BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
VỤ GIÁO DỤC TRUNG HỌC
ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
TRONG ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC
VÀ KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ MÔN LỊCH SỬ
Nhóm biên soạn:
TS. Nguyễn Xuân Trường (Chủ biên)
PGS. TS Trịnh Đình Tùng
ThS. Nguyễn Mạnh Hưởng
HÀ NỘI, 2009
MỤC LỤC
!"#$%
&'"()*
+,"-./01*2/34*25
6758"(54625"5/
9*:;")/< 25#="2.>"3
5!"#$%?&'"()*
@A"B6CD)/34*25675
8"(E$FG!"#$%
HI1J34*"5 !"#$%
K+,"-L"M"5/34N/"N""52
.O"N
@
@
P
K
9
9$Q"5" 4,"-N46R"5
!"#"NS
TG 4T"UU""5 !"#$%
9
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ ĐỔI MỚI PHƯƠNG PHÁP
DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
VỚI SỰ HỖ TRỢ CỦA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
1. Một số khái niệm cơ bản về CNTT và việc ứng dụng CNTT vào đổi
mới phương pháp, nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo hiện nay
*26*2""N2,"2N/""O
`0a56">O"b.cLN/.cL"N
"d.">""36./2:"e"
:L>?Q(#"5*254"-
8"A=e6O34*256758"(
?6 ?L6f"R2"-8"
"e":6./017g
* Công nghệ thông tin:
e":("L">0M"R 4
"b.51:"eLhi)">.cjj6>"R)"U5">k2>""M"2
Tl5"5U55<T*?(O2
62 !""
!#$%&'$()$$& $*
mA/"*6./*(O2D"5*>"-
Hhn%)o)6.o2iHni^nhh@""O*!A/"*"5
:Jhigp*+%,-)./$
%,-0*!1234-0*5
6#-.789
&:); <&)/0=)1!>3.)%?@>
* Công nghệ thông tin và truyền thông:
e":2(">0M"R 4"bJ9iii
YZ[
zU0"U2"/oO8"N""LT"UU"22
"()5"2/YJ0167"616S[(/0!,"
c*# 4"o?.>"-""N"L"52R?
"O6"=.>2:(5"2/?"Nc2+'
""2/"5zU0"U(2,""zU0YzU0dU[+'zU0d
U?"Or"N".J016=167
"2c.>"-YUd.[0O/=02"Y.#
4O5,""L2=[*#?c.>"-265
L?"O{2"e>zU0.O."6"=.>r"2/
J016=167"'"(5">".>(!)=
* E - Learning:
XdU >"R)"U5">k2 AB&)CB.&6?D
D/!$/*!$/*.1L6=2,""e":
6L?a"f"(&"76fC)8"#6'#O
"U5,".2w"5:1.
H
$O"U5D,6XdU2,""e":wO/
*$!)1)=.&9& $!E(
$O"U5O/6XdU2=F>/
*7!!1%$1$1
GB&B$G&.B$H&)!7>/7"!%+IJB(B$!0.KL
M)$(<B)$.)$H.>.$%?1%?/
! 7".)4D..1%DN%OA2.$)*
&=4P.Q$5!PR)&Q$>)B)6SS
b:/"L""86wO"U525"=X<FU
0;O01gT:$/"e0xX<FU1&
"L*2""N64"O2N/6.D"e"r6.D"e"N
_6N/"o"56ST.$X<FU'"(208""-"5
"e""-=?"o""56&"LN
>"R1Ox652(-4)13.>49D$
&)!79&U(%D34&)3.)VWX&9D$
!8?Y9!%+>ZZ>%,3.
!76!1!%+!"&U&)![&%DB)9
3.%,&N/
P\\Q
uD"Lff"Ox6:)
2(2./.6=)201.>5)
,"">"L6B(2/"&"01.>5?
*6s8"""bs„/34*25
/65L/(9-4
D5"15"LRY"#2R%5VU%5"[2)
!65;(!U5f"N65L.NLr
8"./26=,2./)f.2?(o
10!o5g
T:$)!2(!2.7)"=
!"#"N6?&'"()"o2N4
"/5?6O"&/,"">""L&'"()*6
5L1?&„0"b"Y!2[61">".>"520,.>55"
,)="LGU"=>)"o6?2)!
SI"35"e"L65L 401.>58
"520,5",1)=a("=?,"O
O65"2,#&'"()N4"/w
J&"36/4-?6?R75/102
<?2(!*e6)!201">".>.01
)5La(„0"b"Y!2[50|{"L6
B(!2="3"L"N)!
?&'"()N4"/6(5Le4,"
5"6…56"5w""-/1
T.$>f"r8"./)!(
"e 6.N"O &=4.(&./6/
"(6Uc?"O*!%+>4.
!%+%1\5L`.N"O">2"o/ O&
.3f?"b"r"O5"68"2:&./6
/"(as122"/J6"eo:&./67
e"c724JAo6.&./wNAD
E/8"7=35"5>u/qL%)YhKH[65L
.N"O=7e"8]1O{2,`1)=
55L2"
I?.J)/< !"#"N2e6
/4"L>")0,N212">25Of"b(4
>"7M:/!@&."5sa,52#6.N
B:2.?.J."N"b">" 65L1"
36QU"=O6L3 !@I81
-7Yo4&./+Dy05L" s-"2-
$N2*.)*e"q1"5>"">"3"5
.3a"b"r"6?"e".N/?[N/252"52
Y
Z[
FG?"O;6?2=E1&9,X-E16"32&./6/
"(s1?"?,"2O-65?|"o.>"b2""O
P
./!,"-N",D&.5"&LAe"C6
$?6G6S25LQ"=O6L3
72!.81u72"o.362O.0/"8":/
e"3&./6/"( &./6/"("&L
5?6 ?L6/e"3)
2,""=3"6"o;"w0;O)>g"o
">6"oa5<(Q2"o54
YZ[
^
3.=*F$3.*=-.
P\Q
*e"3)
"5"e !"#"N`e
L6a.ˆ6=.>"3 -6
-E16L&e"3)U.N"O0M"R"b&=.
!>&./6/"(-N.5"&L*?.6
.N"O0M"R/0x"N"U5
.O#?6 6=6>6S.3621Z'=-[
"!"1)9'("%+[F=f"?"O=
r5#="2.>"3 5!"#$%r
g
Gr"L5"86"=e"3)"5"e 2
,""=e"3!E`o&e"3!E`8LU
;.No".?.J.2"=72.>"3A=5e‰
&"{5"86O21(">.250,
?)=,""-"8"605#"=e"3)5#`"b
!4.g=s12Rf""=2762s"=2
L>6"= !"#"N"b0e$G>
$%(s7&"U5L"M !8F-4+D!%?a
Y
Z[
%*FLY)0L[% 6"eT*2s8"01uG
$2*,6"9Pi
h
Con đường hình thành kiến thức LS cho HS ở trường THPT
8
&./
50O
F A/"*?w"#"3<"b"#L")>:">.c
jTj6r">RF >3"b:">.cjAT>R">.cjju-
iY75[6UF >"b"#L")>>""#
"<:">.cjAT6?ORF A/"*-
"=„65,.>"3254"O67
FLY"=„[6-">RF >
"bR">.cjj>JhHK6rORF A/"*"b:
">.cjTj>Jh^FY75[6URF >"b
:">.cjAT>JhHK6?RF A/"*"b:">.c
jTj>Jh^3,7
m9Y"=„275[6RF
>""bJhHK>J9iii6?O-">R
F A/"*"bJhh>J9iiiL6.>"3 !9
"=75|">"6"5./5:UL"o0,
N?./"=O.D
be"e"3">.2&e"3;"w
)"eN aff"Ox6>5L
.N("0"-"6c1.$/.6.y
LN2/4"=8".?.J"5/fe
"3f.36U{25"="!17.
i
uO"o`.Nb.>"3 )">.a(
.5 "be6"="e )B">"4;
"L.?.Jm"#"N6:.>"01),"-N
?"O;;R"5-""=Ao6:N
"3"5"5N56"o/6/"("5NAe"o6:
13"5N$?6S;;R6()-,"
"&L*"5N 6:&./6/"(2./
?L>f6?.1,"R.NB;
:ˆ6.02 TFb?*-N&!1 !i
w#?.>"(=1•w
#?.>"(=12"3
55",•"35
"&"/Y=0L[
U5-/.52"3
Ž*XGWaN0-"=c
K‹"N".UY.>
"3.N016)>[69K‹.
=6>(.>"(:U
<="="N""e(""
]K‹
YZ[
m7ROx6# 4
"/"&68"2/ 4"o.>"(
"/|f"efC6"5(1sf6"="B6e"32.
"?&./6/"(
*:.>"1L3.5!"L3"_x6/ 4
5rw"&6"/.D"e"6"5??34:"2"&
)*25?6 !"#"N?L|
?"48"5 6-M:.>"36?
"O&./(76:M"=5L1?
8&./O"50O"( *>8&./)
5LM 4=1"=Ub{2&./6b
?0O"(4"O6,2?`R`./ u
2a(7"f.>"0x7g&<B-(6>:$&<
:-(6>65;BL7"9$NLD$
L"*(6>/&./)0"o
;"6.N?!.5Y"R<"By["=U|.N?0O
"(7"&"5"o6.N?./•5;./>(=
"2"L:0O"(•52`|2:./"-'6
2?0O"(fM
.3 05
r " " "5 Y"!
"([2""5A/
""O""55
2/4""725LN"6U-"
"5"=1"L!)"""5<"!"($|.N
"O">27"o656/"-?.>"36f".>"e."2
e4.>"3>.N0>"•&./6/"(8*?.6U|
.N"O"L(N*( >.N&"L!)(4
FL>826"bJhK]q55<\5"#u5
@
Y+D[a0e"3,e"3)."ege
0>" Y.5VUU[6 O Y5UU5[6 4 Y"5[6 7 "o
Y[6"(Y"U[2YU"5[
YZ[
‚4*25 ,"/1"N"=02
:,?"o"&6os64"O6"U5"="&N6S|f
e"3( "U5:O"Lˆ6O"3
5"1#(7_gpdN.)cLh01/ij9c3!"F
=*!)!"1:iK%,kW=`13.*!)
!"ij9c3!%+("%4
)kY9$%<"=„[6
5L"=>5U"
(r5.5/" .M
">)u/qL%)6&8f"s7
& & ( , ) 7
%!76S.>"("5
62"56L86SF(r(
76#("=1,6(U12" 2
:.51"#6.N)&./#so
R.1Je"3)UAO26254
a8gl>3.N[$3.(&.-
);(.)9N]-VW*!%+'Z
(:9Sur"#6/ 4:5rw"&?L>
"/.D"e"/.Nc?R"50O"( 4"O5
6L"1052&./62B!F)(:=-$9!E
&%$:3.=-
*52634*25="2.>"35"5
B25#"!L,6.N0.N.6"…"6N
-(""e"o&6),6"55U,2
.N.o"e"51u72"15/">".>"3.5
,"/16?542""O"52/27
58"(0,N
3. Vai trò, ý nghĩa của việc ứng dụng CNTT vào đổi mới phương pháp,
nâng cao chất lượng DHLS ở trường THPT.
5 !"#"N65;")0,N2
!E`"55#e"3 )6L/ 4rw
"&(529Z,(3.*1/IN1Q
L2"5N"=L3202>")254 6
#"a"oQO)ŠkNUs.&R">"1 4
"o=16"&"5gC?7m)$=**X
&)SC?7)-))$=*F"Sl9=*-
"n=.)'%?-.$=.)
'ZNN:$.NB!%+$H‚4*
256758"( !"#$%`
.Nx52L"M8
K
T&%D4$!]D)9OG 4*"5 |"b
.51Kf"*e6"#5LQL3.>
"3"5'">"c?.51@Kf"6>f"34*
25"=|">"./(,".51"#.O6"5./5
$G2/m765LcR:>O"=>2
Q.",.>"3o"5'=16.L
=-(.L:|(?"5"L2=)O$G1
"*:`"LO,."#"e",""e6"8
N65;/r?-"#"64"O?5-"(
RL"1"L2=.•"U5#"=02,)5L|?
",""7o6U1"8"e3"f6/1
.>"3"-"A;")0,N`:O0e"
)*2""N65L2?"O34N/2
25<6"b0758"(0,N!
="36.7."5"=
i]D/OI(:">" ?&'"()*
|?R"50O"(60r‘.>"3225f"L&O
0>") ">` 7",5
6O?"O"be"3>e"36">"
U1?(0O"( d:=1&./6/"(
(1"5?:y"8"6O=8"G 4
*"5"e"/16.>"(.|f5
L"&/"-"N/2
Ao6.02@6493.#]h0M,B
!$%Y"=„[65L 4j&.!%,?
D6s7&"LR%5VU%5"OQ
.".>"3o"5.L=\5LQ"6
L"103="N,"-7_(Cgq3=?L=‰5
#.r"503="("52+D‰X?esy"=
o)tU‰
P
perqQ ! 9 $% Y "=
„[2029?w,Y7
5[65L 4= s4
FVl>()(.!7!
B<c">".>"LR%5VU%5"6"=>"L2=O
Q.",.>"3016.•"U57_(!g
^
X0>"=031 2‰q3154‰4‰$/031-
("02!7‰€"031"LU?esy"=""R
>8)>D$2*,N0502sU"J%‰
$"56"1#s565Lesy"2.>"e,03
=gq3=1sU"L2=214s4FVl>
()(.!7!B<cq3150D7R$4
29in9nhH]*#"512>D*{AJ6B2R
26L!-2ANY$2*,[q31-/("02"q15
"27&A/"*q311,"/"& ,
>D"52)N>"" 5->"$2,>""
)>DR2aa2"8""RL2B
`15">/"L"eƒ
*e6/"=>03""L2=OQ
"6L"1.>"(7_(!|f""o"o&
"5"eG."6D2"1#65L.>"e|
="2"5RU0O"(•y"67"&D)
""-tU6=1>D>"" 7R2N050
2sU"J.*#?6U|.M767.>"3&./
26.NRQ7e"2&./ .
‚4*"#sL2/1"5 .Nc
f"5(0O"(7"& .362B 20/
"fU="2./6 O(018"2:
-L/0L"5)&./
o+D25"#O08#2.NR">"t•26>c
("2/"565;c(U5L.O0x
w#|.N7sf1!U0x/("&">"=1
"L216.>"(#.O)5Lo"N&'"()*
9i
"="7"6"=16",Ly")|("O/0L
52
-w634*"5 B?R""O.1
J"6"o"!"(6"2N:6;0/"2.DJ01r6
)-"L:.>"3C56SL!?fU
.}6O7:.>"3 a
Ao6.5"25ur.!YhKh<h]i[!9$%6
5L?"O">".>C%+!8)&)i8-XX l."LR
%5VU%5"2"35.".>"3LI
"(r2"N#"=02,)5L6U|"8(
5"25e)77*"b'…"…!"b,
e!ADYq=u[6q•Y*e[25"9<hKh6>
2qrY€1*a["^<hKh6a.M*"2,"
5"256"L0O2,i8-X!q>U{!/
\rN6%f6q6726q=u6SA=(&=.
!>:O{,e)77*6|
.M7.>"3 6-L/:"#6.N:{
0>o)5"25
+,"."634:"2"&)*25
!"#"N|?"4:/"5/67
58"(0,NN/2.Ncf5L"b0
75"=,LN2.1J 4"/.D"e"/
"562B">"./("#"5021? 45
"#"e"6L"16SG 4*"50,N`.N28"
"B)5L2#Q6.O6"35
%"UO|2"N2MYB)][.C/"L01r`"8N
)7"6#f")76.1?6#60?-.!D6
…
T%$5L 4,"-R"/oa?†"L""#
X"6R","60JD"/6R 6
SO."2 425 $/6"L""#a?8"
1„R"/o440,N65L?"O
2 46"w"U5,02O."63455/1Ao
g.•"U5DEV%Du'N 3[V8
h&9K h&))Rc)vB&c)&)1/[6w)
99
%1/!C[Dpp)%\GGu=w6%\G
G*{N6G*{+$!6S$5;AE"/t
ij9$Ww^*-X6RX""b9ii9>9iiP6S
T<$5L."2 4R%5VU%5"O">".>
5/" 1"L6"35",5.?0,N6S?
R2758"(u7o2O
8")/34*"5
*e6f"?8"="36O34:
"2"&).5.D"e""5d 62*|5y1
"Rd"Bw"25p)1!>)"=2L6"&"{5
"86>/34*"5!2"#"N(
N$56Ae"C6G6uC62"(.>"156
"=0,NF 6/342QB>*52,"-"#
"O!"2-$2*,6"2-$ro+6$1%B6u2
*65La">e*6UR/ 4R
%5VU%5""56"=R5LY:)9X`
F$`.[Q?./">e
K+G*\*tW*\AT*\E*\*\*\$$*\
T*tW*\E$AtW*\IT+tku*$\T+*F$G
quan trọng là cần chọn lựa, xác định nội dung một số bài cụ thể (đúng hơn là các loại
bài của chơng trình) có sở trờng, u thế trong vi/c 3ng d4ng công ngh/ thông tin trong
dy hc lch s .
Thứ ba, việc 3ng d4ng công ngh/ thông tin trong dạy học lịch sử không chỉ tiến hành
trong bài nội khoá (dù hình thức dạy học này có vai trò quan trọng bậc nhất trong dy
hc lch s ) mà phải tiến hành các hoạt động ngoại khoá, kết hợp bài học nội khoá với
hoạt động ngoại khoá, đặc biệt là trong các bài dạy học lịch sử địa phơng, dạng bài tại
thực địa, việc tiến hành cùng công tác công ích của xã hội.
Thứ t, không làm tăng nội dung học tập dẫn đến quá tải, cRn bám sát chun ki>n th3c
kD nJng v h ng thái ,. Các nội dung có liên quan đến 3ng d4ng cụng ngh/ thông
tin cần đợc nghiên cứu kĩ, chọn lọc cẩn thận và gia công về cách thức s d4ng, đảm
bảo cho học sinh vừa nắm vững kiến thức lch s c)a b i h c vừa tăng thêm kD nJng
th&c h nh.
Thứ năm, việc 3ng d4ng cụng ngh/ thông tin trong dạy học lịch sử ph1i xoá bỏ triệt để
phơng pháp độc thoại, thầy đọc, trò chép, thầy nói, trò nghe. Cách dạy một chiều lấy
giáo viên làm trung tâm sẽ làm cho học sinh bị động trong tiếp thu kiến thức, mà
phải lấy học sinh làm chủ thể của hoạt động nhận thức (học tập). Đồng thời phải thực
hiện nguyên lí lí luận đi đôi với thực hành. Nguyên lí này rất quan trọng đối với việc
3ng d4ng cụng ngh/ thụng tin trong dạy học lịch sử vì nó gắn với những hiểu biết về
lịch sử và kD nJng s d4ng công ngh/ thông tin (ở đây có sự k>t h(p giữa kiến thức
lịch sử với kD nJng khác).
T6"5/34N/"N""5 R
C.N0>:# "2#"=>6""="
cfC>:=16"/65"502165La
.52.NfC>2"5"
)5L6"(:0O//",64.}"e"6"eo
1"45:LR54a;"
CHNG 2
HNG DN THAO TC S DNG MT S CễNG C,
PHN MM TRONG DY HC LCH S TRNG THPT
""gnnVVV"U5Y05*L[
""gnnVVVUU"YzU0"U)q,\54<u25"5[
""gnnVVVU55Y\"/AJ5A/"*[
""gnnVVV.555Y\"/I5[
""gnnVVV5Y3501r[6S
+,"-R.2các loại CD Rom:
9K