TRNGăI HC KINH T TP. HCM
VINăĨOăTOăSAUăI HC DNGăNGC ÁNH
NHăHNG CA HÌNH NH NHÀ HÀNG,
GIÁ TR CM NHNăN S HÀI LÒNG VÀ
ụăNH HÀNH VI CA KHÁCH HÀNG
MT NGHIÊN CU TI TP. H CHÍ MINH
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
TP. H Chí Minh, tháng 4/2015
TP. H Chí Minh, ngày 20 tháng 04 nm 2015
TÁC GI LUNăVN
DNGăNGC ÁNH
MC LC
TRANG PH BÌA
LIăCAMăOAN
MC LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG BIU
TÓM TT LUNăVN
CHNGă1:ăTNG QUAN V TÀI NGHIÊN CU 1
1.1 Lý do chnăđ tài 1
khách hàng 22
2.4 Các nghiên cu có liên quan 24
2.5 Mô hình nghiên cu 25
2.6 Tóm ttăchngă2 26
CHNGă3:ăPHNGăPHÁPăNGHIểNăCU 27
3.1 Thit k nghiên cu 27
3.1.1ăPhngăpháp 27
3.1.2 Quy trình nghiên cu 28
3.2 Nghiên cuăđnh tính 30
3.2.1 Thit k nghiên cuăđnh tính 30
3.2.2 Kt qu tho lun nhóm các thành phn ca hình nh nhà hàng và giá tr
cm nhn ca khách hàng 31
3.2.3 Kt qu phát trinăthangăđo 32
3.2.3.1ăThangăđoăchtălngămôiătrng vt cht 35
3.2.3.2ăThangăđoăchtălng thc phm 36
3.2.3.3ăThangăđoăchtălng phc v 37
3.2.3.4.ăThangăđoăhìnhănh nhà hàng 37
3.2.3.5ăThangăđoăgiáătr cm nhn ca khách hàng 38
3.2.3.6ăThangăđoăs hài lòng ca khách hàng 38
3.2.3.7ăThangăđoăýăđnh hành vi ca khách hàng 39
3.3ăánhăgiáăsăb thangăđo 39
3.3.1 Kimăđnh h s tin cyăCronbachăalphaăsăb 40
3.3.2 Phân tích yu t khámăpháăEFAăsăb 41
3.3.2.1 Phân tích yu t khámăpháăEFAăsăb choăthangăđoăcácăthƠnhăphn
ca hình nh nhà hàng và giá tr cm nhn ca khách hàng 41
3.3.2.2 Phân tích yu t khámăpháăEFAăsăb choăthangăđoăhìnhănh nhà
hàng giá tr cm nhn, s hƠiălòngăvƠăýăđnh hành vi ca khách hàng 42
3.4 Tóm ttăchngă3 45
CHNGă4:ăKT QU NGHIÊN CU 46
5.4 Mt s đ xut cho nhà qun lý 70
5.5ăim mi ca lunăvn 74
5.6 Hn ch ca nghiên cuăvƠăhng nghiên cu tip theo 75
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
CFA : Confirmatory Factor Analysis ậ Phân tích nhân t khng đnh
EFA : Exploratory Factor Analysis ậ Phân tích yu t khám phá
KMO : H s Kaiser ậ Mayer ậ Olkin
SEM : Structural Equation Modeling ậ Mô hình cu trúc tuyn tính
SERVQUAL : Service Quality ậ Cht lng dch v
Sig : Observed significance level ậ Mcăýănghaăquan sát
SPSS : Statistical Package for the Social Sciences ậ Phn mm thng
kê cho khoa hc xã hi
Bng 3.14 Thangăđoăchínhăthc 43
Bng 4.1 Kt qu kimăđnh Crobach alpha caăcácăthangăđoătrongămôăhình48
Bng 4.2 Kt qu phơnătíchăEFAăchoăthangăđoăca các thành phn hình nh
nhà hàng và giá tr cm nhn ca khách hàng 49
Bng 4.3 Kt qu phơnătíchăEFAăchoăthangăđoăca các thành phn hình nh
nhà hàng và giá tr cm nhn sau khi loi bin FQ5 50
Bng 4.4 Kt qu phơnătíchăEFAăchoăthangăđoăca hình nh nhà hàng, giá tr
cm nhn, s hƠiălòngăvƠăýăđnh hành vi ca khách hàng 51
Bng 4.5 Kt qu phơnătíchăEFAăchoăthangăđoăca hình nh nhà hàng, giá tr
cm nhn s hƠiălòngăvƠăýăđnh hành vi ca khách hàng sau khi loi
bin BI2 52
Bng 4.6 Kt qu phân tích CFA (chun hóa) 55
Bng 4.7 Kt qu phân tích CFA sau khi loi các bin có trng s nh (chun
hóa) 57
Bng 4.8 Kt qu kimăđnh giá tr phân bit gia khái nim 58
Bng 4.9 Bng tóm tt kt qu kimăđnhăthangăđo 59
Bng 4.10 Kt qu kimăđnh mi quan h gia các khái nim trong mô hình
nghiên cu (chaăchun hóa) 61
Bng 4.11 Kt qu kimăđnh mi quan h gia các khái nim trong mô hình
nghiên cu sau cùng (chun hóa) 62
Bng 4.12 Kt qu că lng bng bootstrap vi s lng mu lp li N =
1000 63
Bng 4.13 S khác bit các ch tiêuă tngă thíchă (bt bin và kh bin tng
phn) theo gii tính 65
Bng 4.14 S khác bit các ch tiêuă tngă thíchă (bt bin và kh bin tng
phn) theo đ tui 65
Bng 4.15 S khác bit các ch tiêuă tngă thíchă (bt bin và kh bin tng
phn) theo thu nhp 66
Hình 4.2 Kt qu phân tích CFA sau khi loi điăbin có trng s nh (chun
hóa) 56
Hình 4.3 Kt qu SEM ca mô hình nghiên cu (chun hóa) 60
Hình 4.4 Kt qu SEM ca mô hình cnh tranh 62 TÓM TT LUNăVN
Nghiên cu này nhm mcăđíchăkhámăphá,ăđiu chnh, b sung mô hình các
thành phn ca hình nh nhà hàng và giá tr cm nhn ca khách hàng v dch nhà
hƠngăđyăđ vƠăthangăđoălng chúng. Bên cnhăđó, nghiên cuănƠyăcngăcònăcóă
mcăđíchăxemăxétămi quan h ca các khái nim hình nh nhà hàng, giá tr cm
nhn, s hài lòng vƠăýăđnh hành vi caăkháchăhƠng.ăTrênăcăs lý thuyt v cht
lng dch v cngănhănhng lý thuytăkhácăliênăquanăđn các khái nim nghiên
cu và kt qu nghiên cuăđnh tính cùng các thành viên v dch v nhà hàng mt
mô hình nghiên cuăđưăđưăđc xây dng. kimăđnh mô hình nghiên cuăvƠăđoă
lng kimăđnh, nghiên cuăđưăđc thc hin vi mt muăkíchăthc n = 400
khách hàng ti Thành ph H Chí Minh. Kt qu kimăđnh cho thy hu ht các
thangăđoăđuăđtăđc giá tr vƠăđ tin cy. C thkhái nim hình nh nhà hàng và
giá tr cm nhn ca khách hàng bao gm ba thành phn,ă đóă lƠă chtă lng môi
trng vt cht, chtălng thc phm và chtălng phc v.ăThêmăvƠoăđó,ăkt qu
kimăđnh cho thy hình nh nhà hàng và giá tr cm nhnăcóătácăđng trc tipăđn
s hài lòng ca khách hàng và s hài lòng caăkháchăhƠngăcóătácăđngăđnăýăđnh
hƠnhăvi.ăiuăđóăcngăcóăýănghaălƠăhình nh nhà hàng và giá tr cm nhn có tác
đng gián tipăđnăýăđnh hành vi ca khách hàng đi vi dch v nhƠăhƠngăđyăđ.
Vì vy, nu nm btă đc nhng tiêu chí to nên hình nhă nhƠă hƠngă cngă nhă
nhng yu t quan trng to nên giá tr mà khách hàng cm nhn thì các doanh
nghip kinh doanh nhà hàng s d dƠngă hnă trongă vică đápă ng khách hàng và
mang li s hài lòng cho h đngănghaăvi vic nhnăđc nhng hành vi tích cc
t kháchăhƠngăđi vi dch v mình cung cp.
Kt qu ca nghiên cuănƠyăcngăgiúpăchoăcácănhƠăqun tr nhà hàng có cái
thpăgiáăsoăviăcácănhƠăhƠngăcaăđiăthăcnhătranh,ătuyănhiênăkhôngăphiăaiătrongăsăhă
đuăthƠnhăcôngătrongăchinălcăkinhădoanhăcaămình.ăTrngăhpăkhác,ăliăcóăkháănhiuă
nhƠăhƠngăliărtăchúătrngăđnăphongăcáchăphcăv,ăvƠănhiuăchiêuătròăđcătungăraănhmă
giƠnhălyăkháchăhƠngănhngăvnăkhôngăcóăđcăsăhngăngăvƠăsătinădùngăcaăkháchă
hàng.
2
duyătrìăđcăkháchăhƠngăhinăti,ăđngăthiăthuăhútăkháchă hƠngămiăcác nhà
qunălýănhƠăhƠngăphiăhiuăvƠăđápăngănhuăcu,ămongămunăvƠăsăđòiăhiăcaăkháchăhƠng
lƠătinăđămangăđnăthƠnhăcôngăchoămìnhăvƠăcóăđcăvătríănhtăđnhătrongăngƠnhădchăvă
nhà hàng đyătínhăcnhătranh. Trong ngành dchăvănhƠăhƠng hinănay,ăkháchăhƠngăthngă
dùngăchtălngăthcăphm,ămôiătrngănhƠăhƠngăvƠăsăphcăvăcaănhơnăviênălƠănhngă
thƠnhăphnăchínhăđăđánhăgiáăchtălngădchăvănhƠăhƠngă(RyuăvƠăcngăs,ă2012). Tuy
nhiên, đăkháchăhƠngăhƠiălòngăkhiăsădngădchăv,ăchtălngădchăvăkhôngăchăđóngăvaiă
tròăduyănht,ănghiênăcuăcaăRyuăvƠăHană(2008)ăđưăchăraărngăcóămiăliênăhăgiaăhìnhă
nhănhƠăhƠng,ăgiáătrăcmănhn,ăsăhƠiălòngăvƠăýăđnhăhƠnhăvi caăkháchăhƠng. Tómăliă
hìnhănhănhƠăhƠngăvƠăgiáătrăcmănhnălƠănhngăyuătăcóănhăhngănhtăđnhăđnăsăhƠiă
lòngăvƠăýăđnhăhƠnhăviăcaăkháchăhƠngăkhiăsădngădchăvănhƠăhƠng.
Hinănay, tiăVităNamăvnăchaăcóănghiênăcuăcăthănƠoăvănhngăyuătănhă
hngăđnăhìnhănhăcaănhƠăhƠng,ăgiáătrăcmănhnăcaăkháchăhƠngătrongăngƠnhădchăvă
nhà hàng.ăVìăth,ănghiênăcuăvăyuătănhăhngăđnăhìnhănhăcaănhƠăhƠngăvƠăgiáătră
cmănhn, tăđóăkimăđnhămiăquanăhă giaăhìnhănhă nhƠăhƠng,ă giáătrăcmănhnăviă
shƠiălòngăvƠăýăđnhăhƠnhăvicaăkháchăhƠngătrong ngành dchăvănhƠăhƠng là cn thit.
Nghiên cu nhm giúp các nhà khaiăthácădchăvănhƠăhƠngăxácăđnhăđcănhngăyuătă
chínhtoănên hìnhănh nhƠăhƠng,ătăđóăgiúpădoanhănghipătoăraăđimăkhácăl, niăbtăhnă
soăviăcácăđiăthăcnhătranh.ăngăthi,ăgiúpănhƠăhƠngăxácăđnhănhngăyuătănhăhngă
đnăgiáătrăcmănhnăcaăkháchăhƠngătăđóănơngăcaoăgiáătrădành cho khách hàng lƠmătngă
săhƠiălòng, nmăbtăđcănhngăyuătănhăhngăđnăhƠnhăviăcaăkháchăhƠng.ăTăđóă
giúpăcácănhƠăcungăcpădchăvănhƠăhƠngăhayăcácăqunălýănhƠăhƠngănơngăcaoănngălcăcnhă
tranh,ăxơyădngăchoămìnhădchăv chtălngăđápăngănhuăcuă ngƠyăcƠngăđaădngăcaă
Phngăphápănghiênăcuăđc thc hinăquaă02ăbc: nghiên cuăsăb và nghiên
cu chính thc.
4
- Nghiên cuăsăb:ăđc thc hinăthôngăquaăphngăphápăđnh tính vi k thut
tho lun nhóm tp trung vi các thành viênlàm vic trongălnhăvc dch v nhà hàng đy
đ và mt s khách hàng tng s dng dch v vƠă cóă ýă đnh s dng dch v nhà
hàngtrongătngălai. Thông tin thu thpăđc t nghiên cuăđnh tính nhm khám phá, b
sung các thangăđoăthƠnhăphn ca hình nh nhà hàng, giá tr cm nhn và mô hình nghiên
cu v hình nh nhà hàng, giá tr cm nhn, s hƠiălòngăvƠăýăđnh hành vi ca khách hàng
trong lnhăvc nhà hàng đyăđ.
- Nghiên cu chính thc:ăđc thc hin bngăphngăphápănghiên cu đnhălng
qua vic xây dng bng câu hi, gi câu hi trc tip cho khách hàng ti Thành ph H
Chí Minh. Nghiên cu này nhm mcăđíchăkimăđnhăthangăđoălng và mô hình nghiên
cu.
- Thangăđoăđcăđánhăgiáăquaăhaiăbc: Bcăđánhăgiáăsăb s dng h s tin cy
Cronbach alpha và phân tích yu t khám phá EFA (Exploratory FactorsAnalysis) thông
qua phn mm x lý s liu thng kê th h th nht SPSS. Sauăkhiăđcăđánhăgiáăsăb
cácăthangăđoăđc khngăđnh li bng h s tin cy tng hp, giá tr hi t, giá tr phân
bit và giá tr liên h lý thuyt.ăPhngăphápăphơnătíchămôăhìnhăcu trúc tuyn tính SEM
(Structural Equation Modelling), thông qua phn mm x lý s liu thng kê th h th
hai AMOS (Analysis of Moment Structures),ăđc s dngăđ kimăđnhăthangăđoăvƠămôă
hình nghiên cu.
1.4 PhmăviăvƠăđiătng nghiên cu
- Phm vi nghiên cu: Các khách hàng s dng dch v nhà hàng ti Thành ph H
Chí Minh. Muăđc chnătheoăphngăphápăthun tin viăkíchăthc n = 400.
- iătng nghiên cu caăđ tài: Nghiên cu hình nh nhà hàng, giá tr cm nhn,
s hƠiălòngăvƠăýăđnh hành vi ca khách hàng trênăcăs nhngăđánhăgiáăca khách hàng
đưătng s dng dch v nhà hàng đyăđ.
5
gii thiuăcăs lý lun ca nghiên cu.ăTrênăcăs lý thuyt này, tác gi xây dng mô
hình nghiên cu cùng vi các gi thuyt nghiên cu v mi quan h ca các nghiên cu
trongămôăhình.ăChngănƠyăgm 2 phnăchínhă(1)ăCăs lý lun v dch v nhƠăhƠngăđy
đ, hình nh doanh nghip, giá tr cm nhn, s hƠiălòngăvƠăýăđnh hành vi ca khách
hàng; (2) Các gi thuyt và mô hình nghiên cu.
2.1 Tng quan v dch v nhƠăhƠngăđyăđ
2.1.1. Khái nim dch v nhƠăhƠngăđyăđ (Full - service restaurant)
Nhà hàng là h thngăcăs vt cht gm các dch v cung cp các loiăđ năthc
ung phc v cho nhu cuăn,ăung tc thi hocăđưăđcăkháchăhƠngăđtătrc.
Dch v nhƠăhƠngăđyăđ là dch v mà tiăđóăkháchăhƠngăđc phc v thcăn,ă
nc ung ti bàn ca h, nhn các dch v ca nhân viên theo nhu cu tc thiăhayăđt
trcăvƠăthng thanh toán vào cui baăn.
Khi s dng dch v nhƠăhƠngăđyăđ khách hàng s nhnăđc s phc v ca
nhân viên nhà hàng trong sut quá trình s dng dch v thay vì t phc v nhănhƠăhàng
t phc v hay nhà hàng thcănănhanh ăTiăđơyăkháchăhƠngăcóăth đt thcănăcóăsn
theo thcăđnăca nhà hàng và có th có nhngăthayăđi theo ý mun ca mình.
2.1.2ăcăđim ca dch v nhƠăhƠngăđyăđ
Nhà cung cp dch v chúng ta cn phi hiu làm th nƠoăđ ngiătiêuădùngăđánhă
giá và la chn sn phm ca h (Zeithaml, 1988).ăNgi tiêu dùng không th chn và
đánhăgiáădch v gingănhăcáchăh thc hinăđi vi nhng hàng hóa vt cht bi vì tính
chtăđc thù ca dch v. Vì vy,ăngi tiêu dùng cm thyăkhóăkhnăhnăđ đánhăgiáă
dch v khi so sánh vi hàng hóa vt cht. Mt s đcăđim chính làm nên s khác nhau
gia dch v và hàng hóa vt chtăđóălƠătínhăđng thi,ătínhăkhôngăđng nht, tính vô
hình,ătínhăkhôngăluătr đc và tính không s huăđc (Zeithaml,1981).
7
Sn xut và tiêu th ca mt tri nghim dch v thng là mtăquáătrìnhăđng thi
(Zeithaml & Britner, 2001). Sn phmănhƠăhƠngăđyăđ mangăđcătínhăđng thi, sn xut
và tiêu dùng xy ra liên tipăvƠăđng thi nhau. Dch v nhà hàng có s giao tip cpăđ
cao gia thc khách và nhân viên phc v.ăTheoăđó,ăcácăk nngăvƠăhotăđng ca nhân
vi nhiuămónănăkhácănhauăvƠăđc thc khách trên Th giiăaăthích nhă:ăPh, bún
riêu,ă gƠă nng, nem cua b, bánh mì thtă nng, bánh kht hay bánh chuiă nng
(Euromonitor, 2012).
Mt báo cáo v tìnhăhìnhănăngoƠiăca Euromonitor (2012) đưăch ra rngăngi
tiêu dùng trên toàn khu vc Châu Á ậ TháiăBìnhăDngănăngoƠiăthngăxuyênăhnăvi
đi tác ca h khu vcăkhác.ăNgi tiêu dùng rt ít thi gian caămìnhăđ chun b ba
nă nhƠ.ăNgi tiêu dùng Vit Nam hinănayăthngăxuyênănăngoƠiăcùngăviăgiaăđình,ă
bn bè và viăđiătác,ăđng nghip
Bng 2.1 T l tiêu th thc phm theo thu nhp caăngi tiêu dùng ti Vit Nam
Thu nhp
2005
2006
2007
2008
2009
2010
> 4,8000 USD
23.10%
23.09%
23.08%
23.07%
23.06%
23.05%
2,3000-4,799 USD
20.81%
20.83%
20.83%
20.83%
20.84%
20.85%
2005
2009
2010
2015
Giao tnănhƠăvƠămangăđi
-
24,989.4
1.2
34.5
Quán cà phê, quán bar
965.4
1,909
2,079.5
3,053.3
NhƠăhƠngăđyăđ
8,953.7
12,597.5
13,638.7
20,307.6
Thcănănhanh
179.4
338.4
383.0
670.6
Nhà hàng t phc v
-
-
-
-
thành ph H Chí Minh chim 30% GDP c nc. V thngămi, dch v, thành ph là
10
trung tâm xut nhp khu ln nht c nc.ăCăs vt chtăngƠnhăthngămiăđcătngă
cng vi khong 400 ch bán l, 81 siêu th,ă18ătrungătơmăthngămi, 3 ch đu mi.
Thành ph còn là trung tâm tài chính ngân hàng ln nht VităNam,ălƠăniăthuăhútăvnăđu
tănc ngoài mnh so vi c nc.
Thành ph H ChíăMinhăcóăsơnăbayăTơnăSnăNht là sân bay quc t ln nht c
nc, chimăhnămt naăluălng khách hàng s dng dch v nƠy.ăTrongănmă2011,ă
du lch chim 9,2 % GDP ca Vit Nam, theo HiăđngăThngăMi và Du lch th gii.
Trongăthángă1ănmă2012,ăHip hi du lch M gi VităNamălƠăđim du lch mi ni hàng
đu th gii. Tt c nhng du hiu trên cho thy s phát trin mnh m s tip tc trong
ngành du lch Vit Nam, cho thy tm quan trngăngƠyăcƠngătngăca khu vc dch v du
lchăvƠăcăhi cao cho khu vc dch v thc phm.
Tuyătrongă nmă2010ă tìnhă hìnhă lm phát vnă tngă caoă vƠă chiă phíă sinhă hotă tngă
nhanhăđưăcóănhăhng nh trên phân khúc này. Doăđó,ăcácănhƠăkhaiăthácădch v nhà
hàng thc hinăchngătrìnhăgim giá, thcăđnăphongăphúăđaădngăhn,ăt chc các s
kină mónă nă nhă cáă ng điă dng,ă hi snăcônă đo, th tƠiă đu bp nhm hn ch
nhngătácăđng này, nh đóăkt qu hotăđngăkinhădoanhătngătrng vnătngătrng
tt. Kt qu, trongănmă2010,ăcác nhà hàng Châu Á là các nhà hàng ph bin nht và
chim 98% tng s cácănhƠăhƠngăđyăđ và chim 94% doanh thu.ă phân bit mình vi
cácăđi th cnhătranhătrongălnhăvc nhà hàng, các nhà khai thác dch v nhà hàng to
cho mình nhngănétătrangătríătheoăphongăcáchăriêng,ăhngăv theo tng khu vc, hay to
nătng bng chtălng dch v giúp khách hàng d dàng nhn ra h. Nhngăphngă
phápănƠyăđưăđcăđónănhn bi khách hàng. CngătrongănmănƠy, h thng ca hàng bánh
pizza có tcăđ tngătrng nhanh nht trong phân khúc dch v nhƠăhƠngăđyăđ.ăc
nhiuăngiătiêuădùngăaăthích nhăth nh chtălng sn phm và dch v đúngătiêuă
chun và s công nhnăthngăhiu. Pizza Hut là s la chnăaăthíchătrongănmă2010ăvƠă
đngăkýătngătrng 43% trong doanh s bán hàng so viănmătrc .
11
(V:ătriu USD)
8,953.7
13,638.7
20,307.6
năv, ca hàng
67,746.0
80,315.0
89,892.0
(Ngun Euromonitor, 1/2012)