hàng s dng dch v ngân hàng trc
tuyn ca các Ngân hàng thng mi Vit Nam ti khu vc BSCL. T đó đ
xut mt s hàm ý nhm nâng cao cht lng dch v ngân hàng trc tuyn cho
các ngân hàng.
Ý ngha khoa hc ca nghiên cu: Nghiên cu ca đ tài đ xut mt mô
hình đo lng các yu t nh hng đn thái đ và ý đnh s dng dch v ngân
hàng trc tuyn. ây có th là mô hình tham kho cho các nghiên cu khác có
liên quan đn thng mi đin t trong các lnh vc kinh doanh khác.
1.7. Cu trúc ca đ tài
Chng 1. Tng quan v đ tài nghiên cu
Chng 2. C s lý lun ca đ tài
Chng 3. Thit k nghiên cu
Chng 4. Kt qu nghiên cu
Chng 5. Kt lun và các hàm ý
6
Chng 2: C S Lụ LUN CA TÀI
nh giành git c hi trong kinh doanh, hu ht các ngân hàng trên th gii đang
không ngng tng cng và đa ra các dch v tin li, nhanh gn và đc h tr
mnh m bi các công ngh hin đi nh máy giao dch t đng (ATM), máy
thanh toán ti các đim bán hàng, mng li cung cp dch v ngân hàng thông
qua mng đin thoi, máy tính cá nhân.
K t khi ngân hàng đu tiên cung cp dch v ngân hàng qua mng đu
tiên ti M vào nm 1989 – ngân hàng WellFargo. T đó đn nay có rt nhiu
tìm tòi, th nghim, thành công cng nh tht bi trên con đng xây dng mt
h thng ngân hàng đin t hoàn ho, phc v tt nht cho khách hàng và đc
phát trin qua các hình thái nh sau:
Brochure – ware: Là hình thái đn gin nht ca ngân hàng đin t. Hu ht các
ngân hàng khi mi bt đu xây dng ngân hàng đin t là thc hin theo mô hình
này. Vic đu tiên chính là xây dng mt website cha nhng thông tin v ngân
hàng, v sn phm lên trên mng nhm qung cáo, gii thiu, ch dn, liên lc,…
Thc cht đây ch là mt kênh qung cáo mi ngoài nhng kênh thông tin
truyn thng khác nh báo chí, truyn hình,… Mi giao dch ca ngân hàng vn
thc hin qua h thng phân phi truyn thng, tc là qua các chi nhánh ngân
hàng.
E – commerce: Trong hình thái thng mi đin t, ngân hàng s dng Internet
nh mt kênh phân phi mi cho nhng dch v truyn thng nh xem thông tin
tài khon, nhn thông tin giao dch chng khoán,… Internet đây ch đóng vai
trò nh mt dch v cng thêm vào đ to s thun li thêm cho khách hàng. Hu
ht các ngân hàng va và nh đang hình thái này.
E – business: Trong hình thái này, các x lý c bn c phía khách hàng và phía
ngi qun lý đu đc tích hp vi Internet và các kênh phân phi khác. Giai
đon này đc phân bit bi s gia tng v sn phm và chc nng ca ngân
hàng vi s phân bit sn phm theo nhu cu và quan h ca khách hàng đi vi
ngân hàng. Hn th na, s phi hp, chia s d liu gia hi s ngân hàng và
các kênh phân phi nh chi nhánh, mng Internet, mng không dây,… giúp cho
- Dch v ngân hàng đin t là mt h thng phn mm vi tính cho phép
9
khách hàng tìm hiu hay mua dch v ngân hàng thông qua vic ni mng máy vi
tính ca mình vi ngân hàng.
Nh vy, các khái nim trên đu đnh ngha ngân hàng đin t thông qua
các dch v cung cp hoc qua kênh phân phi đin t. nh ngha này có th
đúng tng thi đim nhng không th khái quát ht đc c quá trình lch s
phát trin cng nh tng lai phát trin ca ngân hàng đin t, mt đnh ngha
tng quát nht v ngân hàng đin t có th đc din đt nh sau: Ngân hàng
đin t bao gm tt c các dng ca giao dch gia ngân hàng và khách hàng (cá
nhân và t chc) da trên quá trình x lý và chuyn giao d liu s hoá nhm
cung cp sn phm dch v ngân hàng (
Nguyn Minh Kiu, 2007).
2.2. CÁC SN PHM DCH V CA NGÂN HÀNG IN T
2.2.1. Dch v Ngân hàng trc tuyn (Internet Banking)
Dch v ngân hàng trc tuyn là mt trong nhng kênh phân phi các sn phm
dch v ca ngân hàng, mang ngân hàng đn nhà, vn phòng, trng hc, đn bt
k ni đâu và bt c lúc nào. Khi kt ni Internet, bn s đc cung cp và đc
hng dn các sn phm, các dch v ca ngân hàng. Qua đó khách hàng có th
gi đn ngân hàng nhng thc mc, góp ý vi ngân hàng và đc tr li sau mt
thi gian nht đnh.
Dch v ngân hàng trc tuyn giúp khách hàng chuyn tin trên mng thông
qua các tài khon cng nh kim soát hot đng ca các tài khon này. Khách
hàng có th truy cp vào website ca Ngân hàng và thc hin giao dch tài chính,
truy vn thông tin cn thit,… Khách hàng cng có th truy cp vào các Website
khác đ mua hàng và thc hin thanh toán vi Ngân hàng.
Các dch v Internet banking cung cp nh:
Xem s d tài khon
Kim tra s d tài khon tin gi thanh toán
Kim tra các giao dch phát sinh mi nht
Kim tra các thông tin v lãi sut, t giá hi đoái
11
Kim tra các thông tin chng khoán
Yêu cu Ngân hàng fax bng lit kê giao dch, lãi sut tit kim, t giá hi
đoái, bng giá chng khoán, lit kê giao dch chng khoán.
2.2.3. Mobile Banking
Là hình thc thanh toán trc tuyn qua mng đin thoi di đng, song hành vi
phng thc thanh toán qua mng Internet ra đi khi mng li Internet phát
trin đ mnh vào khong thp niên 90. Phng thc này đc ra đi nhm gii
quyt nhu cu thanh toán các giao dch có giá tr nh hoc nhng dch v t đng
không có ngi phc v.
Mun tham gia dch v, khách hàng đng ký đ tr thành thành viên chính
thc trong đó quan trng là cung cp nhng thông tin c bn nh: s đin thoi
di đng, tài khon cá nhân dùng trong thanh toán. Sau đó, khách hàng đc nhà
cung ng dch v thanh toán qua mng này cung cp mt mã s đnh danh. Mã s
này không phi s đin thoi và nó s đc chuyn thành mã vch đ dán lên
đin thoi di đng, giúp cho vic cung cp thông tin khách hàng khi thanh toán
nhanh chóng, chính xác và đn gin hn các thit b đu cui ca đim bán hàng
hay cung ng dch v. Cùng vi mã s đnh dng khách hàng còn đc cp mt
mã s cá nhân (PIN) đ khách hàng xác nhn giao dch thanh toán khi nhà cung
cp dch v thanh toán yêu cu. Sau khi hoàn tt các th tc cn thit thì khách
hàng s là thành viên chính thc và đ điu kin đ thanh toán thông qua đin
thoi di đng.
Các dch v Mobile banking cung cp nh:
Nhn tin nhn khi s d tài khon tin gi thanh toán, tài khon th thay
đi.
Xem s d tài khon tin gi thanh toán, s d th hin ti.
cc phí đin, nc, đin thoi, internet, thông qua ngân hàng nhanh
chóng.
Chuyn tin (Money transfer): Khách hàng có th chuyn tin t tài khon
tin gi thanh toán đn các tài khon tin gi thanh toán khác hoc chuyn
13
tin đn ngi nhn tin mt bng CMND, passport, th
Chuyn đi ngoi t (Foreign exchange): Khách hàng có th chuyn đi
ngoi t ca mình t tài khon ngoi t sang tài khon tin gi thanh toán
Vit nam đng trong h thng.
Khách hàng có th tra cu thông tin nh xem s d tài khon, lit kê các
giao dch trên tài khon,
2.2.5. Kiosk Banking
Là s phát trin ca dch v Ngân hàng hng ti vic phc v khách hàng vi
cht lng cao nht và thun tin nht. Trên đng ph s đt các trm làm vic
vi đng kt ni internet tc đ cao. Khi khách hàng cn thc hin giao dch
hoc yêu cu dch v, h ch cn truy cp, cung cp s chng nhn cá nhân và
mt khu đ s dng dch v ca h thng Ngân hàng phc v mình.
2.2.6. Call Centre
Do qun lý d liu tp trung nên khách hàng có tài khon ti bt k chi nhánh
nào vn gi v mt s đin thoi c đnh ca trung tâm này đ đc cung cp
mi thông tin chung và cá nhân. Khác vi Phone banking ch cung cp các loi
thông tin lp trình sn, Call centre có th linh hot cung cp thông tin hoc tr li
các thc mc ca khách hàng.
Cung cp các thông tin v sn phm dch v ca ngân hàng nh tin gi
thanh toán, tit kim, cho vay, chuyn tin, t giá,…
Gii thiu qua đin thoi các sn phm th ca ngân hàng
ng ký làm th qua đin thoi
Thc hin thanh toán các hóa đn đin, nc, đin thoi, truyn thình cáp,
bo him, Internet và các hình thc chuyn tin khác
Home banking, Telephone banking hoc mua hàng trên mng vi mt đu đc
th thông minh kt ni vào máy tính cá nhân (Nguyn Minh Kiu, 2007).
2.3. Thng mi đin t