ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH HẬU GIANG
SỞ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ

BÁO CÁO KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
ĐỀ TÀI CẤP TỈNH

NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP
ĐỂ THÚC ĐẨY CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ,
CHUYỂN ĐỔI MÔ HÌNH TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ
TỈNH HẬU GIANG THEO HƯỚNG CẠNH TRANH
GIAI ĐOẠN TỪ NĂM 2011-2020
VÀ TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2025

Cơ quan chủ trì: TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ
Chủ nhiệm đề tài: PGs.Ts. ĐÀO DUY HUÂN

HẬU GIANG - 2013


I. THÔNG TIN CHUNG VỀ ĐỀ TÀI
1. Tên đề tài: Nghiên cứu đề xuất các giải pháp để thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu
kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế tỉnh Hậu Giang theo hướng
cạnh tranh giai đoạn từ năm 2011-2020 và tầm nhìn đến năm 2025.
2. Chủ nhiệm đề tài: PGs.Ts. Đào Duy Huân
3. Tổ chức chủ trì: Trường Đại học Tây Đô
- Địa chỉ: 68 Lộ Hậu Thạnh Mỹ, Lê Bình, Cái Răng, TP. Cần Thơ
- Số điện thoại: 07102.473.668
4. Danh sách cán bộ tham gia chính (tên, học vị, chức danh, đơn vị công tác)
- Ths.NCS. Võ Minh Sang

Trường Đại học Tây Đô

Năm bắt đầu: 2012

Năm kết thúc: 2013

6. Thời gian kết thúc thực tế: tháng 12 năm 2013
7. Kinh phí thực hiện đề tài: 263.800.000 đồng
II. KẾT QUẢ THỰC HIỆN CỦA ĐỀ TÀI
1. Kết quả nghiên cứu
1.1. Ý nghĩa khoa học của kết quả nghiên cứu
Làm rõ thêm về lý thuyết mô hình tăng trưởng kinh tế vào điều kiện cụ thể tỉnh
Hậu Giang.
1.2. Ý nghĩa thực tiễn và khả năng ứng dụng kết quả khoa học
Là nguồn tài liệu tham khảo tốt cho Ban tái cơ cấu kinh tế tỉnh Hậu Giang.
2. Các sản phẩm khoa học
1. PGS.TS Đào Duy Huân, phân tích, đánh giá kinh tế tư nhân tỉnh Hậu Giang
và gợi ý các chính sách, Tạp chí Tài chính-Marketing, Đại học Tài chínhMarketing, tháng 8 năm 2013.

ii


2. PGS.TS Đào Duy Huân, phát triển các thành phần kinh tế tỉnh Hậu Giang,
Tạp chí hội nhập, Đại học Kinh tế-Tài chính TP.HCM, tháng 12- 2013.
3. PGS.TS Đào Duy Huân, Tái cơ cấu công nghiệp tỉnh Hậu Giang giai đoạn từ
2015-2020, Tạp chí kinh tế-kỹ thuật, ĐH KT-KT Bình Dương, tháng 5-2014.
4. Chuyển đổi cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế tỉnh Hậu
Giang lý thuyết và thực tiễn, dự kiến NXB Đại học Cần Thơ 12/2014.
3. Kết quả tham gia đào tạo sau đại học

Số
TT

Chủ nhiệm
hướng dẫn chính

* Ghi các thông tin về: chủ nhiệm đề tài hướng dẫn chính hay tham gia hướng
dẫn, thời gian và kết quả bảo vệ.
4. Các kết quả khác (nếu có)
Hậu Giang, ngày 02 tháng 5 năm
2014
Xác nhận của tổ chức chủ trì

Chủ nhiệm đề tài

(Ký tên và đóng dấu)

PGs.Ts. Đào Duy Huân

iii


TÓM LƯỢC
Tỉnh Hậu Giang được thành lập ngày 01 tháng 01 năm 2004 trên cơ sở
tách ra từ tỉnh Cần Thơ theo Nghị quyết số 22/2003/QH11 ngày 26 tháng 11
năm 2003 của Quốc hội khoá XI. Sau 10 năm thành lập, tỉnh Hậu Giang bước
đầu đã hình thành được cơ cấu kinh tế và mô hình tăng trưởng kinh tế khá phù
hợp với bối cảnh khu vực, trong nước và thế giới. Để cho cơ cấu kinh tế, mô
hình tăng trưởng kinh tế luôn phù hợp môi trường bên trong và bên ngoài, Hậu
Giang vẫn phải tiếp tục chuyển đổi chúng, vì thế đề tài “Nghiên cứu đề xuất
các giải pháp để thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng
trưởng kinh tế tỉnh Hậu giang theo hướng cạnh tranh giai đoạn từ năm 20112020 và tầm nhìn đến năm 2025” được đề xuất thực hiện.
Mục tiêu chung của đề tài là khái quát các lý thuyết và thực tiễn về cơ cấu


mối quan hệ giữa tốc độ và chất lượng tăng trưởng kinh tế, giữa tăng trưởng
kinh tế với tiến bộ, công bằng xã hội và bảo vệ môi trường và đến năm 2030
đạt mức khá của cả nước.
Bốn là, đề tài đề xuất các giải pháp đột phá sau:
- Tập trung nguồn lực phát triển ngành sản xuất lúa gạo, phát triển vùng
sản xuất hàng hóa lớn, tập trung ứng dụng hiệu quả các tiến bộ về kỹ thuật,
công nghệ sinh học để cho năng suất cao nhất, nghiên cứu, ứng dụng thành
công các phương pháp canh tác có tỷ lệ cơ giới hóa cao. Ổn định diện tích đất
nông nghiệp, nhât là các khu vực diện tích có năng suât cao. Đổi mới cơ cấu
cây trồng phù hợp với sinh thái từng vùng và nhu cầu thị trường. Tập trung đột
phá trong giải quyết tăng năng suât bắp, đậu, cây ăn trái.
- Tập trung công nghiệp thông qua khai thác thế mạnh của các khu và
cụm công nghiệp (Sông Hậu - phát triển công nghiệp tàu thủy và chế biến thủy
sản; Phú Hữu A các giai đoạn 1, 2 và 3 - sản xuất giấy và bột giấy, dầu khí,
điện chạy than , xi măng; Tân Phú Thạnh - chế biến thủy sản, thức ăn gia súc,
nước mắm, gỗ cao cấp, BT đúc sẵn, cơ khí, sản xuất giày và kho xăng dầu và
các cụm công nghiệp Nhơn Nghĩa, Vị Thanh, Đông Phú, Ngã Bảy, Long Mỹ)
thành động lực phát triển của tỉnh.
- Đầu tư có trọng điểm gắn liền với thực thi các chính sách để phát triển
khoa học công nghệ; xây dựng và thu hút nguồn nhân lực đáp ứng được các
yêu cầu phát triển đột phá của tỉnh. Tập trung đầu tư và hoàn thiện hệ thống cơ
sở hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội. Kêu gọi các nhà đầu tư để đầu tư các cơ
sở đào tạo, các cơ sở dạy nghề chất lượng cao tại tỉnh.
- Chăm lo đầu tư nông nghiệp, nông thôn, tập trung xây dựng hoàn thành
chương trình nông thôn mới, đầu tư phát triển nông nghiệp bền vững gắn với
xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2011-2015 và đến năm 2020.
- Tiếp tục nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, năng lực cạnh tranh
doanh nghiệp. Kêu gọi các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài về đầu tư tại
địa bàn tỉnh. Xây dựng đề án thực hiện PPP, trước hết chọn một số công trình

iv

Mục lục

vi

Danh sách chữ viết tắt

x

Danh sách hình

xii

Danh sách bảng

xiii

MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu......................................................................1
2. Mục tiêu nghiên cứu...........................................................................................3
3. Nét mới trong nghiên cứu...................................................................................3
4. Ý nghĩa thực tiễn................................................................................................4
5. Phạm vi nghiên cứu............................................................................................4
6. Bố cục đề tài.......................................................................................................4
Chương 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC

1.1 Tình hình nghiên cứu ngoài nước.....................................................................5
1.2 Tình hình nghiên cứu trong nước......................................................................9
Chương 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1.1 Kết quả đạt được......................................................................................30
3.1.2 Hạn chế....................................................................................................37
3.2 Kết quả đạt được và hạn chế trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế CN và XD.......39
3.2.1 Kết quả đạt được......................................................................................39
3.2.2 Hạn chế....................................................................................................45
3.3 Kết quả đạt được và hạn chế trong chuyển dịch cơ cấu kinh tế TM và DV......47
3.3.1 Kết quả đạt được......................................................................................47
3.3.2 Hạn chế....................................................................................................55
3.4 Đánh giá về chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế Hậu Giang.....................56
3.4.1 Mô hình tăng trưởng kinh tế tỉnh Hậu Giang những năm qua vẫn chủ yếu
tăng trưởng theo chiều rộng......................................................................56
3.4.2 Mô hình tăng trưởng kinh tế hiện có chưa đảm bảo nâng cao hiệu quả đầu
tư, nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh trong bối cảnh đẩy nhanh hội nhập
kinh tế thế giới và khu vực........................................................................58
3.4.3 Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh và năng lực cạnh tranh của Hậu giang
so với các tỉnh trong khu vực và cả nước..................................................60
3.5 Kết quả đạt được và hạn chế trong công tác đào tạo nâng cao chất lượng nguồn
nhân lực.............................................................................................................69

vii


3.5.1 Kết quả đạt được......................................................................................69
3.5.2. Hạn chế...................................................................................................71
3.6 Kết quả đạt được trong xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng.................................72
3.7 Đánh giá tính hiệu quả, hiệu lực của công tác xây dựng và thực hiện các chiến
lược, kế hoạch, quy hoạch, chính sách ...................................................................75
3.7.1 Những thành công....................................................................................75
3.7.2 Hạn chế của các chính sách......................................................................77
3.8 Đánh giá những yếu tố bên trong và bên ngoài ảnh hưởng đến chuyển dịch cơ

3.9.5 Nâng cao năng lực cạnh tranh hệ thống doanh nghiệp.............................115
3.9.6 Đẩy mạnh phát triển các thị trường..........................................................124
3.9.7 Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.......................................................136
3.9.8 Tập trung phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng bảo đảm chất lượng và đồng bộ,
tập trung vốn đầu tư cơ sở hạ tầng có trọng tâm, trọng điểm....................141
3.9.9 Đẩy mạnh cải cách hành chính.................................................................151
3.9.10 Chính sách huy động vốn đầu tư............................................................156
3.9.11 Lộ trình thực hiện...................................................................................161
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
Kết luận............................................................................................................. 165
Đề nghị..............................................................................................................166
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO..................................................................169
PHỤ LỤC.................................................................................................................... 172

DANH SÁCH CHỮ VIẾT TẮT

ix


GDP
GNP
GO
IFE
EFE
SWOT
QSPM
AS
TAS
WTO
FDI

Ma trận đánh giá yếu tố bên ngoài
Ma trận điểm mạnh-điểm yếu và cơ hội-nguy cơ
Ma trận hoạch định chiến lược có thể định lượng
Số điểm hấp dẫn
Tổng số điểm hấp dẫn
Tổ chức thương mại thế giới
Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài
Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế
Chương trình máy tính phục vụ công tác thống kê
Giá trị gia tăng
Năng suất các yếu tố tổng hợp
Hệ số sử dụng vốn
Chương trình phát triển Liên Hiệp Quốc
Thực hành sản xuất nông nghiệp tốt
Tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm
Quản lý dịch hại tổng hợp
Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh
Tổ chức phi chính phủ
Viện trợ phát triển chính thức
Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á
Tổ chức Lao động quốc tế
Nghiên cứu và phát triển
So sánh
Nghị quyết
Chủ nghĩa xã hội
Thị xã
Thành phố
Hậu Giang
Nông nghiệp
Công nghiệp

DNNN
HTXNN
TTS
CNC
TSCĐ
KTQD
QL
KCCN
CBCC

Thương mại
Dịch vụ
Kinh tế xã hội
Ủy ban nhân dân
Sản xuất kinh doanh
Đồng bằng sông Cửu long
Hợp tác xã
Khu công nghiệp
Cụm công nghiệp
Công nghệ thông tin
Trách nhiệm hữu hạn
Hội đồng nhân dân
Doanh nghiệp tư nhân
Sản xuất sạch hơn
Xuất khẩu lao động
Cơ sở doanh nghiệp
Lao động nông thôn
Phổ cập giáo dục
Trung tâm dạy nghề
Trung học cơ sở

28

3.1

Loại hình doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Hậu Giang

61

3.2

Đối tượng tiêu thụ chính của doanh nghiệp

62

3.3

Khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp

62

3.4

Kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp Hậu Giang

63

3.5

Đồ thị điểm mạnh-điểm yếu của doanh nghiệp Hậu Giang



Bảng

Tựa bảng

Trang

3.1
3.2
3.3
3.4
3.5
3.6
3.7
3.8
3.9
3.10
3.11
3.12
3.13
3.14
3.15
3.16
3.17
3.18
3.19
3.20
3.21
3.22
3.23

Chỉ số ICOR và GDP/vốn đầu tư của tỉnh Hậu Giang
Dự báo dân số và nguồn lao động của Hậu Giang đến năm 2020
Tăng trưởng tổng giá trị GDP Hậu Giang
Một số chỉ tiêu phản ánh chất lượng tăng trưởng kinh tế
Các giải pháp ưu tiên lựa chọn để chuyển dịch cơ cấu kinh tế HG
Sản phẩm chủ yếu của nông nghiệp Hậu Giang đến năm 2020
Tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất Khu vực II (giá SS 1994)
Tốc độ tăng trưởng giá trị gia tăng (VA) Khu vực II (giá SS 1994)
Dự kiến các sản phẩm chủ yếu công nghiệp
Dự kiến phát triển các khu, cụm công nghiệp tập trung đến năm 2020
Dự kiến phát triển Trung tâm thương mại, siêu thị và chợ
Dự báo vốn đầu tư toàn xã hội 2016-2020

30
31
31
32
32
33
34
34
39
40
41
44
47
48
50
52
54