Trường THCS Nguyễn Trãi
PhÇn I: më ®Çu
I/ LÝ do lùa chän ®Ị tµi:
- Ti vÞ thµnh niªn lµ mét giai ®o¹n ph¸t triĨn ®Ỉc biƯt (tõ 10 – 19 ti) vµ m¹nh mÏ
trong ®êi cđa mçi con ngêi. §©y chÝnh lµ giai ®o¹n chun tiÕp tõ trỴ con thµnh ngêi lín
vµ ®ỵc ®Ỉc trng vỊ sù ph¸t triĨn m¹nh mÏ c¶ vỊ thĨ chÊt lÉn tinh thÇn, t×nh c¶m vµ kh¶ n¨ng
hßa nhÊt céng ®ång.
- VÊn ®Ị giáo dục sức khỏe sinh sản (GD SKSS) cho løa ti vò thành niên (VTN) cã
ý nghÜa ®Ỉc biƯt quan träng. Ti vÞ thµnh niªn ®ỵc b¾t ®Çu lµ giai ®o¹n d¹y th×, chÝn mi
giíi tÝnh, khi ®ã nh÷ng chøc n¨ng sinh s¶n cđa hƯ c¬ quan sinh dơc b¾t ®Çu häat ®éng vµ
¶nh hëng m¹nh ®Õn sù ph¸t triĨn c¬ thĨ vµ nh©n c¸ch cđa vÞ thµnh niªn. §©y còng lµ giai
®o¹n cã nhiỊu biÕn ®éng m¹nh vỊ t©m sinh lÝ, b¾t ®Çu cã nh÷ng biĨu hiƯn quan träng vµ
®iĨn h×nh cđa ®êi sèng tÝnh dơc (b¾t ®Çu cã kinh ngut, cã hiƯn tỵng méng tinh, cã nhu
cÇu thđ d©m...), ®· xt hiƯn nh÷ng rung c¶m yªu ®¬ng.... á løa ti nµy, c¸c em quan t©m
nhiỊu ®Õn vÊn ®Ị vỊ t×nh dơc, vỊ sinh në, vỊ kinh ngut, vỊ t×nh yªu...nhng l¹i rÊt Ýt hiĨu
biÕt vỊ vÊn ®Ị nµy.
- Nh÷ng biÕn ®ỉi vỊ t©m sinh lÝ ¶nh hëng m¹nh ®Õn lèi sèng, nÕp sinh ho¹t, quan hƯ x·
héi vµ sù ph¸t triĨn nh©n c¸ch. Tuy nhiªn, ®©y còng lµ nh÷ng vÊn ®Ị cha ®ỵc nhiỊu bËc phơ
huynh quan t©m. V¨n hãa phÈm ®åi trơy, nh÷ng nÕp sinh ho¹t kh«ng lµnh m¹nh, ¨n ch¬i,
ma tóy, thc l¾c....lµm cho c¸c em dƠ bÞ l«i cn, bÞ sa ng·, bÞ x©m h¹i t×nh dơc,...
- Mơc tiªu chung cđa m«n C¬ thĨ ngêi vµ vƯ sinh ë THCS (líp 8) lµ cung cÊp cho häc
sinh nh÷ng hiĨu biÕt khoa häc vỊ ®Ỉc ®iĨm cÊu t¹o vµ mäi häat ®éng sèng cđa con ngêi.
Trªn c¬ së ®ã, ®Ị ra c¸c biƯn ph¸p vƯ sinh, rÌn lun th©n thĨ, b¶o vƯ vµ t¨ng cêng søc
kháe, n©ng cao n¨ng st vµ hiƯu qu¶ häc tËp, gãp phÇn thùc hiƯn mơc tiªu ®µo t¹o nh÷ng
con ngêi lao ®éng linh ho¹t, n¨ng ®éng, s¸ng t¹o ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triĨn kinh tÕ x· héi
cđa ®Êt níc.
- Tuy nhiªn, nh÷ng kiÕn thøc vỊ SKSS ®èi víi sù tiÕp nhËn cđa HS cßn nhiỊu e ng¹i.
Víi mong mn gióp HS tÝch cùc vµ chđ ®éng trong viƯc tiÕp thu chđ ®Ị nµy, tõ ®ã c¸c em
cã thĨ tù gi¶i ®¸p nh÷ng tß mß, th¾c m¾c cđa b¶n th©n ®ång thêi cã nh÷ng hµnh trang cÇn
thiÕt cho viƯc ch¨m sãc søc kháe b¶n th©n m×nh, t«i ®· m¹nh d¹n thùc hiƯn t×m hiĨu vµ thu
thËp: “ mét sè ph¬ng ph¸p d¹y häc lång ghÐp nh»m khai th¸c cã hiƯu qu¶ néi dung GD

- Ph©n tÝch kÕt qu¶ nghiªn cøu vµ rót ra kÕt ln.
VIII/ Ph ¬ng ph¸p nghiªn cøu:
1/ Ph¬ng ph¸p ®äc tµi liƯu (nghiªn cøu lÝ ln):
- SGK Sinh häc 8 vµ S¸ch gi¸o viªn.
- Tµi liƯu vỊ ph¬ng ph¸p gi¸o dơc SKSS trong nhµ trêng.
2/ Ph¬ng ph¸p ®iỊu tra:
Sư dơng phiÕu ®Ĩ ®iỊu tra thùc tr¹ng vỊ høng thó cđa HS víi c¸c kiÕn thøc vỊ SKSS vµ
c¸c u tè ¶nh hëng ®Õn thùc tr¹ng ®ã.
3/ Ph¬ng ph¸p quan s¸t, ®µm tho¹i:
- Dù giê, quan s¸t qu¸ tr×nh häc tËp, th¸i ®é cđa HS trong qu¸ tr×nh häc vỊ SKSS.
- Trao ®ỉi t×m hiĨu ®èi tỵng HS.
- Trß chun víi HS ®Ĩ t×m c¸c c¸c biĨu hiƯn cđa HS cã liªn quan ®Õn viƯc lÜnh héi
kiÕn thøc vỊ SKSS.
IX/ CÊu tróc ®Ị tµi: Gåm 3 phÇn:
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm –
Gv thực hiện:Phan Thanh Phương trang 2
Trửụứng THCS Nguyeón Traừi
+ Phần mở đầu:
+ Phần nội dung:
- Chơng I: Những nội dung về GD SKSS đợc triển khai thông qua chơng trình Sinh
học 8 cho VTN .
- Chơng II: Bớc đầu tìm hiểu về các phơng pháp GDSKSS trong nhà trờng.
- Chơng III: Minh họa áp dụng một vài biện pháp lồng ghép qua bài dạy Tuyến sinh
dục.
+ Phần kết luận và khuyến nghị.
Phần II: Nội dung.
Chơng I: Những nội dung về GD SKSS đợc triển khai thông qua chơng trình Sinh
học 8.
I/ Vài nét về lịch sử vấn đề nghiên cứu:
Trong những thập kỉ vừa qua, thế giới kể cả Việt nam đã có những thay đổi đáng

hiĨu biÕt vỊ vÊn ®Ị vµ kh«ng chØ trÝch hä. Thanh niªn cha cã gia ®×nh thêng kh«ng biÕt,
kh«ng tiÕp cËn ®ỵc tíi nh÷ng dÞch vơ kÕ ho¹ch hãa gia ®×nh vµ nh vËy nguy c¬ mang thai
ngoµi ý mn lµ rÊt cao, hc m¾c bƯnh l©y trun qua quan hƯ t×nh dơc, kĨ c¶ l©y nhiƠm
HIV/AIDS.
Cung cÊp th«ng tin vỊ GD SKSS vµ søc kháe t×nh dơc lµ mét vÊn ®Ị tÕ nhÞ. Ngêi lín –
dï lµ cha mĐ, thÇy c« gi¸o hay bÊt cø ai - ®Ịu kh«ng mn nãi chun t×nh dơc, vµ thêng
kh«ng mn ®èi mỈt víi mét thùc tÕ lµ vÞ thµnh niªn cã thĨ ®· cã quan hƯ t×nh dơc. V× vËy,
viƯc cung cÊp th«ng tin vỊ GD SKSS cho vÞ thµnh niªn lµ viƯc lµm cÇn thiÕt, nh»m gióp
thanh thiÕu niªn tù kh¸m ph¸ c¸c quan ®iĨm, tiªu chn vµ cã sù lùa chän riªng, ®ång thêi
n©ng cao kiÕn thøc vµ hiĨu biÕt vỊ c¸c vÊn ®Ị SKSS.
II/ §Ỉc ®iĨm cđa VTN ở khu vùc tr êng THCS Nguyễn Trãi xã Cam An Bắc :
S¸ng kiÕn kinh nghiƯm –
Gv thực hiện:Phan Thanh Phương trang 4
Trường THCS Nguyễn Trãi
Khu vùc xã Cam An Bắc n»m ë khu vực mà đa số người dân làm nông nghiệp là chính.
Tuy nhiên, ở khu vùc nµy vµ c¸c khu l©n cËn, tr×nh ®é v¨n hãa đang ngày càng ®ỵc n©ng cao
vµ nh÷ng thay ®ỉi lín vỊ gi¸ trÞ v¨n hãa – kÕt qu¶ cđa sù thay ®ỉi nhanh chãng vỊ kinh tÕ x·
héi, toµn cÇu hãa, ®« thÞ hãa, sù tiÕp xóc vµ sư dơng réng r·i c«ng nghƯ th«ng tin – quy m«
gia ®×nh gi¶m, ...cã nhiỊu ¶nh hëng tíi hµnh vi t×nh dơc vµ SKSS ë ti VTN.
VTN lµ mét bé phËn lín d©n c, nªn bÊt kú mét thay ®ỉi nµo vỊ c¸ch gi¸o dơc, hµnh vi, ti
kÕt h«n vµ lèi sèng cđa VTN ®Ịu cã ¶nh hëng quan träng tíi x· héi n¬i hä ®ang sèng. Theo
c¸c ph©n tÝch khoa häc, thêi k× gi÷a chÝn mi t×nh dơc vµ ti kÕt h«n t¨ng lªn. Thªm vµo ®ã,
nh÷ng phong tơc trun thèng gióp ng¨n chỈn quan hƯ t×nh dơc tríc h«n nh©n b¾t ®Çu bÞ xãi
mßn. Nh÷ng thay ®ỉi nµy còng lµm ¶nh hëng tíi hµnh vi t×nh dơc ë c¶ em trai còng nh em g¸i.
Tríc ®©y, quan hƯ t×nh dơc tríc h«n nh©n ®èi víi phơ n÷ lµ hµnh vi kh«ng ®ỵc chÊp nhËn, cßn
®èi víi nam giíi, kĨ c¶ nh÷ng ngêi “®ang trë thµnh ®µn «ng”, vÊn ®Ị nµy thêng ®ỵc bá qua.
Nhng ®iỊu nµy giê ®©y còng ®ang thay ®ỉi: quan hƯ t×nh dơc trong sè VTN (kĨ c¶ nam vµ n÷)
cha cã gia ®×nh ®ang t¨ng lªn. NhiỊu thông tin cho thÊy kh«ng Ýt thanh niªn ë khu vùc ®· cã
quan hƯ t×nh dơc, mµ phÇn lín lµ quan hƯ t×nh dơc kh«ng an toµn tríc h«n nh©n. HËu qu¶ lµ,
nguy c¬ mang thai ngoµi ý mn vµ m¾c c¸c bƯnh l©y trun qua quan hƯ t×nh dơc, không loại

Vị trí
bài
Tên bài Nội dung cơ bản Lu ý
Bài 58 Tuyến Sinh dục - Nêu đợc chức năng của tinh
hoàn và buồng trứng. Kể tên các
hoocmon sinh dục nam và
hoocmon sinh dục nữ.
- Những ảnh hởng của hoocmon
sinh dục nam và nữ đến những
biến đổi cơ thể của tuổi dậy thì.
Giáo dục ý thức giữ
vệ sinh và bảo vệ cơ
thể.
Bài 60 Cơ quan sinh
dục nam
- Xác định đợc các bộ phận trong
cơ quan sinh dục nam và đờng
đi của tinh trùng từ nơi sản sinh
đến khi ra ngoài cơ thể.Nêu đợc
chức năng của các bộ phận đó.
- Nêu rõ đặc điểm của tinh trùng
Giáo dục nhận thức
đúng đắn về cơ
quan sinh sản của
cơ thể.
Bài 61 Cơ quan sinh
dục nữ
- Xác định và nêu đợc chức năng
cơ bản các bộ phận của cơ quan
sinh dục nữ.

pháp tránh thai
Giáo dục ý thức tự
bảo vệ mình, tránh
mang thai ở tuổi
VTN
Bài 64 Các bệnh lây
qua đờng sinh
dục
- Tác hại của một số bệnh tình dục
phổ biến (lậu, giang mai,
HIV/AIDS) đối với sức khỏe và
việc sinh con.
- Các con đờng lây truyền và cách
phòng tránh.
Giáo dục ý thức tự
giác phòng tránh,
sống lành mạnh.
Bài 65 Đại dịch AIDS
Thảm họa
của loài ngời.
- Tác hại của AIDS và virus HIV.
- Các con đờng lây truyền và cách
phòng ngừa bệnh AIDS
Sống lành mạnh và
quan hệ tình dục an
toàn.
Chơng II: Bớc đầu tìm hiểu về các phơng pháp GD SKSS trong nhà trờng.
I/ Tìm hiểu hứng thú của HS với các kiến thức về SKSS.
Để tìm hiểu hứng thú của HS với các kiến thức về SKSS và cách tiếp nhận chúng, tôi đã
dùng phiếu điều tra và trò chuyện với các HS lớp 8. Sau khi tìm hiểu, tôi rút ra nhận xét nh sau:

việc phát triển kĩ năng sống của học sinh (kĩ năng giao tiếp, kĩ năng xác định tiêu chuẩn, kĩ
năng ra quyết định) nhằm đảm bảo tác động tích cực lên cuộc sống của các em. khi những kĩ
năng này của lớp trẻ đợc phát triển , thì sự tự tin và tự trọng cũng đợc nâng lên, và đây là
những yếu tố quan trọng quyết định hành vi của các em.
Để đạt đợc những mục tiêu trên, một yêu cầu lớn phải đặt ra là phải đổi mới phơng pháp
dạy học theo tinh thần nâng cao vai trò chủ động và tích cực của ngời học. Dới đây là một số
phơng pháp dạy học mới có thể sử dụng trong quá trình GDSKSS VTN. Những phơng pháp này
cũng có thể rất hữu ích và phù hợp với việc giảng các môn học khác hoặc cho giáo dục cộng
đồng.
Những phơng pháp đó là:
1. Thuyết trình với sự tham gia tích cực của học sinh.
2. Động não.
3. Điều tra/phát hiện.
4. Giải quyết vấn đề.
5. Xác định giá trị.
6. Học theo nhóm.
7. Đóng vai.
Sáng kiến kinh nghiệm
Gv thửùc hieọn:Phan Thanh Phửụng trang 8