1
(Cataract)
gây mù loà
(WHO) 2006
[18]t
là nguyên
[2]. V cn b này n không i tr k th s tr thành gánh n
cho gia và xã h, h r l kh nng h t, công tác, lao
và tái hoà nh c . b
Các phng
pháp ph thut i tr th thu tinh luôn là m quan tâm hàng c
các bác s nhãn khoa.
Ph thu l th thu tinh trong bao th hi ph bi vào
nh nm c th k XVIII - XIX, y là phng pháp l th thu tinh toàn
b c bao trc l bao sau, s b nhân ph eo kính [1].
c hin ca ly th thy tinh ngoài
i k a sch cht
nhân nên còn nhiu bin chng nguy him.
c hin thành công ca phu thut t th thy
tinh nhân to hu phòng trên mt bnh nhân nt thành công v mt
k thut và t u thuu các mu th thu tinh
nhân to [2]. n vi phu thui cùng vi s phát trin
ca các mu th thy tinh nhân t nên ph
bin và dn dn thay th u thut th thy tinh trong bao.
2
1.1. S LC V BNH LÝ C TH THU TINH
Tt
[1]:
- Bao th thy tinh (Capsule):
(21-23
trung tâm c-3
-1)
-
ch
-30 m.
-
:
+ G
4
+ L bào
- ng: Thiu các cht chng oxy- hóa (vitamin A, C, E).
- Di truyn.
Hii ta cho rng cùng vi s lão hóa, các yu t
gii phóng các gc oxy t do và làm oxy hóa các phn t
protein men hoc protein c n mt cân bn
gii lp v; gây c to hc hoc khe, phân tách các si và hóa l
nhân, các protein b n to nên các protein có trng phân t
ng thi [1].
1.1.3.3. Phân loc th thy tinh
Có nhiu cách phân loc th thy tinh:
- Theo v c: Bao, v, nhân, cc, khp.
6
- Theo hình dáng và màu sc: Tháp, hoa hng, sao, san hô, chm, chêm,
m, vòng, màng, phao cu, s
- ng, chín, mui.
- Theo n chng, bnh lý, bm
c th thy tinh tui già có ba hình thái chính [1]:
+ c nhân th thy tinh
S ng và chuyn sang màu vàng quá mc s c vùng
c gc nhân th thy tinh .
xu sâu tiu. 8
Hình 1.4: c th thy tinh dng v [37]
cng ca th thy tinh, có hai cách phân loi
khác nhau:
- Lucio Buratto a vào vic khám trên sinh hin vi, tui ca bnh
nhân, màu sc ca nhân và ánh hng t chia ra làm 5 m [27]
I: Nhân mm, màu xám nht.
II: ng, màu xám nht hay vàng nht.
III: Nhân cng trung bình, màu vàng. Thng gp bnh
nhân ln tui (loi này c trng ca c th thu tinh tui già).
IV: Nhân hi cng, màu vàng h phách.
V: Nhân rt cng, màu t vàng nâu n nâu .
- Theo S.Milazzo, P.Turut có 5 [26]
I: Nhân mm, màu xám nht hc trng i tr tui.
II: Nhân mm vi bao sau
i < 60 tui.
III: Nhân cng trung bình, màu nâu nht (màu vàng h phách).
i bao sau bnh nhân > 60 tui.
IV: Nhân cng, màu nâu h phách.
V: Nhân rt c hoc nhân trng.
9
1.1.3.4. Triu chng lâm sàng cc th thy tinh
- Triu ch
+ Gim th lc t t, m ph thun và v c, tlà
c TTT dng nhân: Th lng
trc ln bao sau, bt các dây chng Zinn r th
thy tinh ra ngoài qua mt vt m khong 10mm, sau phu thut bnh nhân
ph [1],[2],[26].
Do phi ly th thy tinh toàn b ng rch giác mc rng nên
trong phu thut phu thut, có nhiu bin ch
m dng nang, bong võng mc, phù long giác mc do dch
kính tip xúc lâu vào ni mô giác mc.
Phu thut này có li trong nhng hc th thy tinh
phng, th thy tinh quá chín, so giác mc, lch th thy tinh.
1.2.2. Phu thut th thy tinh ngoài bao (ECCE)
Ly th thy tinh ngoài bao là l th thy tinh qua mt
l m b li bao sau. c hin
ca ly th thy tinh u tiên i k
tìm ra cách ra sch cht nhân nên còn nhiu bin chng nguy him [2].
c hin thành công ca phu thut t th thy tinh
nhân to hu phòng trên mt bnh nhân nt thành công v mt k
thut và t u thuu các mu th thy tinh nhân
to [2].
n vi phu thui cùng vi s phát trin ca các
mu th thy tinh nhân t nên ph bin.
c thc hin qua mng m nh
nguyên vo ra mt v trí gii phu t c nh th thy tinh
11
nhân to. Ngoài ra còn gim t l m dng nang, bong võng mc
và phù giác mc.
1.2.3. Phu thut th thy tinh bhaco (Phacoemulsification)
u tiên xut
Phaco [27]. Phu thut này làm vn nhân th thy tinh và c hút qua mt l
kim nh, nó cho phép ly sch c lõi nhân và lp v qua mng m nh
1.3.2. K thut tin hành phu thut Phaco
1.3.2.1. u
haco.
Chn v trí cng rch ph thuc vào hai mim lon th
do phu thut và gin tin cho phu thu ng rch giác mc phía thái
ng rch m bc c hai m
ng rch giác mc các phu thut viên la chn nhiu
nht [9], [50], [52].
ng rch giác mc hình bc tin hành c
sau:
ng rch mt mt phng rch hình bc thang [50] 13
ng rch vuông góc vi giác mc ngay sát cung mch máu
vùng rìa và sâu khong 1/2 chiu dày, dài khong 3,2 3,5mm bng dao 15
0
.
c 2: To mt phng th 2 song song tuyi vi mt phng cng
giác mc dài khong 1,75 2 mm bng dao 3,2mm.
c 3: Tip tc m vào tin phòng theo mt phng song song vi mt
phng mng mt bng dao 3,2mm.
1.3.2.2. K thut m c th thu tinh
Xé bao theo kiu ng vòng liên tc (Continuous Circular Capsulorhexis) Hình 1.6: Xé bao liên tc hình tròn [27]
1.3.2.3. K thut tách nhân bc
a b
Hình 1.7:(a) V trí tách c [27]
(b) Hình nh vòng nhn vàng sau c [27]
Tách nhân bc nhm tách nhân ra khi lp v bao quanh nó.
t thì quan trng trong phu thut Phaco. Nc
có kh ln quá hoi t nhanh và mnh s gây rách bao sau
tt nhân vào bung dch kính là mt bin chng rt nng trong phu thut
Phaco. Tách nhân bc s dng vi kim G23 - 24 - 26 (Gauge),
gn va 1,5 - 2mml dung dch Ringer lactate. u
kim xui bao và nâng nh u kim không chc vào nhân
nhàng dch liên tn khi nhìn thy lung dch chy
u qua bao sau t 2 - 3 ln.
Sau khi nhìn rõ dch chy qua bao sau và thy nhân ni lên trong bao,
ép nh lên b mt c y d tách hoàn toàn
nhân ra khi lp v u kim ho
m bo chc chn ri v bao. Nc,
thì ta phi làm lc tách nhân hoc phu thut viên có th dùng hai
dng c xoay nhân bng tay, cho tc nhân ra
khi v bao thì mi tin hành tán nhân [9],[26].
16
1.3.2.4. Các k thut tán nhuyn nhân TTT (Phaco nhân)
Có nhiu k thut tán nhuyn nhân TTT, t s
k thut mà th git Nam áp dng nhiu trong phu thut Phaco:
- K thut gi và c
ng Pt rãnh sâu hình ch nht trung tâm,
c hút gi
nhân và phi hp vi mt dng c th chia nhân ra thành
nhng mnh nh ng m tán nhuyn.
tâm tán nhuyn [30].
Hình 1.9: K thut Chip and Flip [37]
Hình 1.10: K thut Divide
and Conquer [30]
18
- K thut ct nhân tng ma Nagahara
u thut áp dng cho nhng loc th thy
tinh nhân cng nhm m t trung tâm do Nagahara
(Nht Bn) thc hin t .
K thung Phaco và lc u Phaco
vào trung tâm c ng rch ph ct nhân theo
ng t o TTT vào trung tâm. Các mc ch nh
v vùng trung tâm, rc tán nhuy [55].
quá chín,
hopp
toàn b
Hình 1.11: K thut Phaco Chop [55]
19
1.4. BIN CHNG CA PHU THUT PHACO
1.4.1. Nhng bin chng khi phu thut
1.4.1.1. Các bin chng thì rch cng - giác mc
- -
và
gian Phaco càng kéo dài.
- :
+
+
+ : K
t
kính và t
[63].
1.4.1.5. Các bin chng thì ra hút
- Rách bao sau: Khi hút
bao sau
-
-
ính vào bao sau ho.
21
1.4.1.6. Các bin chng t TTT nhân to
1.4.2. Nhng bin chng sau phu thut
1.4.2.1. Bin chng viêm
- : Tyndall (+) vào ngày hôm sau và
- 2 ngày. Ph viêm này thng không có triu chng và
c phát hin sm sau phu thut.
+ Bong màng Descemet: Ttheo là
6,25% [8].
1.4.2.5. Nhng tn hi mng mt
- :
- :
,
.
1.4.2.6. T bao th thu tinh
:
-
-
23
Nhollagen và g
mô
ng nhanh làm
Canada
P
Kim Thanh 12]
Minh có , Thái Thành Nam,
[14
Anh Mai [8] Các tác giTTT trên
haco. các th t l thành công c ph
thu cao, bi ch trong và sau ph thu ít.
[14].
25
2.1. I TNG NGHIÊN CU
Bao gm 120 mt ca 120 bnh nhân b c th thu tr
bng phu thut P t kính ni nhãn ti khoa Mt Bnh vin Trung
Hu trong thi gian t tháng 4/2009 n tháng 4/2010.
2.1.1. Tiêu chun chn bnh
Các bnh nhân thung sau:
- B 50 tui.