Website: Email : Tel : 0918.775.368
Lời nói đầu
Để đất nớc phát triển ổn định và bền vững, cải cách kinh tế luôn đợc coi là
một trong những vấn đề cơ bản vừa mang tính cấp bách vừa mang tính chiến lợc lâu
dài. Trong tiền trình cải cách kinh tế sâu rộng này, vấn đề cải cách doanh nghiệp vừa
là mục tiêu vừa là giải pháp có vị trí đặc biệt, gắn bó chặt chẽ với sự thành bại của
tiến trình lớn. Trong đó cải cách doanh nghiệp Nhà nớc có vai trò hết sức quan trọng
bởi các doanh nghiệp Nhà nớc là chủ đạo trong nền kinh tế quốc dân, có vai trò định
hớng cho nền kinh tế và thể hiện đặc trng của xã hội chủ nghĩa. Nhận thức đợc điều
này, trong nhiều năm qua, Đảng và Nhà nớc ta đã kiên trì tập trung tiến hành công
tác sắp xếp, đổi mới các doanh nghiệp Nhà nớc và đã đạt đợc một số kết quả nhất
định nh giảm mạnh một số lợng do doanh nghiệp Nhà nớc, giảm bớt đợc sự tài trợ
ngân sách, nâng quy mô vốn bình quân. Tuy nhiên hầu hết các doanh nghiệp trong
tổng số gần 6000 doanh nghiệp Nhà nớc hiện đang tồn taị và hoạt động với hiệu quả
sản xuất kinh doanh thấp, không có lãi. Nếu cứ duy trì các doanh nghiệp Nhà nớc
này sẽ bất lợi cho sự tăng trởng và phát triển của nền kinh tế. Trớc đòi hỏi của tình
hình mới, Đảng và Nhà nớc ta đã kịp thời đa ra chủ trơng cổ phần hoá các doanh
nghiệp Nhà nớc. Đây là chủ trơng hết sức đúng đắn trong công cuộc đổi mới, vừa
đáp ứng đợc nhu cầu trớc mắt huy động vốn cho sự nghiệp xây dựng và phát triển
kinh tế vừa phù hợp với lợi ích lâu dài, và cso khả năng mang lại lợi ích hài hoà cho
Nhà nớc cũng nh doanh nghiệp, ngời lao động và toàn bộ xã hội. Nhng từ khi triển
khai thực hiện cổ phần các doanh nghiệp Nhà nớc đến nay kết quả vẫn cha đạt đợc
nh mong muốn. Đâu là những nguyên nhân cản trở và cần phải có các giải pháp là
gì? để đẩy tiến trình cổ phần hoá này.
Xuất phát từ những vấn đề trên, đề tài nghiên cứu của đề án là : Thực trạng
cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nớc, những vấn đề tồn tại và giải pháp.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Chơng I
Những vấn đề chung về công ty cổ phần và cổ
phần hoá doanh nghiệp Nhà nớc

trên phơng diện thu lợi tức cổ phần tên cơ sở hoạt động của Công ty, tham gia Đại
hội cổ đông, quyết định các vấn đề có tính chất chiến lợc nh thông qua điều lệ, ph-
ơng án xây dựng Công ty, quyết toán tài chính, giải thể Công ty, bầu cử và ứng cử
vào cơ quan lãnh đạo của Công ty.....Ngời Giám đốc của Công ty chỉ đơn giản là ng-
ời quản lý và điều khiển t bản của ngời khác. Anh ta chỉ là ngời làm thuê với loại lao
động đặc biệt mà giá cả đợc quy định trên thị trờng cũng nh bất cứ một loại lao động
nào khác.
2. Những u điểm cơ bản của Công ty cổ phần.
Công ty cổ phần là một mô hình tổ chức doanh nghiệp đạt trình độ xã hội cao
và rất có hiệu quả. Sức hấp dẫn của nó thể hiện ở các mặt sau đây :
Thứ nhất là đối với cổ động :
- Đem lại cho họ lợi tức cổ phần và còn có thể mang lại một khoản thu nhập
nhờ việc tăng giá trị cổ phiếu khi Công ty làm ăn có hiệu quả, họ có quyền đợc
thông tin và tham gia ý kiến vào phơng hớng phát triển Công ty, và họ có quyền
chuyển nhợng cổ phiếu, đợc u đãi trong việc mua những cổ phiếu mới phát hành
thêm của Công ty trớc khi chúng đợc đem bán rộng rãi.
Thứ hai là đối với doanh nghiệp.
Doanh nghiệp sẽ thu hút đợc một lợng vốn nhất định để đầu t cho sản xuất kinh
doanh, tạo điều kiện mở rộng, nâng cao năng lực công nghệ, sản phẩm, cho phép
tuyển chọn và tập hợp những nhà quản lý, kinh doanh giỏi vào bộ máy quản lý của
Công ty.
Thứ ba là trên phạm vi xã hội :
Việc phát hành cổ phiếu của Công ty cổ phần và việc tự do chuyển nhợng cổ
phiếu góp phần làm cho tiền vốn trong xã hội đợc lu thông liên tục, thu hút vốn từ
nhiều kênh lớn nhỏ đổ vào các Công ty có tỷ suất lợi nhuận cao, vào những ngành và
lĩnh vực có triển vọng, nhờ đó góp phần điều chỉnh cơ cấu kinh tế theo hớng tiến bộ.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
3. Lịch sử hình thành và phát triển Công ty cổ phần.
Việc nghiên cứu sự hình thành của Công ty cổ phần trong lịch sử là hết sức cần

mẽ, tập trung t bản diễn ra với tốc độ cha từng thấy, các tổ chức độc quyền ra đời
nh Cacfen, Xanhđica, Tờ rớt... Hầu hết tất cả các doanh nghiệp lớn đều áp dụng hình
thức cổ phần. Đến năm 1930, số Công ty cổ phần của nớc Anh đã lên tới 86000 và
90% t bản ở Anh chịu sự khống chế của các Công ty cổ phần. Năm 1939, số Công
ty cổ phần ở Mỹ chiếm 51,7% tổng số các Xí nghiệp công nghiệp và chiếm 92,6%
giá trị tổng sản lợng công nghiệp.
Lúc này, t bản tài chính đã trở thành hình thái chủ thể tài sản xã hội, ngân hàng
kiểm soát công nghiệp. Đây là cái mà chúng ta gọi là "thời đại chủ nghĩa đế quốc".
Tơng ứng với nó là thị trờng giao dịch cổ phiếu mọc lên khắp các nớc, hình thành
trung tâm tài chính quốc tế, giao dịch chứng khoán cực kỳ sôi động đến mức trở
thành thớc đo cho sự dao động kinh tế và chính trị, đồng thời còn là sân chơi cho các
nhà đầu cơ.
* Giai đoạn 4 : Giai đoạn trởng thành.
Sau chiến tranh thế giới lần thứ 2, Công ty cổ phần có những điểm mới :
+ Dùng hình thức cổ phần để lập ra các Công ty xuyên quốc gia và đa quốc gia
để liên kết kinh tế và quốc tế hoá cổ phần, hình thành các tập đoàn kinh doanh quốc
tế.
+ Thu hút công nhân mua ciổ phần thực hiện cái gọi là "chủ nghĩa t bản nhân
dân" vừa để làm chịu mâu thuẫn giữa ngời lao động và nhà t bản vừa để thu hút
nguồn vốn.
+ Cơ cấu tổ chức của Công ty cổ phần ngày càng hoàn thiện pháp luật ngày
càng kiện toàn và mỗi nớc đều có những đặc điểm riêng.
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Ta có thể tóm tắt các giai đoạn hình thành và phát triển Công ty cổ phần trên
thế giới nh sau :
II. Tính tất yếu của việc thực hiện cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nớc
1. Về nhận thức.
Từ thực tiễn tiến hành công cuộc phát triển nền kinh tế đất nớc theo định hớng xã
hội chủ nghĩa và những kinh nghiệm thu đợc qua quá trình chỉ đạo điều hành sản

liên kết lỏng
lẻo.
Giai đoạn tr-
ởng thành
- Hình thành
Công ty xuyên
quốc gia, đa
quốc gia.
- Thu hút công
nhân mua cổ
phiếu.
- Cơ cấu công
ty cổ phần
hoàn thiện
pháp luật ngày
càng kiện toàn
Giai đoạn
phát triển
- Công ty cổ
phần phổ biến
t sản chủ
nghĩa.
- Các tổ chức
độc quyền.
- Hình thành
trung tâm, giao
dịch chững
khoán sôi động
Website: Email : Tel : 0918.775.368
2. Về thực tiễn.

Website: Email : Tel : 0918.775.368
doanh nghiệp Nhà nớc. Cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nớc chính là một trong
những giải pháp đổi mới mà thực trạng hiện nay đòi hỏi phải tiến hành, để có thể tạo
ra môi trờng huy động vốn dài hạn và lâu dài cho các doanh nghiệp đầu t chiều sâu,
đổi mới công nghệ và tạo ra sức bật mới.
III. Mục đích của việc cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nớc.
Mục đích của cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nớc nghị định 44/CP ngày
29/6/1998 đã nêu :
Thứ nhất là : Huy động vốn của toàn xã hội, bao gồm cá nhân, các tổ chức
kinh tế, tổ chức xã hội trong và ngoài nớc để đầu t đổi mới công nghệ, tạo thêm việc
làm, phát triển doanh nghiệp, nâng cao sức cạnh tranh, thay đổi cơ cấu doanh nghiệp
Nhà nớc.
Thứ hai là : Tạo điều kiện để ngời lao động trong doanh nghiệp có cổ phần và
những ngời đã đóng góp vốn đợc làm chủ thực sự, thay đổi phơng thức quản lý, tạo
động lực thúc đẩy doanh nghiệp kinh doanh có hiệu quả, tăng tài sản Nhà nớc, nâng
cao thu nhập ngời lao động, góp phần tăng trởng kinh tế đất nớc.
Nh vậy, ta thấy rằng một trong những mục đích quan trọng của cổ phần hoá là để
doanh nghiệp thu hút vốn nhàn rỗi trong và ngoài nớc vào hoạt động sản xuất kinh
doanh và đầu t phát triển của doanh nghiệp. Một mặt nó sẽ góp phần tháo gỡ đợc
khó khăn cho ngân sách Nhà nớc do không phải chu cấp cho doanh nghiệp.
Mặt khác, vốn và tài sản doanh nghiệp Nhà nớc nhờ cổ phần hóa thu hồi lại
sẽ đợc sử dụng để đầu t, mở rộng sản xuất, tăng thêm tài sản cố định, góp phần thúc
đẩy tăng trởng kinh tế. Hơn thế nữa, doanh nghiệp cổ phần hoá sẽ thu hút đợc ngày
càng nhiều vốn nếu hoạt động sản xuất kinh doanh có hiệu quả, nhất là khi đã hình
thành thị trờng chứng khoán, bởi vì khi đó ngời ta sẽ đổ xô vào mua cổ phiếu và trái
phiếu của doanh nghiệp.
Cổ phần hoá còn chuyển từ sở hữu Nhà nớc sang sở hữu của nhiều cổ đông,
tạo điều kiện cho ngời lao động thật sự làm chủ doanh nghiệp. Quyền lợi của ngời
lao động trong Công ty đồng thời là các cổ đông gắn với quyền lợi của Công ty. Do
vậy ngời lao động phải làm việc với tinh thần trách nhiệm cao vì quyền lợi của mình,

Chơng II
Thực trạng cổ phần hoá doanh nghiệp
Nhà nớc ở nớc ta
I. Chủ trơng chính sách của Đảng và Nhà nớc.
Nhận thức đợc tầm quan trọng và tính tất yếu của việc cổ phần hoá các doanh nghiệp
Nhà nớc, Đảng và Nhà nớc ta đã sớm đa ra chủ trơng chính sách cổ phần hoá một bộ
phận doanh nghiệp Nhà nớc ngay từ đầu những năm 1990, từng bớc thực hiện và đầu
đổi mới cho phù hợp với từng giai đoạn của tiến trình cổ phần hoá.
1. Chủ trơng của Đảng và Quốc hội.
1.1. Nghị quyết Hội nghị lần thứ 2 của Ban chấp hành trung ơng Đảng khoá
VII (tháng 11 năm 1991) đã ghi "chuyển một số doanh nghiệp quốc doanh có điều
kiện thành Công ty cổ phần và thành lập một số Công ty quốc doanh cổ phần mới
phải làm thí điểm, chỉ tạo chặt chẽ, rút kinh nghiệm chu đáo trớc khi mở rộng phạm
vi thích hợp".
1.2. Nghị quyết kỳ họp thứ 10 Quốc hội khoá VIII ngày 26/12/1991 về nhiệm
vụ phát triển kinh tế xã hội 5 năm 1991-1995 đã ghi : "Thí điểm việc cổ phần hoá 1
số cơ sở kinh tế quốc doanh để rút kinh nghiệm và có thêm nguồn vốn phát triển".
1.3. Nghị quyết hội nghị Đại biểu toàn quốc giữa nhiệm kỳ khoá VIII( tháng
1 - 1994) chỉ rõ cổ phần hoá nhằm thu hút thêm vốn cho các doanh nghiệp.
1.4. Nghị quyết Bộ chính trị về tiếp tục đổi mới để phát huy vai trò chủ đạo
của doanh nghiệp Nhà nớc ( số 10 - NQ/TW) đã chỉ rõ : " ...Tuỳ tính chất loại hình
doanh nghiệp mà tiến hành bán một tỷ lệa cổ phần cho cán bộ công nhân viên... và
bán cổ phần cho tổ chức và cá nhân ngoài doanh nghiệp".
1.5. Thông báo số 63 - TB/TƯ ngày 4/4/1997 của Bộ chính trị khẳng định
tiếp tục triển khai tích cực và vững chắc cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nớc trong
thời gian tới.
2. Thực hiện của Chính phủ.
Website: Email : Tel : 0918.775.368