BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT
HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM
PHAN VĂN DŨNG
ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN
QUY HOẠCH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI
TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HƯƠNG SƠN - TỈNH HÀ TĨNH LUẬN VĂN THẠC SĨ
ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN
QUY HOẠCH XÂY DỰNG NÔNG THÔN MỚI
TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN HƯƠNG SƠN - TỈNH HÀ TĨNH
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI
MÃ SỐ: 60.85.01.03
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. VŨ THỊ BÌNH HÀ NỘI, NĂM 2015
Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp
Page iii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu,
kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được sử dụng để bảo vệ
một học vị nào.
Tôi cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được
cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ rõ nguồn gốc.
Hà Nội, ngày tháng năm 2015
Tác giả luận văn
Phan Văn Dũng
Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp
Page v
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN…………………………………………………………………i
LỜI CẢM ƠN…………………………………………………………………….ii
MỤC LỤC v
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT viii
DANH MỤC BẢNG ix
MỞ ĐẦU 1
1. Tính cấp thiết của đề tài 1
2. Mục đích, yêu cầu của đề tài 2
2.1. Mục đích của đề tài 2
2.2. Yêu cầu của đề tài 2
Chương 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 4
2.2.
Nội dung nghiên cứu 30
2.2.1. Đánh giá điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Hương Sơn 30
2.2.2. Thực trạng phát triển nông thôn huyện Hương Sơn 30
Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp
Page vi
2.2.3. Đánh giá các tiêu chí nông thôn mới trên địa bàn huyện Hương Sơn so với bộ
tiêu chí Quốc gia về nông thôn mới 30
2.2.4. Đánh giá tình hình tổ chức thực hiện quy hoạch xây dựng nông thôn mới trên
địa bàn xã Sơn Diệm - huyện Hương Sơn 31
2.2.5.
Đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng thực hiện quy hoạch xây dựng nông
thôn mới trên địa bàn huyện 31
2.3.
Phương pháp nghiên cứu 32
2.3.1.
Phương pháp điều tra, thu thập số liệu, tài liệu 32
3.2.1.
Đánh giá thực trạng phát triển khu dân cư nông thôn 43
3.2.2. Thực trạng phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn 44
3.2.3. Thực trạng những vấn đề xã hội nông thôn 45
3.2.4. Tình hình thực hiện quy hoạch xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện . 46
3.3.
Đánh giá các tiêu chí nông thôn mới trên địa bàn huyện Hương Sơn
so với bộ tiêu chí Quốc gia về nông thôn mới 55
3.3.1.
Nhóm tiêu chí quy hoạch 55
3.3.2. Nhóm tiêu chí về hạ tầng kinh tế - xã hội 56
3.3.3. Nhóm tiêu chí về kinh tế và tổ chức sản xuất 57
3.3.4. Nhóm tiêu chí về văn hóa - xã hội - môi trường 57
3.3.5.
Nhóm tiêu chí Hệ thống chính trị 58
3.4.
Giải pháp tổ chức sản xuất 82
3.5.4.
Giải pháp cơ chế chính sách 83
3.5.5.
Giải pháp phát triển các lĩnh vực Văn hóa - Xã hội - Môi trường 83
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 84
1. Kết luận 84
2. Kiến nghị 85
TÀI LIỆU THAM KHẢO 86
PHỤ LỤC 88Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp
Page viii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ
BCĐ : Ban chỉ đạo
CNH-HĐH : Công nghiệp hóa – hiện đại hóa
CSHT : Cơ sở hạ tầng
CTMTQG : Chương trình mục tiêu Quốc gia
Bảng 3.2. Kết quả thực hiện 19 tiêu chí theo bộ tiêu chí của tỉnh Hà Tĩnh
về nông thôn mới của 30 xã 53
Bảng 3.3. Quy hoạch đất ở nông thôn 60
Bảng 3.4. Hệ thống đường giao thông trục xã, liên xóm 62
Bảng 3.5. Công suất các trạm biến áp đến năm 2014 62
Bảng 3.6. Quy hoạch nhà văn hóa và sân thể thao các xóm 63
Bảng 3.7. Kết quả thực hiện quy hoạch sử dụng đất đến năm 2014 71
Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp
Page 1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Nông nghiệp, nông thôn có vai trò rất quan trọng trong phát triển kinh tế -
xã hội của mỗi quốc gia. Việt Nam là nước nông nghiệp, dân số sống ở khu vực
nông thôn chiếm gần 70% dân số cả nước. Vì vậy, phát triển nông nghiệp, nông
thôn có ý nghĩa rất quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế xã hội, Đảng và
Nhà nước ta đã rất quan tâm đến phát triển nông nghiệp nông thôn.
Trong những năm gần đây cùng với sự phát triển nhanh chóng nền kinh tế của
đất nước, kinh tế khu vực nông thôn đã có nhiều khởi sắc rõ rệt. Tuy nhiên do trình độ
sản xuất còn thấp nên tốc độ tăng trưởng kinh tế, đóng góp cho GDP của khu vực
nông thôn còn chậm. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội ở nông thôn còn yếu kém, lạc
hậu và không đồng bộ. Kết cấu hạ tầng chưa đảm bảo yêu cầu phát triển kinh tế; Cơ
cấu hạ tầng kết nối giữa các khu vực còn yếu kém. Trước tình hình đó, để thúc đẩy sự
Xuất phát từ nhu cầu thực tế trên tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Đánh
giá thực trạng và tổ chức thực hiện quy hoạch xây dựng nông thôn mới trên
địa bàn huyện Hương Sơn - tỉnh Hà Tĩnh”.
2. Mục đích, yêu cầu của đề tài
2.1. Mục đích của đề tài
- Dựa trên các tiêu chí Quốc gia về xây dựng nông thôn mới đánh giá thực
trạng công tác phát triển nông thôn huyện Hương Sơn thời gian qua nhằm khẳng
định những thành tựu của địa phương, đồng thời tìm ra những thuận lợi và khó khăn
trong quá trình phát triển nông thôn của huyện.
- Đánh giá tình hình tổ chức thực hiện phương án quy hoạch xây dựng nông
thôn mới xã Sơn Diệm - huyện Hương sơn nhằm góp phần nâng cao đời sống vật
chất, tinh thần cho người dân, đồng thời có thể làm mô hình tham khảo cho các xã
có điều kiện tương tự.
- Đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng thực hiện xây dựng nông thôn
mới trên địa bàn huyện.
2.2. Yêu cầu của đề tài
- Đánh giá đầy đủ các điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, thực trạng phát
triển nông thôn và đưa ra định hướng phát triển về không gian, mạng lưới điểm
dân cư, về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội theo các tiêu chí của quy hoạch nông
thôn mới.
Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp
Page 3
- Các số liệu, tài liệu điều tra phải đảm bảo tính trung thực, chính xác,
phản ánh đúng hiện trạng.
- Tuân thủ các văn bản pháp quy hiện hành về quy hoạch xây dựng.
- Tuân thủ các quy định pháp lý có liên quan về bảo vệ các công trình kỹ
thuật, công trình quốc phòng, di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh và
bảo vệ môi trường.
- Phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội và các quy
lượng dân cư: ở nông thôn thấp hơn so với thành thị. Có ý kiến dùng chỉ tiêu
trình độ cơ cấu hạ tầng để phân biệt nông thôn với thành thị.
Cũng có một số nhà quản lý lại cho rằng, để phân biệt giữa đô thị và nông
thôn theo sự khác biệt giữa chúng về các mặt kinh tế, xã hội và môi trường. Như
về mặt kinh tế thì giữa đô thị và nông thôn có sự khác biệt về lao động, nghề
nghiệp, mức độ và cách thu nhập về dịch vụ, Về mặt xã hội thì đó là sự khác
biệt trong lối sống, giao tiếp, văn hóa, gia đình, mật độ dân số, nhà ở, Về mặt
môi trường thì chủ yếu ở đây là môi trường tự nhiên, mức độ ô nhiễm,
Quan điểm khác cho rằng nên dựa vào chỉ tiêu trình độ tiếp cận thị trường,
phát triển hàng hoá để xác định vùng nông thôn (nông thôn thấp hơn).
Lại có quan điểm cho rằng, vùng nông thôn là vùng mà dân cư ở đây làm
nông nghiệp là chủ yếu.
Có quan điểm cho rằng, Nông thôn là phần lãnh thổ không thuộc nội
thành, nội thị các thành phố, thị xã, thị trấn được quản lý bởi cấp hành chính cơ
sở là UBND xã.
Theo Nghị định số 41/2010/NĐ-CP ngày 12/4/2010 của Chính phủ về
chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn: Nông thôn là
phần lãnh thổ không thuộc nội thành, nội thị các thành phố, thị xã, thị trấn, được
quản lý bởi cấp hành chính cơ sở là Ủy ban nhân dân xã. Nông thôn Việt Nam
hiện nay có khoảng 70% dân số sinh sống.
Như vậy có thể thấy rằng, khái niệm về nông thôn chỉ mang tính chất
tương đối, thay đổi theo thời gian và theo tiến trình phát triển kinh tế, xã hội của
các quốc gia trên thế giới. Khái niệm nông thôn bao gồm nhiều mặt có quan hệ
chặt chẽ với nhau.
Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp
Page 5
Có thể hiểu: “Nông thôn là vùng khác với vùng đô thị là ở đó có một cộng
đồng chủ yếu là nông dân làm nghề chính là nông nghiệp, có mật độ dân cư thấp
hơn, có cơ cấu hạ tầng kém phát triển hơn, có mức độ phúc lợi xã hội thua kém
Trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu về phát triển (nông thôn) theo định
hướng cộng đồng, và có một số cách dùng từ khác nhau như phát triển theo định
hướng cộng đồng, phát triển dựa vào cộng đồng, phát triển do cộng đồng làm chủ
và phát triển lấy người dân làm trung tâm. Phát triển theo các tên gọi khác nhau
này đều có chung bản chất là phát triển theo định hướng cộng đồng.
Phát triển theo định hướng cộng đồng cho rằng các cộng đồng địa phương
khi có được quyền ra các quyết định và quản lý các nguồn lực trong tay sẽ thực
hiện việc phát triển tốt hơn.
Theo định nghĩa của Ngân hàng thế giới, phát triển do cộng đồng làm chủ
phụ thuộc vào việc xây dựng mối quan hệ đối tác giữa các tổ chức cộng đồng,
các tổ chức phi chính phủ với các đơn vị cung cấp các dịch vụ tư nhân hay công
cộng (như dịch vụ khuyến nông). Trong điều kiện của Việt Nam, có thể hiểu
trong điều kiện khi chính quyền xã, các thôn và các tổ chức cộng đồng đang giữ
vai trò chủ đạo trong việc lựa chọn, lập kế hoạch và quản lý các chương trình,
các hoạt động phát triển địa phương. Điều đó còn bao gồm cả việc chuyển quyền
chủ đầu tư và sử dụng tài chính cho cấp địa phương.
Như vậy, PTNT dựa vào cộng đồng hướng đến con đường, cách thức để
thực hiện các nội dung thông thường trong PTNT. Kết quả cần đạt được ngoài
các nội dung thông thường trong PTNT như tất cả các cách thức PTNT khác,
quan trọng hơn chính là tìm ra con đường, cách thức để thực hiện nó. Các vấn đề
l ý luận về PTNT dựa vào cộng đồng, nhìn chung, xoay quanh việc xem xét cơ
chế, cách thức để huy động sự tham gia tự nguyện và chủ động của cộng đồng
vào tổ chức PTNT (Viện quy hoạch và thiết kế nông nghiệp, 2010).
1.1.4. Quy hoạch nông thôn mới
1.1.4.1. Các khái niệm cơ bản
- Khái niệm về nông thôn mới: Nông thôn mới là nông thôn có kết cấu hạ
tầng kinh tế - xã hội hiện đại, cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất
hợp lý, xã hội dân chủ, ổn định, giàu bản sắc văn hóa dân tộc, đời sống vật chất,
tinh thần được nâng cao, môi trường sinh thái được bảo vệ, an ninh trật tự được
cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân ở nông thôn.
1.1.4.3. Chức năng của nông thôn mới
- Chức năng sản xuất nông nghiệp hiện đại: Nông thôn là nơi diễn ra phần
lớn các hoạt động sản xuất nông nghiệp của các quốc gia. Có thể nói nông nghiệp
là chức năng tự nhiên của nông thôn. Chức năng cơ bản của nông thôn là sản
Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp
Page 8
xuất dồi dào các sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao. Khác với nông thôn
truyền thống, sản xuất nông nghiệp của nông thôn mới bao gồm cơ cấu các
nghành nghề mới, các điều kiện sản xuất nông nghiệp hiện đại hoá, ứng dụng phổ
biến khoa học kỹ thuật tiên tiến và xây dựng các tổ chức nông nghiệp hiện đại.
- Chức năng giữ gìn văn hóa truyền thống: Để đảm bảo giữ gìn được văn
hóa truyền thống tốt đẹp của nông thôn, việc xây dựng nông thôn mới nếu như phá
vỡ đi các cảnh quan làng xã mang tính khu vực đã được hình thành trong lịch sử
thì cũng chính là phá vỡ đi sự hài hoà vốn có của nông thôn, làm mất đi bản sắc
làng quê nông thôn. Điều này không những hạn chế tác dụng của chức năng nông
thôn mà còn có tác dụng tiêu cực đến giữ gìn sinh thái cảnh quan nông thôn và
cảnh quan văn hoá truyền thống.
- Chức năng sinh thái: Quá trình công nghiệp hoá và đô thị hoá khiến con
người ngày càng xa rời tự nhiên, dẫn đến những ô nhiễm trong môi trường nước
và không khí. Nếu so sánh với hệ thống sinh thái đô thị, thì hệ thống sinh thái
nông nghiệp một mặt có thể đáp ứng nhu cầu cung cấp các sản phẩm lương thực
hoa quả cho con người, mặt khác cũng đáp ứng được các yêu cầu về môi trường
tự nhiên. Thuộc tính sản xuất nông nghiệp đã quyết định hệ thống sinh thái nông
nghiệp mang chức năng phục vụ hệ thống sinh thái. Đất đai canh tác nông
nghiệp, hệ thống thuỷ lợi, các khu rừng, thảo nguyên, phát huy các tác dụng
sinh thái như điều hoà khí hậu, giảm ô nhiễm tiếng ồn, cải thiện nguồn nước,
phòng chống xâm thực đất đai, làm sạch đất, Chức năng này chính là một trong
những tiêu chí quan trọng phân biệt giữa thành thị với nông thôn. Thông qua sự
sinh hoạt và sản xuất trên địa bàn xã.
- Hoàn thiện hệ thống các công trình phục vụ việc chuẩn hóa về y tế trên
địa bàn xã.
- Hoàn thiện hệ thống các công trình phục vụ chuẩn hóa về giáo dục trên
địa bàn xã.
- Hoàn chỉnh trụ sở xã và các công trình phụ trợ.
- Cải tạo, xây mới hệ thống thủy lợi trên địa bàn xã.
Thứ ba, Chuyển dịch cơ cấu, phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập nhằm
đạt tiêu chí số 10; 12 trong Bộ tiêu chí quốc gia NTM.
- Chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu sản xuất nông nghiệp theo hướng
phát triển sản xuất hang hóa, có hiệu quả kinh tế cao.
Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp
Page 10
- Tăng cường công tác khuyến nông; Đẩy nhanh nghiên cứu ứng dụng
tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông – lâm – ngư nghiệp.
- Cơ giới hóa nông nghiệp, giảm tổn thất sau thu hoạch trong sản xuất
nông, lâm, ngư nghiệp.
- Bảo tồn và phát triển làng nghề truyền thống theo phương châm “mỗi
làng một sản phẩm”, phát triển ngành nghề theo thế mạnh của địa phương.
- Đẩy mạnh đào tạo nghề cho lao động nông thôn, thúc đẩy đưa công
nghiệp vào nông thôn, giải quyết việc làm và chuyển dịch nhanh cơ cấu lao
động nông thôn.
Thứ tư, Giảm nghèo và an sinh xã hội nhằm mục tiêu đạt tiêu chí số 11
của Bộ tiêu chí quốc gia về NTM.
- Thực hiện có hiệu quả các chương trình giảm nghèo nhanh và bền vững
cho 64 huyện có tỷ lệ hộ nghèo cao.
- Tiếp tục triển khai chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo.
Thứ năm, Đổi mới và phát triển các hình thức tổ chức sản xuất có hiệu
quả ở nông thôn nhằm mục tiêu đạt yêu cầu tiêu chí số 13 của Bộ tiêu chí quốc
cư, phát triển cây xanh ở các công trình công cộng.
Thứ mười, Nâng cao chất lượng tổ chức Đảng, chính quyền, đoàn thể chính trị
xã hội trên địa bàn.
- Tổ chức đào tạo cán bộ đạt chuẩn theo quy định của Bộ Nội vụ, đáp ứng
yêu cầu xây dựng nông thôn mới;
- Ban hành chính sách khuyến khích, thu hút cán bộ trẻ đã được đào tạo,
đủ tiêu chuẩn về công tác ở các xã, đặc biệt là các vùng sâu, vùng xa, vùng đặc
biệt khó khăn để nhanh chóng chuẩn hoá đội ngũ cán bộ ở các vùng này;
- Bổ sung chức năng, nhiệm vụ và cơ chế hoạt động của các tổ chức trong hệ
thống chính trị phù hợp với yêu cầu xây dựng nông thôn mới;
Thứ mười một, Giữ vững an ninh, trật tự xã hội nông thôn nhằm mục tiêu
đạt yêu cầu tiêu chí số 19 của Bộ tiêu chí quốc gia về NTM.
- Ban hành nội quy, quy ước làng xóm về trật tự, an ninh; phòng chống
các tệ nạn xã hội và các hủ tục lạc hậu;
- Điều chỉnh và bổ sung chức năng, nhiệm vụ và chính sách tạo điều kiện
cho lượng lực lượng an ninh xã, thôn, xóm hoàn thành nhiệm vụ đảm bảo an
ninh, trật tự xã hội trên địa bàn theo yêu cầu xây dựng nông thôn mới.
1.1.4.6. Trình tự xây dựng nông thôn mới
Bước 1: Thành lập Ban chỉ đạo và Ban quản lý Chương trình NTM.
Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp
Page 12
Bước 2: Tổ chức tuyên truyền, học tập nghiên cứu các chủ trương, chính sách
của Đảng và Nhà nước về xây dựng NTM.
Bước 3: Khảo sát đánh giá thực trạng nông thôn theo 19 tiêu chí.
Bước 4: Lập đề án (kế hoạch) xây dựng NTM.
Bước 5: Xây dựng quy hoạch NTM của xã.
Bước 6: Tổ chức thực hiện đề án.
Bước 7: Giám sát, đánh giá và báo cáo định kỳ về tình hình thực hiện dự án.
1.1.5. Mối liên hệ giữa phát triển nông thôn, xây dựng nông thôn mới và
trùm tất cả các hoạt động PTNT tại cấp cơ sở. Có nhiều bên với vai trò khác nhau
sẽ tham gia vào quá trình xây dựng NTM, đó là người dân, Nhà nước, các tổ
chức và cá nhân khác.
1.1.5.3. Vị trí và phạm vi của chương trình NTM
Xây dựng NTM là việc tập trung thực hiện các nội dung PTNT tại cấp cơ
sở. Trong đó có sự tham gia của nhiều bên liên quan khác nhau. Sự tham gia của
Nhà nước có vai trò rất quan trọng để có thể thúc đẩy PTNT cấp cơ sở ở vùng
nông thôn trên phạm vi cả nước, đưa đến một mặt bằng chung, nhất là có thể tạo
ra động lực cho sự phát triển mạnh mẽ về chất trong các giai đoạn tiếp theo.
Nhà nước cần thiết kế và xây dựng một chương trình NTM nằm trong bối
cảnh xây dựng NTM. Chương trình NTM là một chương trình do Nhà nước chủ
trì, thực hiện hỗ trợ một số lĩnh vực cụ thể về quản lý, kỹ thuật và nguồn lực
trong việc xây dựng NTM. Các lĩnh vực, cách thức hỗ trợ của Nhà nước trong
chương trình NTM phải là thiết yếu, có hiệu quả, tạo ra tác động tích cực trong
xây dựng NTM cấp cơ sở. Nếu như xây dựng NTM là một quá trình lâu dài thì
chương trình NTM được thực hiện trong một khung thời gian nhất định.
Như vậy, chương trình NTM do Nhà nước khởi xướng và thiết kế chương
trình, trong đó có phần hỗ trợ quan trọng và phù hợp của Nhà nước nhắm đến
việc xây dựng NTM. Chương trình NTM thường có khung thời gian trong giai
đoạn 5 - 10 năm đầu của quá trình xây dựng NTM.
1.2. Cơ sở thực tiễn về quy hoạch nông thôn mới
1.2.1. Tình hình quy hoạch phát triển nông thôn trên thế giới
1.2.1.1. Nhật Bản: Mỗi làng một sản phẩm
Sau Chiến tranh thế giới II, kinh tế Nhật Bản bị tàn phá nặng nề, không
chỉ sản xuất công nghiệp mà nông nghiệp cũng đạt ở mức rất thấp, nguyên liệu
Học viện Nông nghiệp Việt Nam – Luận văn Thạc sỹ Khoa học Nông nghiệp
Page 14
và lương thực trong nước thiếu thốn trầm trọng. Do vậy, trong điều kiện đất chật
Page 15
phủ Thái Lan đưa các chuyên viên cao cấp phụ trách chương trình với nhiệm vụ
giám sát từ việc sản xuất, phân phối, chế biến, giá cả cho đến tìm thị trường xuất
khẩu mới.
Thứ hai là chính sách công nghiệp nông thôn. Thái Lan vốn là nước nông
nghiệp truyền thống với số dân nông thôn chiếm khoảng 80%. Do vậy, công
nghiệp nông thôn được coi là nhân tố quan trọng giúp cho Thái Lan nâng cao
chất lượng cuộc sống của nông dân.
Để thực hiện nhiệm vụ này, chính phủ Thái Lan đã tập trung vào các công
việc sau: cơ cấu lại ngành nghề phục vụ phát triển công nghiệp nông thôn, xem
xét đầy đủ các nguồn tài nguyên, xem xét những kỹ năng truyền thống, nội lực
tiềm năng trong lĩnh vực sản xuất và tiếp thị,… Cụ thể là Thái Lan đã tập trung
phát triển các ngành mũi nhọn như sản xuất hàng nông thủy, hải sản phục vụ xuất
khẩu và tiêu dùng trong nước.
Công nghiệp chế biến thực phẩm Thái Lan phát triển mạnh nhờ một số
chính sách sau:
+ Chính sách ưu tiên phát triển nông nghiệp với mục đích nâng cao chất
lượng các mặt hàng nông sản gạo, dứa, tôm sú, cà phê bằng một chương trình
“Mỗi làng một sản phẩm” (One tambon, One product - OTOP) tức là mỗi ngày
làm ra một sản phẩm tiêu biểu, đặc trưng và có chất lượng cao. Trên thực tế
chương trình này trung bình 06 tháng đem lại cho nông dân khoảng 84,2 triệu
USD lợi nhuận. Bên cạnh chương trình trên chính phủ Thái Lan cũng thực hiện
chương trình “Quỹ Làng” (Village Fund Progam) nghĩa là mỗi làng sẽ nhận được
một triệu baht từ chính phủ để cho dân làng vay mượn. Trên thực tế đã có trên
75.000 ngôi làng ở Thái Lan được nhận khoản vay này.
+ Chính sách đảm bảo vệ sinh an toàn vệ sinh thực phẩm. Để thực hiện
chính sách chính phủ Thái Lan đã phát động chương trình: “Thái Lan là bếp ăn
của thế giới” với mục đích khuyến khích các nhà chế biến và nông dân có những
hành động thiết thực có hiệu quả để kiểm soát chất lượng vệ sinh thực phẩm đảm
này là: "Sản xuất phát triển, cuộc sống dư dật, làng quê văn minh, thôn xã sạch sẽ,
quản lý dân chủ". Quy hoạch này bao gồm cả xây dựng văn minh tinh thần và vật
chất, phát triển chính trị ở nông thôn. Ðây là một mục tiêu vô cùng to lớn.
Một số thay đổi mang tính chất đột phá trong chính sách đối với phát triển
nông nghiệp và nông thôn ở Trung Quốc đã được thực hiện như sau:
Thứ nhất, nhanh chóng giảm thuế để thu hút đầu tư vào nông nghiệp. Ở đây
Trung Quốc đã thực thi chính sách miễn, giảm thuế nông nghiệp cho các doanh
Copyright: Tài liệu đại học ©