B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
Lể QUANG TIN HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN Lụ RI RO
TệN DNG I VI DOANH NGHIP VA VÀ
NH TI NGỂN HÀNG THNG MI C
PHN Á CHỂU
LUN VN THC S KINH T

TP. H Chí Minh - Nm 2012
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
Tôi xin cam đoan s liu nêu trong lun vn này đc thu thp t các
ngun thc t, đc công b trên các báo cáo ca c quan Nhà nc; đc
đng ti trên các tp chí, báo chí, các website hp pháp. Các gii pháp, kin
ngh là ca cá nhân tôi rút ra t quá trình nghiên cu lỦ lun và thc tin.

Tp. H Chí Minh, ngày 12 tháng 07 nm 2012
Ngi cam đoan
Lê Quang Tin

i

MC LC

Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các t vit tt
Danh mc các bng, biu
LI M U 1
CHNG I : Lụ LUN CHUNG V RI RO TệN DNG VÀ QUN
Lụ RI RO TệN DNG
I VI DNVVN TI CÁC NHTM
3
1.1 RI RO TệN DNG 3
1.1.1 Khái nim v tín dng ngân hàng 3

Vit Nam 23
KT LUN CHNG I 23
CHNG II : THC TRNG CÔNG TÁC QUN Lụ RI RO TÍN
DNG I VI DNVVN TI NHTMCP Á CHÂU 24
2.1 GII THIU V NHTMCP Á CHÂU 24
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin 24
2.1.1.1 Nhng ct mc đáng nh 24
2.1.1.2 Thành tích đt đc 24
2.1.2 Tình hình hot đng kinh doanh trong thi gian qua 25
2.2 THC TRNG HOT NG TệN DNG VÀ CÔNG TÁC
QUN Lụ RI RO TệN DNG I VI DNVVN TI
NHTMCP Á CHÂU 26
2.2.1 Tình hình huy đng vn 26
2.2.2 Hot đng tín dng giai đon 2008-2011 29
2.2.3 Thc trng cho vay các DNVVN 30
2.2.3.1 Tình hình cho vay các DNVVN qua các nm 30
2.2.3.2 Tình hình tài tr DNVVN thông qua các chng trình
iii

hp tác 32
2.2.3.3 Tình hình n xu khi cho vay các DNVVN 36
2.2.4 Công tác qun lý ri ro tín dng đi vi DNVVN ti
NHTMCP Á Châu 38
2.2.4.1 C cu t chc hot đng tín dng 38
2.2.4.2 Chính sách tín dng 40
2.2.4.3 H thng xp hng tín dng doanh nghip ni b 41
2.2.4.4 Các gii hn trong hot đng tín dng ca ngân hàng
và khách hàng 43
2.2.4.5 Công tác kim tra, kim soát ni b 44
2.2.4.6 H thng thông tin ngân hàng 44

3.2.2.1 Giai đon tip nhn h s 62
3.2.2.2 Giai đon thm đnh h s vay vn 63
3.2.2.3 Giai đon quyt đnh cho vay 64
3.2.2.4 Giai đon kim tra sau cho vay 65
3.2.3 Gii pháp x lỦ n có vn đ và x lỦ tn tht tín dng 66
3.2.3.1 Cho vay thêm 66
3.2.3.2 Chuyn n quá hn 66
3.2.3.3 X lỦ n có vn đ 66
3.2.3.4 S dng các công c bo him và bo đm tin vay . 67
3.2.3.5 Bán n 67
3.2.3.6 Khi kin 68
3.2.4 Hoàn thin và nâng cp h thng xp hng tín dng doanh
nghip ni b hin hành 68
3.2.5 Hoàn thin và phát trin h tng công ngh thông tin 69
3.2.6 Nâng cao vai trò ca kim soát ni b ngân hàng 69
3.2.7 Tiêu chun hóa cán b làm công tác tín dng doanh nghip 70
3.2.8
Gii pháp nhm hoàn thin mô hình qun lỦ ri ro tín dng 72

v

3.2.9 Tng cng các mi quan h vi các hip hi, ban ngành 74
3.3 KIN NGH I VI CÁC DNVVN 75
3.4 KIN NGH I VI NGỂN HÀNG NHÀ NC 75
3.5 KIN NGH I VI CÁC C QUAN QUN Lụ NHÀ NC78
KT LUN CHNG III 80
PHN KT LUN 81
TÀI LIU THAM KHO
PH LC


BS Bt đng sn
BTD Ban tín dng
DN Doanh nghip
DNNN Doanh nghip Nhà nc
DNVVN Doanh nghip va và nh
HTD Hi đng tín dng
HMTD Hn mc tín dng
KH


Ngân hàng Thng mi C phn
NHTMNN Ngân hàng Thng mi Nhà nc
NVTD Nhân viên tín dng
QHKH Quan h khách hàng
QLRRTD Qun lỦ ri ro tín dng
RRTD Ri ro tín dng
TCTD T chc tín dng
TD Tín dng
vii


Công ty cho thuê tài chính-Ngân
hàng thng mi c phn Á Châu
CAR
Capptal Adequacy
Ratio

H s an toàn vn
CIC
Credit Information
Center

Trung tâm thông tin tín dng ca
Ngân hàng Nhà nc

CLMS
Customer Loan
Manage System

Chng trình qun lỦ tín dng
EU
European Union

Liên minh Châu Âu
L/C
Letter of Credit

Th tín dng
ROA
Return on Asset

Bng 2.6 : Tình hình cho vay DNVVN qua các nm
Bng 2.7 : D n cho vay DNVVN theo ngành ngh
Bng 2.8 : Tình hình tài tr các DNVVN t các chng trình hp tác
Bng 2.9 : Tình hình n xu giai đon 2008-2011
Bng 2.10 : Phân loi d n cho vay DNVVN theo ngành ngh
Bng 2.11 : Xp hng và phân loi n đi vi KHDN

Biu đ 2.1 : D n cho vay DNVVN theo thi gian
Biu đ 2.2 : D n cho vay DNVVN theo ngành ngh
Biu đ 2.3 : T trng n xu ca ACB theo thi gian

Hình 1.1 : Nhng khó khn và thit hi khi xy ra RRTD

1

LI M U
1. Tính cp thit ca đ tƠi :
Tín dng là mt nghip v truyn thng ca ngân hàng thng mi
(NHTM), chim t trng ln khong 70% hot đng kinh doanh ca NHTM.
Theo đó ri ro trong hot đng kinh doanh ngân hàng tp trung ch yu vào
lnh vc tín dng. Trong xu th toàn cu hóa và hi nhp quc t, nguy c và
mc đ ri ro ngày càng tng lên vi nhng biu hin ht sc đa dng và phc
tp. Do đó đ đm bo an toàn tài chính, nâng cao nng lc cnh tranh, đòi hi
NHTM phi có phng pháp qun lỦ tt ri ro tín dng.
DNVVN đư và đang đóng góp mt vai trò quan trng trong s phát trin
kinh t - xư hi ca Vit Nam. Vic phát trin DNVVN là mt trong nhng
mc tiêu và chính sách kinh t mà chính ph Vit Nam đư đt ra. Khách hàng
DNVVN là khách hàng ch đo ca ACB hin ti cng nh trong thi gian ti.
Hin nay, di tác đng ca tình hình suy thoái kinh t toàn cu cng vi
tác đng ca chính sách tht cht tin t ca NHNN, hot đng ca đa phn các

c th:
Chng 1: LỦ lun chung v ri ro tín dng và qun lỦ ri ro tín dng đi
vi DNVVN ti các NHTM.
Chng 2: Thc trng hot đng tín dng và công tác qun lỦ ri ro tín
dng đi vi DNVVN ti NHTMCP Á Châu.
Chng 3: Gii pháp hoàn thin công tác qun lỦ ri ro tín dng đi vi
DNVVN ti NHTMCP Á Châu.
3

CHNG 1:
Lụ LUN CHUNG V RI RO TệN DNG VÀ QUN LÝ RI RO TệN
DNG I VI DNVVN TI CÁC NHTM
1.1 RI RO TệN DNG
1.1.1 Khái nim v tín dng ngơn hƠng
Cho vay là mt hình thc cp tín dng, theo đó TCTD giao cho KH s
dng mt khon tin đ s dng vào mc đích và thi gian nht đnh theo tha
thun theo nguyên tc có hoàn tr c gc và lưi.
Tín dng là quan h vay mn, quan h s dng vn ln nhau gia
ngi đi vay và ngi cho vay da trên nguyên tc hoàn tr, kèm theo li tc
khi đn hn. Tín dng có th hiu mt cách đn gin là mt quan h giao dch
gia hai ch th, trong đó mt bên chuyn giao quyn s dng tin hoc tài sn
cho bên kia bng nhiu hình thc nh : cho vay, bán chu hàng hóa, chit khu,
bo lưnh,… đc s dng trong mt thi gian nht đnh và theo mt s điu
kin nht đnh nào đó đư tha thun.

Ri ro danh mc : nguyên nhân phát sinh là do nhng hn ch trong qun lỦ
danh mc cho vay ca ngân hàng, đc phân chia thành ri ro ni ti và ri ro
tp trung
Ri ro ni ti: xut phát t các yu t, các đc đim riêng có, mang tính
5

riêng bit bên trong ca mi ch th đi vay hoc ngành, lnh vc kinh t. Nó
xut phát t đc đim hot đng hoc đc đim s dng vn ca KH vay vn.
Ri ro tp trung là trng hp ngân hàng tp trung vn cho vay quá
nhiu đi vi mt s khách hàng, mt s ngành kinh t, hoc trong cùng mt
khu vc đa lỦ hoc cùng mt loi hình cho vay có ri ro cao.
Ri ro giao dch: nguyên nhân phát sinh là do nhng hn ch trong quá
trình giao dch và xét duyt cho vay, đánh giá khách hàng. Ri ro giao dch có
ba b phn chính là: ri ro la chn, ri ro bo đm và ri ro nghip v.
Ri ro la chn là ri ro có liên quan đn quá trình đánh giá và phân
tích tín dng khi ngân hàng la chn nhng phng án cho vay vn có hiu
qu đ ra quyt đnh cho vay.
Ri ro đm bo: Phát sinh t các tiêu chun đm bo nh các điu
khon trong hp đng vay, các loi tài sn đm bo, ch th đm bo, hình
thc đm bo và mc cho vay trên giá tr tài sn đm bo.
Ri ro nghip v là ri ro liên quan đn công tác qun lỦ khon vay và
hot đng cho vay, bao gm c vic s dng h thng xp hng tín dng và k
thut x lỦ các khon vay có vn đ.
 Tác đng ca ri ro tín dng đi vi ngơn hƠng
Khi gp ri ro tín dng, NH không thu đc vn tín dng đư cp và lưi
cho vay, nhng vn phi chi tr lưi và gc tin gi khi đn hn, dn đn NH
mt cân đi trong vic thu chi, vòng quay vn tín dng gim nên kinh doanh
không hiu qu. Thm chí dn đn tình trng mt kh nng thanh khon, làm
mt lòng tin ngi gi tin, nh hng đn uy tín ca NH.
Khi mt NH gp khó khn, d gây hoang mang lo s trong dân chúng,

Nhóm du hiu liên quan đn giao dch ngân hàng: nhng thay đi bt
thng trong tài khon tin gi thanh toán, có du hiu tìm kim ngun tài tr
bt thng, chm thanh toán n gc và lưi cho ngân hàng, ….
Nhóm du hiu liên quan đn hot đng kinh doanh, tình hình tài
7

chính và phng pháp qun lý ca khách hàng:

khó khn trong vic phát trin
sn phm, sn phm có tính thi v cao, phát sinh chi phí bt thng, thay đi
c cu t chc, thuyên chuyn nhân viên quá thng xuyên, chy theo trào lu,
vn đ th hiu, ….
Nhóm du hiu phát sinh t chính sách tín dng ca ngân hàng: đánh
giá và phân loi không chính xác ri ro khách hàng, du hiu che giu n có
vn đ, h s tín dng không đy đ, phát trin tín dng quá mc, ….
Khi phát hin thy các du hiu phát sinh ri ro, NVTD phi tin hành
ngay các bc xác đnh mc đ nghiêm trng và nguyên nhân, đng thi phi
tái phân loi khon vay. Các nguyên nhân gây ra ri ro có th do:
Nhóm các nguyên nhân ni ti t phía khách hàng: thông tin gian di,
thiu trung thc; không hp tác; s yu kém trong qun lỦ; s đ v ca đi
tác; sn phm và công ngh ca doanh nghip lc hu, thiu vn trong đu t
dài hn, yu t cnh tranh, s phn đi, ty chay ca công chúng đi vi tác
đng xu trong sn phm/ hành vi doanh nghip. Hay các nguyên nhân phát
sinh t thái đ, uy tín và kh nng thanh toán ca đi tác đu vào, đu ra gián
tip nh hng kh nng tr n ca khách hàng.
Nhóm nguyên nhân ni ti t phía NH: Vic ngân hàng không thu hi
đc vn có th do đư buông lng qun lỦ, cp tín dng không minh bch; áp
dng mt chính sách tín dng kém hiu qu; trình đ, nng lc yu kém, thiu
trách nhim, mt phm cht ca mt s nhân viên NH tham gia cp TD, ….
Nhóm nguyên nhân khách quan bên ngoài: suy thoái kinh t hoc do

DN nh
DN va
S lao đng
Tng
ngun vn
S lao
đng
Tng ngun
vn
S lao
đng
I. Nông, lâm
nghip và thy sn
10 ngi tr
xung
20 t đng
tr xung
t trên 10
ngi đn
200 ngi
t trên 20 t
đng đn
100 t đng
t trên 200
ngi đn
300 ngi
II. Công nghip và
xây dng
10 ngi tr
xung

1.2.1.2 c đim ca DNVVN
Tn ti vƠ phát trin  hu ht các lnh vc, các thƠnh phn kinh t
nh : thng mi, dch v, công nghip, nông nghip,… và hot đng di
mi hình thc nh : DNNN, DN t nhân, công ty c phn, công ty trách nhim
hu hn, DN có vn đu t nc ngoài,….
Có tính nng đng cao và rt nhy cm trc nhng thay đi ca th
trng do các DNVVN có kh nng chuyn hng kinh doanh và chuyn
hng mt hàng nhanh.
Chu k sn xut kinh doanh ngn : DNVVN có vn đu t ban đu ít
nên chu k sn sut kinh doanh ca DN thng ngn nên kh nng thu hi vn
nhanh to điu kin cho DN kinh doanh hiu qu.
Nng lc kinh doanh còn hn ch : Do đc đim vn hot đng nh, kh
nng tip cn các ngun tài chính khác thp nên các DNVVN thng gp khó
khn trong vic m rng quy mô hot đng, trin khai các d án ln và đu t
sn xut mi.
Bên cnh đó, do quy mô vn nh nên nên các DNVVN không có điu kin
đu t nhiu vào vic nâng cp, đi mi máy móc, mua sm thit b công ngh
tiên tin, hin đi. DNVVN cng gp khó khn trong vic tìm kim th trng
và phân phi sn phm do thiu thông tin v th trng, công tác tip th hình
nh còn kém hiu qu, làm cho các mt hàng sn xut ra khó tiêu th tên th
trng dn đn hn ch kh nng chim lnh th trng và gim kh nng cnh
tranh.
Trình đ lao đng vƠ nng lc qun lỦ còn thp : trình đ và tay ngh
ca ngi lao đng, đi ng qun lỦ trong các DNVVN cng là mt vn đ
bc xúc hin nay. Lc lng lao đng ch yu là lao đng ph thông, ít đc
đào to tay ngh và thiu k nng đng thi cng ít đc ch DN quan tâm đào
10

to và đào to li nhm nâng cao tay ngh trong khi cht lng ngun lao đng
có Ủ ngha quan trng đi vi s tn ti và phát trin ca DN. Bên cnh đó k

có du hiu gim li. nh đim là 9 tháng đu nm 2011, s lng DNVVN
thành lp mi cng gim đi đáng k.
Bên cnh vic gim v lng đng kỦ mi, s lng các DN gii th,
ngng hot đng/gii th không chính thc tính đn ht tháng 9/2011 cng lên
ti 160.930 doanh nghip. Hin nay, s lng DN đang tn ti là 445.970 DN.
Thng kê ca Tng cc Thng kê cng cho thy, tc đ gii th và ngng hot
đng ca DN trong 2 nm 2009 và 2010 gn gp đôi so vi nhng nm trc.
iu đáng nói là phn ln đi tng DN phá sn ri vào quy mô nh và va.
im qua tình hình phát trin cho thy DNVVN thành công nht trong
nn kinh t m, có ngun lao đng di dào, mc tin lng thp.  Vit Nam
ch yu là loi hình công ty trách nhim hu hn, công ty c phn tp trung
vào mt s lnh vc nh: ch bin nông lâm thy hi sn, gia công hàng may
mc, sn xut giày dép, linh kin thit b đin t, làm y thác cho các DN ln,
gia công cho các công ty nc ngoài, S phát trin DNVVN đóng góp quan
trng vào tng trng kinh t, tng thu ngân sách nhà nc, to công n vic
làm, tng thu nhp cá nhân, gim đói nghèo, góp phn n đnh và phát trin xư
hi.
1.2.1.4 Các điu kin h tr cho s phát trin ca DNVVN
Quyt đnh 236/2006/Q-TTg v vic phê duyt k hoch phát trin
DNVVN 5 nm 2006-2010 là mt bc c th hóa chính sách, to thun li
đy nhanh tc đ phát trin DNVVN c v quy mô và cht lng.
Ngh đnh 56/2009/CP-N, ngày 30/06/2009 và Ngh quyt s 22/NQ-CP
ca Chính ph. Chính ph đa ra 6 bin pháp ln h tr các DNVVN : Hng
dn xây dng k hoch, chng trình tr giúp phát trin DNVVN; Tng cng
kh nng tip cn ngun vn tín dng và huy đng các ngun lc h tr tài
chính cho DNVVN; Tháo g khó khn v mt bng sn xut; H tr nâng cao
12

nng lc cnh tranh cho các DNVVN; y mnh thc hin mt s gii pháp
ci cách th tc hành chính to thun li cho DNVVN; Xây dng và cng c

thêm uy tín, làm cho các ngân hàng mnh dn đu t vn nhiu hn cho loi
hình DN này.
1.2.1.6 Nhng khó khn, hn ch
Bên cnh nhng thun li nh : là loi hình DN nng đng trong kinh
doanh và hot đng đa dng trong nhiu lnh vc, ngành ngh, rt nhy cm
vi nhng bin đng ca th trng, chuyn đi mt hàng nhanh, phù hp th
hiu ngi tiêu dùng, tn dng đc nguyên vt liu, nhân lc ti ch, d dàng
cnh tranh, lên li, xâm nhp th trng, là loi hình DN luôn nhn đc s
quan tâm đu t ca ng và Nhà nc thì các DNVVN vn còn nhng mt
khó khn, hn ch :
Xut phát đim ca các DNVVN thng lƠ t kinh nghim kinh doanh
thc t ca ch DN, các yu t v qun lỦ vƠ thc thi pháp lut còn có
phn hn ch nên dn đn mt s tình trng không đnh lng đc ri ro ca
hot đng kinh doanh.
V k thut vƠ công ngh, di 10% s DNVVN có công ngh, thit b
tiên tin, còn li trên 90% đang s dng công ngh trung bình hoc lc hu,
mc đ đu t đi mi công ngh thp, do đó sc cnh tranh sn phm yu,
nh hng đn vic s dng tài nguyên (nguyên nhiên vt liu, nng lng, …)
và bo v môi trng. S tham gia và th hng ca DNVVN đi vi các dch
v đào to v qun lý, t vn tài chính, k toán, thu, t vn qun lỦ, ng dng
công ngh thông tin, … còn rt hn ch. Nng lc tip cn và chim lnh th
trng, nht là nhng th trng ngoài nc cng là mt hn ch đáng k.
Các DNVVN t nhơn tip cn hn ch ti các chính sách, chng trình
u đƣi, h tr ca Chính ph. Mc dù Chính ph có mt s chính sách,
chng trình u đưi, h tr phát trin doanh nghip, nhng các DNVVN còn
cha tip cn đc hiu qu. T l DNVVN tham gia và các chng trình h
14

tr ca Chính ph nh Chng trình xúc tin thng mi quc gia, Qu đi
mi Khoa hc Công ngh, còn rt khiêm tn (di 10%). Do các DNVVN