MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
BÀI DIỄN GIẢNG TRONG DẠY HỌC GIÁO DỤC HỌC
SOME MEASURES TO IMPROVE THE QUALITY OF LECTURES
ON PEDAGOGY HUỲNH THỊ THU HẰNG
Trường Đại học Sư phạm, Đại học Đà Nẵng TĨM TẮT
Diễn giảng là hình thức tổ chức dạy học cơ bản ở trường đại học. Vì vậy nâng cao chất lượng
bài diễn giảng là một trong những con đường quan trọng để nâng cao chất lượng dạy học bộ
mơn. Trong bài báo này chúng tợ đề cập đến một số vấn đề lý luận về bài diễn giảng ở đại
học và các biện pháp nâng cao chất lượng bài diễn giảng trong dạy học giáo dục học, đó là:
phối hợp nhiều hình thức diễn giảng trong sự kết hợp với các hình thức tổ chức dạy học
khác; vận dụng các phương pháp dạy học theo hướng “hoạt động hóa” người học và tăng
cường sử dụng các phương tiện cơng nghệ thơng tin trong bài diễn giảng
ABSTRACT
Lecturing is a basic form of teaching at universities. Therefore, enhancing the quality of
lectures is one of the important ways to enhance the quality of the subject teaching. In this
article, we discuss some theoretical issues concerning university lectures and measures to
enhance the quality of lectures on pedagogy. These include the combination of various
lecturing forms with other teaching modes, applying the teaching methods known as
“activation”, which gives the learner an opportunity to activate the knowledge they receive and
to increase the use of modern information technology means in our lectures. Chụng ta âang säúng trong thåìi âải ca sỉû bng näø
thäng tin. Cạc nh khoa hc â thäúng kã ràòng, cỉï 5-7
nàm lỉåüng thäng tin khoa hc trãn thãú giåïi lải tàng lãn

thồỡi khoaù bióứu nghióm ngỷt vaỡ tọửn taỷi nhổ mọỹt thóứ
hoaỡn chốnh, hổợu cồ maỡ caùc yóỳu tọỳ cỏỳu truùc cuớa noù
õổồỹc thọỳng nhỏỳt vồùi nhau, nhũm thổỷc hióỷn muỷc õờch
nhióỷm vuỷ daỷy hoỹc nhỏỳt õởnh
Vồùi nhổợng ổu õióứm cồ baớn trón, dióựn giaớng coù vai
troỡ rỏỳt quan troỹng trong quaù trỗnh daỷy hoỹc ồớ õaỷi hoỹc:
Trổồùc hóỳt dióựn giaớng giổợ vai troỡ õởnh hổồùng cho caùc
hỗnh thổùc tọứ chổùc daỷy hoỹc khaùc; giuùp sinh vión coù thóứ
tióỳp thu tri thổùc vóử nghóử nghióỷp tổồng lai mọỹt caùch hóỷ
thọỳng trong mọỹt khoaớng thồỡi gian ngừn; dióựn giaớng ồớ
õaỷi hoỹc coỡn coù taùc duỷng giaùo duỷc tổ tổồớng tỗnh caớm
cho hoỹc sinh, õỷc bióỷt laỡ bọửi dổồợng cho hoỹ thóỳ giồùi
quan, caùc phỏứm chỏỳt õaỷo õổùc cuớa ngổồỡi caùn bọỹ khoa
hoỹc.Vỗ thóỳ, coù thóứ noùi rũng, dióựn giaớng õổùng ồớ vở
trờ haỡng õỏửu trong hóỷ thọỳng caùc hỗnh thổùc tọứ chổùc daỷy
hoỹc vaỡ õổồỹc coi laỡ hỗnh thổùc tọứ chổùc daỷy hoỹc cồ baớn
nhỏỳt ồớ õaỷi hoỹc.Ngổồỡi ta thỏỳy rũng, trón thóỳ giồùi, ồớ
caùc trổồỡng õaỷi hoỹc, õọỳi vồùi caùc bọỹ mọn khoa hoỹc xaợ
họỹi, baỡi dióựn giaớng chióỳm tổỡ 50-60% thồỡi gian hoỹc
tỏỷp, coỡn õọỳi vồùi caùc bọỹ mọn khoa hoỹc- kyợ thuỏỷt thỗ
dióựn giaớng chióỳm 40-50% thồỡi gian hoỹc tỏỷp.
1.2. Dióựn giaớng giaùo duỷc hoỹc
Yẽ nghộa, vở trờ cuớa baỡi dióựn giaớng trong daỷy hoỹc
giaùo duỷc hoỹc:
Bọỹ mọn giaùo duỷc hoỹc trong trổồỡng sổ phaỷm coù nhióỷm
vuỷ trang bở cho sinh vión nhổợng nguyón từc, phổồng phaùp
cuớa cọng taùc giaùo duỷc vaỡ daỷy hoỹc, nhổợng quan õióứm cồ
baớn cuớa aớng Cọỹng saớn Vióỷt Nam vóử giaùo duỷc. où laỡ
mọỹt hóỷ thọỳng tri thổùc lyù luỏỷn phong phuù vaỡ trổỡu
tổồỹng. ỷc trổng nọỹi dung mọn hoỹc nhổ vỏỷy õoỡi hoới

cạc quạ trçnh phạt hiãûn ra cạc tri thỉïc âọ
Diãùn ging lénh häüi- nãu váún âãư: Ging viãn cng
trçnh by cạc kiãún thỉïc måïi dỉåïi dảng cạc váún âãư,
cạc máu thùn nhỉng khäng tỉû rụt ra kãút lûn m khãu
gåüi âãø sinh viãn phạt hiãûn v tỉû tçm ra kãút lûn.
Diãùn ging phäúi håüp trçnh by nãu váún âãư våïi lénh
häüi nãu váún âãư.

2. Mäüt säú biãûn phạp náng cao cháút lỉåüng bi diãùn
ging giạo dủc hc
Màûc d cọ ráút nhiãưu låüi thãú nhỉng do cn mäüt säú
nhỉåüc âiãøm nãn âi hi ngỉåìi ging viãn phi biãút váûn
dủng, biãút khàõc phủc nhỉỵng hản chãú, phạt huy nhỉỵng
kh nàng ca bi diãùn ging âãøø náng cao hiãûu qu dảy
hc män giạo dủc hc. Bi diãùn ging phi thỉûc sỉû
l nhỉỵng cäng trçnh sạng tảo bàòng låìi ca cạc ging
viãn âải hc. Nãúu bi diãùn ging khäng phi l sỉû
phạt hiãûn chán l måïi thç cng phi lm sạng t cạc
sỉû kiãûn, nhỉỵng váún âãư â biãút ca khoa hc nhỉng cn
måïi m âäúïi våïi sinh viãn. Âãø lm âỉåüc âiãưu âọ chụng
täi â, âang v s thỉûc hiãûn nhỉỵng biãûn phạp sau
2.1. Kãút håüp diãùn ging thäng bạo våïi diãùn ging
nãu váún âãư, diãùn ging âäüc thoải ca ging viãn, våïi
âm thoải giỉỵa ging viãn v sinh viãn âãø lm sạng
váún âãư
Biãûn phạp têch cỉûc nháút l ging viãn diãùn ging
theo kiãøu nãu nghëch l, phán têch, lûn chỉïng nhỉỵng váún
âãư bao hm trong máu thùn ca ti liãûu.
Bi diãùn ging thỉåìng âỉåüc tiãún hnh bàòng phỉång
phạp thuút trçnh. Theo hỉåïng ”hoảt âäüng hoạ ” ngỉåìi

âåüi h tr låìi hồûc hỉåíng ỉïng cáu hi ca tháưy.
Chênh lục dỉìng lải âọ ca ging viãn cng l lục sinh
viãn suy nghé kháøn trỉång nháút.
Chàóng hản, khi trçnh by vãư cạc hçnh thỉïc täø chỉïc
dảy hc åí trỉåìng phäø thäng, ging viãn cọ thãø nãu váún
õóử: trổồỡng phọứ thọng hióỷn nay coù nhổợng hỗnh thổùc tọứ
chổùc daỷy hoỹc naỡo? Trong lởch sổớ phaùt trióứn giaùo duỷc
qua caùc chóỳ õọỹ xaợ họỹi õaợ xuỏỳt hióỷn nhổợng hỗnh thổùc
tọứ chổùc daỷy hoỹc naỡo? Xu hổồùng phaùt trióứn caùc hỗnh
thổùc tọứ chổùc daỷy hoỹc trong õióửu kióỷn caùch maỷng khoa
hoỹc kyợ thuỏỷt hióỷn nay laỡ gỗ? óứ cho sinh vión suy nghộ
mọỹt phuùt, giaớng vión tióỳp tuỷc trỗnh baỡy, giaới quyóỳt
tổỡng cỏu hoới trón bũng caùch dióựn giaớng nóu lón quaù
trỗnh phaùt trióứn cuớa caùc hỗnh thổùc tọứ chổùc daỷy hoỹc
qua caùc chóỳ õọỹ xaợ họỹỹi.Thốnh thoaớng giaớng vión õỷt cỏu
hoới boớ lổớng, cỏu hoới tu tổỡ: Taỷi sao laỷi xuỏỳt hióỷn
hỗnh thổùc tọứ chổùc daỷy hoỹc naỡy? ióửu kióỷn xaợ họỹi naỡo
õaợ õoỡi hoới phaới xuỏỳt hióỷn hỗnh thổùc tọứ chổùc daỷy hoỹc
õoù trong nhaỡ trổồỡng?
Bióỷn phaùỳp thổù ba laỡ sổớ duỷng phọỳi hồỹp caùc phổồng
phaùp õaỡm thoaỷi, thaớo luỏỷn, tranh luỏỷn trong baỡi dióựn
giaớng.
Coù mọỹt vỏỳn õóử õỷt ra: Coù nón õóứ sinh vión phaùt
bióứu yù kióỳn trong giồỡ dióựn giaớng khọng? Nhổợng cỏu hoới
õoù laỡ loaỷi cỏu hoới gỗ?
Trổồùc õỏy trong quaù trỗnh dióựn giaớng giaùo duỷc hoỹc
ờt khiỡ giaớng vión õỷt cỏu hoới õóứ cho sinh vión traớ lồỡi.
Nóỳu giaớng vión coù õỷt ra cỏu hoới thỗ cuợng tổỷ mỗnh traớ
lồỡi. Hióỷn nay, õóứ kờch thờch tổ duy tờch cổỷc cuớa sinh
vión, õóứ õaớm baớo mọỳi lión hóỷ ngổồỹc tổỡ ngổồỡi nghe õóỳn

phỉång tiãûn cäng nghãû thäng tin häù tråü bàòng hçnh nh.
Nhỉỵng mủc tiãu trãn hỉïa hẻn mäüt sỉû âäøi måïi nhanh
chọng diãûn mảo ca cạc bi diãùn ging åí âải hc
trong mäüt tỉång lai gáưn: Âãø minh hoả näüi dung diãùn
ging, trỉåïc âáy ging viãn chè cọ thãø sỉí dủng låìi
nọi giu hçnh tỉåüng v gåüi cm, km theo nhỉỵng cỉí chè
âiãûu bäü diãùn t näüi tám hồûc cọ thãm bäü tranh giạo
khoa häù tråü. Ngy nay cọ c mäüt loảt phỉång tiãûn âãø
ging viãn lỉûa chn sỉí dủng nhỉ mạy chiãúu, bàng ghi ám,
bàng ghi hçnh, âéa CD
Sỉûû phạt triãøn cạc cäng nghãû thäng tin trong trỉåìng
sỉ phảm s cho phẹp chụng täi tàng cỉåìng viãûc âäøi måïi
cạch âo tảo nghãư dảy hc bàòng viãûc táûp dỉåüt cho
sinh viãn xỉí l nhỉỵng tçnh húng sỉ phảm thỉåìng gàûp
trong trỉåìng phäø thäng våïi kiãøu dảy hc vi mä (micro
teaching): dng camera ghi lải mäüt âoản ca tiãút dảy
hồûc mäüt säú tiãút dảy räưìi âỉa lãn mn hçnh âoản bàng
âãø sinh viãn táûp dỉåüt phán têch, gọp , bäø sung, hon
thiãûn
Tuy nhiãn, viãûc ỉïng dủng cäng nghãû thäng tin vo
dảy hc âang l nhỉỵng thạch thỉïc âäúïi våïi âäüüi ng
giạo viãn åí trỉåìng sỉ phảm. Chụng täi âang pháún âáúu
trong thåìi gian tåïi cọ kh nàng soản bi diãùn ging
trãn mạy vi tênh âỉåüc näúi mảng, biãút sỉí dủng âáưu mạy
âa nàng âãø trçnh by bi diãùn ging ca mçnh

3. Kãút lûn v kiãún nghë
Náng cao cháút lỉåüng bi diãùn ging l con âỉåìng
quan trng âãø náng cao cháút lỉåüng dảy hc män giạo dủc
hc åí trỉåìng sỉ phảm. Mún váûy cáưn sỉí dủng nọ trong