Trờng THCS Tuy Lai Năm học
2010- 2011
Tuần 1
Ngày soạn: 10-8-2010
Tiết 1+2
Phong cách hồ chí minh

(Lê Anh Trà)
A/ Mục tiêu bài học:
Giúp h/sinh:
- Thấy đợc vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hòa giữa truyền
thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại, thanh cao và giản dị.
- Từ lòng kính yêu tự hào về Bác, học sinh có ý thức tu dỡng, học tập, rèn luyện
theo gơng Bác.
B/Chuẩn bị:
-Tranh ảnh về nơi ở của Bác trong khuôn viên Phủ Chủ tịch
-Chân dung Bác Hồ .
-Truyện "Chuyện kể về Bác Hồ"
C/ Tiến trình bài dạy:
* ổ n định lớp :
*Kiểm tra bài cũ:
GV kiểm tra vở soạn bài của HS.
* Bài mới:
Giới thiệu bài: Hồ Chí Minh không những
là nhà yêu nớc, nhà cách mạng vĩ đại mà
còn là danh nhân văn hóa thế giới. Vẻ đẹp
văn hóa chính là nét nổi bật trong phong
cách Hồ Chí Minh. Vậy vẻ đẹp văn hoá của
phong cách Hồ Chí Minh là gì? Đoạn trích
mà chúng ta tìm hiểu sẽ phần nào lời câu
hỏi đó. Qua phần chuẩn bị bài ở nhà, em

Giáo án Ngữ văn 9 Mai Thị
Thanh Thiện

1
Trờng THCS Tuy Lai Năm học
2010- 2011
?Theo dõi đoạn văn và tìm trong đó những
câu văn tác giả sử dụng khái quát phong
cách văn hóa HCM.
Nêu nhận xét về cách so sánh của những
câu văn đó?
? Làm thế nào Ngời có đợc vốn văn hóa ấy?
Ngời đã học tập và rèn luyện ntn?
? Theo em điều kỳ lạ nhất trong phong cách
Hồ Chí Minh là gì?
?Vậy HCM đã tận dụng những ĐK của
mình ntn để có đợc vốn văn hoá ấy?
? Cách tiếp xúc văn hóa nh thế đã cho thấy
vẻ đẹp nào trong phong cách Hồ Chí Minh?
?Em hiểu ntn về" sự nhào nặn " của hai
nguồn văn hoá quốc tế và dân tộc ở Bác ?
Đó là sự đan xen, kết hợp, bổ sung,
sáng tạo hài hoà hai nguồn văn hoá nhân
loại và dân tộc ,truyền thống và hiện đại
phơng Đông và phơng Tây trong tri thức
văn hoá HCM.Văn hoá của Bác mang đậm
bản sắc dân tộc .
? Tác giả đã bình luận gì về những biểu hiện
văn hóa đó của Bác?
Nhng điều kỳ lạ là hiện đại .

- Có nhu cầu cao về văn hóa.
- Có năng lực văn hóa.
- Ham học hỏi, nghiêm túc trong tiếp cận văn
hóa.
- Có quan điểm rõ ràng về văn hóa,biết kế
thừa và phát huy các giá trị văn hoá .
=>Đó là kiểu mẫu của t tởng tiếp nhận văn
hoá ở HCM
-So sánh
-Liệt kê
=>Đảm bảo tính khách quan cho nội dung đ-
ợc trình bày - Khơi gợi ở ngời đọc cảm xúc tự
hào , tin tởng .
- Kết hợp, đan xen giữa những lời kể là lời
bình luận Có thể nói Hồ Chí Minh ,
Quả nh trong cổ tích .
=> Đó là nhờ thiên tài, nhờ Bác đã dày công
Giáo án Ngữ văn 9 Mai Thị
Thanh Thiện

2
Trờng THCS Tuy Lai Năm học
2010- 2011
tầm sâu rộng trong vốn tri thức văn hoá của
HCM và quá trình tiếp thu văn hoá nhân
loại của Ngời bằng cách gợi mở, dẫn dắt
vấn đề rất tự nhiên và hiệu quả. Đó chính là
công của tác giả Lê Anh Trà
Tiết 2
(Học sinh đọc đoạn 2.)

thanh cao)
HS đọc đoạn cuối
học tập và rèn luyện không ngừng trong suốt
bao nhiêu năm, suốt đời hoạt động cách mạng
đầy gian truân.
b, Vẻ đẹp trong phong cách sống và làm
việc của Bác.
Nơi ở và nơi làm việc : ngôi nhà sàn
nhỏ bằng gỗ, chỉ vẻn vẹn có vài phòng
tiếp khách, họp Bộ Chính trị, làm việc
và ngủ.đồ đạc mộc mạc, đơn sơ.
Trang phục hết sức giản dị:quần áo bà
ba nâu,chiếc áo trấn thủ, đôi dép lốp
T trang ít ỏi: chiếc va va li con với bộ
quần áo, vài vật kỷ niệm .
ă n uống đạm bạc. - Cá kho, rau luộc,
da ghém, cà muối, cháo hoa
=> Ngôn ngữ giản dị, , cách nói dân dã với
những từ chỉ số lợng ít ỏi,từ ngữ câu văn gợi
hình xen kẽ lời nhận xét,so sánh ý nhị cùng
với phép liệt kê các biểu hiện cụ thể, xác
thực trong đời sống của Bác,tác giả đã dẫn dắt
ngời đọc vào thăm nơi ăn ,chốn ở của HCM
nh vào một bảo tàng vừa bình dị ,vừa thiêng
liêng
=>Phong cách sống bình dị, trong sángvà vô
cùng cao đẹp ,lối sống rất dân tộc,rất Việt
Nam trong phong cách HCM
- " Bác Hồ đó chiếc áo nâu giản dị
Màu quê hơng bền bỉ, đậm đà"

có thể khẳng định đợc nh vậy ?
(Thảo luận nhóm )
-? Từ đó, em nhận thức ntn về ý nghĩa cái
đẹp trong phong cách của Hồ Chí Minh?
? Để làm rõ và nổi bật những vẻ đẹp và phẩm
chất cao quý của phong cách Hồ Chí Minh,
ngời viết đã dùng những biện pháp nghệ thuật
nào?
? Tóm lại, ta có thể tóm tắt những vẻ đẹp
của phong cách Hồ Chí Minh ntn ?
- Không xem mình nằm ngoài nhân loại nh
các thánh nhân siêu phàm
- Không tự đề cao mình bởi sự khác mọi ng-
ời ,hơn mọi ngời
- Đạm bạc chứ không phải khắc khổ," đạm"
đi với "thanh" .Sự bình dị gắn với thanh cao
,trong sạch .Tâm hồn không phải chịu đựng
những toan tính , vụ lợi => Tâm hồn đợc
thanh cao, hạnh phúc.
- Sống thanh bạch, giản dị, thể xác không
phải gánh chịu ham muốn, bệnh tật => thể
xác đợc thanh cao, hạnh phúc. Cách sống giản
dị,đạm bạc của Chủ tịch Hồ Chí Minh vô cùng
thanh cao, sang trọng.
- Là vẻ đẹp vốn có, tự nhiên, gần gũi, không
xa lạ với mọi ngời, mọi ngời đều có thể học
tập.
- Đâythực sự là một cách sống có văn hóa, đã
trở thành một quan niệm thẩm mỹ: Cái đẹp là
sự giản dị, tự nhiên.

các phơng châm hội thoại
A/ Mục tiêu bài học:
Giúp h/sinh:
- Nắm đợc nội dung phơng châm về lợng và phơng châm về chất.
- Biết vận dụng những phơng châm này trong giao tiếp.
B/Chuẩn bị :
Bảng phụ có hai đoạn đối thoại ở mục (1),(2) phần I
C/ Tiến trình bài dạy:
* ổ n định lớp :
* Kiểm tra bài cũ:Thế nào là vai hội thoại ?
* Bài mới:
* Giới thiệu bài: Trong giao tiếp có những quy định tuy không đợc nói ra thành lời
nhng những ngời tham gia vào giao tiếp cần tuân thủ, nếu không thì dù câu nói không mắc
lỗi gì về ngữ âm, từ vựng và ngữ pháp, giao tiếp cũng sẽ không thành công. Những quy
định đó đợc thể hiện qua các phơng châm hội thoại.
(H/sinh đọc VD 1.)
? Khi An hỏi học bơi ở đâu mà Ba trả lời
ở dới nớc, câu trả lời có đáp ứng điều mà
An muốn biết không.
? Vậy, muốn giúp cho ngời nghe hiểu thì
ngời nói cần chú ý điều gì.
(H/sinh đọc truyện Lợn cới, áo mới)
? Vì sao câu chuyện lại gây cời.
? Lẽ ra anh có lợn cới và anh có áo mới
phải hỏi và trả lời thế nào để ngời nghe đủ
biết đợc điều cần hỏi và cần trả lời.
? Vậy, ta cần tuân thủ yêu cầu gì khi giao
tiếp.
Bài tập nhanh.
- Các câu sau đây có đáp ứng phơng châm

Giáo án Ngữ văn 9 Mai Thị
Thanh Thiện

5
Trờng THCS Tuy Lai Năm học
2010- 2011
? Truyện cời này phê phán điều gì? Nh vậy,
trong giao tiếp có điêù gì cần tránh.
? Nếu không biết chắc một tuần nữa lớp sẽ
tổ chức cắm trại thì em có thông báo điều
đó Tuần sau lớp em sẽ tổ chức cắm trại
với các bạn cùng lớp không.
? Nếu không biết chắc vì sao bạn mình nghỉ
học thì em có trả lời với thầy cô là bạn ấy
nghỉ học vì ốm không.
? Vậy, ta cần tránh điều gì trong giao tiếp.
( H/sinh đọc ghi nhớ.)
Bài tập 2 (h/sinh đứng tại chỗ làm.)
a- Nói có sách , mách có
chứng.
b- Nói dối
c- Nói mò
d-Nói nhăng ,nói cuội
=> Các câu trên đều có liên quan đến phơng
châm hội thoại về chất.
Bài tập 4
a. Các từ ngữ: nh tôi đợc biết, tôi tin rằng,
nếu tôi không lầm thì, tôi nghe nói, theo tôi
nghĩ sử dụng trong các tr ờng hợp ngời nói
có ý thức tôn trọng phơng châm về chất.

- Nói dơi nói chuột : nói lăng nhăng, linh tinh, không xác thực.
- Hứa hơu hứa vợn : hứa để đợc lòng rồi không thực hiện lời hứa.
Tất cả những thành ngữ trên đều chỉ những cách nói, nội dung nói không tuân thủ
phơng châm về chất. Các thành ngữ này chỉ những điều tối kỵ - Trong giao tiếp cần tránh.

Giáo án Ngữ văn 9 Mai Thị
Thanh Thiện

6
Trờng THCS Tuy Lai Năm học
2010- 2011

Tiết 4:
sử dụng một số biện pháp nghệ thuật
trong văn bản thuyết minh
A/ Mục tiêu bài học:
Giúp h/sinh:
- Hiểu việc sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh làm
cho văn bản thuyết minh sinh động, hấp dẫn;
- Biết cách sử dụng một số biện pháp nghệ thuật vào văn bản thuyết minh.
B/ Chuẩn bị :
- Bảng phụ tóm tắt về khái niệm, mụcđích, các phơng pháp thuyết minh
C/ Tiến trình bài dạy:
* ổ n định lớp :
* Kiểm tra bài cũ:
* Bài mới:
* Giới thiệu bài: Trong chơng trình Ngữ văn lớp 8, các em đã đợc học văn bản
thuyết minh. Lên lớp 9 các em lại tiếp tục với những yêu cầu cao hơn - Nội dung đó là gì ?
Bài học hôm nay sẽ giúp các em tìm hiểu kĩ hơn


một số biện pháp nghệ thuật:
a. Ví dụ: Văn bản: Hạ Long - Đá và nớc"
-Nội dung VB: Thuyết minh về sự kỳ lạ"vô
tận của Hạ Long do đá và nớc tạo nên-vẻ
đẹp hấp dẫn kì diệu của Hạ Long
-Liệt kê, phân tích, so sánh
- Câu văn nêu khái quát sự kì lạ của Hạ
Long: chính nớc có tâm hồn.,,
- So sánh:Chiếc thuyền mỏng mảnh nh là lá
tre, nh bay trên các ngọn sóng, nh một ngời
bộ hành,nh đang đi lại...
Giáo án Ngữ văn 9 Mai Thị
Thanh Thiện

7
Trờng THCS Tuy Lai Năm học
2010- 2011
gì với VB thuyết minh này?
? Muốn cho văn bản thuyết minh sinh động
cần chú ý điều gì ?
(Học sinh đọc ghi nhớ
-Nhân hoá:Gọi các đảo đá:"Thập loại chúng
sinh","thế giới ngời","bọn ngời bằng đá hối
hả trở về"
- Tởng tợng, liên tởng: Tởng tợng những
cuộc dạo chơi....(Toàn bài dùng 9 chữ "có
thể")
=>Giới thiệu vịnh Hạ Long không chỉ là đá
và nớc mà còn là một thế giới sống có hồn
bài viết trở nên sinh động hấp dẫn giống nh

Đoạn văn này nhằm nói về tập tính của chim cú dới dạng một ngộ nhận (định kiến) thời
thơ ấu, sau lớn lên đi học mới có dịp nhận thức lại sự nhầm lẫn cũ. Biện pháp nghệ thuật ở đây
chính là lấy ngộ nhận hồi nhỏ làm đầu mối câu chuyện.
iii. h ớng dẫn về nhà :
- Học thuộc bài.
- Hoàn thành bài tập vào vở.
- Làm bài tập 3 (SBT); BT 23-27 (Sách BTTN).
- Chuẩn bị ở nhà: mỗi tổ thuyết minh một đồ dùng trong bài Luyện tập.
Giáo án Ngữ văn 9 Mai Thị
Thanh Thiện

8
Trờng THCS Tuy Lai Năm học
2010- 2011
Tiết 5:
luyện tập sử dụng một số biện pháp nghệ thuật
trong văn bản thuyết minh
A/ Mục tiêu bài học:
Giúp h/sinh:
Biết vận dụng một số biện pháp nghệ thuật vào văn bản thuyết minh.
B/ Tiến trình bài dạy:
* ổ n định lớp :
* Kiểm tra bài cũ:
- Muốn viết văn bản thuyết minh sinh động, hấp dẫn cần chú ý điều gì ?
- Kiểm tra phần chuẩn bị bài ở nhà.
* Bài mới:
- Giáo
viên nêu
yêu cầu
về nội


9
Trờng THCS Tuy Lai Năm học
2010- 2011
mời các bạn hãy cùng tôi tìm hiểu về lịch sử, cấu tạo và công dụng của chiếc nón trắng
nhé.
VD2: Chiếc nón có từ bao giờ? Mỗi lần thấy bà, thấy mẹ đội nón , tôi cứ bâng
khuâng về câu hỏi ấy.
VD3 : "Anh gửi cho em chiếc nón bài thơ xứ Nghệ
Mang hình bóng quê hơng, gửi vào đây trăm nhớ nghìn thơng
Hình ảnh chiếc nón nhỏ bé xinh xắn đá trở nên quen thuộc với mỗi ngời dân Việt
Nam và bạn bè thế giới khi đặt chân đến xứ sở này .
b. Viết đoạn thân bài:
* Lịch sử chiếc nón:
-Nón Việt Nam có lịch sử rất lâu đời
-Hình ảnh chiếc nón đã đợc chạm khắc trên trống đồng Ngọc Lũ,trên thạp đồng Đào
Thịnh vào khoảng 2500-3000 năm về trớc .
-Từ xa xa, nón đã hiện diện trong ĐS thờng ngày của ngời VN,trong cuộc chiến tranh
giữ nớc
*Cấu tạo và quy trình làm nón:
- Nón gồm cókhung nón, vành nón, chóp nón,lá nón và quai nón.
-Lá nón có thể làm từ lá dừa hoạc lá cọ.
- Lá đợc mua về phải đợc chọn lọc, phân loại rồi đem phơi dăm ba ngày cho đến khi
màu xanh của lá chuyển dần sang màu trắng sau đó lá nón đợc miết cho thật phẳng mà vẫn
giữ đợc độ dẻo và mềm .
- Tre đem về chuốt thành những chiếc nan vành tròn trặn ,bóng bảy .Những nan vành
đợc uốn thành vòng tròn gọi vành nón,
- Sau đó đến bớc dựng khuôn, xếp vành, lợp lá và chằm nón .Lá xếp phải đều tay,thật
khít để khi giơ nón lên soi trong nắng không có chỗtha,chỗ dày
- Công đoạn khó nhất để tạo ra dợc một chiếc nón là công đoạn khâu nón . Ngời ta


10
Trờng THCS Tuy Lai Năm học
2010- 2011
- Chuẩn bị bài tiếp theo.
tuần 2
Ngày soạn: 19-8-2010
Tiết 6+7
Đấu tranh cho một thế giới hòa bình
(Gác - xi - a Mác két)
A/ Mục tiêu bài học:
Giúp h/sinh:
- Hiểu đợc nội dung vấn đề đặt ra trong văn bản: Nguy cơ chiến tranh hạt nhân
đang đe dọa toàn bộ sự sống trên trái đất; nhiệm vụ cấp bách của toàn thể nhân loại là ngăn
chặn nguy cơ đó, là đấu tranh cho một thế giới hòa bình.
- Thấy đợc nghệ thuật nghị luận của tác giả: chứng cứ cụ thể xác thực, cách so sánh
rõ ràng, giàu sức thuyết phục, lập luận chặt chẽ.
B/ Chuẩn bị :
B/ Tiến trình bài dạy:
* ổ n định lớp :
* Kiểm tra bài cũ:
1. Vốn tri thức văn hóa của Bác Hồ có đợc từ đâu ?
2. Vẻ đẹp của phong cách Hồ Chí Minh là gì ?
3. Học tập và rèn luyện theo phong cách của Bác Hồ, mỗi chúng ta cần làm gì ?
* Bài mới:
* Giới thiệu bài: Những ngày đầu tháng 8/1945 chỉ bằng 2 quả bom nguyên tử đầu
tiên ném xuống 2 thành phố Hi-rô-xi-ma và Na-ga-xa-ki, đế quốc Mỹ đã làm 2 triệu ngời
Nhật Bản thiệt mạng và còn di họa đến bây giờ. Thế kỷ XX, thế giới phát minh ra nguyên
tử hạt nhân, đồng thời cũng phát minh ra những vũ khí hủy diệt, giết ngời hàng loạt khủng
khiếp. Từ đó đến nay và cả trong tơng lai nguy cơ một cuộc chiến tranh hạt nhân tiêu diệt

trị, KH địa chất, với nhiều thuật ngữ, tên
gọi các loại vũ khí nên khi đọc cần
chú ý đọc chính xác, rõ ràng với giọng
dứt khoát, đanh thép. Chú ý các từ phiên
âm,các từ viết tắt, các con số, các thuật
ngữ làm rõ từng luận cứ của tác giả.
- G/v cho học sinh giải nghĩa các từ:
Dịch hạch, FAO, kỉ địa chất, thanh gơm
Đa-mô-clét
+ Chú ý thêm các từ: hạt nhân, nguyên
tử.
? Cho biết văn bản có thể chia làm mấy
phần?
? Luận điểm chủ chốt mà tác giả nêu và
tìm cách giải quyết trong VB này là gì?
Giải thích tại sao em lại hiểu nh vậy ?
? Để làm rõ luận điểm ,tác giả đã xây
dựng hệ thống luận cứ nh thế nào ?
1. Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đe
doạ toàn bộ sự sống trên trái đất
2. Việc bảo tồn sự sống trên trái
đất ít tốn kém hơn "dịch hạch"
hạt nhân
3. Việc chạy đua vũ trang là đi ng-
ợc lại lí trí của loài ngời, phản lại
sự tiến hoá tự nhiên.
4. Hãy đấu tranh cho một thế giới
hoà bình
Học sinh đọc đọan 1.
? Nhận xét về cách mở đầu của tác giả?

sống trên trái đất:
-Mở đầu bằng một câu hỏi đầy ấn tợng,thu hút
sự chú ý của mọi ngời, rồi tự trả lời câu hỏi ấy
* Lí lẽ:
- Chiến tranh hạt nhân là sự tàn phá hủy diệt
- Phát minh hạt nhân quyết định sự sống còn của
thế giới.
Giáo án Ngữ văn 9 Mai Thị
Thanh Thiện

12
Trờng THCS Tuy Lai Năm học
2010- 2011
nhất?
? Cùng với lí lẽ và chứng cớ, để lập
luận, t/g còn sử dụng NT so sánh nhằm
gây ấn tợng mạnh. Hãy chỉ rõ
? Em hiểu ntn về" Thanh gơm Đa-mô-
clét "và "dịch hạch"?
? Nh vậy, em có nhận xét gì về lí lẽ ,
chứng cớ cũng nh cách lập luận của tác
giả ? ý nghĩa của nó trong đoạn mở đầu
này?
(? Những điều đó khiến đoạn văn mở
đầu có sức tác động nh thế nào đến ngời
đọc, ngời nghe?)
? Qua các phơng tiện thông tin đại
chúng (đài, báo), em có thêm chứng cớ
nào về nguy cơ chiến tranh hạt nhân vẫn
đe dọa cuộc sống trái đất.

nhấn mạnh .
=>Lí lẽ kết hợp với chứng cớ cùng với NT so
sánh đã tác động vào nhận thức của ngời đọc về
sức mạnh ghê gớm của vũ khí hạt nhân, khơi gợi
sự đồng tình với tác giả, làm cho tất cả những ng-
ời đang sống và yêu quý sự sống không thể thờ ơ

Lí lẽ và chứng cớ đều dựa trên sự tính toán
khoa học.
Lí lẽ và chứng cớ kết hợp với sự bộc lộ trực tiếp
thái độ của tác giả.
- Cách vào đề trực tiếp và bằng những chứng cứ
rất xác thực đã thu hút ngời đọc và gây ấn tợng
mạnh mẽ về tính chất hệ trọng của vấn đề đang đ-
ợc nói tới.
b,Sự tốn kém và phi lí trong cuộc chạy đua vũ
trang hạt nhân :
Hàng loạt dẫn chứng thuộc các lĩnh vực: xã hội, y
tế, tiếp tế thực phẩm, giáo dục.
- Cách đa dẫn chứng toàn diện, cụ thể, đáng tin
cậy trên nhiều lĩnh vựcbằng những con số biết nói
- Dùng so sánh đối lập: Một bên chi phí nhằm tạo
ra sức mạnh hủy diệt tơng đơng với một bên dùng
chi phí đó để cứu hàng trăm triệu trẻ em nghèo
khổ, hàng tỷ ngời đợc phòng bệnh, hàng trăm
triệu ngời thiếu dinh dỡng.
- Nghệ thuật lập luận của tác giả ở đoạn này thật
đơn giản mà có sức thuyết phục cao- Ngời đọc
ngạc nhiên, bất ngờ trớc những sự thật hiển nhiên
Giáo án Ngữ văn 9 Mai Thị

? Từ đó em hiểu gì về lời bình luận của
tác giả: "Trong thời đại xuất phát của
nó."(Thảo luận nhóm).

? Từ đó ta có nhận thức nh thế nào về
tính chất phản tiến hóa, phản tự nhiên
của chiến tranh hạt nhân.
mà rất phi lí.
=> Làm nổi bật sự tốn kém ghê gớm của cuộc
chạy đua chiến tranh hạt nhân.
=> Nêu bật sự vô nhân đạo đó.
=>Gợi cảm xúc mỉa mai, châm biếm ở ngời đọc.
=> Cuộc chạy đua chiến tranh hạt nhân là cực kỳ
vô lí vì tốn kém nhất, đắt đỏ nhất, vô nhân đạo
nhất. => Cuộc chạy đua vũ trang chuẩn bị cho
chiến tranh hạt nhân đã và đang cớp đi của thế
giới nhiều điều kiện để cải thiện cuộc sống của
con ngời, nhất là ở các nớc nghèo.
- Cần loại bỏ chiến tranh hạt nhân vì cuộc sống
hòa bình hạnh phúc trên thế giới này.
c. Chiến tranh hạt nhân là hành động cực kì
phi lí:
- Trái đất là thứ thiêng liêng cao quý hơn cả,
đáng đợc chúng ta yêu quý trân trọng. Không đợc
xâm phạm, hủy hoại trái đất.
-380 triệu năm con bớm mới bay đợc
- 180 triệu năm bông hồng mới nở
-Trải qua bốn kỉ địa chất con ngời mới hát đợc
- Phải lâu dài lắm mới có đợc sự sống trên trái đất
này. Mọi vẻ đẹp trên thế giới này không phải một

ông?( Là ngời quan tâm sâu sắc đến
vấn đề vũ khí hạt nhân với niềm lo
lắng và công phẫn cao độ. Vô cùng
yêu chuộng cuộc sống trên trái đất hòa
bình.)
? Nên hiểu ý tởng này của nhà văn
muốn nhấn mạnh điều gì?
? Những thông điệp nào đợc gửi tới
chúng ta từ văn bản Đấu tranh cho
một thế giới hòa bình.
(Học sinh đọc ghi nhớ).
? Em học tập đợc gì về cách viết văn
nghị luận từ văn bản?
hạt nhân :(Thông điệp của tác giả)
- Đó là tiếng nói của công luận thế giới chống
chiến tranh.
- Là tiếng nói yêu chuộng hòa bình trên trái đất
của nhân dân thế giới.
=>Kêu gọi mọi ngời đoàn kết, xiết chặt đội ngũ
đấu tranh vì một TG hoà bình, phản đối, ngăn
chặn chạy đua vũ trang, tàng tích vũ khí hạt nhân
- Thông điệp về một cuộc sống đã từng tồn tại
trên trái đất.
- Thông điệp về những kẻ đã xóa bỏ cuộc sống
trên trái đất bằng vũ khí hạt nhân.
=>Thức tỉnh lơng tri con ngời ,cảnh tỉnh,lên án
những kẻ hiếu chiến
- Nhân loại cần giữ gìn kí ức của mình, lịch sử sẽ
lên án những thế lực hiếu chiến đẩy nhân loại vào
thảm họa hạt nhân.

B/ Tiến trình bài dạy:
* ổ n định lớp :
* Kiểm tra bài cũ:
- Thế nào là phơng châm về lợng ? Phơng châm về chất ?
* Bài mới:
? Thành ngữ" Ông nói gà, bà nói
vịt."dùng để chỉ tình huống hội thoại nh
thế nào?
? Thử tởng tợng điều gì sẽ xảy ra nếu
xuất hiện những tình huống hội thoại nh
vậy.
? Qua đó có thể rút ra bài học gì trong
giao tiếp.
(Học sinh đọc ghi nhớ.)
* Học sinh đọc.
? Hai thành ngữ trên dùng để chỉ những
cách nói nh thế nào?
? Những cách nói đó ảnh hởng nh thế nào
đến giao tiếp?Hậu quả của những cách
nói đó ?
? Qua đó, emcó thể rút ra bài học gì trong
giao tiếp?
VD2:Tôi đồng ý với những nhận địnhvề
truyện ngắn của ông ấy.
? Có thể hiểu câu "Tôi đồng ý ... ông ấy"
theo mấy cách (2 cách).
? Để ngời nghe không hiểu lầm phải nói
I. ph ơng châm quan hệ:
1. Ví dụ:
- Thành ngữ: Ông nói gà, bà nói vịt.

2010- 2011
nh thế nào?
? Trong giao tiếp cần phải tuân thủ điều
gì.
? Khi giao tiếp cần chú ý điều gì để đáp
ứng phơng châm cách thức.
(Học sinh đọc ghi nhớ - SGK.)
* Học sinh đọc truyện"Ngời ăn xin"
? Vì sao ngời ăn xin và cậu bé trong truyện
đều cảm thấy mình đã nhận đợc từ ngời kia
một cái gì đó?
? Có thể rút ra bài học gì từ truyện này?
? Khi giao tiếp cần chú ý điều gì ?
( Học sinh đọc ghi nhớ.)
về truyện ngắn mà ông ấy sáng tác.
Không vì một lý do nào đó đặc biệt thì
không nên nói những câu mơ hồ mà ngời
nghe có thể hiểu theo nhiều cách.
Iii. ph ơng châm lịch sự:
1. Ví dụ:
- Cả 2 đều cảm nhận đợc sự chân thành và tôn
trọng nhau.
2. Kết luận:
- Bài học: Khi giao tiếp cần tôn trọng ngời đối
thoại, không phân biệt sang - hèn, giàu -
nghèo.
IV. luyện tập:
Bài tập 1 Qua những câu ca dao, tục ngữ đó cha ông khuyên dạy chúng ta:
- Suy nghĩ, lựa chọn ngôn ngữ khi giao tiếp.
- Có thái độ tôn trọng, lịch sự với ngời đối thoại.

- Nói nh dùi đục chấm mắm cáy: nói không khéo, thô tục, thiếu tế nhị (phơng châm
lịch sự).
V. h ớng dẫn về nhà :
- Học thuộc bài.

Tiết 9.
sử dụng yếu tố miêu tả
trong văn bản thuyết minh
A/ Mục tiêu bài học:
Giúp h/sinh: Củng cố kiến thức về VB thuyết minh. Hiểu đợc văn bản thuyết minh có khi
phải kết hợp với yếu tố miêu tả thì văn bản mới hay.
b / t iến trình bài dạy:
* ổ n định lớp :
* Kiểm tra bài cũ:
Sử dụng các yếu tố nghệ thuật trong văn bản thuyết minh nh thế nào ?
Bài mới:
- Học sinh đọc văn bản.
* Nhan đề của văn bản có ý nghĩa
gì?
? Tìm những câu trong bài thuyết
minh về đặc điểm tiêu biểu của cây
chuối.
- Hầu nh ở nông thôn ... chú lũ.
- Ngời phụ nữ nào ... hoa quả.
- Quả chuối ... hấp dẫn..
- Mỗi cây chuối ... chuối chín.
? Chỉ ra những câu văn có yếu tố
miêu tả về cây chuối và cho biết
tác dụng của yếu tố miêu tả?
-Cây chuối thân mềm... núi rừng.


18
Trờng THCS Tuy Lai Năm học
2010- 2011
chuối, bắp chuối.
- Thân cây chuối có thể thái ghém
làm rau sống, dùng làm "phao".
- Hoa chuối làm món ăn.
- Quả chuối ...
- Lá chuối làm lá gói bánh.
? Em có thể cho biết thêm công
dụng của chuối?
? Để bài thuyết minh sinh động
ngoài việc sử dụng các yếu tố NT có
thể hợp yếu tố nào ? Tác dụng ?
(Học sinh đọc ghi nhớ - SGK.)
- Tàu chuối gồm các cuống lá và lá
- Nõn chuối :xanh non
- Hoa chuối: màu hồng tía, có nhiều lớp bẹ ,.
- Gốc có củ và rễ.
Có thể miêu tả:
- Thân tròn, mát rợi,mọng nớc...
- Tàu lá xanh rờn...
- Củ chuối có thể gọt vỏ để thấy một màu trắng
mỡ màng nh màu củ đậu đã bóc vỏ
*Công dụng:
- Thân chuối có thể thái ghém làm rau sống, ăn rất mát,
có tác dụng giải nhiệt
- Hoa chuối tây có thể thái thành sợi nhỏ để ăn sống,
xào, luộc, nộm...


19
Trờng THCS Tuy Lai Năm học
2010- 2011
Chỉ ra yếu tố miêu tả trong đoạn văn:
-Tách là loại chén uống nớc của Tây, nó có tai
-Chén của ta không có tai
-Khi mời....mà uống rất nóng
Hớng dẫn về nhà
- Làm BT3
- Chuẩn bị cho tiết luyện tập: trang 28-SGK
Tiết 10
Luyện tập sử dụng yếu tố miêu tả
trong văn bản thuyết minh
A/ Mục tiêu bài học:
Giúp h/sinh: Rèn luyện kỹ năng sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết
minh.
b/ t iến trình bài dạy:
* ổ n định lớp :
* Kiểm tra bài cũ:
- Sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh có tác dụng gì ?
- Làm BT 4 - Sách BT
* Bài mới:

? Phạm vi của đề bài?
? Đề yêu cầu trình bày vấn đề gì?
? Với vấn đề trên, cần trình bày những ý
gì?
? Phần mở bài nh thế nào?
? Phần thân bài cần phát triển những ý

* Giáo viên : Xây dựng đoạn mở bài vừa
có nội dung thuyết minh vừa có yếu tố
miêu tả con trâu ở làng quê Việt Nam.
? Nội dung cần thuyết minh trong mở bài
là gì?
? Yếu tố miêu tả cần sử dụng là gì?
*G/v: Thuyết minh trâu cày, bừa ruộng,
kéo xe, chở lúa, trục lúa.
(Học sinh viết, giáo viên gọi trình bày, sửa
chữa, bổ sung.)
* G/v: cảnh chăn trâu, con trâu ung dung
gặm cỏ là một hình ảnh đẹp của cuộc sống
thanh bình ở làng quê Việt Nam. Hình ảnh
những con trâu cần cù gặm cỏ.
(Học sinh viết, giáo viên gọi trình bày, sửa
chữa, bổ sung.)
? Cần miêu tả hình ảnh gì?
? Kết thúc cần nêu ý gì?
(Học sinh viết, giáo viên gọi trình bày, sửa
chữa, bổ sung.)
trâu ở Tây Nguyên, lễ hội chọi trâu ở Đồ Sơn
- Con trâu: nguồn cung cấp thịt, da để thuộc,
sừng trâu dùng làm đồ mỹ nghệ.
- Con trâu là tài sản lớn nhất của ngời nông dân
Việt Nam.
- Con trâu đối với tuổi thơ.
c, Kết bài:
Con trâu trong tình cảm của ngời nông dân
Việt Nam
ii. viết bài:

chút, nghễu nghện cời trên lng trâu trong những
buổi chiều đi chăn trâu trở về.Cỡi trâu ra đồng,
cỡi trâu lội xuống sông, cỡi trâu thả diều ...Thú
vị biết bao ! Con trâu hiền lành ,ngoan ngoãn
đã để lại trong kí ức tuổi thơ của mỗi con ngời
bao nhiêu kỉ niệm ngọt ngào!
3. Viết đoạn kết bài:
Giáo án Ngữ văn 9 Mai Thị
Thanh Thiện

21
Trờng THCS Tuy Lai Năm học
2010- 2011
iii. h ớng dẫn về nhà :
- Làm hoàn thành bài văn vào vở.
- Chuẩn bị viết bài thuyết minh 90phút
______________________
Tuần 3
Ngày soạn: 26-8-2010
Tiết 11+12
tuyên bố thế giới về sự sống còn,
quyền đợc bảo vệ và phát triển của trẻ em
A/ Mục tiêu bài học:
Giúp h/sinh:
- Thấy đợc phần nào thực trạng cuộc sống của trẻ em trên thế giới hiện nay, tầm
quan trọng của vấn đề bảo vệ, chăm sóc trẻ em.
- Hiểu đợc sự quan tâm sâu sắc của cộng đồng quốc tế đối với vấn đề bảo vệ, chăm
sóc trẻ em.
b/ tiến trình bài dạy:
* ổ n định lớp :


22
Trờng THCS Tuy Lai Năm học
2010- 2011

+ Tăng trởng: phát triển theo hớng tốt đẹp,
tiến bộ.
+ Vô gia c: không gia đình, không nhà ở.
? Theo em, bố cục của văn bản có thể chia
làm mấy phần?
? Nêu nội dung của từng phần.
(Học sinh đọc thầm 2 đoạn đầu.)
? Nêu nội dung và ý nghĩa của 2 đoạn vừa
đọc.
- Đọan 1 :giới thiệu mục đích và nhiệm vụ
của hội nghị cấp cao thế giới.
- Đoạn 2: khái quát những đặc điểm, yêu
cầu của trẻ em, khẳng định quyền đợc
sống, đợc phát triển trong hòa bình, hạnh
phúc.
? Mở đầu bản tuyên bố đã thể hiện cách
nhìn nh thế nào về đặc điểm tâm sinh lí trẻ
em, về quyền sống của trẻ em?
? Em nghĩ gì về cách nhìn nh thế của cộng
đồng thế giới đối với trẻ em?
? Em có nhận xét gì về cách nêu vấn đề
của 2 đoạn văn này.
Tiết 2
* Học sinh đọc thầm.
? Tuyên bố cho rằng trong thực tế, trẻ em

đối với tơng lai của thế giới, đối với trẻ em.
- Nêu vấn đề: gọn và rõ, có tính chất khẳng
định.
b, Sự thách thức của tình hình:
* Trẻ em :
- Bị trở thành nạn nhân của chiến tranh và bạo
lực, của sự phân biệt chủng tộc, sự xâm lợc,
chiếm đóng và thôn tính của nớc ngoài.
- Chịu đựng những thảm họa của đói nghèo,
khủng hoảng kinh tế, của tình trạng vô gia c,
dịch bệnh, mù chữ, môi trờng xuống cấp.
- Nhiều trẻ em chết mỗi ngày do suy dinh dỡng
và bệnh tật.
- Loại bỏ chiến tranh, bạo lực.
Giáo án Ngữ văn 9 Mai Thị
Thanh Thiện

23
Trờng THCS Tuy Lai Năm học
2010- 2011
(Thảo luận nhóm.)
* G/v: Tuyên bố cho rằng những nỗi bất
hạnh của trẻ em là những sự thách thức mà
những nhà chính trị phải đáp ứng.
? Em hiểu nh thế nào là sự thách thức đối
với các nhà chính trị.
? Từ đó em hiểu tổ chức Liên hợp quốc đã
có thái độ nh thế nào trớc những nỗi bất
hạnh của trẻ em trên thế giới?
(Học sinh đọc.)

- Sự liên kết lại của các quốc gia cùng ý thức
cao của cộng đồng quốc tế trên lĩnh vực này.
Đã có công ớc về quyền trẻ em làm cơ sở tạo ra
một cơ hội mới.
- Sự hợp tác và đoàn kết quốc tế ngày càng có
hiệu quả cụ thể trên nhiều lĩnh vực, phong trào
giải trừ quân bị đợc đẩy mạnh tạo điều kiện cho
một số tài nguyên to lớn có thể đợc chuyển
sang phục vụ các mục tiêu kinh tế, tăng cờng
phúc lợi xã hội.
d, Nhiệm vụ cụ thể:
- Tăng cờng sức khỏe và chế độ dinh dỡng của
trẻ em.
- Quan tâm nhiều hơn đến trẻ em bị tàn tật và có
hoàn cảnh sống đặc biệt.
- Các em gái phải đợc đối xử bình đẳng nh các
em trai.
- Bảo đảm cho trẻ đợc học hết bậc giáo dục cơ
sở, ...
- Các nớc cần đảm bảo đều đặn sự tăng trởng
kinh tế để có điều kiện vật chất chăm lo đến đời
sống trẻ em.
- Tất cả các nớc cần có những nỗ lực liên tục và
phối hợp trong hành động vì trẻ em.
5. Tổng kết:
ghi nhớ SGK
Iii. luyện tập:
- Nêu những việc làm mà em biết thể hiện sự quan tâm của Đảng và chính quyền
địa phơng nơi em ở đối với trẻ em. Trình bày cụ thể.
iv. h ớng dẫn về nhà :

? Từ câu chuyện trên, em rút ra đợc bài
học gì trong giao tiếp?
Học sinh đọc ghi nhớ - SGK.
Em hãy lấy thêmVD về tình huống giao
tiếp mà lời hỏi thăm có dạng nh trên?
? Em hãy cho biết các phơng châm hội
thoại đã học?
Phơng châm về lợng, phơng châm về chất,
...
? Trong các bài học ấy, điểm lại các VD đã
đợc phân tích, cho biết những tình huống
nào phơng châm hội thoại không đợc tuân
thủ?
(Học sinh đọc ví dụ 2.)
? Câu trả lời của Ba có đáp ứng đợc nhu
cầu thông tin mà An mong muốn hay
I. quan hệ giữa ph ơng châm hội
thoại và tình huống giao tiếp:
1. Ví dụ: Truyện "Chào hỏi"
2. Nhận xét:
- Câu hỏi :"Bác làm việc có vất vả lắm
không?"trong tình huống giao tiếp khác có thể coi
là tuân thủ phơng châm lịch sự vì nó thể hiện sự
quan tâm đến ngời khác.
Nhng trong tình huống này, ngời đợc hỏi bị chàng
ngốc gọi từ trên cây cao lúc mà ngời đó đang tập
trung làm việc, phải vất vả trèo xuống để trả lời.
- Sử dụng không đúng chỗ, đúng lúc,
3. Kết luận :
Khi giao tiếp không những phải tuân thủ các