Nghiên cứu tình huống trong đầu tư tự doanh
(Phần 3)

Đầu tháng tư năm 1987, có hai sinh viên bước vào văn phòng của Giáo sư
Ron Ditchin’s tại trường đại học Bessemer và tự giới thiệu về bản thân. Họ là
Scott Tompkins và Rachel Waller. Bạn bè của Scott khuyên anh nên nói chuyện với
giáo sư Ron về kế hoạch mở một đại lý du lịch ở Bessemer. Giáo sư đã mời hai
người bạn đến trình bày những ý tưởng đó với mình. Hơn ba tuần sau, giáo sư đã
có vài cuộc thảo luận về ý tưởng kinh doanh mới với Scott. Không thể diễn tả hết
sự hăng hái của Scott đối với kế hoạch này trong khi cha mẹ anh lại không mấy
nhiệt tình cho lắm. Trong một lá thư gửi cho giáo sư Ron (xem Minh họa 2.1), cha
của Scott đã bày tỏ những lo ngại của ông khiến giáo sư thấy băn khoăn không
biết nên giải quyết tình huống này như thế nào. Hơn nữa, điều đó còn làm giáo sư
hồi tưởng lại quãng thời gian bình yên với công việc của một giảng viên đại học.
TRƯỜNG ĐẠI HỌC BESSEMER

Nằm tại Hillsborough, bang California, cách San Francisco khoảng 24 km,
trường đại học Bessemer là một trường đào tạo về lĩnh vực kinh doanh có tiếng ở
miền tây với gần 1.500 sinh viên đại học, 250 sinh viên theo học chính quy MBA,
1.300 sinh viên theo học MBA bán thời gian và khoảng 100 giáo viên giảng dạy
chính thức tại trường. Tờ Barrons của Mỹ đã đánh giá trường Bessemer có khả
năng cạnh tranh cao do các sinh viên của Bessemer đều có thể am hiểu về đầu tư
tự doanh lẫn các môn học truyền thống. Trường đại học Bessemer có uy tín trên
khắp thế giới, được xem như trường đại học số một về giảng dạy và nghiên cứu
đầu tư tự doanh. Mỗi nhóm nghiên cứu về đầu tư tự doanh của trường gồm năm
giảng viên chính thức tham gia.

DẪN CHỨNG 2.1: Lá thư của Robert Tompkins bày tỏ nỗi lo lắng của
mình
Ngày 30 tháng 4 năm 1987
Giáo sư Ronald C.Ditchin

Scott khẳng định rằng Giáo sư nói với cháu dự án này rất khả thi; rằng bằng
cách tác động lên ban quản lý nhà trường, các cháu có thể mở được văn phòng ở
Fenn Hall; rằng có thể huy động vốn đầu tư mạo hiểm để tài trợ cho hoạt động
kinh doanh và có thể tận dụng được một số mối làm ăn của trường Bessemer bằng
cách thuyết phục Jerry Kyoto. Còn giờ đây, Scott thực sự rất phấn khích và dồn
toàn bộ tâm huyết vào kế hoạch này. Cháu tổ chức một cuộc khảo sát và chỉ trong
vòng hai ngày đã nhận được trên 400 hồi âm. Khỏi cần nói với Giáo sư là cháu nó
thực sự vui sướng đến thế nào. Nhưng sáng nay khi gọi điện cho tôi, tâm trạng
cháu rất tệ do bị điểm C bài kiểm tra môn Kinh tế học tuần trước. Dự án kinh
doanh đang ảnh hưởng rất nhiều đến việc học tập của cháu và đó thực sự là một
vấn đề lớn.

Tôi nghĩ thật tuyệt vời khi các giáo sư giúp đỡ và khuyến khích sinh viên
khởi nghiệp. Tuy nhiên, nhà trường nên có một quy định để giới hạn nghiêm ngặt
về quy mô của các dự án kinh doanh, như vậy chúng sẽ không gây ảnh hưởng đến
kết quả học tập của sinh viên. Thứ hai, nên nhấn mạnh trước hết đến việc học hỏi
kinh nghiệm xây dựng một dự án kinh doanh có thể thực hiện được, mà quan trọng
hơn là phải tìm hiểu thực tế về sự khởi đầu và hoạt động của một doanh nghiệp.
Những gì Scott đã làm trong dự án này là đọc mấy cuốn sách và tổ chức
cuộc khảo sát. Cháu cũng có tên của một số sinh viên trường Bessemer đang làm
cho các công ty du lịch ở San Francisco.
Tôi đã đưa ra cho Scott một số câu hỏi và đề nghị dưới đây. Vì chúng mà
Scott cho rằng tôi cấm đoán và không ủng hộ cháu:
1. Con đã bao giờ thảo luận ý tưởng của mình với bất kỳ người
nào làm trong lĩnh vực kinh doanh du lịch hay chưa? (Cháu chưa bao giờ
làm việc cho một đại lý du lịch.)
2. Con định làm thế nào để vừa điều hành một công ty hoàn
chỉnh vừa đến trường? (Cháu định thuê một nhà quản lý chuyên nghiệp làm
trọn thời gian để điều hành công ty cho mình.)
3. Tại sao con không thu hẹp phạm vi kinh doanh lại, hướng


Robert Tompkins Giáo sư Ron Ditchin

Mùa thu năm 1985, Ron Ditchin bắt đầu giảng dạy tại trường Bessemer với
tư cách là phó giáo sư thỉnh giảng (visiting associate professor). Lý lịch tóm tắt
của ông được trích dẫn ở Minh họa 2.2. Ron vừa phụ trách giảng dạy ba khóa học
đầu tự tư doanh trong mỗi học kỳ (khối lượng công việc bình thường của một
giảng viên tại trường Bessemer) vừa làm chuyên viên điều phối các chương trình
nghiên cứu đầu tư tự doanh của trường, cố vấn chuyên môn cho Tổ chức Trao đổi
các vấn đề về đầu tư tự doanh của Bessemer (Bessemer Entrepreneurial
Exchange), đồng thời là một nhà nghiên cứu tích cực trong lĩnh vực vốn đầu tư
mạo hiểm. Sau học kỳ đầu tiên làm việc tại trường Bessemer, ông được trường
mời ở lại tiếp tục giảng dạy. Vì thế, ông xin từ chức ở trường đại hoc Hayward,
nơi ông đang là phó giáo sư trong quá trình xét duyệt vào biên chế của trường
(tenure-track asscocite professor).
Trong 18 tháng đầu tại trường Bessemer, Ron đã viết được ba bài báo trên
các tạp chí đã được giới chuyên môn công nhận và hai bài báo mời phỏng vấn,
diễn thuyết tại hai hội nghị quốc gia, được mời làm thành viên Hiệp hội giảng dạy
đầu tư tự doanh của Học viên Quản trị (Academy of Management), xuất bản hai
cuốn sách về phê bình và là nhà phê bình báo chí cho Hội nghị thường niên của
Học viện Quản trị.
Trường đại học Bessmer yêu cầu rất ngặt nghèo về chất lượng giảng dạy và
đề cao tầm quan trọng của nó khi xem xét quyết định đề bạt hoặc đưa giảng viên
vào biên chế chính thức. Dựa trên những đánh giá của sinh viên và bản đánh giá
hàng năm của trưởng khoa, Ron cảm thấy các sinh viên và đồng nghiệp trong khoa
hài lòng với chất lượng giảng dạy của ông. Ông cũng biết được mình là một trong
số những giảng viên được các sinh viên đề cử cho giải thưởng “Giáo viên của


Ông cũng là cố vấn chiến lược cho các tập đoàn công nghệ. Trong số những
khách hàng gần đây của ông có 3M, Hewlett-Pakard, Intel, Beckman và Syntex.

SCOTT TOMPKINS: KHỞI NGHIỆP LÀM ĐẠI LÝ DU LỊCH

Ron chưa từng gặp Scott hay Rachel cho đến khi họ bước vào văn phòng
của ông. Scott và bạn mình đã tìm đến Ron để xin một lời khuyên về khả năng trở
thành nhà đầu tư tự doanh của họ. Đây là năm học thứ hai tại trường đại học, vì
vậy Scott và Rachel cần phải đăng ký khóa học đầu tư tự doanh bắt buộc đầu tiên
của mình vào mùa thu tới nếu muốn chọn chuyên đề trong môn học này. Ron giải
thích những yêu cầu của chuyên ngành đầu tư tự doanh và khuyến khích họ cân
nhắc việc này. Ông cũng cho họ biết rằng một trong số những khóa học bắt buộc
sẽ yêu cầu họ phải viết một dự án kinh doanh dành cho một công ty mới khởi
nghiệp.
Scott nói với Ron về việc anh muốn mở một đại lý du lịch tại trường đại
học. Vị giáo sư hỏi Scott câu hỏi muôn thuở mà ông luôn dành cho bất kì sinh viên
nào đến chia sẻ với ông những dự án kinh doanh của họ, đó là: Em biết gì về
___________? Trong trường hợp này từ điền vào chỗ trống là “những đại lý du
lịch”. Scott trả lời:
- Chúng em phải đi lại rất nhiều. Em sống ở Boston.
Giáo sư hỏi tiếp:
- Đã có ai trong số hai em từng làm việc cho một đại lý du lịch
nào chưa?
- Dạ, chưa ạ.