Tôi có một câu chuyện... - phần 1
Để cải thiện điều kiện của tổ chức, để khuyến khích đội quân làm việc chăm chỉ và lâu dài
hơn, hoặc để truyền đạt một ý tưởng phức tạp bằng cách rõ ràng và hiệu quả, một trong
những giải pháp tuyệt hảo... là kể các câu chuyện. Ý tưởng đưa ra trong bài viết của Jack
Harris và B. Kim Barnes đăng trên tạp chí Leadership Excellence.
Người ta thường học từ kinh nghiệm - kinh nghiệm riêng của họ và của
những người khác - thông qua các câu chuyện. Một câu chuyện sẽ tạo ra
một thông điệp khó phai mờ và chứa đựng những bài học cuộc sống quan
trọng. Hầu hết chúng ta mang theo một số bài học từ thời thơ ấu. Chúng ta
nhớ những bài học này lâu vì chúng ta có thể tái tạo lại các câu chuyện về
cách chúng ta học được chúng như thế nào. Chúng ta kể những câu chuyện
này với con cái hoặc với họ hàng của chúng ta với hy vọng chúng có thể học
được từ kinh nghiệm đó. Là lãnh đạo, chúng ta có thể sử dụng các câu
chuyện riêng của chúng ta để truyền những thông điệp quan trọng với những
người khác.
Các câu chuyện có thể để thư giãn, dạy dỗ, làm cho vui thích, đe doạ hoặc truyền cảm hứng.
Chúng là công cụ của việc lãnh đạo. Các nhà lãnh đạo chính trị, tôn giáo, quân đội và doanh
nghiệp từng sử dụng các câu chuyện (các truyện thần thoại, truyện ngụ ngôn, tục ngữ, truyền
thuyết, phóng dụ...) để truyền cảm hứng cho những người khác hành động đúng đắn. Đôi khi các
câu chuyện có tính anh hùng tự nhiên (bạn nên thử kể những chuyện thế này), đôi khi cảnh báo
(không bao giờ kể những câu chuyện này), đôi khi động viên (bạn nên kể), đôi khi cổ vũ (luôn luôn
kể những câu chuyện kiểu này) và đội khi có tính giải thích (tôi đã làm điều này và đây là những
điều tôi học được).
Một trong những nguồn của các câu chuyện lãnh đạo là kinh nghiệm riêng của bạn. Để truyền cảm
hứng cho những người khác, trước tiên bạn phải có được sự chú ý của họ - đặc biệt trong suốt
những phút đầu của cuộc gặp. Bạn cần làm cho thính giả của bạn liên hệ với bạn và những điều
bạn đang nói. Các câu chuyện, phóng dụ và ẩn dụ là những công cụ quyền lực cho việc truyền đạt
những khái niệm phức tạp bằng những cách khó quên.
Các câu chuyện của những nhà lãnh đạo hiệu quả
Các câu chuyện có thể vượt qua ranh giới của văn hoá, nghề nghiệp và tuổi tác. Hiểu các ẩn dụ có
thể tạo ra một sự hiểu biết về một nguyên tắc khoa học trong đầu óc của một nghệ sĩ, một sinh

thất bại. Họ sẽ tranh luận về vấn đề đó với nhau. Tiết lộ điểm yếu của bạn có thể làm cho mọi
người cảm thấy bạn dễ tiếp cận hơn. Trong lúc việc tiết lộ có thể hơi mạo hiểm, các nhà lãnh đạo
được tôn trọng có thể tiến hành bước đầu tiên trong việc đưa mọi người học được từ cả kinh
nghiệm thành công và không thành công. Điều này sẽ tạo điều kiện cho sự tiến bộ và nới lỏng sự
chắc chắn rằng làm sai hoặc thất bại sẽ bị giấu giếm, che đậy.
Trong suốt cuộc trò chuyện một với một với một người cần phản hồi hoặc sự hướng dẫn có tính
xây dựng, bạn có thể bắt đầu bằng việc kể câu chuyện mà giúp người đó liên hệ với bạn. Sau đó,
bạn có thể tiến hành cuộc trò chuyện theo một hướng hiệu quả, nhân viên chắc chắn cảm thấy thư
giãn hơn, dễ nói hơn và sẵn sàng nói với bạn những gì đang diễn ra. Bằng việc tạo ra sự cởi mở
thông qua việc kể chuyện, sau đó lắng nghe người khác, bạn sẽ tiến hành được bước đầu tiên để
giải quyết vấn đề. Khi người đó tiết lộ các nhu cầu, quan tâm và thiếu hụt, bạn sẽ tạo cơ hội để
giải quyết vấn đề cho sự phát triển cá nhân.
Các câu chuyện có tác động
Các câu chuyện lãnh đạo tốt nhất nên được bắt đầu bằng "một người phá băng" - một cụm từ mở
đầu mà làm cho mọi người phải chú ý và lắng nghe.
- "Để tôi kể cho bạn về thời điểm mà tôi thực sự loạng choạng..."
- "Tôi sẽ kể cho bạn một câu chuyện về một điều mà tôi đã phải học bằng một cách rất khó
khăn..."
- "Tôi muốn kể cho bạn về việc tôi đã thất bại để thành công như thế nào..."
- "Tôi muốn kể cho bạn về một trong những người anh hùng của cá nhân tôi..."
- "Tôi sẽ kể cho bạn một câu chuyện và sau đó hỏi bạn có thể làm gì để tạo ra kết quả tốt hơn - vì
chắc là đa số các cách khác sẽ tốt hơn cách tôi đã làm..."
- "Tôi muốn kể cho bạn một câu chuyện về một mạo hiểm mà tôi đã thử (hoặc một thất bại, một
thách thức...)".
- "Tôi nhớ ai đó đã kể cho tôi câu chuyện sau đây khi tôi bắt đầu làm việc ở đây..."
- "Câu chuyện này có thể hơi lạ với bạn, hoặc không liên quan gì đến hoàn cảnh hiện tại...".
Bạn sẽ luôn luôn được mọi người chú ý bằng việc mở đầu cởi mở. Những người ngưỡng mộ bạn
có thể ngạc nhiên khi phát hiện ra rằng bạn đã thất bại và đã học từ thất bại. Thật ngược đời, một
câu chuyện anh hùng đưa bạn thành ngôi sao có thể sẽ không được chấp nhận vì nó sẽ bị xem là
khoe khoang, khoác lác. Điều này sẽ không truyền đạt với các thành viên của bạn hoặc không phải

- Sai lầm và thất bại
- Những cơ hội không mong đợi
- Mạo hiểm và bù đắp
- Lựa chọn và hậu quả
- Các bài học rút ra
- Các chướng ngại vật và thách thức
- Lời khuyên từ người hướng dẫn
- Một vài người đã truyền cảm hứng cho bạn
Có thể một đề tài hoặc kết hợp nhiều đề tài này để tạo ra các câu chuyện hiệu quả.
Tiêu chuẩn cho sự hiệu quả
Để trở nên hiệu quả, các câu chuyện lãnh đạo phải đáp ứng các tiêu chuẩn sau:
- Tiết lộ một điều về bạn mà người nghe có thể không biết trước đó.
- Có một thông điệp rõ ràng và lôi cuốn.
- Tránh nội dung có tính ba hoa, khoa trương.
- Tránh mỉa mai, châm chọc với người nghe hoặc với những người đã từng biết về chuyện này.
- Tránh thuyết giáo.
- Gồm một yếu tố mà người khác có thể thấy đồng cảm.
- Có liên quan đến vấn đề hiện tại.
- Thể hiện sự thông cảm.
- Mở một cánh cửa với ý tưởng hoặc giải pháp mới.
- Bắt đầu một cuộc trò chuyện.
- Gồm sự hài hước và tự không tán thành.
Áp dụng với các câu chuyện lãnh đạo
Thường thì một nhà lãnh đạo có thể thấy việc kể chuyện trở thành một cách hiệu quả để truyền
thông. Các tình huống dẫn họ tới các câu chuyện này là khi:
- Huấn luyện và hướng dẫn
- Tự giới thiệu với một nhóm mới
- Hướng tới những người mới trong nhóm
- Bắt đầu một cuộc gặp về một vấn đề nhạy cảm
- Chứng tỏ một khái niệm