BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO - BỘ Y TẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y TẾ CÔNG CỘNG

TỈ LỆ LƯU HÀNH LEPTOSPIRA Ở NGƯỜI VÀ CÁC YẾU TỐ
LIÊN QUAN TRÊN ĐỊA BÀN HAI HUYỆN YÊN ĐỊNH
VÀ NHƯ THANH, THANH HÓA, NĂM 2013

Luận văn thạc sĩ chuyên ngành y tế công cộng.
Mã số: 60.72.03.01 Hà Nội, 2014

i
MỤC LỤC
Trang
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ii
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU iii
TÓM TẮT v
ĐẶT VẤN ĐỀ 1
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 3
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 4
CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU………………….30
1. Đối tượng nghiên cứu……………………………………………………………30
2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu………………………………………………30
3. Thiết kế………………………………………………………………………… 31
4. Phương pháp chọn mẫu………………………………………………………….31
5. Phương pháp thu thập mẫu………………………………………………………32
6. Các biến số nghiên cứu………………………………………………………… 33
7. Các khái niệm, thước đo, tiêu chuẩn đánh giá 35
8. Phương pháp phân tích 35
9. Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu 36
10. Sai số và biện pháp khắc phục 36
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ 38
CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN 56
CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN 61
CHƯƠNG 6: KHUYẾN NGHỊ 63
TÀI LIỆU THAM KHẢO 64
PHỤ LỤC 69
Phụ lục 1. Bộ câu hỏi phỏng vấn đối tượng 69
Phụ lục 2. Kế hoạch nghiên cứu 87
Phụ lục 3. Quy trình lấy mẫu, đóng gói, vận chuyển huyết thanh 90
Phụ lục 4. Quy trình tách chiết và bảo quản huyết thanh 93

iii
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU

Bảng/biểu đồ Trang
Bảng 1.1. Tình hình mắc Leptospirosis khu vực Châu Á Thái Bình Dương
năm 2009
11

Bảng 1.2. Điều trị Leptospirosis
24

Bảng 3.1: Phân bố đối tượng theo tuổi, giới, trình độ học vấn, nghề nghiệp 38

Biểu đồ 3.1: Phân bổ tỉ lệ nhiễm Leptospira theo huyện
Biểu đồ 3.2.1: Phân bố các trường hợp nhiễm Leptospira theo tuổi, giới

Biểu đồ 3.2.2: Phân bố các trường hợp nhiễm Leptospira theo trình độ học
vấn
Biểu đồ 3.2.3: Phân bố các trường hợp nhiễm Leptospira theo nghề nghiệp
Bảng 3.2: Mối liên quan giữa khả năng nhiễm Leptospira và đặc điểm của
đối tượng tại Yên Định
39

40

41


đối tượng tại Như Thanh
46

Bảng 3.10: So sánh tỉ lệ nhiễm Leptospira giữa nhóm làm ruộng và chăn
nuôi tại Như Thanh
46

Bảng 3.11: So sánh tỉ lệ nhiễm Leptospira giữa nhóm làm ruộng và giết 47
iv
mổ động vật tại Như Thanh
Bảng 3.12: So sánh tỉ lệ nhiễm Leptospira giữa nhóm làm ruộng và nghề
khác tại Như Thanh
47

Bảng 3.13: So sánh tỉ lệ nhiễm Leptospira giữa nhóm chăn nuôi và giết
mổ động vật tại Như Thanh
47

Bảng 3.14: So sánh tỉ lệ nhiễm Leptospira giữa nhóm chăn nuôi và nghề
khác tại Như Thanh
48

Bảng 3.15: So sánh tỉ lệ nhiễm Leptospira giữa nhóm giết mổ động vật và
nghề khác tại Như Thanh
48

Bảng 3.16: Mối liên quan giữa khả năng nhiễm Leptospira và đặc điểm


Bảng 3.24: Mối liên quan giữa khả năng nhiễm Leptospira với với các
hoạt động chăn nuôi
53

Bảng 3.25: Mối liên quan giữa nhiễm Leptospira với hoạt động giết mổ
động vật
54

Bảng 3.26: Mối liên quan giữa nhiễm Leptospira với việc sử dụng bảo hộ
lao động
55

Bảng 3.27: Mối liên quan giữa nhiễm Leptospira với vệ sinh cá nhân sau
lao động
55

v

TÓM TẮT

Leptospirosis là một vấn đề sức khỏe quan trọng cần được kiểm soát do tính đa dạng về
đường lây truyền và khó khăn trong chẩn đoán và điều trị. Bệnh thường xảy ra tại các khu vực
nhiệt đới với các vấn đề liên quan tới quản lý động vật và điều kiện thời tiết thuận lợi cho xoắn
khuẩn Leptospira tồn tại và lan truyền từ môi trường, động vật sang người. Hai huyện Yên
Định và Như Thanh thuộc tỉnh Thanh Hóa là nơi có những điều kiện thuận lợi nói trên cho
bệnh Leptospirosis tồn tại và phát triển. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm điều tra tỉ lệ lưu
1


Leptospirosis -  Leptospira
gây nên [43] - 
           
 [21].

 [2], [43], [36]áp
Leptospira 
 [25] 

 [21].
Leptospirosis c 


 [7], [32], [35]
 

Leptospira
 [22], [36].
Leptospira
 [32], [35]

 


Leptospira




  Leptospira.

2.1. Leptospira -60
.
2.2.   bnh Leptospirosis ti Yên 
. 4



ão vô khu[43].
Th
òn có vàng da, vàng m
                
(Leptospira icterohaemorrhagiae). Bi  

[43]. Ngoài ra còn xu- 

            

[4]. 
http://diseasesandillnessinfectiousdiseases.blogspot.com/2011/04/rheumatic-
fever-symptoms-leptospirosis.html
6

- Ca b
+ S- 40
0
C, rét run kéo dài 5 --5
ngày sau s


+ Hã, mê s
viêm màng não nmpho.
+ Xung 

ão tu- 
 

 
- :
Leptospira 



            
test), xét ng      
IgM/IgG ELISA (Enzyme linked Immunosorbent Assay  
8

 Leptospira và các
týp huy
án huynguyên lý: Kháng
th
   Leptospira      
kính hi
òng thí nghi

khác nhau.
    Leptospira,   
            
             
ELISA còn 
do Leptospira trong c.

              

Leptospira 
  môi t

.
2.  Leptospirosis
Leptospira 

   do Leptospira            
ng phLeptospira
Leptospira
10

gi s, sb, s mùa thu, b Akiyama,  
ho s  [1].

chi chi
              . Leptospira
icterohaemorrhagiae   tác nhân gây b   II bùng
phát t   vàng da và t
t cao [36].
       Anh Andy
Holmes ã [26]. 
Leptospira
[26].


[8].
 [40]



Malaysia
New Zealand
Philippine
Vanuatu







            
             

[40].
12


- Tên tác nhân là Leptospira   Spirochaetales   Leptospiraceae.
Leptospira     Leptospira interrogans, còn loài Leptospira biflexa

loài Leptospira 
Leptospira
nhóm 
nhóm týp 
 nhóm       
 là L. australis, L. autumnalis, L. bataviae, L. canicola, L. gripohosa, L.
hebdomidis, L. icterohaemorrhagiae, L. mitis, L. poi, L. pomona, L. saxkoebing và L.
sejroe [2].
- Hình thái: Leptospira soi t

 Leptospira là các loài g
[48]. Leptospira 


[40]. Khi nhi
ình trsuy th
ão và th


ý ch
Leptospirosis còn 
14

la


nghi
[30], [36] Leptospira


[30], [33], [43]. 



].




ình n-2000
ì khác bi-

7 ch[2].
Leptospira 

 

16



Leptospira [27]Leptospira  Sejroe 
Hebdomadis. 
Javanica
(61,5%)  Icterohaemorrhagiae (30,8%) [27].
    Mohamed-Hassan     Kelantan 
Terengganu, Malaysia 
[38]
Icterohaemorrhagiae (12,3%), Canicola (2,5%), Ballum (1,2%)
Pyrogenes (1,2%)   Icterohaemorrhagiae (15%), Canicola (1,1%),
Pyrogenes (1,1%)  Hebdomadis (1,1%). Nghiên       
Leptospira 
[38]. 

[45]. Ngh-